بسته به اهداف ساخت، گزینه‌های مختلفی برای زهکشی روف گاردن (بام سبز یا باغ بام) وجود دارد. اما قبل از تشریح آن باید بگوییم که مهم‌ترین نقش لایه زهکشی، تأمین جریان کافی آب از پشت بام در طی باران و بعد از بارندگی است. طراحی لایه زهکشی باید به گونه‌ای باشد تا قسمتی از آب برای رشد گیاهان نگه داشته شود و به آب مازاد اجازه عبور و خارج شدن از سقف ساختمان داده شود.
این سیستم به گونه‌ای طراحی می‌شود تا آب بتواند بدون اشباع کردن بیش از حد سقف، توسط گیاهان مورد استفاده قرار گیرد. زهکشی روف گاردن باعث رشد بهتر گیاهان می‌شود، خاک را از ایجاد شرایط بی‌هوازی دور می‌کند و از جمع شدن آب اضافه روی پشت بام جلوگیری می‌کند. بسته به نرخ بارش منطقه‌ای و اهداف نگهداری آب برای پروژه‌های خاص، ما در این مقاله طرز زهکشی روف گاردن را شرح می‌دهیم؛ با ویکی ساختمون همراه باشید.
نحوه زهکشی روف گاردن
در واقع 2 نوع زهکشی باید در سقف برای اجرای روف گاردن انجام گیرد، یک زهکشی از طریق لایه‌ای از سقف به نام لایه زهکش و دیگری زهکشی باغچه پشت بام از طریق لوله‌های خروجی است. بنابراین، بام سبز نیاز به زهکشی دو مرحله‌ای دارد. نخست به سراغ لایه زهکش می‌رویم.
نکته‌ای که در این مورد حائز اهمیت است، شیوه ساخت لایه زهکشی روف گاردن است. خارج کردن آب از طریق لوله‌ها به اندازه طراحی لایه زهکشی باغچه پشت بام اهمیت ندارد. لایه زهکش مانند سفره آب زیر‌زمینی برای گیاهان عمل می‌کند و دو وظیفه بسیار مهم دارد، از یک سو باید به حفظ سلامت ریشه گیاهان و از سویی دیگر به خارج کردن آب مازاد کمک کند.
برای طراحی این لایه نخست در زیر محیط در حال رشد و بالاتر از سیستم زهکشی، قرار دادن پارچه فیلترینگ ضروری است. این پارچه مانند اسفنج عمل می‌کند، در عین حال که باعث افزایش جریان آب آزاد می‌شود، از انتقال املاح خاک به لایه‌های پایین‌تر و از تغییر بافت خاک و مسدود شدن مسیرهای زهکشی باغچه پشت بام جلوگیری می‌کند. پارچه فیلترینگ باید از الیاف اصلی پلی پروپیلن ساخته شده باشد تا بتواند یک ژئوتکستایل منسجم را تشکیل دهد. پارچه فیلتر باید در برابر تخریب در اثر UV و محیط‌های بیولوژیکی و شیمیایی موجود در خاک مقاوم باشد.
ژئودرین (Geodrein) یکی از متریال‌هایی است که در زیر لایه فیلتر برای زهکشی باغچه پشت بام استفاده می‌شود. این متریال دارای اتصالات یکپارچه و متناوبی است که در حین نصب پنل‌ها، به یکدیگر چسبیده می‌شوند. ژئودرین می‌تواند 0.142 گالن در هر فوت مربع یا 0.382 گالن در هر صفحه را تحمل کند. هنگام خشک شدن، وزن پنل‌ها 82/0 پوند در هر فوت مربع یا 2.2 پوند است و در حالت اشباع وزن آنها 2 پوند در هر فوت مربع است. ژئودرین برای زهکشی روف گاردن های فشرده (متراکم از گیاهان انبوه) در مناطق خشک ایده‌آل است، زیر مقداری از آب باران را در خود نگه می‌دارد.
حال سراغ نحوه خارج کردن آب مازاد سقف روف می‌رویم. جهت خارج کردن آب اضافه از آبﺮاه و ﻛﺎﻧﺎل آب استفاده می‌شود. برای این منظور ممکن است از آب‌راه و مسیرهای لوله‌کشی اصلی سقف و یا قرار دادن لوله‌های جدید در زیر لایه زهکشی روف گاردن استفاده شود.
چنانچه قصد بازسازی ساختمان خود را دارید، درخواست خود را در کارگشا ثبت کنید.
در هر صورت شما نیاز به طراحی نقشه زهکشی باغچه پشت بام برای هدایت جریان آب از هر نطقه از سقف با استفاده از لوله‌های خروجی دارید. لایه زهکش سقف باید دارای شیب مجاز بوده تا بتواند جریان آب را به لوله‌ها خروجی هدایت کند. در این میان، ایزولاسیون سقف باید از متریالی ساخته شود که به هیچ عنوان اجازه نفوذ آب به زیر روف را ندهد.
مجموعه‌ای از لایه‌های مختلف در کنار ساخت شبکه آب‌راه، باعث زهکشی آب مازاد سقف روف به شکلی بهینه می‌شود. به این معنا که لایه فیلتر، لایه زهکش و لوله‌های خروجی، همه و همه از یک سو به رشد بهتر گیاهان و از سویی دیگر به خروج آب اضافی از سقف در زمان بارندگی کمک می‌کنند.
زهکشی باغچه پشت بام و سقف بام سبز
زهکشی روف گاردن کاری ضروری است، زیرا در کنار هزینه ساخت، تعمیر و نگهداری سقف ساختمان و روف نیز می‌تواند بسیار پرهزینه باشد. هدف نخست شما از ساخت بام سبز، لذت بردن از حضور در فضای سبز است. پس اگر به هر نحوی در زهکشی بام سبز قصور کردید، نه تنها سرمایه شما از بین خواهد رفت، بلکه ممکن است باعث خرابی سقف اصلی ساختمان نیز شود. طراحی و اجرای روف باید مهندسی شده باشد تا از هرگونه عواقبت پیش‌بینی نشده ایمن بماند.
