سیستم اعلام حریق به گونه‌ای طراحی شده است که در مواقع اضطراری هشدارهای لازم را به افراد ارسال می‌کند تا آن‌ها بتوانند به سرعت اقدامات لازم را انجام دهند. سیستم آلارم آتش به معنای واقعی، جان ما را نجات می‌دهد! این سیستم در منازل، دفاتر، کارخانه‌ها و اماکن عمومی قابل استفاده است و به عنوان جزئی از سیستم امنیتی ساختمان در نظر گرفته می‌شود.
معرفی متخصص حرفه‌ای جهت اجرای سیستم اعلام حریق
روش تشخیص سیستم آلارم هر نوع که باشد، اگر زنگ خطر به صدا درآید، به این معنا است که در ساختمان، آتش‌سوزی اتفاق افتاده است. سیستم اعلام حریق همچنین ممکن است دارای یک سیستم سیگنال از راه دور باشد که می‌تواند از طریق ایستگاه مرکزی به آتش‌نشانی اطلاع‌رسانی کند؛ با ویکی ساختمون همراه باشید.
سیستم اعلام حریق چیست؟
سیستم اعلام حریق دارای تعدادی دستگاه است که در هنگام حضور دود، آتش‌سوزی، مونوکسید کربن یا سایر موارد اضطراری در کنار یکدیگر برای تشخیص و هشدار به افراد از طریق وسایل دیداری و صوتی کار می‌کنند. این هشدارها ممکن است به طور خودکار از ردیاب‌های دود فعال شده و آشکارسازهای گرما نیز ممکن است از طریق دستگاه‌های فعال‌سازی زنگ خطر، مانند نقاط تماس دستی فعال شوند.
هشدارها می‌توانند بلندگوهایی باشند که زنگ خطر را به صدا در می‌آورند و همچنین به دنبال آن یک پیام تخلیه صوتی که به افراد داخل ساختمان هشدار می‌دهد که از آسانسور استفاده نکنند. بسته به کشور و سازنده دستگاه، می‌توان سیستم اعلام حریق را در فرکانس‌های خاص و تُن‌های مختلف از جمله کم، متوسط و زیاد تنظیم کرد.
مطلب پشنهادی: چک لیست سیستم اعلام حریق
اکثر سیستم‌های اعلام حریق در اروپا مانند آژیرها با فرکانس‌های متناوب کار می‌کنند. دستگاه‌های الکترونیکی اعلام حریق در ایالات متحده و کانادا به صورت مداوم یا تنظیم بر روی کدهای مختلف قابل استفاده هستند. دستگاه‌های هشدار آتش‌سوزی را می‌توان در میزان‌های مختلف صدا نیز تنظیم کرد.
قسمت‌های تشکیل‌دهنده سیستم اعلام حریق
- پانل کنترل اعلام حریق (FACP): این مؤلفه، قطب اصلی سیستم، ورودی‌ها، یکپارچگی سیستم، خروجی‌ها و اطلاعات را کنترل می‌کند.
- منبع تغذیه اولیه: معمولاً منبع متناوب غیرقابل تغییر 120 یا 240 ولتی است. یک مدار به سیستم اعلام حریق و اجزای تشکیل‌دهنده آن اختصاص داده می‌شود. مدارهای شاخه اختصاصی نباید با مدارهای شاخه جداگانه که انرژی یک دستگاه منفرد را تأمین می‌کنند اشتباه گرفته شود.
- منبع تغذیه ثانویه (تهیه نسخه پشتیبان): این مؤلفه که معمولاً از باتری‌های ذخیره شده اسید سرب یا سایر منابع اضطراری از جمله ژنراتورها تشکیل شده است، برای تأمین انرژی در صورت قطع برق اولیه استفاده می‌شود. باتری‌ها می‌توانند در قسمت پایین پنل یا داخل یک باتری جداگانه در نزدیکی پنل نصب شوند.
- دستگاه‌های ورودی: این مؤلفه با واحد کنترل سیستم اعلام حریق کار می‌کند و به صورت دستی یا خودکار فعال می‌شود. نمونه‌هایی از این قبیل می‌تواند دستگاه‌هایی مانند ایستگاه‌های کشش، آشکارسازهای گرما و آشکارسازهای دود و … باشند. هر دو نوع آشکارساز گرما و دود دارای مؤلفه‌های مختلفی مانند پرتو، فوتوالکتریک، یونیزاسیون و آسپیراسیون هستند.
- دستگاه اطلاع‌رسانی هشدار آتش: این مؤلفه از انرژی تأمین شده از سیستم اعلام حریق یا منبع انرژی ذخیره شده دیگر استفاده می‌کند تا افراد را از لزوم انجام اقدام، معمولاً برای تخلیه سریع ساختمان، مطلع سازد. این کار با استفاده از نور لامپ‌های رشته‌ای، لامپ‌های تابشی، چشمک زن‌ها، الکترون مکانیکی، آژیر، شاخ الکترونیکی، دودکش، زنگ، بلندگو یا ترکیبی از این دستگاه‌ها انجام می‌شود. استروب‌ها یا از یک لوله زنون (متداول‌ترین نوع) یا اخیراً از LED ساخته شده‌اند.
- رابط‌های ایمنی ساختمان: این رابط به سیستم اعلام حریق اجازه می‌دهد تا جنبه‌های مختلف فضا را کنترل کند. این رابط، ساختمان را برای آتش‌سوزی آماده می‌کند و با تأثیرگذاری بر حرکت هوا، روشنایی، کنترل فرآیند و حمل و نقل و نحوه خروج افراد، دود و آتش را کنترل می‌کند.
نحوه کار سیستم آلارم آتش چگونه است؟
هنگامی که دستگاه‌های ورودی شروع به کار می‌کنند، آن‌ها سیگنال‌هایی را به پنل کنترل اعلام حریق ارسال می‌کنند که مورد اضطراری وجود دارد. سپس پنل، دستگاه‌های اطلاع‌رسانی را پس از برخی ارزیابی‌ها تحریک می‌کند. متداول ترین دستگاه‌های اطلاع‌رسانی، چراغ‌ها و ماژول‌های صوتی هستند.
مطلب پشنهادی: راهنمای نصب سیستم های اعلام حریق و جاگیری سنسورهای دود
این دستگاه از نظر شنیداری و بصری، به مردم هشدار می‌دهد که یک حادثه آتش سوزی رخ داده است. بنابراین مردم می‌توانند ساختمان را تخلیه کنند. ماژول خروجی یکی دیگر از ابزارهای اصلی خروجی در سیستم‌های اعلام حریق هستند. آن‌ها برای ادغام سیستم‌های اعلام آتش و سایر سیستم‌های برقی یا مکانیکی در ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرند. ماژول‌های خروجی سیستم های دیگر را در صورت بروز مشکل کنترل می کنند تا سناریوی آتش سوزی قابل اجرا باشد، به عنوان مثال، آسانسورها را می‌توان به طبقه همکف هدایت کرد.
در نتیجه، مؤلفه‌های اصلی سیستم اعلام حریق شامل پنل‌های اعلام حریق، دستگاه‌های ورودی و خروجی هستند. این دستگاه‌ها با یکدیگر هماهنگ هستند و به اصطلاح «تیمی» کار می‌کنند. داده‌های حاصل از دستگاه‌های ورودی توسط پنل اعلام حریق ارزیابی می‌شوند. سپس پانل اعلام حریق دستگاه‌های خروجی را از نظر وجود مشکل فعال می‌کند.
انواع سیستم‌های اعلام حریق
سیستم‌های هشدار آتش می‌توانند به چهار نوع اصلی به شرح زیر تقسیم کرد:
- متعارف
- آدرسپذیر
- هوشمند
- بی‌سیم
مطلب پیشنهادی: بهترین برندهای سیستم اعلام و اطفا حریق کدام اند؟
1- سیستم‌های اعلام حریق متعارف
در یک سیستم هشدار متعارف، از کابل کِشی فیزیکی برای اتصال چندین نقطه تماس و آشکارساز استفاده می‌شود. نقاط ساده و آشکارسازها در مناطق مختتلف تنظیم می‌شوند تا در مواقع ضروری به صدا درآیند.
هر منطقه در پنل کنترل آتش نشانی با لامپ نشانگر، صفحه نمایش متنی یا در برخی موارد هر دو مورد نشان داده شده می‌شوند. معقول است که هرچه ما بتوانیم یک ساختمان را به مناطق مختلف تقسیم کنیم، مکان‌یابی زنگ خطر دقیق‌تر خواهد بود. کنترل پنل به حداقل دو مدار صدا وصل می‌شود که می‌تواند دارای هر گونه صدای هشدار‌دنده‌ای باشد.
2- سیستم های اعلام حریق آدرسپذیر
اصل تشخیص یک سیستم آدرسپذیر همان سیستم متعارف است، به جز اینکه به هر ردیاب یک آدرس مشخص داده می‌شود (معمولاً با استفاده از یک کلید سوئیچ) و کنترل پنل می تواند دقیقاً مشخص کند که کدام آشکارساز یا نقطه تماس، زنگ زدن را آغاز کند. مدار تشخیص به صورت یک حلقه سیمی است و ممکن است حداکثر 99 دستگاه به هر حلقه وصل شوند.
معمول است که حلقه با ماژول‌های جداسازی تعبیه شود تا حلقه تقسیم شده و اطمینان حاصل شود که یک اتصال کوتاه باعث عملکرد عادی سیستم می‌شود. سیستم هشدار آتش آدرسپذیر، ردیاب هوشمند تلقی نمی‌شود، زیرا فقط می‌تواند سیگنال‌های خروجی را ارائه دهد.
3- سیستم‌های اعلام حریق هوشمند
یک سیستم هوشمند اعلام حریق توسط یک ردیاب، محیط اطراف خود را ارزیابی می‌کند. این سیستم از طریق کنترل پنل، آتش و هرگونه خطای به وجود آمده را اعلام می‌کند، حتی نسبت به تعمیر یا تمیز کردن آشکارسازها اطلاع رسانی می‌کند.
در واقع سیستم‌های هوشمند بسیار پیچیده‌تر از دیگر سیستم‌های اعلام حریق هستند و امکانات بسیار بیشتری نسبت به سیستم‌های متعارف یا آدرس پذیر دارند. هدف اصلی آن‌ها کمک به جلوگیری از بروز هشدارهای اشتباه است. سیستم‌های هوشمند برای بسیاری از ساختمان بزرگ و کوچک قابل استفاده است.
4- سیستم‌های اعلام آتش بی‌سیم
نوع آخر سیستمی که در نظر خواهیم گرفت، سیستم هشدار بی‌سیم است. این سیستم گزینه جایگزینی مؤثری برای سیستم‌های اعلام حریق سیمی (سنتی) است. سیستم بی‌سیم از ارتباطات رادیویی ایمن و بدون مجوز برای اتصال سنسورها و دستگاه‌ها با کنترلرها استفاده می‌کند. این سیستم دارای یک مفهوم ساده است که بسیاری از مزایای منحصر به فرد هوشمند بودن را ارائه می‌دهد.
اهمیت استفاده از سیستم اعلام حریق خانگی
ما آموخته‌ایم که سیستم‌های اعلام حریق در بسیاری از ساختمان‌هایی که روزانه با آن‌ها سر و کار داریم، از قبل نصب هستند. این سیستم‌ها برای هشدار دادن به افراد در داخل ساختمان نسبت به وضعیت اضطراری ناشی از آتش استفاده می‌شوند. به ویژه در ساختمان مسکونی که خانوارهای بسیاری در سنین مختلف از کهنسالان گرفته تا کودکان زندگی می‌کنند، نصب یک سیستم هشدار آتش خانگی می‌تواند به افزایش امنیت فضا کمک شایانی کند.
