متره و برآورد فونداسیون ؛ مراحل و نکات مهم

نحوه متره و برآورد فونداسیون ساختمان(پی ساختمان) به چه صورت است؟ در واقع، متره و برآورد هزینه احتمالی و مقدار مصالح لازم برای پی‌سازی را تعیین می‌کند، که براساس چگونگی کمیت پروژه قابل محاسبه است.

این کار باید بدون به خطر انداختن کیفیت نتایج نهایی بوده و مطابق با مقررات مربوط به ساختمان، بهداشت و ایمنی انجام شود. جهت انجام متره و برآورد فونداسیون، نیاز به مطالعات امکان‌سنجی و کنترل ریسک است. این کار با روند ساخت بنا که همان خاکبرداری و سپس پی‌سازی است شروع می‌شود؛ با ویکی ساختمون همراه باشید.

نحوه متره و برآورد فونداسیون

برای متره و برآورد پی ساختمان باید مراحل مختلفی را به شرح زیر انجام داد:

• خاکبرداری
• قالب‌بندی
• بتن مگر
• آرماتوربندی
• بتن‌ریزی

متره و برآورد خاکبرداری فونداسیون

در این بخش هدف میزان محاسبه خاکبرداری برای عملیات پی‌سازی است. ناگفته نماند امروزه در بسیاری از پروژه‌های ساختمانی، تمام گود، خاکبرداری می‌شود. ولی در این مقاله ما تنها به محل‌هایی که نیاز به بتن‌ریزی فونداسیون نواری دارد، بسنده کرده‌ایم.

برای این منظور، عرض پی نواری معمولاً مقدار مشخصی دارد، برای طول تنها کافی است تمام طول پی‌های نواری عرض و طول را با هم جمع بزنید. به دلیل آنکه حجم خاکبرداری بر حسب مترمکعب است، ارتفاع پی نیز مورد نیاز است.

میزان هزینه حجم خاکبرداری با توجه به فهرست بهاء و حمل تا فواصل تعیین شده و اعمال ضرایب مشخص، محاسبه می‌شود. ناگفته نماند، خاکبرداری به صورت دستی و یا با ماشین در فهرست بهاء مقادیر متفاوتی دارد.

متره و برآورد قالب‌بندی پی

در این بخش هدف میزان قالب مورد نیاز برای قالب‌بندی پی است. قالب پی اغلب با استفاده از آجر، فلز یا چوب اجرا می‌شود. به هر روی، برای محاسبه نیاز به ارتفاع قالب و طول آن است. ارتفاع قالب مساوی با ارتفاع پی است و طول قالب مساوی با طول مسیرهای پی نواری است. در پایان بر حسب فهرست بها میزان هزینه برآورد می‌شود.

متره و برآورد بتن مگر فونداسیون

برای محاسبه حجم بتن مگر مورد نیاز، ضروری است مسیرهای عرض و طولی پی نواری محاسبه و در ارتفاع معمول بتن مگر به میزان 10 سانتیمتر ضرب کنید. واحد بتن مگر بر حسب مترمکعب است. عدد به دست آمده مقدار حجم بتن مگر مورد نیاز است. عیار سیمان بتن مگر اغلب 100 الی 200 کیلومتر مکعب است. در پایان بر حسب فهرست بهاء میزان هزینه برآورد می‌شود.

متره و برآورد آرماتوربندی فونداسیون

در این بخش نیاز است مقدار وزنی آرماتورهای مورد نیاز فونداسیون را محاسبه کرد. برای این کار ما نیاز به طول و وزن مخصوص میلگردها داریم. هر اندازه از میلگردها باید به صورت جدا محاسبه شوند، برای مثال، میلگرد نمره 14 به صورت جدا و میلکرد نمره 18 هم به صورت جدا باید در دستور کار قرار گیرند.

با در دست داشتن نقشه‌های اجرایی و دیتیل‌های فونداسیون، می‌توان نمره، تعداد و فاصله آرماتورهای طولی و عرضی را مشاهده کرد. به راحتی می‌توان طول میلگردهای عرضی و طولی را محاسبه و در وزن مخصوص آنها ضرب کرد. ناگفته نماند، میلگردهای عرضی در دو مش بالایی و پایینی قرار دارند. در پایان بر حسب فهرست بهاء میزان هزینه برآورد می‌شود.

نکته: در صورت استفاده از میلگردهای تقویتی و یا خر‌پاها، لازم است این آرماتورها نیز در محاسبات متره آورده شوند.

نکته: شرایط محاسبه آرماتورها در همه نوع پی‌ اعم از پی نواری، منفرد، گسترده و موارد دیگر یکسان است.

متره و برآورد بتن ریزی پی

همانند بتن مگر، برای محاسبه حجم بتن مصرفی فونداسیون نیاز به ارتفاع، عرض و طول داریم. با توجه به نقشه‌های اجرایی می‌توان حجم پی را محاسبه و میزان بتن مصرفی را تخمین زد. واحد بتن فونداسیون بر حسب مترمکعب محاسبه می‌شود. اغلب عیار سیمان بتن فونداسیون 350 کیلوگرم بر مترمکعب است. در پایان بر حسب فهرست بهاء میزان هزینه برآورد می‌شود.

نکات مهم در نحوه متره و برآورد فونداسیون

در نحوه متره و برآورد پی ساختمان به اسناد و مدارک مهمی نیاز است که عبارتند از:

• نقشه‌های کامل اجرایی که شامل نقشه‌های سازه ساختمان، معماری و دیتیل‌های اجرایی دیگر می‌شود.
• جدول صورت وضعیت و جداول مالی
• منابع مربوط به تجزیه بها
• قیمت مصالح، نیروی انسانی و نیروی ماشین (فهرست بها منضم به پیمان)
• شرایط خصوصی پیمان یا سایر مدارک منضم به پیمان

متره و برآورد چقدر اهمیت دارد؟

برآورد میزان هزینه ساخت و ساز در همه پروژه‌های عمرانی، امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر است. تخمین دقیق مقادیر مصالح ساختمانی از یک سو و مقدار بودجه‌بندی برای آیتم‌های مختلف پروژه، هدف نهایی ساخت را بر طبق برنامه زمانی مشخص می‌شود.

در این میان، وظیفه سنگین مترور (کسی که متره پروژه را بر عهده دارد) او را بر این می‌دارد که بتواند با استفاده مهارت و تجربه خود، المان‌های مختلف را محاسبه و در پایان برحسب فهرست بهاء سال جدید، برآوردهای لازم را انجام دهد. در این میان، اهمیت متره و برآورد فونداسیون در میزان مدیریت و ایجاد تعادل در ورودی‌ها (مصالح مورد نیاز) و خروجی‎ها (هزینه احتمالی) پروژه مربوطه است.