از حقیقت به دور نیست که نیلینگ و انکراژ به طور یکسان و به معنای واقعی کلمه عملکردی مشابه دارند، زیرا ویژگی‌های مشخص هر دو روش در نهایت به تثبیت خاک منجر می‌شود. هر دو این روش‌ها المان‌های ژئوتکنیکی هستند که برای پشتیبانی از سازه‌هایی از قبیل پل‌ها، معابر جاده‌ای و همچنین تثبیت شیب‌ها و خاک‌های ضعیف مورد استفاده قرار می‌گیرند، اما به نظر شما تفاوت نیلینگ و انکراژ چیست؟
این سیستم‌ها نصب میشوند تا حرکت سازه را مهار کرده و آن را محکم در خاک باربر نگه دارند. با این حال، ممکن است این پرسش برای بسیاری از افراد ایجاد شود که: «آیا نیلینگ و انکراژ تفاوت‌هایی دارند؟» باید بگوییم بله! اگر می‌خواهید درباره تفاوت‌های این دو روش بیشتر بدانید، با ویکی ساختمون همراه باشید.
نیلینگ (Nailing) چیست؟
نیلینگ یا میخ‌کوبی خاک روشی است که در صنعت مهندسی عمران جهت تقویت و تثبیت شیب یا زمین‌های سست در هنگام ساخت و ساز مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش، میله‌های فولادی که معمولاً از جنس استیل ضد زنگ، فولاد یا فیبر شیشه‌ای هستند و ممکن است در برابر خوردگی مقاوم نیز باشند، به کار گرفته میشوند.
عملیات میخ‌کوبی خاک با خاکبرداری تا 1 یا 2 متر شروع می‌شود. عمق این خاکبرداری باید به اندازه کافی کوچک باشد تا خاک برای 24 ساعت آینده پایدار بماند و دامنه حفاری باید به اندازه کافی بزرگ باشد تا فضای کافی برای تجهیزات و ماشین‌آلات فراهم شود. از آنجا که ممکن است قطر و طول هر میله فولادی با دیگری متفاوت باشد، تیم گودبرداری باید مراقب باشد که حفره‌ها را بیش از حد سوراخ نکنند.
هنگامی که سوراخ‌ها حفر شدند، میخ‌ها را در امتداد خط مرکزی سوراخ‌ها نصب می‌کنند. در این مرحله باید از فاصله‌هایی که در کنار میله‌های فولادی تعبیه شده است برای تزریق صحیح گروت یا دوغاب سیمانی استفاده شود. با وارد کردن تدریجی یک لوله تزریق، سوراخ‌ها تحت فشار خاصی از دوغاب پُر میشوند.
دیواره خاکی توسط یک لایه از شاتکریت (بتن پاشی روی سطح) پوشیده می‌شود تا یک تکیه‌گاه موقت را فراهم کند. اگر میله‌های فولادی محافظت نشوند، فشار خاک ممكن است باعث برش پانچ شود. در نتیجه باید فشار پلیت را تحمل کرده تا تنش را کاهش داد و از نیروی پانچ جلوگیری کرد. سرانجام، پوشش 10 سانتیمتر از بتن ایده خوبی برای پوشاندن صفحه و ایجاد سطحی بسیار بادوام است.
اگر می‌خواهید درباره روش نیلینگ اطلاعات بیشتری کسب کنید، می‌توانید مقاله «مهاربندی جداره‌های گود به روش نیلینگ» را مطالعه نمایید.
انکراژ (Anchorage) چیست؟
تفاوت انکراژ با روش قبل، در نیروی پیش‌تنیدگی آن است. در این سیستم تثبیت خاک اغلب از بولت‌هایی به قطر 30 تا 60 میلیمتر و طول بین 3 تا 6 متر استفاده می‌شود. روال اصلی اجرا همانند میخ کوبی به روش نیلینگ است، با این تفاوت که در انکراژ نیاز به تزریق دوغاب در سوراخ نیست.
در عوض یک جک هیدرولیکی بولت‌ها را می‌کشد تا تنش کششی در داخل آنها ایجاد شود. این تنش عامل اصلی جلوگیری از حرکت خاک است. با سفت کردن مهره، انتهای هر حفره بسته می‌شود. به جای میله‌های فولادی میتوان از رشته‌های فولادی برای مهار فشار جانبی زیاد خاک استفاده کرد.
حفره‌ها را میتوان با استفاده از تکنیک‌های مختلف حفر کرد. این موارد شامل کوبه‌ای دوار، چرخشی و چکشی است. نوع دکل حفاری مورد استفاده بستگی به دسترسی، اتاق کار و شرایط زمین دارد.
انکراژ یک سیستم انتقال بار است که برای انتقال نیرو یا وزن یک سازه بر روی یک خاک طراحی شده است. در مقایسه با شیوه نیلینگ، انکراژ یک روش سنتی برای تثبیت خاک است و اغلب برای پروژه‌های تجاری با بودجه کم بسیار مقرون به صرفه هستند.
اگر می‌خواهید درباره روش انکراژ اطلاعات بیشتری کسب کنید، می‌توانید مقاله «مهاربندی جداره‌های گود به روش انکراژ» را مطالعه نمایید.
تفاوت نیلینگ و انکراژ چیست؟
نیلینگ و انکراژ هر دو در مرحله پایدارسازی ساختمان انجام می شوند و در یک کلام، تفاوت این دو اصطلاح در این است که در روش انکراژ با اعمال پیش تنیدگی همراه است، به این ترتیب سیستم انکراژ در برابر تغییر شکل‌های بزرگ مقاوم می‌شود. از طرف دیگر، نیلینگ روشی معمول برای تثبیت دیواره‌های خاک با نصب میلگردها است. در مرحله اول میخ‌کوبی، سوراخ‌ها حفر میشوند. سپس، میله‌های فولادی در حفره‌ها قرار می‌گیرند تا با دوغاب‌ریزی، ایمن شوند.
نیلینگ در درجه اول در شرایط زیر استفاده می‌شود:
- برای تثبیت دامنه‌های شیب‌دار
- برای ایمن‌سازی و نوسازی ریزش کوه‌ها یا خاکریزها
- استفاده در ساخت و ساز جاده
- مناسب برای نوسازی تونل‌ها، دیوارهای نگهدارنده
- با استفاده از سیم‌های مهاری (Guy Wires)، نیروهای کششی را به زمین منتقل کند.
- حفظ پایداری فونداسیون‌های تحت تنش ناشی از نیروهای گریز از مرکز
برخی فواید نیلینگ
- نیلینگ خاک ممکن است در مکان‌هایی که دسترسی از راه دور دارند مقرون به صرفه‌تر باشد، زیرا تجهیزات کوچک‌تر به آسانی بسیج میشوند.
- نیلینگ در حین رخدادهای لرزه‌ای عملکرد خوبی دارند.
- سیستک نیلینگ نسبت به روش دیگر کمتر مختل‌کننده طبیعت هستند و تأثیر محیطی کمتری ایجاد می‌کنند.
- نیلینگ به خاک باعث كاهش تراكم كمتری در گودبرداری می‌شود.
- دانش گسترده‌ای در مورد میخ‌کوبی به روش نیلینگ در بین مهندسان وجود دارد.
انکراژ به طور معمول در شرایط زیر اجرا می‌شود:
- برای نگهداری از دیوارهای خاکریز
- حفظ پایداری فونداسیون تحت تنش کششی ناشی از نیروهای گریز از مرکز
- برای تقویت و تثبیت شیب‌ها، دیوارهای سنگی یا بریدگی‌ها
- برای ایمن‌سازی خاک‌های تحکیم نیافته در پروژه‌های خاکبرداری زیرزمینی
- پشتیبانی از سازه‌های دریایی مانند دیوارهای باراندار (لنگرگاه)
برخی فواید انکراژ
- بارهای زیاد را میتوان در شرایط نسبتاً ضعیف زمین تحمل کند.
- از روش انکراژ در شرایط مختلف خاکی استفاده می‌شود.
- دوام بالا برای مقاومت در برابر خوردگی، مواد قلیایی‌ها و محلول‌های موجود در خاک که باعث افزایش عمر آنها و نیاز به نگهداری بسیار کاهش می‌یابد و در نتیجه هزینه‌های چرخه کار کاهش می‌یابد.
- روش انکراژ تأثیر محیطی کم ایجاد می‌کند.
کلام آخر
تفاوت نیلینگ و انکراژ را در بالا به تفصیل بیان کردیم، هر دو این روش‌ها نسبت به هم تفاوت‌های جزئی دارند، با این حال برای تثبیت خاک بسیار کاربردی هستند. واقعیت این است که نیلینگ و انکراژ از جهات مختلف نیز شبیه به هم هستند. به عنوان مثال، هر دو روش به راحتی قابل نصب هستند و برای پشتیبانی موقت یا برنامه‌های طولانی مدت مورد استفاده قرار می‌گیرند.
