کاشان گردی، آرزویی دست یافتنی

دیدنی های کاشان:

کاشان در گذشته مرکز تجمع تجار و بازرگانان بوده است و به همین دلیل خانه های تاریخی، تیمچه ها، مساجد و عمارت های مجلل فراوانی در این شهر ساخته شده اند که علاوه بر سابقه ی تاریخی، جلوه های معماری بی نظیری هم دارند. 
کاشان بهترین نمونه های خانه ایرانی را در خود جای داده است. خانه های ایرانی کاشان گاهاً دارای چند حیاط هستند و هر کدام تزئینات بی شماری دارند که حتی کسانی که کم ترین علاقه ای به آثار تاریخی دارند را به خود جذب می کند. خانه بروجردی ها، خانه طباطبایی ها، خانه عامری ها، خانه عباسیان و خانه منوچهری ها از معروف ترین خانه های کاشان هستند.

جاذبه های دیگری مانند مسجد آقا بزرگ، باغ فین و تیمچه ی امین الدوله نیز از جمله بنا هایی هستند که ساعت ها آدمی را به تماشای خود مشغول می کنند و نباید آنها را از دست داد. هر کدام از این بنا ها دنیایی از  کلمات را برای توصیف می طلبند که در حوصله ی این نوشته نیستند.

جاذبه های طبیعی نیز به توان گردشگری کاشان می افزایند. کاشان در فاصله ی میان کوهستان و بیابان قرار دارد و وجود روستاهای خوش آب و هوا می تواند در کنار تور های بیابان گردی به جذب هرچه بیشتر علاقه مندان به طبیعت کمک کند.

در فصل بهار، برداشت گل محمدی از روستاهای اطراف کاشان، توجه گردشگران داخلی و خارجی را به خود جلب می کند. روستاهایی همچون قمصر و نیاسر محل برگزاری جشنواره های گلابگیری و فروش محصولات مرتبط با آن می شود.

روستای نیاسر به تنهایی می تواند به یکی از قطب های گردشگری شهرستان کاشان مبدل شود. نیاسر که نه یک روستا بلکه یک باغشهر محسوب می گردد، جاذبه هایی مانند آبشار، غار و آتشکده باستانی این روستا را در کنار فضای مفرح و سرسبز باغ های گل گرد هم آورده است.

در گوشه ای دیگر، در آران و بیدگل، کویر مرنجاب قرار دارد که توانایی آن در جذب مسافران علاقه مند به طبیعت بیابان، در سالهای اخیر به خوبی نمایان شده است. مسافران کویری برای بازدید از شنزار مرنجاب و دریاچه نمک به این منطقه می آیند و سال به سال تعداد آنها رو به افزایش است. از گروه های تک خودرو ی آفرود تا تور های کویر گردی دسته جمعی، می توانند بازار هدف گردشگری طبیعی آران و بیدگل را تشکیل دهند.

این حجم از پتانسیل های گردشگری در این محدوده ی نه چندان گسترده، می تواند کاشان را به یکی از مراکز مهم گردشگری ایران هم در زمینه گردشگری داخلی و هم در زمینه گردشگری خارجی مبدل کند. اما باید دید چه چالش هایی بر سر راه این مسیر هستند.

چالش های گردشگری کاشان:

گردشگری کاشان همواره در مسیر توسعه ی خود با موانعی رو به رو بوده است. مسئولان این شهر دائما در تلاش بوده اند برای حل این مشکلات راه حلی بیابند اما هنوز فاصله زیادی تا برطرف شدن کامل آن ها وجود دارد. به طور کلی چالش های گردشگری کاشان را می توان در چند دسته ی زیر خلاصه کرد.

• بافت شهری کاشان نامناسب است: وجود داشتن یک بافت شهری یکپارچه و متناسب با جلوه های فرهنگی هر شهر یکی از عوامل ضروری برای جذب گردشگران فرهنگی است. تنها با وجود چند خانه و بنای دیدنی نمی توان نظر علاقه مندان به فرهنگ ایرانی را جلب کرد. موضوع بافت یکپارچه ی تاریخی همان چیزی است که شهر یزد را از یک شهر کمتر شناخته شده برای گردشگران به یکی از برند های ایران مبدل کرد و همچنین معضلی برای گردشگری در شیراز شد که به تدبیر مسئولان این شهر، با طراحی کامل بخشی از بافت شهری این مشکل در دست حل است. 
  در کاشان هم باید بافت شهری منظم تر و زیبا تری برای محدوده گردشگری شهر طراحی شود. در این راستا فهم این نکته ضروری است که قدمت تاریخی خشت و گل و در و دیوار یک شهر یا بنا، آنرا برای گردشگران ارزشمند نمی سازد بلکه ارزش فرهنگی و بصری آن است که گردشگران را به خود جذب می کند. شاید ساخت بنا هایی مشابه آنچه از گذشته به جا مانده است، برای کاربری های خدماتی همچون رستوران و هتل اقدام صحیحی برای ارتقاء کیفیت بافت محدوده ی گردشگری این شهر باشد.

• کاشان هنوز برند نیست: برندینگ شهری از مسائل بسیار پر اهمیت برای گسترش گردشگری در هر شهر است. در ایران، اصفهان، شیراز و یزد برای گردشگران و به خصوص گردشگران خارجی شهر های شناخته شده ای هستند که در همه ی برنامه های سفر به ایران قرار می گیرند. این شهر ها توانسته اند داشته های خود را به علاقه مندان به سفر به خوبی معرفی کنند و آنها را متقاعد کنند اگر به این شهر ها سفر نکنند ضرر کرده اند! 
  کاشان هم باید با تبلیغات گردشگری به سراغ برندینگ برود و تبدیل به مقصدی ثابت برای گردشگران شود. بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی در حالی از کنار کاشان به سمت مقاصدی چون اصفهان و یزد می گذرند که هیچ اطلاعی از آنچه در کاشان می توانند بیابند ندارند. بنابراین باید این آگاهی بخشی به شکلی تخصصی و در عین حال گسترده و با در نظر گرفتن تمامی گروه های بازار هدف گردشگری کاشان صورت پذیرد.
• کاشان زیرساخت های گردشگری ندارد: کمبود رستوران ها و هتل های باکیفیت و مناسب برای گردشگران در شهر کاشان از دیگر کاستی هایی است که بر سر راه ورود گردشگران در این شهر قرار گرفته است. رستوران های مرتبط با بافت تاریخی و مکان های دیدنی کاشان بعضا در عین کم کیفیت بودن بسیار گران قیمت هستند و رستوران های متنوع متناسب با توان مالی و ذائقه های متفاوت در محدوده گردشگری کاشان یافت نمی شوند.
  این امر در زمینه ی هتل ها نیز تکرار شده و کاشان که مقصد بسیاری از دانشجویان برای سفر های علمی و تفریحی است، فاقد مکان های اقامتی ارزان و با کیفیت است. علاوه بر هتل ها و رستوران ها، زیر ساخت های ضعیف حمل و نقل شهری در کاشان از عوامل جذب حداقلی گردشگر در این شهر است. 
• کاشان با شهر های حومه اش قهر است! : کاشان شهری است که در خوشه ای از شهر ها و روستا های حومه ی خود جای گرفته است. شاید بسته ی گردشگری ارائه شده توسط شهر کاشان ناقص و یا محدود باشد، اما آبادی های اطراف آن می توانند این مجموعه را کامل کنند. در حال حاضر ارتباطات کاشان با شهر های اطراف خود چندان قوی نیست. شاید بتوان گفت ارتباط کاشان با آران و بیدگل و سایر مناطق اطراف کاشان از چنان درجه اهمیتی برخوردار است که احداث قطار شهری برای شهر کاشان و حومه اش ایده ی دور از ذهنی نباشد.
  ارتباطات عمیق تر میان کاشان و شهر های و روستا های متعدد اطرافش می تواند گردشگران را برای چند روز در کاشان نگه دارد و گردشگری کاشان را از وضعیت بدون سود سفر های یک روزه خارج کند.

شهر کاشان در دوگانگی چالش ها و فرصت ها قرار گرفته است. گرچه برای تمامی مشکلاتی که ذکر شد تا کنون اقدامات موثری صورت گرفته است اما هنوز هم جا برای برخوردهای تخصصی و کارشناسی شده با این معضلات وجود دارد. امید بر آن است زمینه های گردشگری در کاشان با سرعت بیشتری ایجاد شوند تا همگی بتوانیم از بازدید از این شهر زیبا و حومه ی آن لذت ببریم.