دانشنامه ساختمانفضاهای داخلی

خرپشته در ساختمان چیست + استانداردهای طراحی خرپشته

شاید تا به حال اصطلاح خرپشته را شنیده باشید. خرپشته در ساختمان اتاق کوچکی در پشت بام ساختمان‌هاست که دسترسی آن از طریق راه‌پله صورت می‌گیرد. دلیل نامگذاری این بخش از ساختمان این است که در گذشته به پشته‌ای که ارتفاع بخش وسط آن بلندتر از بخش‌های کناری بوده و از اطراف سرازیر می‌شده، خرپشته می‌گفتند.

خرپشته در ساختمان چیست؟

خرپشته در ساختمان‌های جدید به عنوان ورودی پشت‌بام در نظر گرفته می‌شود اما می‌تواند کاربردهای دیگری هم داشته باشد. به طور مثال در بعضی ساختمان‌ها، از فضای خرپشته برای ساخت انباری، کارگاه، روف گاردن و… استفاده می‌شود.

در حقیقت خرپشته در ساختمان‌های کشور ما همان نقش اتاق زیرشیروانی را بازی می‌کند با این تفاوت که فضای غالب آن بدون سقف است.

خرپشته در ساختمان های ایرانی

برای مطالعه: تخریب ساختمان 

استفاده از فضای خرپشته

در بعضی ساختمان‌ها که متراژ آن‌ها زیاد است از خرپشته برای ساخت یک واحد مستقل استفاده می‌شود. این واحد می‌تواند مسکونی یا تجاری باشد. البته ساخت این واحد بر طبق قوانین شهرداری مجاز نیست و به همین دلیل ساخت آن به بعد از دریافت مجوز پایان کار موکول می‌شود. بعد از آن در صورت توافق همه ساکنین ساخت این واحد انجام شده و مزایا و عواقب حقوقی آن به عهده کلیه ساکنین ساختمان است. تخلف انجام شده معمولا با پرداخت جریمه به شهرداری حل می‌شود اما در بعضی موارد ممکن است حکم شهرداری تخریب بنای ساخته شده باشد و مجوزی به آن تعلق نگیرد.

طراحی خرپشته و اتاق آسانسور به صورت یکجا

شاید دیده باشد که در پشت‌بام برخی ساختمان‌ها ارتفاع یک بخش بیشتر از سایر بخش‌هاست. در طراحی این ساختمان‌ها اتاق موتورخانه آسانسور با اتاق خرپشته یکی در نظر گرفته شده و طبق ضوابط مربوطه در این شرایط، ارتفاع خرپشته باید بالاتر از پشت‌بام و هم‌تراز سقف اتاق آسانسور ساخته شود.

مطلب پیشنهادی: پاسیو چیست؟ 4 مزایای داشتن پاسیو و تفاوتش با حیاط خلوت و تراس

ساخت جان‌پناه برای خرپشته ساختمان

طبق ضوابط شهرداری و برای جلوگیری از خطرهای احتمالی، تمام ساختمان‌ها باید دارای جان‌پناه باشند. جان‌پناه دیواری است که دور تا دور بام ساختمان کشیده می‌شود. در صورتی که خرپشته ساختمان با بام یکی باشد جان‌پناه را با یکی از استاندارهای زیر می‌سازند:

  • ضخامت ۲۰ سانتی متر و ارتفاع ۸۰ سانتی‌متر
  • ضخامت ۱۰ سانتی‌متر و ارتفاع ۷۰ سانتی‌متر

پس از ساخت جان‌پناه برای جلوگیری از آسیب دیدن آن بر اثر شرایط جوی، سطح آن را با سنگ، سیمان و یا فلز پوشش می‌دهند. دقت کنید که این سطح باید دارای شیب به سمت بام خرپشته باشد تا در صورت بارندگی آب اضافه به سرعت تخلیه شود.

مراحل ساخت خرپشته

برای مطالعه: پایدار سازی ساختمان

استانداردهای طراحی خرپشته

در ساخت خرپشته باید اصول و استانداردهایی رعایت شود که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.

  • ارتفاع خرپشته در ساختمان‌هایی که خرپشته و اتاق آسانسور یکی هستند باید ۲۸۰ سانتی‌متر بالاتر از سقف (بام) ساختمان باشد.
  • در بسیاری از ساختمان‌ها دودکش در کنار خرپشته طراحی می‌شود اما بهتر است این کار انجام نشود.
  • به منظور تخلیه آب ناشی از بارندگی کف خرپشته باید شیب‌بندی شود.
  • ارتفاع مفید خر پشته ماکزیمم ۲ متر و ۲۰ سانتی‌متر است.

طراحی نمای خرپشته در ساختمان

در طراحی نمای خرپشته بهتر است از مصالحی استفاده کنید که طرح قالب نمای ساختمان را تشکیل داده‌اند. البته در صورت جدا کردن خط بام با بافتی متفاوت، نمای جذاب‌تری ایجاد می‌شود.

علاوه بر این یک راهکار خوب برای استفاده از فضای خر پشته ساخت فضای سبز و گلخانه در آن است. این یک مورد منع قانونی ندارد و معمولاً با رضایت تمام اهالی ساختمان همراه است.

مشاهده بیشتر

نسیم دانشفر

من، نسیم دانشفر، متولد ۱۳۷۴ در شهر تهران و فارغ‌التحصیل مهندسی مواد از دانشگاه علم و صنعت هستم. فلسفه و موسیقی رو دوست دارم و نویسنده نیستم اما می‌نویسم تا به بهانه کسانی که می‌خونند، بیشتر یاد بگیرم.

نوشته های مشابه

2 دیدگاه

  1. با درود خدمت شما اساتید محترم من باب زحماتی که جهت اطلاع رسانی ارائه نمودید کمال تشکروقدردانی رو دارم بدرود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا