واقعیت افزوده چیست و چگونه کار می‌کند؟ مزایا و محدودیت‌های آن

واقعیت افزوده یا به اختصار AR، یکی از پرطرفدارترین روندهای فناوری در ساخت‌وساز است. این مهم با استفاده از دوربین و فناوری پیشرفته سنسور، محیط فیزیکی فرد را با اطلاعات تولید شده توسط رایانه ترکیب کرده و در زمان واقعی ارائه می‌دهد. در حالی که این فناوری سال‌ها در بازی‌های ویدیویی مورد استفاده قرار گرفته است اما واقعیت افزوده اخیراً در ساخت‌وساز نیز حضور پیدا کرده است تا فرصت‌های بی‌نظیری را برای بهبود چرخه عمر پروژه فراهم کند. برای شناخت یکی از تکنولوژی‌های جدید صنعت ساختمان با ویکی ساختمون همراه باشید.

واقعیت افزوده چگونه کار می‌کند؟

در حالی که واقعیت مجازی کاملاً یک تجربه دیجیتالی است، واقعیت افزوده (Augmented Reality) واقعیت و دیجیتال را در یک محیط ویژه تلفیق می‌کند. واقعیت افزوده تصاویر سه بعدی را بر روی محیط فیزیکی فرد ارائه می‌دهد. با استفاده از GPS و دوربین‌ها، واحد واقعیت افزوده قادر به ارائه داده‌های زمان واقعی از نظر مکانی، به روزرسانی و نمایش اطلاعات لازم هنگام حرکت کاربر در کل فضای ساختمان است. اطلاعاتی مانند جزئیات عملیاتی و برنامه‌های سازه‌ای به راحتی در دسترس هستند، این موارد به کاربران اجازه می‌دهد تا روند ساخت‌وساز را به طور خودکار انجام دهند و در محل تصمیم گیری کنند.

واقعیت افزوده با ترکیب نماهای دیجیتالی و فیزیکی به تیم‌های ساختمانی کمک می‌کند تا از پروژه‌های خود بهره وری، دقت و اطمینان بیشتری کسب کنند. به جای جایگزینی کارگران در پروژه، می‌توان از واقعیت افزوده برای بهبود عملکرد انسان و ماشین‌های دیجیتالی استفاده کرد. با ادامه رشد و تکامل این فناوری، واقعیت افزوده در ساخت‌وساز به ابزاری ت‎بدیل  شده است و پتانسیل تغییر آینده ساختمان را به همراه دارد.

چگونه واقعیت افزوده در ساخت‌وساز استفاده می‌شود؟

با توانایی ارائه اطلاعات در زمان واقعی، واقعیت افزوده در صنعت برای افزایش کارآیی، بهبود ایمنی، ساده سازی همکاری، مدیریت هزینه‌ها و افزایش کلی اعتماد به نفس پروژه مورد استفاده قرار می‌گیرد. در اینجا برخی از ابزارهایی که تیم‌های سازنده از واقعیت افزوده در ساخت‌وساز استفاده می‌کنند، آورده شده‌اند:

۱- برنامه‌ریزی پروژه

تحولات جدید در واقعیت افزوده، امکان تولید مستقیم مدل‌های سه بعدی را بر روی یک طرح ۲ بعدی فراهم می‌کند. همراه با نرم افزار مدل سازی سه بعدی و مدل سازی اطلاعات ساختمان (BIM)، شرکت‌های ساختمانی می‌توانند مدل‌های تعاملی پروژه‌های ساختمانی را تولید کرده و آن‌ها را در آغاز یک پروژه به مشتریان ارائه دهند.

این کار به مشتریان این امکان را می‌دهد تا دید واقعی نسبت به نتایج پروژه داشته باشند و تغییرات دلخواه خود را قبل از شروع ساخت انجام دهند. دستیابی به این سطح از مشتری در اوایل روند کار برای جلوگیری از تغییرات پرهزینه انجام می‌شود ولی بعداً مشتریان را درگیر پروژه می‌کند.

دقت، یک مؤلفه مهم در هر پروژه ساختمانی است. واقعیت افزوده همچنین به تیم‌ها این امکان را می‌دهد تا قبل از اجرای کل پروژه، با جزئیات و اجزای سازه، مراحل کار پیش بگیرند. آینده نگری ناشی از این موضوع می‌تواند از تأخیر در برنامه زمانی جلوگیری کند، هزینه‌های اضافی را کاهش دهد و اشتباهات را قبل از بروز آن‌ها شناسایی کند.

۲- اندازه‌گیری خودکار

واقعیت افزوده می‌تواند خصوصیات فیزیکی یک فضا از جمله ارتفاع، عرض و عمق آن را اندازه گیری کند. شرکت‌های ساختمانی می‌توانند این داده‌ها را در مدل‌ها بگنجانند تا به آن‌ها اجازه دهد حتی ساختارهای دقیق‌تری تولید کنند و دید جامع‌تری نسبت به شکل ظاهری پروژه داشته باشند. داشتن اندازه‌گیری دقیق در ساخت، کارآیی در زمان پروژه و کار و مصالح مورد نیاز را تضمین می‌کند.

علاوه بر فرآیند برنامه ریزی، واقعیت افزوده در حال توسعه است تا به افراد اجازه دهد در هنگام ساخت، اندازه گیری‌ها را به صورت خودکار انجام دهند. همچنین افراد قادر خواهند بود برای اندازه گیری خودکار اجزای ساخته شده و مقایسه آن‌ها با اندازه گیری‌های مشخص شده در مدل‌های ساختمان، از واقعیت افزوده استفاده کنند. این اجازه می‌دهد تا مدیران پروژه هر گونه ناسازگاری را در ساختارها پیدا کرده و سریعاً آن‌ها را بررسی کنند تا از هزینه‌های بالا دستی و تأخیر در پروژه جلوگیری شود.

مطلب پیشنهادی: تکنولوژی نوین ساختمانی در سال ۲۰۱۹

۳- اصلاحات پروژه

یک نوآوری عمده در واقعیت افزوده، توانایی کاربران برای ایجاد تغییر در مدل‌های ساختمانی است. با استفاده از هدست یا دستگاه همراه، افراد می‌توانند به راحتی نماهای داخلی و خارجی سازه را نمایش داده و در حالی که یک نما را دست نخورده نگه می‌دارند، در برنامه‌های مجازی تغییراتی ایجاد می‌کنند. یک مثال این است که مهندسان قادر خواهند بود دیوارها یا قطعات را جابه‌جا کرده یا با استفاده از چند کار روی دستگاه مجهز به واقعیت افزوده خود، طرح را اصلاح کنند.

این برنامه خصوصاً مفید خواهد بود زیرا به کارشناسان این امکان را می‌دهد تا قبل از اعمال تغییرات در ساختار فیزیکی، هرگونه خطا را در نمای مجازی عیب یابی کنند. از آنجا که این داده‌های دیجیتال به طور مداوم به روز می‌شوند، ضمن بهبود گردش کار و جلوگیری از هدر رفتن مصالح، حدس و گمان را از هرگونه تغییر پروژه حذف می‌کنند.

۴- اطلاعات پروژه در محل

توانایی ترکیب همه اطلاعات و مستندات دیجیتال با نمای فیزیکی ساختمان، یک مزیت واقعیت افزوده است. اطلاعاتی از جمله محل لوله‌ها، دیوارها، دهانه‌های خروجی، کلیدها و تهویه را می‌توان مستقیماً در محل به صورت لایه‌هایی که به راحتی روشن و خاموش می‌شوند، در دسترس داشت. بازیابی اطلاعات به افراد اجازه می‌دهد تا پروژه را به طور مؤثرتری کنترل کنند و از موفقیت آمیز بودن آن اطمینان حاصل نمایند.

یک مثال از این کاربرد این است که یک پیمانکار از یک هدست یا تبلت استفاده می‌کند و مکان تمام سوراخ‌های حفاری در نقشه‌های ساختمان را مشاهده می‌کند که این به آن‌ها این امکان را می‌دهد تا آن اضافات را به درستی انجام داده و پروژه را به جلو حرکت دهند. علاوه بر یک پایگاه اطلاعاتی مفید، واقعیت افزوده می‌تواند به کاربران اجازه دهد تا پیشرفت ساختمان را با ارائه سطح بیشتری از مدیریت پروژه مشاهده کنند.

۵- همکاری تیمی

پروژه‌های ساختمانی نیاز به همکاری زیادی بین چندین تیم، از جمله آرماتوربند، برق کار، لوله کش، جوشکار، طراح و مدیر دارند. یک همکاری موفق اطمینان حاصل می‌کند که یک پروژه به موقع و با توجه به بودجه پیشنهادی به اتمام می‌رسد. با این حال، همه افراد درگیر در یک پروژه همیشه در یک سایت حضور ندارند.

واقعیت افزوده به کاربران این امکان را می‌دهد تا همه موارد را یادداشت برداری کرده و بازدید از ویدیو را در مورد هرگونه خطا یا مسئله طراحی مورد بحث به اشتراک بگذارند و اطلاعات را به طور واقعی برای هر تیم در راه دور ارسال کنند. اعضای تیم در محل و از راه دور می‌توانند با یکدیگر مشورت کرده و با اطلاعات مورد نیاز با هم کار کنند که این مهم زمان و هزینه‌های لازم برای تصمیم‌گیری در بین تیم‌ها را بسیار کاهش می‌دهد.

۶- آموزش ایمنی

ایمنی یک چالش مشترک در صنعت ساخت‌وساز است. برنامه‌های ایمنی هزینه و زمان زیادی را صرف خود می‌کنند و همیشه به درستی با افراد ارتباط برقرار نخواهند کرد. با این وجود می‌توان با کمک یک هدست واقعیت افزوده تمرینات مجازی، دستورالعمل‌ها و سناریوهای ایمنی را به افراد نشان داد.

این سبک یادگیری مستقیم نه تنها آگاهی مسئولین پروژه و کارگران از ایمنی را بهبود می‌بخشد و آموزش بصری را فراهم می‌کند، بلکه هزینه‌های آموزش و زمان خرابی را نیز کاهش می‌دهد. کارگران می‌توانند از هدست‌های خود برای تمرین کار با ماشین آلات سنگین در یک محیط امن و مجازی استفاده کنند و به افزایش یادگیری و پیشرفت خود کمک کنند.

مزایای واقعیت افزوده

به اتمام رساندن به موقع و با صرفه اقتصادی، یک قسمت مهم از مراحل ساخت است. واقعیت افزوده ابزارهایی را برای شرکت‌های ساختمانی فراهم می‌کند تا از ابتدا تا انتها با اطمینان از صحت، جلوگیری از دوباره کاری و صرفه جویی در هزینه‌های ساختمانی، پروژه را برنامه ریزی کنند. این اندازه دقت و کارآیی کلی می‌تواند به شرکت‌های ساختمانی اجازه دهد تا اعتماد بیشتری به پروژه‌های خود، بهبود روابط با مشتری و ایجاد بازگشت سرمایه طولانی مدت داشته باشند.

محدودیت‌های واقعیت افزوده

با وجود پتانسیل بالا، واقعیت افزوده هنوز در اول راه قرار دارد! راحتی و ایمنی مهم‌ترین نگرانی برای کاربرانی است که با از هدست واقعیت افزوده برای ساعات طولانی کار استفاده می‌کنند. تجهیزاتی که در این تکنولوژی کاربرد دارد معمولاً در معرض شرایط نامساعد جوی قرار دارند. همچنین، واقعیت افزوده برای کار کردن نیاز به اتصال به اینترنت دارد.

سخن آخر

اگرچه تنها شرکت‌های بزرگ ساختمانی تاکنون از واقعیت افزوده استفاده کرده‌اند اما با کاهش هزینه‌ها در توسعه این فناوری در سال‌های آینده، واقعیت افزوده بیشتر در دسترس خواهد بود. بسیاری از شرکت‌ها این فناوری را براساس نوع پروژه خود استفاده می‌کنند. واقعیت افزوده به مدیران پروژه‌ها این امکان را می‌دهند تا با استفاده از این فناوری جدید، آن را در تجارت خود برای حداکثر عملکرد و سود به کار گیرند.