بررسی اجزا آسانسور از صفر تا صد و فرمول محاسبه تعداد مسافران

ما دهه‌هاست که از آسانسور استفاده می‌کنیم و آن را وسیله‌ای پیچیده می‌دانیم که تنها برای برای اوج گرفتن و فرود آمدن به یک کلید و فشار انگشتان دستان ما نیاز دارد. اگرچه اصل اساسی ساده مهندسی آسانسور در طول سال‌ها ثابت مانده است اما ترفندهای کوچک بسیاری باعث شده‌اند تا آسانسور سواری نرم‌تر و ایمن‌تر شود. این ترفندها اغلب در اجزا آسانسور نهفته هستند که بازده عملکردی بالا و حمل و نقل سریع‌تر را نتیجه داده‌اند. به همین دلیل، ما در مقاله دیگری از ویکی ساختمون می‌خواهیم درباره اجزا آسانسور و نقش آن‌ها صحبت کنیم.

اجزای تشکیل دهنده آسانسور

آسانسور برقی از تجهیزات بالابر دائمی است که در سطح عمودی، دو یا چند سطح فرود (طبقات) را شامل می‌شود. این وسیله هدفش انتقال افراد و وسایل از سطح به سطح دیگر (بالا یا پایین) است. در لیست اجزا آسانسور باید موارد زیر در نظر گرفته شوند:

• همه آسانسورها یکسان ساخته نشده‌اند.
• ویژگی‌ها و عملکرد این وسیله ممکن است از یک آسانسور به آسانسور دیگر متفاوت باشد.

انواع آسانسور استاندارد عبارتند از:

• نوع ۱: از ۳۲۰ کیلوگرم تا ۸۰۰ کیلوگرم تحمل وزن
• نوع ۲: بیش از ۸۰۰ کیلوگرم تا ۱۶۰۰ کیلوگرم تحمل وزن

آسانسورهای استاندارد را می‌توان در چهار طرح زیر تقسیم کرد:

طرح (A): آسانسور با درب بازشونده جانبی و وزنه تعادل در دیواره پشتی قرار دارد.

طرح (B): آسانسور با درب بازشونده مرکزی و وزنه تعادل در دیواره پشتی قرار دارد.

طرح (C): آسانسور با درب بازشونده جانبی و وزنه مقابل در یک طرف قرار دارد.

طرح (D): آسانسور با درب بازشونده مرکزی و وزنه مقابل در یک طرف قرار دارد.

اجزا آسانسور استاندارد شامل موارد زیر است:

• کابین
• چاهک
• سیستم موتور (درایو)
• سیستم کنترل
• سیستم ایمنی

حالا به تشریح قسمت‌های تشکیل دهنده یک آسانسور استاندارد می‌پردازیم:

کابین (Car)

آسانسور کابین وسیله‌ای است که بین آسانسورهای مختلف متوقف می شود و مسافران و یا کالاها را متوقف می‌کند، این معمولا یک قاب فولادی سنگین است که قفسی از صفحات فلزی و چوبی را احاطه کرده است.

آسانسور استاندارد را می توان با توجه به تعداد ورودی‌ها و مکان‌های آن‌ها به شرح زیر طبقه بندی کرد:

• کابین عادی
• کابین دو طرفه
• کابین مورب

تصویر زیر اندازه استاندارد کابین مربوط به ظرفیت مفید آسانسور را نشان می‌دهد.

تعداد مسافران از فرمول زیر به دست می‌آیند:

تعداد مسافران = ظرفیت مفید تقسیم بر ۷۵

جایی که ۷۵ نشان دهنده میانگین وزن هر شخص در کیلوگرم است.

در انتخاب اجزا آسانسور، بررسی ابعاد کابین بسیار مهم است:

• عرض کابین (CW): ابعاد افقی بین سطوح داخلی دیواره‌های کابین به موازات درب ورودی جلو و در یک متر بالاتر از کف کابین اندازه گیری می‌شود.
• ارتفاع کابین (CH): فاصله عمودی داخلی بین کف و سقف کابین است. موارد مربوط به سقف کاذب در این بعد قرار می‌گیرند.
• عمق کابین (CD): ابعاد افقی بین سطوح داخلی دیواره‌های کابین در زاویه درست نسبت به عرض کابین و در یک متر بالاتر از کف کابین اندازه گیری می‌شود.

مطلب پیشنهادی: معرفی انواع آسانسور از نظر کابین

قطعات کابین آسانسور عبارتند از:

• یوک کابین (یک چارچوب فلزی متصل به سیستم تعلیق)
• کابین آسانسور
• لوازم جانبی مکانیکی (اپراتور درب کابین، کفشک راهنما و دستگاه محافظ درب)

یوک کابین (Car Sling) عنصر حامل بار در کابین آسانسور و همچنین عملکرد آن در جداسازی ارتعاشات ناشی از حرکت افراد است.

انواع یوک کابین عبارتند از (مطابق شکل زیر):

• سیستم تعلیق ۱-۱
• سیستم تعلیق ۲-۱

نمای داخلی کابین (The Elevator Cabinet)

کابین که مؤلفه مهم از اجزا آسانسور است، باید کاملاً توسط دیوارها، کف و سقف محصور شده باشد. همچنین دارای تنها بازشوی خروجی درب کابین، خروجی اضطراری و سیستم تهویه است.

کف کابین

کف کابین باید مقاومت مکانیکی کافی برای حفظ نیروهایی را داشته باشد که در حین کارکرد عادی، عملکرد دنده ایمنی و ضربه کابین به بافرهای آن اعمال خواهد شد. اندازه کف به اندازه کابین است (عرض و عمق). جنس کف کابین پوشش PVC یا سنگ مرمر یا گرانیت است و بر طبق سفارش مشتری قابل تهیه است.

سقف کابین

سقف کابین طوری طراحی شده است که بتواند بدون تغییر شکل دائمی، از دو نفر در حین بازرسی پشتیبانی کند. به این معنا سقف باید دو نفر را به راحتی از خود عبور دهد. سقف کابین نیز برای نصب درب خروجی اضطراری، فن دمنده و نرده استفاده می‌شود.

دیوارهای کابین

پانل‌های فولادی تاشو برای محصور کردن آسانسور با انواع، اندازه‌ها و پوشش‌های مختلف استفاده می‌شود. سه نوع اصلی پنل کابین به شرح زیر هستند:

• پانل‌های کناری که متداول‌ترین پانل‌های مورد استفاده هستند، می‌توانند در دیواره‌های جانبی و در دیوار پشتی استفاده شوند.
• پنل‌های پشتی که فقط در گوشه‌های پشتی در سمت راست و چپ استفاده می‌شوند.
• پنل‌های شاسی که برای نصب واحد شاسی استفاده می‌شود.

دیوارهای کابین را می‌توان با فولاد ضد زنگ ساخت و براساس نیاز مشتری در رنگ انتخاب شده، آن‌ها را رنگ آمیزی کرد.

پانل‌های جلویی

مجموعه پانل جلویی که از اجزا آسانسور هستند، مواردی مانند ارتفاع و محل باز شدن درب را مشخص می‌کنند. پنل‌های جلویی در دو نوع اعم از پنل‌های جانبی و بالایی تشکیل شده‌اند.

شاسی کابین

شاسی پنلی است که در کابین نصب شده است و شامل کنترل‌های کارکرد کابین مانند دکمه‌های مربوط به طبقات، باز و بسته شدن درب، توقف اضطراری زنگ و هرگونه دکمه یا کلید دیگر برای کار نیاز است.

ریل دستی

ریل دستی میله درون کابین آسانسور است که مسافران می‌توانند از آن برای پشتیبانی و نگه داشتن خود استفاده کنند. کابین آسانسور در بیشتر موارد توسط ریل دستی در یک طرف، دو طرف یا در چهار طرف کابین ساخته می‌شود.

سقف کاذب

سقف کاذب منبع اصلی روشنایی در کابین آسانسور است که بسیاری از طرح‌ها و تجهیزات مختلف برای روشنایی آسانسور را در خود دارد. نورهای فلورسنت و چراغ‌های نقطه‌ای متداول‌ترین عناصر روشنایی هستند.

تجهیزات مکانیکی

در اجزا آسانسور بررسی تجهیزات مکانیکی مهم هستند؛ اما اکنون از درب کابین شروع می‌کنیم. درب کابین به انواع زیر تقسیم می‌شود:

• درب تک کشویی
• درب مرکزی تک سرعته
• درب دو طرفه دو سرعته
• درب مرکزی دو سرعته

روش کار درب آسانسور:

درهای آسانسور به طور معمول توسط یک منبع تغذیه که در بالای واگن آسانسور قرار دارد باز می‌شود. هنگامی که کابین آسانسور با سطح زمین هم سطح است، منبع تغذیه درب کابین را باز یا بسته می‌کند.

کفشک راهنما

کفشک راهنما وسیله‌ای است که عمدتاً برای هدایت کابین و وزنه تعادل در امتداد مسیر ریل راهنما استفاده می‌شود. این کفشک حرکت در امتداد ریل راهنما، حرکت جانبی کابین و وزنه مقابل را به حداقل می‌رساند.

دو نوع کفش راهنما به شرح زیر وجود دارد:

• کفشک غلطکی
• کفشک کشویی

دستگاه محافظ درب

هر نوع دستگاهی که با درب‌های اتوماتیک کار می‌کند و بسته شدن طبیعی درب آسانسور را تشخیص می‌دهد و می‌تواند هنگام گیر کردن مانعی بین درب، به عنوان محافظ عمل کنند، دستگاه محافظ درب نام دارند.

مطلب پیشنهادی: سرویس آسانسور شامل چیست؟

موتور آسانسور

آسانسورها در اندازه‎‌های مختلفی وجود دارند که همه آن‌ها حداقل با یک درب طراحی شده‌اند و از یک موتور یا سیستم هیدرولیکی استفاده می‌کنند که افراد و وسایل را به سمت بالا می‌کشند و دوباره به پایین باز می‌گردانند.

متداول‌ترین آسانسورها نوع موتوری هستند. آسانسورهایی که به وسیله طناب‌های فولادی که به یک وزنه مقابل و به کابین آسانسور متصل می‌شوند، بالا و پایین می‌شوند. در حقیقت، این موتور است که میله (قرقره) را در جهت صحیح حرکت می‌دهد و افراد و وسایل را به مکان مورد نیاز حمل می‌کند.

کلام آخر

اجزا آسانسور یک ترکیب یکپارچه را تشکیل می‌دهند که در نهایت منجر به ایجاد ساختاری می‌شوند که وظایفشون، حمل افراد و وسایل از طبقه‌ای به طبقه دیگر است. بدون شک ساختمان‌های امروز بدون آسانسورها ناقص هستند زیرا زمانی که انسان تصمیم گرفت به آسمان عروج کند و آسمان خراش‌ها را بسازد، درک کرد که برای رسیدن به بالاترین نقاط، نیاز به آسانسور است.