پکیج دستگاهی مدرن است که برای گرمایش فضای داخلی استفاده می‌شود. این دستگاه جایگزین موتورخانه است و به عنوان سیستم مستقل در هر واحد ساختمانی عمل می‌کند. پکیج‌ها چندین عملکرد مختلف از جمله گرم کردن شوفاژها و آب مصرفی را بر عهده دارند. این دستگاه برحسب ابعاد، قدرت، برند و غیره به انواع مختلفی تقسیم می‌شود و می‌تواند هرگونه نیازی را برطرف کند. برای شناخت بیشتر پکیج با مقاله دیگری از ویکی ساختمون همراه باشید.
تعریف پکیج
بعد از حذف موتورخانه‌ها و آبگرمکن‌ها پکیج به عنوان یک جایگزین به صرفه و کارآمد به بازار معرفی شد. پکیج در واقع یک سیستم گرمایشی محبوب است که به صورت مستقل در واحد ساختمانی نصب می‌شود. وسایلی که اغلب با پکیج کار می‌کنند شامل شوفاژ، فن کوئل، رادیاتور قرنیزی، گرمایش از کف و دیگر دستگاه‌های آبگرم هستند. ناگفته نماند، پکیج می‌تواند گازی یا برقی باشد اما در هر دو صورت به عنوان دستگاهی کم مصرف شناخته می‌شود.
قطعات پکیج عبارتند از:
- برد پکیج
- شمعک
- وریستور
- ترمیستور
- فلوسویچ یا کلید جریان
- برد جرقه
- شیر سه طرفه
- پمپ خطی یا پمپ سیرکولاسیون
- شیر پرکن
- شیر تخلیه آب مدار گرمایش
- سنسور حرارتی مدار آبگرم مصرفی
- شیر اطمینان
- گیج دما و فشار
- کلید حرارتی مدار گرمایش
- ترموستات دود یا سنسور دود
- منبع انبساط دیافراگمی
- شیر هواگیری اتوماتیک
- سیستم ضد یخ زدگی
روند کار پکیج
در قلب پکیج یک واحد کنترل الکترونیکی (ECU) وجود دارد. این واحد همه کارکردهای آبگرمکن از جمله کنترل دما، جرقه، جریان گاز و مدولاسیون را کنترل می‌کند. واحد کنترل الکترونیکی همچنین مسئول ایمنی دستگاه است که این کار را از طریق یک سنسور آتش و قطع کن خودکار گاز انجام می‌دهد.
نحوه کار پکیج به این صورت است که وقتی کاربر شیر آب را هر جای خانه باز می‌کند، سنسور جریان آب که به ECU متصل است، جریان آب را تشخیص می‌دهد و فرآیند گرم کردن آب را آغاز می‌کند. بعضی مدل‌ها دارای فن احتراق هستند که هوا را برای روند احتراق به داخل می‌کشند. در همین زمان، واحد کنترل الکترونیکی جریان گاز را باز و جرقه زن را روشن می‌کند.
جرقه زن تا زمانی که سنسور شعله بتواند آتش را تشخیص دهد، جرقه می‌زند. سپس مشعل گاز، گرما را به مبدل حرارتی تبدیل می‌کند. آب بیشترین گرمای ممکن را از دیواره‌های مبدل که در یک مسیر مارپیچ قرار دارد، دریافت می‌کند. در پایان، یک واحد کنترل الکترونیکی گاز را تعدیل می‌کند تا دمای آب ثابت بماند. بعضی مدل‌ها یک مبدل حرارتی دومی نیز دارند که برای پیش گرم کردن آب استفاده می‌شود. این دستگاه‌ها دارای بهره وری بسیار بالایی هستند.
تفاوت پکیج و آبگرمکن
هم از پکیج و هم آبگرمکن برای گرمایش و آب گرم مصرفی در واحد ساختمانی استفاده می‌شود؛ اما پکیج‌ها اغلب در واحدهای کمتر از ۶۰ مترمربع کارآیی ندارند، به همین دلیل باید از آبگرمکن استفاده کرد. به طور کلی، می‌توان تفاوت بین پکیج و آبگرمکن را به موارد زیر مربوط دانست:
- سرد شدن ناگهانی آب در آبگرمکن‌ها بیشتر از پکیج است.
- پکیج قیمت بیشتری نسبت به آبگرمکن دارد.
- پکیج‌ها به سرویس دوره‌ای نیاز دارند.
- مشکل قطعی برق برای پکیج برقی وجود دارد.
- آبگرمکن به سیستم لوله کشی بیشتری نیاز دارد.
- پکیج فضای کمتری اشغال می‌کند.
- تعمیرات پکیج آسان‌تر از آبگرمکن است.
انواع پکیج
پکیج از نظر موقعیت مکانی به دو نوع زیر تقسیم می‌شود:
پکیج دیواری
این دستگاه با فاصله‌ای مشخص از زمین روی دیوار قرار می‌گیرد. پکیج دیواری شبیه به آبگرمکن دیواری است اما کوچکتر بوده و فضای کمتری را اشغال می‌کند. این دستگاه آب گرم مصرفی شما برای حمام، دستشویی، ظرفشویی و … را فراهم می‌کند. پکیج دیواری دارای دودکش است که دود حاصل از کارکرد آن را به بیرون منتقل می‌کند. پکیج دیواری برای ساختمان‌ها با مساحت کم و کوچک که به تولید آب گرم در حد متوسط نیاز است، مقرون به صرفه‌تر می‌باشد.
پکیج زمینی
همانطور که از نامش پیداست، پکیج زمینی روی زمین قرار می‌گیرد. این دستگاه دارای یک مخزن بزرگ است که در درون خود همیشه آب گرم دارد و زمانی که آب آن خارج شود دوباره پر از آب گرم خواهد شد. پکیج‌های زمینی برای ساختمان‌ها و خانه‌های چند طبقه مناسب‌تر هستند زیرا گرمای بیشتری تولید می‌کنند. در ویلاها و خانه‌هایی با متراژ زیاد هم استفاده از پکیج زمینی مقرون به صرفه‌تر بوده و کاربردی‌تر می‌باشد.
پکیج‌های زمینی و دیواری از نظر نوع سوخت به موارد زیر تقسیم می‌شوند:
- پکیج برقی در دو نوع زمینی و دیواری با قابلیت بی‌صدا بودن
- پکیج گازی در دو نوع دیواری و زمینی با قابلیت بی‌صدا بودن
- پکیج دوگانه سوز زمینی با شرایط نصب فقط در بیرون منزل (انبار یا موتورخانه)
- پکیج گازوئیلی زمینی با شرایط نصب فقط در بیرون منزل (انبار یا موتورخانه)
مزایای پکیج
پکیج مزایای زیادی دارد که به برخی از مهم‌ترین آن‌ها در زیر اشاره می‌کنیم:
- تنظیم کردن دمای پکیج به میزان دلخواه خود
- استقلال هر واحد مسکونی به صورت کامل و جداگانه
- نصب و راه اندازی سریع و آسان
- راندمان بالاتر نسبت به موتورخانه یا آبگرمکن
- کارکرد آرام و بدون تولید صدا و آلودگی صوتی
- کاهش انرژی مصرفی گاز و برق نسبت به سایر سیستم‌های گرمایشی
- اشغال فضای کمتر در فضای داخل
- عملکرد مناسب در تابستان و زمستان جهت افزایش بهره وری
- قابلیت کارکرد بالا با امکان تنظیم میزان گرمایش محیط
- ایمنی بالا به خاطر داشتن سنسورهای دود، سنسور آب گرم و …
- تعمیر و نگهداری راحت در خانه
معایب پکیج
با وجود فواید بسیار، پکیج همچنین معایبی به شرح زیر دارد:
- عدم کاربرد در متراژهای بالای ۳۰۰ متر (تالارها، بیمارستان‌ها و …)
- عمر کوتاه‌تر نسبت به موتور خانه‌ها
- اشغال فضا در محیط داخل
- کاهش اکسیژن و رطوبت هوا در محل نصب پکیج
- لانه کردن پرندگان در دودکش پکیج دیواری
نکات مهم جهت انتخاب پکیج مناسب
در زمان انتخاب پکیج مناسب مهم است که ابتدا به متراژ خانه توجه شود. بر این اساس می‌توان پکیج را بسته به متراژ محیط و طبق جدول زیر انتخاب کرد:
| نوع پکیج | متراژ محیط |
| ۲۴ هزار کیلو کالری | کمتر از ۱۲۰ متر و بیشتر از ۶۴ متر |
| ۲۸ هزار کیلو کالری | کمتر از ۱۸۰ متر |
| ۳۲ هزار کیلو کالری | کمتر از ۲۲۰ متر |
| ۳۵ هزار کیلو کالری | کمتر از ۲۷۰ متر |
| توصیه نمی‌شود! | ۶۴ متر |
موارد دیگری که باید در انتخاب پکیج مناسب مورد توجه قرار داد عبارتند از:
- فن‌دار یا بدون فن: فن‌دار بهتر می‌باشد زیرا در خارج از محیط قابل نصب است.
- نوع مبدل پکیج: در دو نوع دو مبدله و یک مبدله وجود دارد که دو مبدله به دلیل گردش آب برگشتی بهتر است.
- میزان مصرف آبگرم: پکیج‌های زمینی بهتر هستند زیرا آب گرم بیشتری تولید می‌کنند.
کلام آخر
امروزه پکیج به یک دستگاه ضروری برای گرمایش و آب گرم مصرفی در فضای داخلی تبدیل شده است. عدم نیاز به احداث موتورخانه و استقلال در نصب جداگانه باعث شده است تا پکیج انتخابی بی‌چون و چرا برای واحدهای مسکونی باشد. پس اگر قصد خرید پکیج را دارید، بهتر است نیازهای ابتدایی خود از جمله مقدار بودجه و متراژ فضای خود را در نظر بگیرید، سپس به دنبال محصول مناسب در بازار باشید. اگر هم سال‌هاست در واحد مسکونی خود از پکیج استفاده می‌کنید و نیاز به تعمیر و نگهداری اساسی و حرفه‌ای دارید، از متخصصان واجد شرایط در این زمینه بهره ببرید.
