حیات جانداران به آب و هوا بستگی دارد، چنانچه تأمین هرکدام از این دو دچار چالش شود زندگی بر روی کره خاکی به مخاطره می افتد. انسان ها در چهار دیواری هایی بنام مکان زیست، محل کار، مکان تفریح و ورزش و … که بدست خود ساخته اند زندگی می کنند.
کلیه ساختمان ها به سیستمی که تأمین کننده آب سرد و گرم، سرد و گرم کننده هوای فضاهای داخلی، سیستم دفع پساب ناشی از مصرف آب روزمره، هدایت و دفع آب های ناشی از نزولات جوی مجهز هستند. این سیستم به واسطه خواص مکانیکی سیالات و گازها، تأسیسات مکانیکی نامیده می شود.
انواع تاسیسات مکانیکی ساختمان
تأسیسات مکانیکی ساختمان شامل موارد زیر می باشد:
- سیستم تأمین آب مصرفی جهت شرب و شستشو
- سیستم های سرمایشی و گرمایشی
- سیستم هدایت و دفع فاضلاب و آب های سطحی بام و محوطه ساختمان
- سیستم اطفاء حریق
البته هرکدام از سیستم های مذکور موازی با مصرف انرژی و تولید گرمایش و سرمایش، آب گرم و آب سرد و دارای پساب نیز می باشند، که باید به نحو استانداردی دفع و یا به سمت مکانی جهت از بین رفتن خواص مضر، بازیافت و برگشت به چرخه مصرف هدایت گردند.
سیستم تأمین آب مصرفی جهت شرب و شست و شو
سیستم تأمین آب مصرفی برای ساختمان هایی با کاربری: مسکونی، اداری، صنعتی، تفریحی و ورزشی و … متفاوت است. در شهرها و روستاها آب مصرفی منازل مسکونی و دیگر کاربری ها از شبکه آب رسانی ایجاد شده توسط شرکت آب و فاضلاب تأمین می گردد.
آب مصرفی جهت نگهداری فضای سبز را از چاه های عمیق و نیمه عمیق تأمین می شود. تأمین آب مصرفی مراکز صنعتی و اقتصادی نیز به عهده شرکت آب و فاضلاب است. اما در اکثر مراکز صنعتی با توجه به کم فشار بودن آب شبکه اصلی برای تأمین کسری آب این مراکز اقدام به حفر چاه می نمایند.
در ورودی هر ساختمان یک کنتور آب توسط شرکت آب و فاضلاب نصب گردیده که مصرف آب با واحد مترمکعب در آن ثبت می گردد. آب با عبور از کنتور به منازل وارد شده و به مصارف گوناگونی می رسد.
یکی از موارد مصرف آب، استفاده برای شست و شو می باشد.
دیگر مورد استفاده آن جهت ورود چرخه تأمین گرمایش فضاهای داخلی ساختمان ها بدین ترتیب است که:
در موتورخانه آب داخل دیگ توسط مشعل داغ شده و از خروجی دیگ به سمت رادیاتورهای تعبیه شده در فضاهای داخلی ساختمان ها هدایت می شود و با عبور از رادیاتورها دمای خود را با دمای فضای در معرض رادیاتور مبادله می نماید و دمای خود را از دست می دهدو آب درون لوله و رادیاتور سرد شده و دوباره به سمت دیگ می رود.
در فضاهای بهداشتی آب بعنوان ماده اصلی پس از شستشو توسط سیستم فاضلاب به سمت چاه های جذبی، سیستم هدایت و دفع فاضلاب شهری و یا به سمت سپتیک تانک هدایت می شود.
برای تأمین سرمایش فضاهای داخلی ساختمان ها در برخی دستگاه های تولید سرما، دمای پایین و هوای خنک از آب استفاده می شود.
در کولرهای آبی، بدون آب هوای خنکی تولید نمی شود. دستگاه های چیلر با مصرف انرژی دمای آب را پایین می آورند و پس از سرد شدن آن را به سمت فن کوئل ها هدایت می کنند، آب سرد از لوله های عایق شده عبور کرده و به واسطه عایق کاری شدن لوله های هدایت آن کمترین پرت دمایی را دارد و در نهایت با عبور از رادیاتور و توسط فن ها، سرمای خود را وارد فضا می کند و دوباره از خروجی رادیاتور به سمت چیلر حرکت می کند و این سیکل ادامه خواهد داشت.
عملکرد تأسیسات ساختمان با آب رابطه مستقیم دارد و به این دلیل مهندسان مکانیک سیالات، همان مهندسان تأسیسات مکانیکی ساختمان هستند.
تأسیسات مکانیکی ساختمان شامل موارد زیر می باشد:
- سیستم های گرمایشی
- سیستم های سرمایشی
- سیستم سرد و گرم آب
- سیستم هدایت و دفع پسابها، فاضلابها و آبهای سطحی ناشی از نزولات جوی در ساختمان
تاسیسات سرمایش و گرمایش
تولید کننده های گرما: موتورخانه، پکیج، بخاری های گازی و دستگاه های گرمایشی برقی می باشند.
رایج ترین تولید کننده های گرما در ساختمانهای مسکونی، پکیج و استفاده از بخاری های گازی، یونیت هیتر، کوره های هوای گرمو هیت پمپ ها می باشد.
در سیستم پکیج مانند موتورخانه عمل می شود، به این ترتیب که آب با دمای بالا از خروجی دستگاه (پکیج) به سمت رادیاتورها و یا کف فضاها (گرمایش از کف) هدایت می شود و هنگام عبور از لوله ها و رادیاتورها دمای خود را با دمای محیط اطراف مبادله کرده و آب با دمای کمتر به سمت پکیج برمی گردد.
آب ورودی به پکیج در عبور از مبدل حرارتی و مواجه شدن با شعله داغ می شود و با دمای بالا مجدداً وارد چرخه مبادله دما با محیط اطراف خود می شود.
در ساختمان های بزرگ و بنا به تشخیص مهندسان تأسیسات، موتورخانه برای گرمایش فضاها و مخزن کویل دار جهت تأمین آب گرم مورد نیاز طراحی، محاسبه و اجرا می گردد.
طراحی و محاسبه موتورخانه برای ساختمان های بزرگ از لحاظ صرفه اقتصادی و مصرف بهینه انرژی حائز اهمیت است.
سیستم های سرمایشی شامل: کولرهای آبی، هواسازها، چیلر و کولرهای گازی می باشند.
در ساختمان های اداری، رفاهی و سالن های ورزشی، جهت تأمین سرمایش محیط معمولاً از سیستم چیلر استفاده می شود. در این سیستم چنانچه گرمایش از طریق موتورخانه تولید شده باشد، فن کوئل ها مورد استفاده قرار می گیرند.
به این ترتیب که در ماه های گرم، آب خنک با دمای پایین از چیلر به سمت رادیاتور (فن کوئل) هدایت شده و در ماه های سرد، آب داغ با دمای بالا از دیگ موتورخانه به سمت رادیاتور هدایت می شود.
رایج ترین سیستم سرمایش ساختمان های مسکونی متوسط، ادارات و محیط های آموزشی معمولی، اقلیم های کوهستانی و نیمه گرم، کولر آبی می باشد.
در این سیستم هوا از افشانه های خیس عبور داده شده و از طریق کانال ها به فضاهای داخلی ساختمان ها دمیده می شود. کانال های هدایت هوای خنک از نوع ورق گالوانیزه ساخته می شوند و با عایق پشم شیشه یا پشم سنگ در مقابل پرت شدن دما عایق می گردند.
در سیستم سرمایش با کولر آبی حتماً دریچه و منفذی برای خارج شدن هوای خنک دمیده شده باز گذاشته می شود تا هوا در فضای بسته متراکم نشود که در این صورت به الکتروموتور اصلی کولر فشار وارد می شود.
در اقلیم های کوهستانی و نیمه گرم به صرفه ترین سیستم سرمایشی کولر آبی می باشد.
دیگر سیستم تأمین سرمایش ساختمان ها کولر گازی می باشد که مختص اقلیم های گرم بیابانی و شرجی می باشد.
این سیستم بدلیل مصرف زیاد انرژی و هزینه بالای تأمین دستگاه های مربوطه از لحاظ اقتصادی به صرفه نیست.
سیستم سرد و گرم آب
در عایق کاری ساختمان می بایست به عایق کاری لوله ها نیز توجه شود. تأمین آب سرد و گرم مصرفی ساختمان ها به طرق مختلف صورت می پذیرد.
آب معمولی مورد استفاده در ساختمان ها همان آب ورودی ساختمان است که معمولاً توسط الکتروپمپ از تانکر ذخیره به طبقات پمپ می شود.
آب گرم مورد استفاده در ساختمان ها توسط دیگ، کویل مسی، پکیج و آبگرمکن های گازی و برقی تولید می گردد.
در سیستم تأمین آب گرم با موتورخانه لوله برگشتی آب گرم تعبیه می شود که در ساعات غیر از مصرف که شیرهای آب گرم بسته هستند آب داخل لوله های آب گرم بدلیل راکد بودن دمای خود را از دست می دهد و مصرف کننده هنگامی که شیر آب گرم را باز می کند، ابتدا منتظر می ماند که آب سرد شده داخل لوله های آب گرم خارج شود و سپس به استفاده از آب گرم می پردازد، که فرآیند این کار هدر رفت آب می باشد. لذا سیستم برگشتی آب گرم جهت جلوگیری از هدر رفت آب در موارد مذکور در نظر گرفته شده است.
در سیستم های تأمین آب گرم با پکیج و آب گرم کن گازی و برقی، آب در دستگاه های ذکر شده داغ شده و به سمت موارد مصرف هدایت می گردد.
در نقاطی که امکان استفاده از گاز طبیعی و متعاقباً پکیج و آبگرمکن گازی وجود ندارد از آب گرمکن برقی استفاده می شود و نیز در فضاهای بهداشتی و آشپزخانه هایی که فاقد پنجره های لازم جهت تهویه گازهای سمی ایجاد شده در آن دستگاه ها هستند و گازهای سمی ناشی از کارکرد دستگاه های پکیج و آبگرمکن گازی به بیرون از ساختمان هدایت نمی شوند، از آب گرمکن های برقی استفاده می گردد. در بازسازی ساختمان به تاسیسات مکانیکی نیز می بایست توجه ویژه شود.
دستت درد نکنه که این کار را انجام دادی .حداقل بزار ما هم کپی کنیم.خخخ
سایتتون نمیشه کپی کرد