مهندسی سازه : مهندسان سازه در دنیای مدرن چه وظایفی دارند؟!
مهندسی سازه هزاران سال پیش هنگام ساختن سازه‌هایی مانند اهرام در مصر یا آکروپولیس در یونان به عنوان علمی تخصصی مورد استفاده قرار می‌گرفت. اما امروزه مهندسی سازه شاخه‌ای از مهندسی عمران است که شامل استفاده از قوانین فیزیک، ریاضیات و دانش تجربی برای طراحی ایمن المان‌های سازه‌ای تحت بارهای وارده به ساختمان‌های ساخته شده توسط انسان است. رشته مهندسی سازه در دنیای مدرن، دانش گسترده و مفصلی را ارائه می‌دهد که می‌تواند عملکرد اشکال مختلف و متریال‌های مورد استفاده در سازه‌ها را برای مقاومت در برابر بارها و تنش‌ها به طور دقیق پیش‌بینی کند؛ با ویکی ساختمون همراه باشید.
رشته مهندسی سازه چیست؟
مهندسی سازه در ایران یکی از گرایش‌های اصلی و اغلب پرطرفدارترین شاخه رشته مهندسی عمران – عمران است. در واقع بعد از پذیرش در در دانشگاه در مقطع لیسانس در رشته مهندسی عمران، می‌توان با هدف ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد (تحصیلات تکمیلی) برای گرایش سازه وارد رقابت کنکور شد.
داوطلبان دانشگاه‌های سراسری و آزاد بعد از قبول در رشته سازه می‌توانند به مدت چهار ترم و حداکثر سه سال در مقطع ارشد شروع به تحصیل کنند. دانشگاه‌های صنعتی شریف، امیرکبیر، دانشگاه تهران، علم و صنعت، تربیت مدرس و دیگر دانشگاه‌های سرتاسر کشور که رشته‌های مهندسی را تحت پوشش قرار می‌دهند.
چارت دروس کارشناسی ارشد مهندسی سازه به شرح زیر است:
دروس جبرانی با 22 واحد:
- استاتیک و مقاومت مصالح
- تحلیل سازه‌ها
- طراحی سازه‌های فولادی
- طراحی سازه‌های بتنی
- مبانی مکانیک خاک
- مقررات ملی ساختمان
- تحلیل ماتریسی سازه‌ها
دروس اصلی و تخصصی الزامی با ۱۵ واحد:
- ریاضیات عالی مهندسی
- دینامیک سازه‌ها
- تئوری الاستیسیته و پلاستیسیته
- روش اجزاء محدود
- سمینار
- پایان‌نامه
مهندسی سازه در ذات خود دارای مهارت‌های قویِ تحلیلی، تفکر جزئی و خلاقیت است. مهارت در برنامه‌نویسی با کمک رایانه که در این رشته ضروری است، در دوره کارشناسی ارشد آموزش داده می‌شود. ناگفته نماند، مهندسی سازه دارای مقطع دکترا نیز می‌باشد. همچنین دانشجویان مقطع لیسانس مهندسی عمران که جز سه نفر برتر ورودی خود هستند، می‌توانند بدون کنکور در دانشگاه محل لیسانس خود در مقطع ارشد در رشته مهندسی سازه تحصیل کنند.
نقشه‌های سازه بتنی پروژه خود را با اتو سازه به صورت آنلاین تهیه کنید
گذراندن مهندسی سازه به دانشجویان می‌آموزد تا دو مقوله مهم در این رشته یعنی طراحی و تحلیل را به خوبی درک کنند. دانشجویانی که دارای مدرک مهندسی سازه می‌باشند، می‌توانند راهکارهایی را برای ارتقاء ایمنی ساختارها و سازگاری با محیط زیست ارائه دهند. این سازه‌ها باید مطابق با ایمنی، عملکرد و قابلیت بهره‌برداری، معیارهای طراحی خاص که طبق مقررات و آیین‌نامه ساختمان‌های بتنی و فلزی است را باید رعایت کنند. مهندسی سازه یک رشته تحصیلی هیجان‌انگیز است که برای پیشرفت امروز جامعه بسیار مهم می‌باشد.
مهندسان سازه چه وظایفی دارند؟
با اخذ مدرک مهندسی سازه، مهندسان می‌توانند هر نوع ساختار مانند آسمان‌خراش‌ها، پل‌ها، سدها، نیروگاه‌ها، استادیوم‌ها، سازه‌های برقی، سوله‌ها و کارخانه‌ها را طراحی کنند. اما قبل از آن باید در امتحان سازمان نظام مهندسی شرکت کنند تا مجوز کار و طراحی داشته باشند. برای سازه‌های بزرگ، منحصربه فرد و یا پرهزینه که به راحتی مورد آزمایش قرار نمی‌گیرند، عموماً توسط مهندس سازه واجد شرایط و با استفاده از محاسبات ریاضی طراحی می‌شوند.
مهندسان سازه افرادی هستند که وظیفه دارند اطمینان حاصل کنند که سازه‌هایی که همه ما در آنها زندگی می‌کنیم و یا به شکلی در ارتباط با آنها هستیم ایمن و پایدار بوده و تحت بارهای عمودی و جانبی دچار خرابی و فروریزش نمی‌شوند. آنها این کار را با استفاده از دانش فنی خود برای مشخص کردن انواع مختلف مصالح ساختمانی در اشکال مختلف که می‌توانند در برابر تنش‌ها بارهای گرانشی، طوفان‌ها و زمین لرزه‌ها مقاومت کنند.
شما به عنوان یک مهندس سازه، برای درک کارآیی پروژه با مشتریان خود همکاری نزدیکی دارید تا راه‌حلی ایمن، سازنده و اقتصادی برای تکمیل و پروژه ارئه دهید. به طورکلی، فرآیند طراحی ساختاری یک ساختمان را می‌توان به سه مرحله که شامل محاسبه بار، تجزیه و تحلیل ساختاری و طراحی است تقسیم کرد.
بسته به عملکرد ساختمان می‌توان از استانداردها، مقررات و آئین‌نامه‌ها برای تخمین وزن ساختمان و بارهای برف، باد و زلزله بر روی سازه‌ها استفاده کرد. پس از شناخته شدن بارهای فعال بر روی سازه، ساختار آنالیز می‌شود تا تأثیر همه این بارها بر روی تک تک عناصر سازه مشخص شود.
مهندسین سازه می‌توانند از نرم افزارهای مهندسی عمران همانند Etabs، SAP2000، Safe موار دیگر برای تجزیه و تحلیل انواع مختلف سازه استفاده کنند. همیشه ایده خوبی است که اعتبار نتایج نرم‌افزار را با استفاده از اصول دانش اصلی و فرمول‌های تحلیل ساختاری که به صورت دستی قابل کنترل هستند باید بررسی شود. نیروها و فشارهای حاصل از نرم افزار می‌تواند برای طراحی عناصر اصلی سازه از جمله سیستم کف، تکیه گاه، فونداسیون و سایر قسمت‌های ساختمان مورد استفاده قرار گیرد.
امنیت عمومی اولویت اصلی در مهندسی سازه است. وقتی صحبت از ساختمان‌ها و زیرساخت‌هایی می‌شود که در جامعه مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند، عواقب یک ساختار نامناسب و غیراصولی می‌تواند فاجعه‌بار باشد. به همین دلیل است که مهندسان سازه از مقررات ایمنی در طراحی خود استفاده می‌کنند تا عدم اطمینان در فرضیات بار و کمبود غیر‌منتظره در مصالح ساختمانی را به طور تخصصی از بین ببرند.
اهمیت مهندسی سازه در جامعه امروز ایران
امیدوارم اکنون درک خوبی از مهندسی سازه داشته باشید و به میزان اهمیت این رشته در جامع امروز بشری پی برده باشید. ساختمان‌ها از دوران گذشته تا به امروز تغییرات بسیاری را به خود دیده‌اند، زیرا جهان امروزی بیش از هر زمان دیگری نیاز به دانش مهندسی برای ایجاد رابطه مسالمت‌آمیز با طبیعت است.
با اینکه در کشورهایی همانند ایران، ساختمان جایی برای خودنمایی و ثروت‌اندوزی افراد شده است، دیگر نمی‌توان به وجدان به عنوان راه‌حلی برای نجات جامعه بسنده کرد. دانش مهندسی سازه نیاز به افرادی متخصص و مسئولیت پذیر دارد، تا بتوند مسیر اصلی خود را طی کند. مهندسان سازه مانند سایر مهندسین، وظیفه بزرگی برای اطمینان از امنیت عمومی و مراقبت از آنها دارند و باید منافع جمعی مردم را سرلوحه کار خود قرار دهند.
