اصطلاح نمای خشک به آن دسته از انواع نمای ساختمانی گفته می‌شود که به صورت خشک و بدون هیچگونه ملات یا دوغاب اجرا می‌شود. توسعه مصالح پایدار برای این نوع نما با قابلیت محافظت از ساختمان‌ها در برابر شرایط محیطی مانند گرما، باد و باران، عامل اصلی رشد تقاضا جهت استفاده از انواع نمای خشک در دهه اخیر بوده است؛ اما نمای خشک به چند نوع مختلف تقسیم می‌شود و هر کدام دارای چه مزایای و معایبی هستند؟ برای پاسخ با مقاله دیگری از ویکی ساختمون همراه باشید.
نمای استیل (Steel Facade)
انواع مختلفی از اجزای فولادی ممکن است در سیستم‌های نمای مدرن مانند ورق‌های فولادی و پنل‌های کامپوزیت (ساندویچ)، پنل‌های کست (Cassette) با لبه‌های تاشو، دیوارهای پُر از فولاد سبک، مقاطع سازه‌ای توخالی و غیره استفاده شوند.
برای اجرای نماکاری ساختمان میتوانید در این صفحه ثبت سفارش انجام دهید.
مطلب پیشنهادی: اجرای نمای خشک
سیستم نمای سیمانی استیل به صورت کاملاً خشک اجرا می‌شود و تنها نیاز به اتصالات (پیچی یا جوشی) دارد. نصب این گونه نماها به سرعت انجام می‌شود اما نیاز به اجرای دقیق و نظارت بالا دارد. همچنین، امکان محافظت نما از حرارت، رطوبت و خوردگی نیز بسیار مهم است.
نمای کرتین وال (Curtain Walling Facade)
کرتین وال نام عمومی است که به سیستم‌های روکش فلزی سبک یا روکش‌های لعاب داده شده گفته می‌شود که مستقیماً توسط یک قاب پشتیبانی می‌شوند. کرتین وال که از انواع نمای خشک محسوب می‌شود، مجموعه‌ای از اجزای ساختاری است که یا به صورت پنل در کارخانه ساخته می‌شوند که کرتین وال یونیتایز (Unitized Curtain Wall) نام دارد و برای نصب به محل پروژه می‌آورند یا به عنوان اجزای جدا از هم به سایت آورده می‌شوند و در محل مونتاژ می‌شوند که به کرتین وال استیک (Stick Curtain Walling) مشهور است.
مطلب پیشنهادی: اصول طراحی نمای ساختمان، چگونه می‌توانیم یک نمای خوب طراحی کنیم؟
نمای سفالی (Clay Facade)
نماهای سفالی چیزی نیستند جز پنل‌های ساخته شده از خاک رُس که می‌توانند نمای ساختمان را بپوشانند. اگرچه نماهای مبتنی بر شیشه و آلومینیوم اخیراً بسیار محبوب شده‌اند اما نماهای سفالی مانند نماهای آجری سالهاست در جهان مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ اما در ایران استفاده از این نما چند سالی است که در سطح کشور دیده می‌شود.
نماهای سفالی نتیجه فناوری پیشرفته و فرآیندهای پیشرفته احتراق است و از این رو در برابر شرایط محیطی بسیار مقاوم هستند. تنها عیب نماهای سفالی این است که ممکن است آلوده شوند و نیاز به نگهداری مداوم یا استفاده از مواد عایق دارند.
نمای استیل و شیشه (Steel and Glass Facade)
فولاد و شیشه مواد هم افزایی (با هم به خوبی ترکیب می‌شوند) هستند و اغلب در نما و سقف ساختمان‌های چند طبقه استفاده می‌شوند. نمای استیل و شیشه که از انواع نمای خشک محسوب می‌شود، از صفحات شیشه‌ای که توسط عناصر فولادی عمودی جداگانه تشکیل شده‌اند، ساخته می‌شود.
فولاد ضد زنگ و فولاد توخالی اغلب در ترکیب با شیشه برای ساخت این نوع نما استفاده می‌شوند. از نظر زیبایی و عناصر معماری، این نوع از نما بسیار محبوب است اما از نظر امنیت در زمان زلزله نیاز به استفاده از مصالح مناسب و دقت در اجرا دارد.
نمای دو پوسته (Double Skin Facade)
این نما از دو جداره شیشه‌ای تشکیل شده است که در وسط دو جداره یک فضا وجود دارد که برای کاهش مصرف انرژی ساختمان استفاده می‌شود. قطعات سایبان (Shading Devices) معمولاً در فضای دو جداره نصب می‌شوند و بسته به عرضشان، مسیرهای عبور و مرور برای دسترسی و تمیز کردن نما را فراهم می‌کنند.
این دو جداره یک منطقه حرارتی را تشکیل می‌دهند که باعث کاهش تلفات گرما در زمستان می‌شوند. اگر تهویه فضای خالی با تجهیزات مورد نیاز برای این کار یکپارچه باشد، می‌توان هوای گرم را در زمستان به ساختمان وارد کرد. فضای خالی در تابستان برعکس عمل می‌کند و بار گرمایش را کاهش می‌دهد.
نمای کامپوزیت آلومینیومی (Aluminum Composite facade)
یکی دیگر از انواع نمای خشک، روکش فلزی کامپوزیت آلومینیوم (ACP) نام دارد. این نما صفحات مسطحی را توصیف می‌کند که از پیوندهای هسته ترموپلاستیک بین دو ورق آلومینیوم تشکیل شده‌اند. مزیت اصلی نمای کامپوزیت آلومینیومی این است که علی رغم سبک بودن، بسیار سخت و محکم است.
با توجه به توانایی رنگ آمیزی آلومینیوم به هر رنگی، نمای کامپوزیت آلومینیومی در طیف گسترده‌ای از رنگ‌ها و همچنین الگوها (شبیه چوب و سنگ مرمر) تولید می‌شوند. کاربردهای کامپوزیت آلومینیومی فقط به نمای ساختمان محدود نمی‌شود، آن‌ها می‌توانند در هر نوع پوشش اعم از پارتیشن، سقف کاذب و غیره نیز استفاده شوند.
مطلب پیشنهادی: انواع نمای ساختمان مسکونی از سنگی و آجری تا فلزی و شیشه‌ای
نمای سایبان خورشیدی (Solar Shading Facade)
نمای سایبان خورشیدی نوعی کنترل خورشیدی است که می‌تواند برای بهینه سازی میزان افزایش گرمای خورشید و نور مرئی وارد شده در یک ساختمان استفاده شود. این امر می‌تواند تأثیر به سزایی در مصرف انرژی ساختمان و همچنین آسایش حرارتی و بصری ساکنین داشته باشد و افراد را در برابر گرما و نور مستقیم خورشید در روزهای گرم و آفتابی محافظت کند.
طیف گسترده‌ای از سیستم‌های سایبان خورشیدی وجود دارند که ممکن است به عنوان بخشی از نماکاری ساختمان مورد استفاده قرار گیرد و در آن گنجانده شود. برای مثال، عناصر فولادی افقی به شکل بیضی شکل که به صورت افقی بین ستون‌های خارجی قرار دارند و اندازه و فاصله آن‌ها برای کاهش شدت بهره خورشیدی طراحی شده‌اند.
نمای شیشه‌ای (Glazing Facade)
از انواع نمای خشک می‌توان به نمای شیشه‌ای مدرن که از اتصال دو یا چهار پنل شیشه‌ای جداگانه با استفاده از براکت‌های فولادی ضد زنگ ساخته می‌شوند، اشاره کرد. به طور کلی، اتصالات به صفحات شیشه‌ای توسط براکت‌های فولاد ضد زنگ با واشرهای نئوپرن از طریق شیشه ساخته می‌شوند.
این اتصالات به دلیل حرکت‌های حرارتی و ساختاری اجازه می‌دهند تا تنش‌های وارده روی شیشه به حداقل برسد. این نما امروزه در ساختمانی تجاری به فور دیده می‌شود و از محبوبیت بالایی برخوردار است.
نمای دیواری عایق بندی شده (Insulated Wall Facade)
نماهای دیواری عایق بندی شده، ساندویچ پنل‌های صفحه‌ای فلزی کامپوزیتی یا پنل‌های بتونی با عایق بندی بین عناصر داخلی و خارجی بتنی هستند. پنل‌های عایق بندی شده، با روکش فولادی اغلب در ساختمان‌های یک طبقه و کم ارتفاع صنعتی استفاده می‌شوند.
پنل‌ها معمولاً به صورت یک طرفه (به صورت عمودی یا افقی) طراحی می‌شوند و در فواصل مختلف قرار می‌گیرند. مواد مختلفی برای عایق استفاده می‌شوند که شامل پلی اورتان منبسط شده (PUR)، پلی ایزوسیانورات (PIR) و الیاف معدنی با طیف وسیعی از عایق، مقاوم در برابر آتش و سایر خصوصیات فیزیکی در دسترس هستند.
نمای بتنی پیش ساخته (Precast Concrete Facade)
از پنل‌های معماری پیش ساخته همچنین برای روکش کردن تمام یا بخشی از نمای ساختمان یا دیوارهای محوطه سازی و دیوارهای امنیتی استفاده می‌شود. برخی از این پنل‌ها می‌توانند نوعی از انواع نمای خشک باشند که از عناصر سازه‌ای بتنی پیش ساخته تولید می‌شوند. این نما دوام بالایی دارد ولی وزن سازه را افزایش می‌دهد.
نمای بتنی پیش ساخته در کارخانه ساخته می‌شود و در محل پروژه مونتاژ می‌شود. سرعت و نصب قطعات از نظر زمان و هزینه به صرفه خواهد بود. قطعات پیش ساخته برحسب سفارش مشتری و نیازهای پروژه در ابعاد مشخص تولید می‌شوند. ناگفته نماند، این نما با استفاده از قاب فلزی در جای خود سفت و محکم می‌شود.
کلام آخر
انواع نمای خشک را در بالا توضیح دادیم، اکنون به خوبی می‌دانید که چند نوع نمای خشک در صنعت ساخت و ساز مورد استفاده قرار می‌گیرند. در هر صورت، استفاده از نمای خشک خیلی رایج نیست و بیشتر پروژه‌های ساختمانی کشور همچنان از نماهای سنگی و ترکیب (آجر، سنگ و چوب) که نیاز به ملات و چسب مخصوص دارند، در نماسازی استفاده می‌کنند. این عدم استفاده به مسائل مالی و تأمین تجهیزات لازم برای اجرای نمای خشک مربوط می‌شود.
