مدرسه طبیعت چیست؟ تاریخچه، فعالیت ها + نمونه‌های موفق

همه کودکان با کنجکاوی و تمایل به یادگیری و بازی به دنیا می‌آیند و عشق به طبیعت نیز به طور ذاتی در وجود همه آنها متبلور است. شوق برای زندگی و یادگیری در مدرسه طبیعت یا مدرسه سبز (Green school) دقیقاً چیزی در راستای چنین مفاهیمی است. بهترین شیوه یادگیری هنگام استفاده از تمام قسمت‌های بدن اعم از: مغز، قلب، دست و پا و به‌طورکلی، ترکیب روح و جسم حاصل می‌شود. تجربه شخصی در این مدارس، دانش‌آموزان را به درک بهتر مفاهیم زندگی در کنار دانش طبیعی رهنمون می‌کند؛ با ویکی ساختمون همراه باشید.

مدرسه طبیعت چیست؟

مدرسه طبیعت به توسعه مهارت‌های فردی و علم‌اندوزی در فضای باز و در دل طبیعت سبز گفته می‌شود. از طریق مسیر ارتباطی بین دانش و طبیعت، دانش‌آموزان برای شکوفایی جسمی و روحی آماده می‌شوند. کودکان در این مدرسه، بازی، هیجان، خودکفایی، آموزش، اعتماد به نفس و زندگی را یاد می‌گیرند.

از طریق بازی‌ها و چالش‌های گروهی، کودکان رهبری، احترام و اطمینان را یاد می گیرند. مدرسه طبیعیت مکانی است که در آن به هر دانش آموز تعادل مناسب بین آزادی و محدودیت را آموزش می‌دهند تا از نظر اخلاقی و شخصیتی رشد کنند.

یافته‌های اخیر نشان می‌دهد که دانش‌آموزان در مدارس طبیعت در مطالعات اجتماعی، علوم، زبان و ریاضیات بهبود قابل توجهی پیدا می‌کنند. مهارت‌های حل مسئله، تفکر انتقادی و تصمیم‌گیری فردی نیز به نسبت بالایی در چنین مدارسی پیشرفت قابل توجهی می‌یابند.

بازسازی ساختمان خود را در کارگشا ثبت نمایید.

فواید مدرسه طبیعت

تحقیقات نشان می‌دهد که یادگیری در طبیعت فواید زیادی دارد که شامل موارد زیر است:

• مدارس با کیفیت هوای ضعیف در محیط داخلی معمولاً نه تنها به عدم تمرکز منجر می‌شوند، بلکه باعث کسالت، بیماری و موارد دیگر می‌شود. مدارس طبیعت که در آن کودکان در محیط باز در حال یادگیری هستند، به درک بهتر موضوعات، تنفس بهتر، سلامتی بیشتر و همچنین هوش هیجانی بالاتر کمک می‌کند.
• کمبود هوای تازه می‌تواند توجه و تمرکز دانش‌آموزان را کاهش دهد. مطالعات نشان داده‌اند که وقتی کودکان در کلاس‌هایی که دارای نور روز، هوای تازه و رنگ‌های شاد و طبیعی هستند، نمرات آزمون‌های آنها می‌تواند تا ۲۰٪ بهبود یابد.
• هزینه‌های بهره‌برداری از انرژی و آب در یک مدرسه سبز می‌تواند از ۲۰٪ به ۴۰٪ کاهش یابد و سرمایه‌های بیشتری را به سمت حقوق معلمان، کتاب‌های درسی بیشتر و امکانات دیگر هدایت کند.
• مدارس سبز میزان انتشار دی اکسید کربن (CO2) را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهند. ساخت ۳۴ مدرسه طبیعت به ۹۴،۰۰۰ تن CO2 را کاهش می‌دهد، که معادل عدم استفاده سالیانه از ۱۵،۰۰۰ اتومبیل در یا کاشت بیش از ۲۸۰،۰۰۰ درخت است.
• به طور متوسط ​، یک مدرسه سبز ۳۲ درصد از مصرف آب را کاهش می دهد. این مورد فواید قابل توجهی برای کاهش رواناب آبراهه‌ها، حمل و نقل و تصفیه فاضلاب دارد.
• به دلیل وجود ماهیت بازی و یادگیری در هوای باز، مدرسه طبیعت باعث کاهش روزهای غیبت دانش‌آموزان به میزان ۱۵درصد می‌شود.
• سرمایه‌گذاری در ساخت مدارس سبز از جمله ساختمان‌های سبز و معماری سبز باعث بهبود و رشد این سبک از ساختمان سازی می‌شود.
• در کنار تولید پسماند کمتر، تلاش‌های مدیریت و بازیافت پسماند را به سود جامعه و منطقه تشویق می‌کند. تقاضا برای محل‌های دفن زباله محلی را نیز کاهش می‌دهد.
• حمایت از زیستگاه‌های گیاهی و حیوانی را در بین نسل‌های جدید تقویت می‌کند.
• از نظر فردی باعث افزایش اعتماد به نفس، یادگیری مهارت‌های اجتماعی و حرکتی، شکل‌گیری هویت واقعی دانش‌آموزان، رشد استقلال فردی، بهبود ا سلامت روحی و جسمی و آموزش نظم و انضباط می‌شود.

تاریخچه مدرسه طبیعت

برای تعمیر و تعویض تاسیسات مکانیکی ساختمان از متخصصان کارگشا کمک بگیرید.

جنبش مدرسه در فضای باز در اوایل قرن بیستم در اروپا آغاز شد. این امر با استفاده از رویکرد والدورف اشتاینر برای آموزش کودکان که مبتنی بر یادگیری و بازی بود در دانمارک و سوئد گسترش یافت. اولین مدرسه سبز در دهه ۱۹۶۰ در آلمان تأسیس شد و امروزه این کشور با بیش از ۷۰۰ مدرسه طبیعت توانسته به عنوان یکی از پیشگامان توسعه این جنبش شناخته شود.

بر اساس گفته‌های نیلز اژبی ارنست، محقق دانشگاه کپنهاگ، اولین سابقه یک مدرسه طبیعت در دانمارک مربوط به سال ۱۹۵۰ است، هنگامی که زنی به نام اِلا فلاتو یک «کودکستان پیاده‌روی» را تأسیس کرد. جایی که پیاده‌روی روزانه در جنگل بخشی از برنامه‌های درسی بود.

در طی چند سال، زنان شروع به ساماندهی مدرسه‌هایی کردند که پای فرزندان خود را از محله‌های داخل شهر کپنهاگ (پایتخت دانمارک) به حومه شهر باز می‌کردند. این رویکرد در سال‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ در دانمارک به عنوان راه‌حلی برای افزایش تعداد زنان دانمارکی که وارد نیروی کار می‌شدند و همچنین نبود امکانات سرپوشیده برای کودکان پیش‌دبستانی، به کار گرفته شد.

در دهه ۱۹۹۰ در سراسر انگلستان مدرسه سبز گسترش یافت. این مدارس در سال ۲۰۰۰ به ولز و در سال ۲۰۰۳ در اسکاتلند شروع به کار کردند. انجمن مدرسه طبیعت در ایرلند شمالی در سال ۲۰۱۱ راه‌اندازی شد و ۲ سال بعد نیز وارد ایرلند جنوبی شد. همچنین مدرسه سبز به شیوه‌ای مستقل با موفقیت در سراسر ایالات متحده‌، کانادا، آسیا، استرالیا و سایر کشورهای اروپایی افتتاح شد.

جنبش مدرسه طبیعت در ایالات متحده اغلب با پرفروش‌ترین کتاب سال ۲۰۰۵ یعنی «آخرین فرزند در جنگل» نوشته ریچارد لوو بهبود یافت. این کتاب کمک زیادی به محبوبیت این ایده که کودکان باید هرچه بیشتر وقت را در خارج از خانه بگذرانند کرد. امروزه نزدیک به ۱۰۰ مدرسه طبیعت در ایالات متحده وجود دارند.

در ایران نیز ایده مدرسه سبز توسط «استاد عبدالحسین وهاب‌زاده» در دهه ۵۰ هجری شمسی ایجاد شد. او با انتشار چندین کتاب در ارتباط با تأثیر طبیعت بر آموزش کودکان، توانست این شیوه یادگیری را در کشور بنیان نهد. در حال حاضر در سراسر ایران حدود ۸۰ مدرسه طبیعت با زیر ساخت‌های مختلف در حال آموزش به نسل‌های آینده این سرزمین هستند.

فعالیت‌های انجام شده در مدرسه طبیعت

در طبیعت دانش‌آموزان امکان دسترسی منظم به فضای سبز را دارند. دیگر خبری از کلاس درس سرپوشیده نیست، در اینجا آموزش مبتنی بر طبیعت است که یادگیری و خلاقیت را ترویج می‌کند. مدرسه سبز سرشار از فرصت‌هایی برای هنر، تحقیق و آموزش در خلال بازی است.

دانش‌آموزان ممکن است در پروژه‌های باغبانی و ایجاد فضای سبز، احیای زیستگاه‌ها، کمپوست سازی، بازیافت و کاهش ضایعات شرکت کنند. هر کاری که ارتقاء شخصیتی دانش‌آموزان کمک کند در این مدارس انجام می‌شود.

در طبیعت، همه افراد از مدیران گرفته تا معلمان و داشن آموزان، همه و همه به یک نطقه کانونی و واحد تبدیل می‌‍شوند؛ جایی که سازمان‌ها و افراد می‌توانند برای کمک به نجات جهان و بازگشت به طبیعت تلاش خود را جمع کنند.

به‌طورکلی، دانش‌آموزان در طبیعت خدادادی به:

• کاوش و بررسی
• مشاهده و نتیجه‌گیری
• کشف و درک
• آزمایش و حل مشکلات
• مشارکت و پیوند
• همدوستی و عشق

و به یادگیری بسیاری از آموزه‌های مربوط به زندگی و درسی مشغول می‌شوند.

چند نمونه موفق از مدارس طبیعت

پیش‌دبستانی کارپ ریج (Carp Ridge Preschool): این مدرسه در سال ۲۰۰۷ در اُتاوا کانادا تأسیس شد. این باغ مدرسه شامل باغ های طبیعی، یک حوضچه  یک رودخانه، چمنزارها، تپه‌های مرتفع و سرزمین‌ها حفاظت شده است.

مدرسه طبیعت باغ راز (Secret Garden): این مدرسه در سال ۲۰۰۸ در اسکاتلند تأسیس شد که به دلیل فلسفه متفاوتش که استفاده از منابع طبیعی موجود به جای اسباب بازی‌های مدرن است، مشهور می‌باشد.

مدرسه طبیعت کاوی کنج: این مدرسه در شهریور سال ۹۳ فعالیت غیررسمی و در دی ماه همان سال فعالیت رسمی خود با مجوز از آموزش و پرورش شروع کرد.

مدرسه طبیعت دماوند: این مدرسه در تاریخ ۷ خرداد ۱۳۹۵ در شهرستان دماوند افتتاح شد که در این مدت کوتاه به دلیل توجه ویژه علاقه‌مندان بسیار پیدا کرده است.

برای ایجاد فضای سبز در محیط زندگی خود، محوطه سازی ساختمان خود را به متخصصان کارگشا بسپارید.

سخن آخر

صادقانه بگوییم، هیچ چیز برای کودکان و دانش آموزان دبستانی بهتر از افزایش مهارت‌های بازی و تخیل در حین یادگیری نیست. بازی به معنای واقعی باعث توسعه فکری دانش آموزان می‌شود؛ مانند زبان، در جایی که کلمات نشان‌دهنده مفاهیم هستند، در بازی نیز بازیگران (همان دانش آموزان) زندگی واقعی را تجربه و درک می‌کنند. بنابراین، بهبود مهارت‌های طبیعی باعث می‌شود دانش نیز بهتر درک شود.

مدرسه طبیعت یا مدرسه سبز دقیقاً در راستای مهارت‌های ذاتی کودکان قرار دارد. ایده اینکه بتوان با استفاده از این شیوه یادگیری، نسل‌های آینده کشور را تربیت کرد، خود به تنهایی نیاز به آموزش اصولی مربیان و معلمان دارد. بنیان ساخت مدرسه سبز نیاز به ایجاد زیرساخت‌های اساسی برای تغییر سیستم آموزشی دارد، چیزی که مدارس بیماگونه این روزهای ایران بیش از هر زمان دیگری محتاج آن است.