جنبه‌های مختلف در طراحی داخلی و معماری وجود دارند که نتیجه نهایی یک پروژه طراحی را می‌توانند به نسبت‌های مختلف تحت تأثیر قرار دهند. این تأثیر هم می‌تواند مثبت و هم منفی باشد و به عوامل مختلف بستگی دارد. نورپردازی از مهمترین المان‌های طراحی داخلی و معماری به شمار می‌رود که تأثیرات متفاوتی می‌تواند بر طراحی یک فضا داشته باشد. در این مقاله از ویکی ساختمون به تأثیرات منفی و مثبت نورپردازی بر طراحی و معماری یک فضا می‌پردازیم.
نورپردازی ساختمان خود را در تاسیسات الکتریکی ساختمان ثبت نمایید.
نورپردازی و نقش آن در طراحی داخلی
نورپردازی به عنوان یک المان می‌تواند فضایی را به لحاظ بصری تقویت کند یا حتی زیباشناختی آن را کاملاً از بین ببرد. این تأثیر ناشی از طیف گسترده‌ای از انواع نورهای مصنوعی است که برای محیط‌ها و اهداف مختلف از جمله فضاهای داخلی و حتی بیرونی مانند نما طراحی شده‌اند.
بیشتر بخوانید: اصول نورپردازی فضای اداری و اهمیت اجرای صحیح آن
بیاید برای روشن‌تر شدن موضوع، بحث را با یک مثال به پیش ببریم. به دو محیط با ابعاد و چیدمان یکسان فکر کنید. فرض کنید در ابتدا فقط یک نقطه نامشخص از نور استفاده می‌شد، در حالی که در حالت دوم یک پروژه با توجه به استفاده از فضا و ارزیابی برخی از جنبه‌های خاص از طراحی معماری انجام شده است. بدون شک گزینه دوم فضای دلپذیرتری را ایجاد می کند. به همین روش، طراحی نورپردازی ضعیف می‌تواند یک محیط را به لحاظ زیباشناختی به طریق منفی به شدت تحت تأثیر قرار دهد. در ادامه به جنبه‌های مثبت و منفی سبک‌های مختلف نورپردازی در طراحی داخلی پرداخته‌ایم.
نورپردازی مستقیم
روشنایی مستقیم در طراحی معماری داخلی در واقع روشی برای نورپردازی است که در آن جریان نور و روشنایی به طور مستقیم به یک سطح برخورد می‌کند و در نتیجه آن درخشندگی نور به دلیل جذب در دیوارها یا سقف از بین نمی‌رود. به طور عملی برای گرفتن نتیجه بهتر از نورپردازی به شیوه مستقیم باید از آن برای محل‌های کار مانند میز کار آشپزخانه، میز اداری و غیره استفاده کرد.
بیشتر بخوانید: انواع نورپردازی سقف پذیرایی + مزایا و معایب هرکدام
برای پرهیز از هر گونه تأثیر منفی این شیوه از نورپردازی باید از نور مستقیم با احتیاط استفاده شود زیرا می‌تواند با ایجاد سایه‌های «سخت» از نظر بصری به شکل‌گیری فضایی خسته کننده منجر شود. علاوه بر این، شایان ذکر است که نباید روی سطوحی مانند آینه و شیشه قرار گیرد که نور تابیده شده به آنها درخشندگی بالایی دارد یا منعکس می‌شود.
نورپردازی غیر مستقیم
نورپردازی غیر مستقیم نیز از دیگر انواع روش‌های مختلف نورپردازی در طراحی معماری داخلی است که به طرق مختلف می‌تواند جنبه‌های مثبت و منفی داشته باشد. بر خلاف روش قبلی، این سیستم روشنایی، منبع نور را به سطح دیگری هدایت می‌کند تا بدین طریق بتواند بخشی از نور را جذب سطوح دیگر کند و بخش دیگر را نیز در جهت مخالف منعکس کند.
بیشتر بخوانید: نورپردازی حمام و سرویس بهداشتی چگونه باید باشد؟
بدین ترتیب یک نور بسیار نرم و بدون هدایت بخش‌های زیادی از نور بر روی یک سطح واحد تولید خواهد شد که مسلماً می‌تواند جنبه‌های زیباشناختی بسیار بهتری داشته باشد. به طور کلی در این شیوه از نورپردازی، نور تنها پس از بازتاب داده شدن از یک سطح وارد فضای مورد نظر می‌شود. به طور کلی، این سیستم از نورپردازی آسایش و راحتی بصری را می‌تواند به فرد منتقل کند و اغلب در فضاهایی مانند اتاق‌های نشیمن، خوابگاه‌ها و بیمارستان‌ها استفاده می‌شود.
نورپردازی پراکنده
نورپردازی پراکنده در فضاهای مختلف از دیگر جنبه‌های طراحی داخلی است که کاربرد صحیح آن می‌توان به بهبود زیباشناختی بصری یک فضا منجر شود. در این سیستم از نورپردازی، جریان روشنایی یک منبع نور از یک عنصر پراکنده کننده عبور می‌کند (که ممکن است مثلاً شیشه‌ای شیری رنگ یا یک صفحه آکریلیک باشد) و در تمام جهات بدون پرتوهای نور شاخص پراکنده می‌شود.
این سیستم روشنایی تغییرات کمی در سایه‌های ایجاد شده در فضاهای داخلی ایجاد می‌کند و بخش اعظم نور با بازتاب از سقف‌ها و دیوارها به سطح مورد نظر می‌رسد و همین موضوع باعث می‌شود که نورپردازی محیط به شیوه‌ای کاملاً یکنواخت و همگن صورت گیرد. استفاده نادرست از سیستم‌های پراکنده کننده نور می‌تواند موجب تغییر در حالت سایه‌ها شود و جنبه‌های بصری طراحی داخلی را به طریق منفی تحت تأثیر قرار دهد.
نماکاری ساختمان را با متخصصان ماهر کارگشا انجام دهید.
نورپردازی جلوه ساز
نورپردازی جلوه ساز (Effect lighting) نیز در طراحی معماری داخلی می‌تواند هم تأثیرات خوب و هم بد داشته باشد. در این سبک از نورپردازی، منبع نور در سقف یا داخل برخی از المان‌های معماری تعبیه شده است و به منظور برجسته سازی خود نور استفاده می‌شود که در نتیجه می‌تواند جلوه‌ای چشمگیر را در فضای داخلی ایجاد می‌کند. نورپردازی جلوه ساز در طراحی فضای داخلی به صورت گچ‌بری و در فضاهای بیرون به صورت نما استفاده می‌شود. گرفتن نتیجه مطلوب از این سبک نورپردازی نیز به عوامل زیادی بستگی دارد که عدم درک درست از آن می‌تواند به نتیجه‌ای نامطلوب منجر شود. محل قرار گیری، میزان شدت نور و جهت تابش نور از جمله فاکتورهایی هستند که تاثیرات این نورپردازی را تحت تاثیر قرار می‌دهند.
نورپردازی متمرکز
نورپردازی متمرکز (Accent lighting) در فضاهای داخلی نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و می‌تواند به مانند یک شمشیر دو لبه عمل کند. استفاده از آن در فضا و مکان مناسب می‌تواند تأثیر بسیار خوبی در ارتقای بصری فضا داشته باشد از طرفی هم استفاده نابجا آن در فضا می‌تواند به لحاظ بصری حس نامناسبی را به فرد انتقال دهد.
این سیستم نورپردازی که برای روشن کردن نقاط یا مناطق مورد نظر استفاده می‌شود در واقع دارای منبع نوری است که مستقیماً بر روی یک شی برجسته مانند نقاشی یا مجسمه قرار گرفته است. اغلب در محیط‌های مسکونی و تجاری و همچنین موزه نیز به کار می‌رود. در این سبک از نورپردازی در طراحی معماری داخلی ضروری است که از لامپ‌های صحیح در شرایط مختلف استفاده شود، زیرا در این نورپردازی مستقیم نور، برخی لامپ‌ها موجب بالا رفتن دمای شی و متعاقباً باعث خراب شدن آن می‌شوند.
نورپردازی دیواری
نورپردازی دیواری (Wall Washing) از دیگر المان‌های روشنایی در طراحی فضاهای داخلی و خارجی است که تحت شرایط مختلف به منظور ارتقای بصری فضا مورد استفاده قرار می‌گیرد. نورپردازی دیواری با ایجاد یک جلوه نورپردازی خوش منظر، یک سری نقاط نوری را به صورت مجموعه‌ای از باریکه‌های نوری روی سطح مورد نظر هدایت می‌کنند و به اصطلاح «نور شسته» را روی سطح ایجاد می‌کند. این سبک نورپردازی برای برجسته سازی نما و ارتقای معماری داخلی ایده‌آل است.
نازک کاری ساختمان را در کارگشا ثبت کنید و با خیال راحت منتظر پایان کار باشید.
سخن آخر
در طراحی و معماری فضاهای داخلی سبک‌های مختلفی از نورپردازی را می‌تواند به کار گرفت که بسیاری از آن هم می‌توانند خوب و هم بد باشند و این موضوع به استفاده مناسب از آنها با رعایت استانداردهای تعریف شده برای هر یک از این سبک‌های نورپردازی بستگی دارد.
