اگر شما یا یکی از عزیزانتان در زندگی روزانه خود به اکسیژن درمانی احتیاج داشته باشید، بدون شک با دستگاه اکسیژن ساز آشنا هستید. این دستگاه‌ها به ویژه برای جمع آوری اکسیژن و نیتروژن موجود در هوای محیط طراحی شده‌اند و پس از فیلتر سریع هوا، هوای ایمن و غنی از اکسیژن را برای تنفس راحت‌تر در اختیار بیمار و افراد دیگر قرار می‌دهند. به هر روی، برای شناخت بیشتر دستگاه اکسیژن ساز و بررسی نکات مهم در زمان خرید، با مقاله دیگری از ویکی ساختمون همراه باشید.
دستگاه اکسیژن ساز چیست؟
کنسانتره اکسیژن یا اکسیژن ساز (Oxygen Concentrator) نوعی دستگاه پزشکی است که برای رساندن اکسیژن به افراد دارای اختلالات مرتبط با تنفس استفاده می‌شود. افرادی که غلظت اکسیژن در خون آن‌ها کمتر از حد نرمال است، غالباً برای جایگزینی اکسیژن به یک دستگاه یا ماشین اکسیژن ساز نیاز دارند.
این دستگاه‌ها همچنین با رابط کاربری الکترونیکی ارائه می‌شوند تا بتوان سطح غلظت اکسیژن و تنظیمات اکسیژن رسانی را تنظیم کرد. سپس می‌توان اکسیژن را از طریق کانولای بینی یا ماسک مخصوص استنشاق کرد.
به طور کلی، نمی‌توان این دستگاه را خریداری کرد! مگر اینکه پزشک آن را تجویز کند. پزشک تعیین می‌کند که در هنگام استراحت، خواب و ورزش به چه سطح اکسیژن نیاز است. پزشکان همچنین به طور معمول به بیماران یاد می‌دهند که چطور هنگام مسافرت رفتن و در خانه از دستگاه اکسیژن ساز به طور مؤثر استفاده کنند.
دستگاه اکسیژن ساز چگونه کار می‌کند؟
یک کنسانتره اکسیژن را باید به عنوان یک دستگاه تهویه هوا در نظر گرفت؛ این دستگاه هوا را می‌گیرد، تغییر می‌دهد و به شکلی دیگر وارد محیط می‌کند. اکسیژن ساز هوا را به داخل می‌رساند و آن را برای استفاده توسط افرادی که به دلیل کمبود اکسیژن در خونشان به اکسیژن نیاز دارند، تصفیه می‌کند.
مطلب پیشنهادی: تاثیر برج‌ها بر آلودگی هوای تهران چگونه است و راه‌حل آن چیست؟
فرآیند عملکرد دستگاه اکسیژن ساز
- فشرده سازی هوا به عنوان مکانیزم خنک‌کننده، مانع از گرم شدن بیش از حد کنسانتره می‌شود.
- هوا را از اطرافش می‌گیرد.
- از رابط الکترونیکی برای تنظیمات ارسال هوا استفاده می‌کند.
- نیتروژن را از هوا از طریق فیلتر حذف می‌کند.
- اکسیژن خالص از طریق ماسک یا کانولای بینی به فرد انتقال داده می‌شود.
بیمارانی که در گذشته به اکسیژن درمانی نیاز داشتند عمدتاً به مخازن اکسیژن تحت فشار اعتماد می‌کردند. اگرچه این مخازن بسیار کارآمد هستند اما تأمین کنندگان مجبور بودند که به طور منظم به بیماران مراجعه کنند تا اکسیژن آن‌ها را در مخزن پُر کنند! این فرآیند بسیار زمان بر و ناکارآمد بود.
موارد و دلایل استفاده از دستگاه اکسیژن ساز
دلایل زیادی برای استفاده از ماشین اکسیژن ساز وجود دارد و پزشکان می‌توانند اکسیژن درمانی را برای بیماران در موارد مختلف پزشکی توصیه کنند. به طور معمول؛ ریه‌های فرد، اکسیژن هوا را جذب می‌کنند و آن را به جریان خون منتقل می‌کنند.
اگر اخیراً برای ارزیابی میزان غلظت اکسیژن خود «پالس اکسیمتری» انجام دادهاید و مشخص شده است که سطح اکسیژن خون کم است، ممکن است پزشک اکسیژن درمانی را در کوتاه‌مدت یا طولانی‌مدت به شما توصیه کند.
در شرایط حاد معمولاً به اکسیژن درمانی کوتاه‌مدت نیاز است. این شرایط به طور معمول برای مدت زمان کوتاهی اجرا می‌شوند. ممکن است علائم آن‌ها در مقابل بیماری‌های مزمن که به تدریج اتفاق می‌افتد، شروع شوند. با این حال، برخی از شرایط تنفسی یا مزمن مانند آسم یا ذات‌الریه به مکمل اکسیژن درمانی برای طولانی‌مدت نیاز دارند.
راهنمای خرید کنسانتره اکسیژن
تعدادی از ویژگی‌ها و مزایای مختلفی برای دستگاه اکسیژن ساز وجود دارد که می‌تواند آن‌ها را برای هر بیمار خاص، کم و بیش ایده‌آل کند. به همین دلیل، ما در زیر برخی از مهم‌ترین متغیرهایی را که باید در زمان خرید ماشین اکسیژن ساز در نظر گرفت را آورده‌ام:
نرخ جریان
یکی از مهم‌ترین عواملی که باید هنگام خرید دستگاه اکسیژن ساز مورد توجه قرار گیرد «قابلیت دبی یا میزان اکسیژن رسانی» است. میزان جریان به نرخی گفته می‌شود که اکسیژن قادر است از دستگاه به بیمار برسد. سرعت ایده‌آل برای بیمار به طور معمول توسط پزشک تجویز می‌شود.
برخی از اکسیژن سازها ممکن است دبی کمتری داشته باشند (در محدوده 250 تا 750 میلی‌لیتر در دقیقه) در حالی که برخی دیگر ممکن است دبی بالاتری را ارائه دهند (مانند محدوده 2 تا 10 لیتر در دقیقه). از آنجا که همه کنسانتره‌های اکسیژن دامنه دبی یکسانی را ارائه نمی‌دهند، بسیار مهم است که مشتریان قبل از خرید میزان جریان ارائه شده توسط یک محصول را بررسی کنند.
قابلیت حمل
به چه اندازه از کنسانتره نیاز دارید؟ دستگاه اکسیژن ساز می‌تواند از نظر اندازه و قابلیت حمل در طیف وسیعی از مدل‌ها قرار گیرد. برخی از واحدها محصولی با قدرت بالا هستند که برای کار سخت و سرعت جریان بالاتر طراحی شده‌اند اما به طور معمول بزرگ‌تر و سنگین‌تر هستند.
مطلب پیشنهادی: گلهای آپارتمانی شادی آور : 17 گیاه برای خداحافظی با استرس و اضطراب
این مدل‌ها اغلب برای ارائه دبی بالاتر طراحی شده‌اند و یک راه‌حل عالی برای استفاده در خانه هستند. مدل‌های قابل حمل با وزن معمول بین 2 تا 5 کیلوگرم در بازار موجود هستند. این دستگاه‌ها قابل حمل هستند و اکسیژن را با سرعت جریان بالاتری ارسال می‌کنند. قابلیت حمل به کاربر کمک می‌کند تا دستگاه را در هر جای ممکن با خود همراه داشته باشد.
غلظت اکسیژن
اکسیژنی که به بیمار تحویل داده می‌شود پس از فشرده سازی و فیلتر در یک کنسانتره اکسیژن، دارای درصد مشخصی از محتوای اکسیژن خالص است. از این مقدار به عنوان غلظت اکسیژن یاد می‌شود. میزان غلظت اکسیژن تحت تأثیر تعداد و طراحی سیستم‌های فیلتراسیون موجود در دستگاه اکسیژن ساز و همچنین اثربخشی سیستم غربال کننده ازت است.
در حالی که اکثر محصولات مقادیر غلظت اکسیژن را بین 87 تا 99 درصد ارائه می‌دهند، توجه به این نکته مهم است که این مقدار می‌تواند در غلظت اکسیژن متفاوت باشد. به طور معمول، محصولات با انرژی بالاتر برای بیمارانی طراحی می‌شوند که به سرعت جریان اکسیژن بالایی نیاز دارند. در حالی که اکسیژن سازهای قابل حمل سبک بوده و برای بیماران با تحرک زیاد مناسب هستند.
سر و صدا
میزان نویز تولید شده توسط یک کنسانتره اکسیژن در طول عملکرد منظم آن معمولاً مورد غفلت قرار می‌گیرد. به دلیل طیف گسترده‌ای از ساختارها، چیدمان ها و سطح توان، دستگاه‌های اکسیژن ساز می‌توانند در میزان نویز تولید شده متفاوت باشند.
برخی از واحدهای کنسانتره قابل حمل و کوچک بسیار ساکت و بدون سر و صدا هستند. محصولات دیگر مانند دستگاه‌های پرقدرت با دبی بالا می‌توانند کمی پُر سر و صدا باشند زیرا هم به توان بالاتری احتیاج دارند و هم میزان اکسیژن بیشتری از آن‌ها خارج می‌شود.
ویژگی‌های اضافی
بسیاری از انواع دستگاه اکسیژن ساز دارای ویژگی‌ها یا موارد مختلف هستند که می‌توانند به استفاده آسان‌تر یا مؤثرتر از غلظت اکسیژن کمک کنند. این ویژگی‌های اضافی شامل تنظیمات قفل جریان، سیستم‌های فیلتر قابل تعویض، لوازم جانبی کنسانتره اکسیژن و موارد دیگر است. از آنجا که انتخاب ویژگی‌های اضافی از محصولی به محصول دیگر متفاوت است، لازم است قبل از خرید بررسی‌های لازم را انجام دهید.
پرسش و پاسخ در ارتباط با دستگاه اکسیژن ساز
آیا برای خرید کنسانتره اکسیژن به نسخه نیاز دارید؟
بله، از آنجا که دستگاه‌های اکسیژن ساز دارای درجه پزشکی هستند، غلظت اکسیژن را نمی‌توان بدون نسخه معتبر فروخت و دریافت کرد.
آیا می‌توان هنگام استفاده از کنسانتره اکسیژن خوابید؟
بله، برای خوابیدن با دستگاه اکسیژن ساز، به احتمال زیاد پزشک یک مطالعه در مورد نحوه خواب بیمار انجام خواهد داد تا بهترین میزان جریان اکسیژن مورد نیاز را تعیین کند. سپس می‌توانید با خیال راحت به خواب بروید.
بیشترین غلظت اکسیژن چه مدت دوام می‌آورند؟
این تعداد براساس مدل متفاوت است اما مدل‌های قابل حمل معمولاً 4 تا 7 سال دوام می‌آورند، در حالی که مدل‌های استاندارد بیشتر دوام می‌آورند، چیزی در حدود نزدیک به 6 تا 10 سال! جایگزینی فیلترها یا خرید یک محصول جدید پیشنهاد می‌شود.
برخی از عوارض جانبی استفاده از کنسانتره اکسیژن چیست؟
تحریک پوست و خشکی بینی شایع‌ترین عوارض جانبی این دستگاه هستند. همانطور که در اکثر ابزارهای اکسیژن درمانی مشاهده می‌شود. این مهم نتیجه جریان مداوم هوا به داخل سینوس‌ها است.
