سرپرست کارگاه، امکان سنجی های مقدماتی

در کارگاه های ساختمانی مانند تمام کارگاه های تولیدی با استفاده از مواد و بکارگیری خدمات مرتبط ساختمان هایی با کاربری های متفاوت، محوطه هایی با عملکردهای مختلف یا تأسیسات زیر بنایی مانند راه ها، سدها، شبکه های آبیاری وسیع و خطوط انتقال آب و انرژی ایجاد می شوند.

هرگونه از پروژه های بالا، قبل از اجرا مطالعه و سپس با توجه به نتایج بدست آمده، طرح آنها تهیه و در نهایت اجرا می گردد.

مطالعه و طراحی هر طرح عمرانی، شرح خدمات مختص خود را دارد و پارامترهایی نظیر کاربری، شرایط اقلیمی، حجم کار در طرح های عمرانی حتی طرح های مشابه هم، با یکدیگر متفاوتند.

مطالعه طرح های عمرانی بزرگی مانند خطوط انتقال آب و انرژی، سدها، نیروگاه ها، شبکه های وسیع آبیاری و راه ها نیازمند شرح خدمات جامع و تکمیلی هستند که با توجه به معیارها و استانداردهای جهانی تدوین شده باشندو براساس همین شرح خدمات طراحی شده و اجرایی می گردند.

مدت زمان مطالعه طرح های بزرگ عمرانی به سالها می انجامد و توسط تیم های کارشناسی خبره و با تجارب مرتبط این کار، انجام و ارزیابی می گردد و در این راه اعتبارات هنگفتی هزینه می شود. چنانچه مطالعه و تحقیق با تمام فرازونشیب های خود به پایان برسد.

از دستاوردهای مطالعه طرح، نقشه های اجرایی آنها تهیه می گردد، که این مرحله از کار هم مشکلات و فراز و فرودهای مختص به خویش را دارد، اما مطالعات و طراحی پروژه های بزرگ و کوچک با حاشیه ها و سختی های مخصوص خود باید با یک اجرای اصولی و استاندارد در زیر نظر تیم های فنی ماهر و خبره و با اعمال مدیریت اجرایی با کیفیت بالا معنی اصلی خود را پیدا می کند و به رسالت اصلی خود دست یابد.

سیر تکاملی اجرای طرح های عمرانی از یک ساختمان مسکونی چهار طبقه گرفته تا یک سد بزرگ خاکی با سرریز بتنی، زیر نظر کارشناسان مدیریت طرح، مدیر پروژه، دستگاه نظارت و مجریان تکمیل می شود. یک پروژه ممکن است یک یا چند مجری داشته باشد.

اجرای پروژه ها با هر حجم و مقداری زیر نظر سرپرست کارگاه انجام می گیرد.

پروژه های عمرانی هر چقدر بزرگتر باشد چارت وسیع تری خواهد داشت و تعداد نیروی فنی و اداری آن بیشتر خواهد بود.

قطعاً تعداد نیروی انسانی فنی و اداری یک درمانگاه در دست ساخت با نیروی انسانی که در ساخت یک بیمارستان با هزار تخت بستری حضور تمام وقت دارند یکی نیست.

اولین نیروی انسانی تعیین شده در میدان اصلی اجرای پروژه، سرپرست کارگاه است.

پروژه ها چه بزرگ  و چه کوچک باید از خدمات فنی و تجارب نیروی انسانی فنی بنام سرپرست کارگاه بهره جویند.

سرپرست کارگاه در اولین اقدام کارگاه را برای اجرای عملیات ساختمانی تجهیز می نماید.

این اقدام از جانمایی ساختمان ها و تأسیسات مربوطه به تجهیزکارگاه بر روی سایت پلان اصلی توسط سرپرست کارگاه شروع شده و تهیه و نصب کانیکس ها ی مورد نیاز و یا  ساخت ساختمان های موقت تجهیزکارگاه با مصالح مناسب صورت می پذیرد.

چارت اداری کارگاه باید شکل بگیرد تا کارگاه ساختمانی با نیروی انسانی فنی و اداری شروع بکار کند، سرپرست کارگاه با توجه به نوع پروژه و حجم کار اعلام نیاز کرده و بدین ترتیب نیروی انسانی فنی و اداری در چارت کاری کارگاه قرار می گیرند.

تشخیص تعداد نیروی کارشناس یا کاردان فنی جهت تصدی دفترفنی کارگاه، تکنسین کارگاه و مسئول متره کارگاه جهت تهیه و رسیدگی به صورت وضعیت پیمانکاران جزء با چند سال سابقه کار از وظائف سازمانی سرپرست کارگاه می باشد.

اعلام نیاز جهت تأمین نیروی انسانی امور اداری کارگاه مانند: انتظامات انباردار، مسئول خرید و پشتیبانی نیز از دیگر وظائف سرپرست کارگاه است.

سرپرست کارگاه پس از تجهیز و تأمین نیروی انسانی فنی و اداری جهت انجام امور جاری کارگاه باید ساخت پروژه را مرحله به مرحله پیش ببرد و پروژه را به اتمام برساند و تحویل موقت کند و تحویل بهره بردار داده و پس از سپری شدن دوره تضمین تحویل قطعی نماید.

پیشبرد کار نیاز به برنامه زمانبندی دارد. برنامه زمانبندی به درخواست کارفرما توسط مجری تهیه شده و به تأیید کارفرما می رسد.

یک برنامه زمان بندی جامع که مدت زمان اجرای مقاطع مختلف کاری اتمام پروژه عمرانی مربوطه در آن دیده شده باید  توسط یک یا چند مهندس عمران با تجربه در امر ساخت تدوین گردد و در این راستااز مهندسین برق و مکانیک با تجربه نیز باید استفاده می شود.

عملیات ساختمانی در کارگاه قرار است مقطع به مقطع اجرا شود.

در این راستا به قید ضرورت باید هر مقطع کاری آنالیز شده و زمان شروع و پایان آن مشخص گردد یا به تعبیری باید برای هر مقطع کاری برنامه زمانبندی مختص خود تهیه شود.

مثلاً مقطع کاشی بدنه یک ساختمان آموزشی شامل آزمایشگاه ها، سرویس های بهداشتی در هر طبقه و آبدارخانه است که باید زمانی برای اجرای این مقطع در نظر گرفته شود و مطابق زمان در نظر گرفته در این آیتم کاشی کاری شروع و به پایان برسد.

در این نوع زمانبندی اختصاصی مشخص می گردد که کار با کاشی بدنه کدام فضا در کدام طبقه شروع و به ترتیب اجرا و آیتم مذکور با چه مدت زمانی باید به اتمام برسد.

همین برنامه زمانبندی مختصر پیوست قرارداد مجری کاشی نیز می گردد.

براساس همین برنامه زمانبندی تهیه شده، تهیه مصالح مورد نیاز اجرای آیتم کاشی کاری نیز از قبل برنامه ریزی شده و در موعد مقرر وارد کارگاه می شود.

در راستای اجرای پروژه آیتم هایی می توانند موازی با هم اجرا شوند، اما اجرای برخی مقاطع کاری مستلزم اجرای پیش نیازهای آنهاست و یا برخی آیتمها تا یک مقطعی پیش می روند و سپس باید مراحل مقدماتی آیتمی دیگر اجرا شود و پس از آن آیتم متوقف شده شروع مجدد نموده و به پایان برسد.

برای مثال:

آیتم گچ و خاک با کروم بندی بدنه شروع می شود اما پس از کروم بندی اولین مرحله تأسیسات برقی یعنی نصب قوطی کلیدها و لوله گذاری با توجه به کروم های ایجاد شده صورت می پذیرد و پس از آن بدنه دیوارهای داخلی اندود گچ و خاک می گردد.

برنامه ریزی جهت اجرای مقاطع کاری ساخت پروژه از وظائف سرپرست کارگاه است که با تجربه کاری خود زمان شروع و توقف و شروع مجدد مقاطع کاری را تا اتمام هر مقطع برنامه ریزی کرده و به اتمام می رساند.

پس تنظیم برنامه جامع و تفصیلی زمانبندی اجرای پروژه، برنامه زمانبندی تهیه مصالح توسط سرپرست تدوین می گردد.

اجرای تعداد محدودی از مقاطع کاری مانند نصب داربست فلزی و ساب برخی کف فرشهای اجرا شده و بارگیری و حمل نخاله های ساختمانی به خارج از کارگاه فقط توسط بخش خدمات کارگاهی صورت می گیرد اما اجرای بیشتر آیتم ها و مقاطع کاری مختلف با به کارگیری خدمات مرتبط همراه با مصرف مصالح و مواد ساختمانی مربوطه آن مقطع کاری امکان پذیر است.

برنامه ریزی جهت تهیه به موقع مصالح مصرفی مورد نیاز مقاطع کاری در کارگاه از دیگر وظائف سرپرست کارگاه می باشد که همان اجرای برنامه زمانبندی تهیه مصالح خواهد بود.

هر مقطع کاری در کارگاه ساختمانی پس از اجرا نیاز به نگهداری و عمل آوری خاص خود را دارد که نباید از تیررس دید سرپرست کارگاه دور بماند به طور مثال هر دیواری که در پروژه اجرا می شود باید حداقل به مدت یک هفته مرطوب نگهداری شود.

پس کنترل عمل آوری ها یکی از مهمترین وظائف سرپرست کارگاه می باشد.

نتیجه اینکه تنظیم برنامه زمانبندی جامع و تفصیلی اجرای پروژه، تنظیم برنامه زمانبندی تهیه مصالح مورد مصرف کارگاه و تهیه یک برنامه زمانبندی عمل آوری و نگهداری مقاطع کاری اجرا شده از مهمترین وظائف سرپرست کارگاه بشمار می آیند.