فضای حافظ: جدیدترین کتاب استاد محمد منصور فلامکی
آیین رونمایی و معرفی جدید ترین نوشته استاد فلامکی به همت انجمن مفاخر معماری ایران با همکاری موسسه فضا در روز ۱۳ دی ماه از ساعت ۱۵:۳۰ تا ۱۷:۳۰ در موزه هنرهای دینی امام علی (ع) برگزار خواهد شد. دکتر فلامکی کتاب های متعددی را در زمینه معماری و شهرسازی و مرمت به چاپ رسانده است. در جدیدترین اثر او که در سه بخش با عنوان «کتاب اول»، «کتاب دوم» و «کتاب سوم» منتشر شده است مطالبی در خصوص «ابزارها و گستره های فضا»، «فضای حافظ و گذار در گردونه تغزل» و «گامی در راه شناخت فضای تغزّلی حافظ» به چشم می خورد.
در این کتاب می خوانیم:
«پیگیری مقوله‌ی فضای شعر و بازشناخت کمّ و کیفِ آن، حقّ معماران نیز است و به میان آوردن و به کار بردنِ ابزارهای این امر نیز کاری است نهاده در محفل معماران؛ غزل حافظ را معماران نیز می‌توانند بکاوند و هرآینه نکته‌هایی ناگفته و مقبول یافتند، بازگویند.»
«انگیزه اصلی ما برای ارائه این کتاب، پرداختن به مقوله «فضا» در جهان حافظ بوده است.»
«غزل‌ها همانند بناهایی که بار معنایی و هنری و انسانی‌ـ‌فرهنگی پیدامی‌کنند، در دو جهت اصلی تابناک می‌شوند: نخست، در محفل خود یعنی در سنجش مستقیم با یکدیگر، توسط یک‌یک بازشناسندگان و دوم، توسط جمع شنوندگان و خوانندگان شعرها و آن زیستمندان شهرنشین که با ساختمانی که مقبول آمده‌است، سروکار پیدامی‌کنند.»
«نزد حافظ سخن از «مقیاس» هر چیز به میان می‌آید که بتواند به تناسب دورشدن از جایی که در آن استقرار یافته، مفهوم یا معنایی متمایز پیداکند؛ گاه چندان متعالی شود که جز در فضایی مفروض نیاید و گاه دیگر، آن‌چه را خرد جلوه می‌کند ـ چه صُراحی باشد و چه دُرد ـ از جایی که در آن استقرار یافته، چندان دور می‌برد که خواننده غزل را به جهانی والاتر پرواز می‌دهد.»
«گذر از «خیال» به «علم» نه راهی یکسره روشن و یکسویه است و نه راهی است چنان که نتواند، علی‌رغم گذارهایی پیش‌بینی ناشدنی، تصوّر شود؛ که در نهایت، عاشق را به معشوق می‌رساند اما اندام وی را به «هلالی» تقلیل حجم می‌دهد.»
«در طول راهی که رهرو از عالم خیال به عالم علم طی می‌کند، بیش از هر چیز دیگر، فضاهایی نقش‌ساز می‌شوند که مایه اصلی خود را در جهان روزمرّه می‌یابند؛ اما همین جهان روزمرّه است که به سیاق خود، صحنه‌هایی از عدم یقین را بر ذهن آدمی‌زاده می‌نشاند.»
«سخن ما در زمینه ذات معماری است که هم حافظ را کاوشگر و ژرف نگر و منتقد عالم زندگی آدمیان می کند و هم انسان ها را وا می دارد تا به معنی و مفهوم آفرینش فضای زیستی ـ یا بهتر، به حقیقت های قابل آفرینش در پهنه بیکران فضا ـ بیاندیشند.»
