نمای شهر متعلق به کیست؟

نماها چهره شهر هستند و مانند چهره انسان ویژگی ها و مشخصات متفاوتی دارند. عواملی که در تشکیل یک نمای خوب نقش دارند عبارتند از طرح نما، شیوه ساختمان، سازه ساختمان، مصالح ساختمان، رنگ و جنس و تبحر در ساخت که چشم انداز شهر را مشخص می کنند. 
نماها وسیله ارتباطات اجتماعی در شهر هستند به این مفهوم که اطلاعات، ارزش ها و احساسات به وسیله آن ها به مردم منتقل می شوند بنابراین ظاهر ساختمان ها به صورت های مختلف شهروندان را تحت تاثیر قرار می دهد. اگر نمای ساختمان ها متنوع و با هویت ایجاد شده باشند سطح آگاهی شهروندان به ویژه کودکان را افزایش داده و می توانند نقش مهم آموزشی برای آن ها داشته باشند. 
اگر در مسیر رفت و آمد خود به محل کار تصمیم بگیریم فقط به نمای ساختمان های موجود و یا در حال ساخت توجه داشته باشیم اولین سوالی که به ذهن مان می آید این است که نمای ساختمان ها متعلق به کیست؟

در تمام مراحل شهر نشینی چگونگی شکل گیری نماها ارتباط مستقیمی با دانش و ذهنیت ساکنان داشته و شهر آیینه تمام نمای قدرت سیاسی، توان اقتصادی، شعور فرهنگی و مدیریت ساکنان خود است.
نمای شهری بخش عمده ای از بدنه خیابان ها است که آن هم متعلق به مردم است و حق مسلم هر شهروند است که در گذر از این خیابان ها نمایی اصیل و زیبا و برگرفته از فرهنگ و هنر خود را ببیند. زیرا به شکل مستقیم یا غیر مستقیم روی رفتار های آنان تاثیر می گذارد. بنابراین زیبایی و هماهنگی نمای شهری جزء حقوق عمومی شهروندان محسوب می شود، و الک باید در زمان ساخت و ساز آن را در نظر بگیرد. 
اهمیت خط آسمان نیز در شکل دهی به نماهای شهری قابل توجه است. همانطور که می دانیم نمای ساختمان خالق نمای شهر است در واقع نمای شهری متشکل از بنای شهری است.  اما اگر همه نماهای ساختمان ها یک شکل و شبیه به هم باشند سیمای شهر بی معنی جلوه می کند زیرا نماهای شهری از مهمترین عوامل موثر بر سیمای شهر به شمار می آیند. 
در بسیاری از شهرهای بزرگ جهان، ضوابط و مقررات ویژه ای در ارتباط با سیما و کالبد شهر وجود دارد و گروهی از برجسته ترین افراد با تخصص ها مرتبط با هنر، زیباسازی و زیبایی شناسی به کنترل طرح های بزرگ و کوچک معماری و شهر از نظر هماهنگی نمای بیرونی و رعایت اصول هماهنگی در نماها می پردازند. 
بنابراین ایجاد کمیته، اعلام طرح به همسایگان و نظرخواهی از آن ها از جمله روش های اجرایی برای نماهای مطلوب شهری می باشد. زیرا در شهرهای دنیا به منظور کاهش نابسامانی و آشفتگی بصری شهری ضوابطی برای طراحی نما به وجود آمده و کمیته های تصویبی نیز تشکیل شده است. 

وجود نوآوری و خلاقیت در نماهای شهری مانند رنگ آمیزی و نورپردازی نما می تواند چهره شهری مناسب و زیبایی ایجاد کند. برای هر تازه واردی به شهر اولین برداشت از شهر پیامی است که از این نماها دریافت می کند، و این اولین برداشت بسیار تعیین کننده و ماندگار است به طوری که درذهن مخاطب خاطره ایجاد می کند. 
از جمله موارد دیگری که باید در طراحی نما به ان توجه نمود مصالح است که همه ساختمان ها باید از یک اسلوب شهری مشترک پیروی کنند. به طوریکه شاهد یک چشم انداز شهری با هماهنگی بصری باشیم.     

در مجموع خیابان ها نیز بخشی از نمای شهر هستند. هنر مدیریت شهری ایجاد کالبد مناسب و قابل قبول برای یک شهر است. باید بتوان انسان ها را با خیابان ها آشتی داد. اگر بتوان گذرگاه های زیبا و آرامش بخش در شهر ایجاد کرد. شهروندان در آن شهر احساس آرامش و نشاط می کنند و این نشاط و آرامش باعث بالا رفتن بهره وری کاری، آرامش فکری، سلامتی روانی و در نتیجه سلامت جامعه خواهد بود. 
در نتیجه می توان گفت وجود این ساختمان ها خصوصا در کنار خیابان های اصلی دیگر مقوله ای نیست که بدون برنامه ریزی دقیق و مدون حاصل گردد. چرا که اگر به آیندگان خود فکر کنیم و بدانیم که ما نیز باید میراثی را برای آن ها به یادگار بگذاریم وظیفه سنگینی را بر دوش خود حس خواهیم نمود. 

منبع: برگرفته از کتاب مسائل و چالش های مبلمان شهری از دکتر حریری