نگهداری از باغ در همه فصل‌های سال ضرورت دارد. برای تولید میوه‌های باکیفیت باید از فصل پاییز شروع به عملیات باغبانی نمود، حتی در فصل زمستان که درختان در خواب زمستانی به سر می‌برند، مراقبت‌هایی انجام می‌شود که بر سلامت و افزایش باروری درختان بسیار تأثیرگذار است. در این مقاله از ویکی‌ساختمون شما را با نحوه نگهداری از باغ آشنا می‌کنیم. با ما همراه باشید.
بیشتر بخوانید: محوطه‌سازی باغ: ۸ اصل طراحی فضای سبز با مراحل اجرا
نگهداری از باغ در فصل پاییز
بعد از برداشت محصولات در فصل تابستان، اینک باید درختان را برای سرمای شدید زمستان آماده نمود و شرایط را برای شکوفه دادن و جوانه زدن درختان در بهار مهیا کرد.
نگهداری از باغ در پاییز: اسیدی یا قلیایی بودن خاک را بررسی کنید
خاک باید PH متعادلی داشته باشد تا بتواند مواد غذایی را در خود حل کند، بنابراین باید میزان اسیدی و قلیایی بودن خاک را بررسی کرد، می‌توانید با کیت آزمایش خانگی این کار را انجام دهید. اگر میزان اسیدی بودن خاک بیشتر باشد، مقداری آهک به آن اضافه کنید، البته آهک به سرعت میزان اسیدیته خاک را کاهش نمی‌دهد بلکه چند ماهی باید بگذرد، به همین دلیل است که PH خاک را در پاییز بررسی می‌کنند. در صورتی که میزان قلیایی بودن خاک بیشتر باشد، به خاک گوگرد اضافه کنید، این ماده PH خاک را بالا می‌برد.
نگهداری از باغ در پاییز: سطح خاک را بپوشانید
فصل پاییز و زمستان فصل سرما و بارش است، بنابراین در این فصل‌ها ریشه درختان در معرض یخ‌زدگی قرار می‌گیرند و خاک نیز در معرض فرسایش. برای جلوگیری از این خطرات باید سطح خاک را پوشش داد، می‌توانید خاک را با پاشیدن مالچ یا گیاهانی که در سرما مقاوم هستند، بپوشانید.
مالچ از مواد ارگانیک مثل پوشال، خرده چوب، بقایای گیاهی و برگ‌های خشک، پوست درختان و … تشکیل می‌شود که در دراز مدت به تشکیل کمپوست کمک خواهد کرد.
نگهداری از باغ در پاییز: علف‌های هرز را از بین ببرید
وجود علف‌های هرز جز زیان هیچ فایده‌ای برای باغ ندارد. علف‌های هرز آب، نور و مواد مغذی خاک را از چنگ درختان و گیاهان مفید باغ درمی‌آورد و به آفات تقدیم می‌کند پس در فصل پاییز علف‌های هرز را از بین ببرید تا از اتلاف انرژی و انتشار بیماری‌ها در باغ جلوگیری شود.
نگهداری از باغ در پاییز: درختان را آبیاری کنید
در زمستان زمین یخ می‌زند، در این شرایط درختان نمی‌توانند آب مورد نیاز خود را از سطح زمین جذب کنند، بنابراین در فصل پاییز که سرما شدید نیست، آبیاری انجام می‌شود تا درخت از آن در زمستان استفاده کند. آبیاری درختان در پاییز در بازه‌های زمانی منظم تا قبل از شروع سرمای شدید زمستان ادامه می‌یابد.
نگهداری از باغ در پاییز: به خاک کود اضافه کنید
درخت در زمستان فتوسنتز انجام نمی‌دهد و به خواب می‌رود، او برای خواب زمستانی به انرژی نیاز دارد که آن را از خاک دریافت می‌کند، اما خاک بیشتر انرژی خود را در بهار و تابستان برای تولید میوه خرج کرده است، اکنون که به پاییز رسیده ضعیف و ناتوان شده و اندوخته‌ای ندارد که در سرمای زمستان به درخت دهد. در این شرایط خاک با دریافت کود غنی می‌شود، بنابراین ریشه درختان را به خوبی تقویت می‌کند و درخت می‌تواند زمستان را به سلامت پشت سر بگذارد.
نگهداری از باغ در پاییز: درختان را هرس کنید
شاخه‌های خشک و کرم‌زده در زمستان به مأمنی برای آفات تبدیل می‌شوند پس همه شاخه‌های خشکیده و بیمار را حذف کنید. اگر درخت پاجوش داشته باشد، قبل از رسیدن زمستان آن‌ها را نیز حذف کنید. پا‌جوش‌ها مواد غذایی درخت را مصرف می‌کنند و چون در زمستان تاب سرما را ندارند، از بین می‌روند و تبدیل به پناهگاهی برای ویروس‌ها و باکتری‌های مضر می‌شوند پس بهتر است آن‌ها را در فصل پاییز هرس کرد.
نگهداری از باغ در پاییز: برای درختان جوان قیم نصب کنید
بادها در پاییز و زمستان شدیدتر از بهار و تابستان می‌وزند، درختان جوان ممکن است در برابر این بادهای شدید شکسته شوند، با نصب یک قیم در کنار این درختان حساس می‌توانید سلامت فیزیکی آن‌ها را در پاییز و زمستان تضمین کنید.
نگهداری از باغ در فصل زمستان
درست است که درختان در فصل سرد زمستان به خواب فرو می‌روند، اما آن‌ها همچنان به مراقبت نیاز دارند.
نگهداری از باغ در زمستان: برگ‌های ریخته شده را دفن کنید
برگ‌ها و بقایای گیاهی سالم را جمع کنید و در قسمتی از باغ دفن کنید تا به کود گیاهی (کمپوست) تبدیل شود، بقایای گیاهی بیمار و پوسیده را هم دور بریزید.
نگهداری از باغ در زمستان: درختان را برف‌روبی کنید
اگر برف زیادی روی شاخه‌های درخت نشسته باشد، احتمال شکستن شاخه‌ها وجود دارد. پس از پایان بارش برف با امکاناتی مثل وسایل مکانیکی و یا یک چوب بلند و نازک، آهسته شاخه‌ها را تکان دهید تا برف‌ها ریخته شوند.
نگهداری از باغ در زمستان: یخ‌آب زمستانی را فراموش نکنید
با انجام یخ آب زمستانه مصرف سموم و کودها کاهش پیدا می‌کند. بسیاری از آفات برای زمستان‌گذرانی به درون خاک و یا پوشش‌های گیاهی سطح خاک پناه می‌برند، در این شرایط یخ‌آب زمستانه می‌تواند آفات و بیماری‌های درون خاک را از بین ببرد.
برای اجرای یخ‌آب زمستانه یک روز قبل از اینکه دمای هوا به زیر صفر برسد، زمین را شخم بزنید و کرت‌بندی کنید. سپس کرت‌ها را آبیاری نمایید. آب پس از نفوذ به سطح خاک یخ می‌زند. با یخ زدن آب در سطح خاک، میزان هوای درون خاک کاهش می‌یابد، بنابراین بسیاری از آفات بر اثر کمبود هوا از بین می‌روند و بسیاری دیگر تحت تأثیر کریستال‌های یخ آسیب می‌بینند.
بهترین دما برای یخ‌آب زمستانه ۷ درجه زیر صفر است، دماهای کمتر از ۱۰ درجه سانتی‌گراد موجب آسیب به تنه و طوقه درختان می‌شود.
نگهداری از باغ در زمستان: جابه‌جایی و کاشتن نهال را در اواخر زمستان انجام دهید
بهترین زمان برای جابه‌جایی درختان فصل زمستان است، زیرا درختان در این فصل به خواب رفته‌اند و فرآیند فتوسنتز را انجام نمی‌دهند، بنابراین به آن‌ها شک وارد نمی‌شود، البته در این فصل زمین رطوبت و انعطاف بیشتری برای کندن دارد.
نگهداری از باغ در زمستان: درختان را هرس کنید
بسیاری از درختان باید در اواخر فصل زمستان هرس شوند. به دلیل اینکه درختان در فصل زمستان بدون برگ هستند، شاخه‌های مرده و بیمار به راحتی شناسایی می‌شود. شاخه‌های ضعیف و خشکیده را شناسایی و حذف کنید.
نگهداری از باغ در زمستان: تعمیرات دیوارچینی را در اواخر زمستان انجام دهید
یک روز آفتابی در زمستان بهترین زمان برای تعمیر دیوارچینی اطراف باغ است، زمانی که درختان به خواب زمستانی فرو رفته‌اند. در هنگام تعمیر سعی کنید هرگونه کپک، خزه و … را از بین ببرید.
مطلب پیشنهادی: دیوارچینی باغ با چه مصالحی انجام می‌شود و اجرای آن را به چه کسی بسپاریم؟
نگهداری از باغ در فصل بهار
اکنون درختان از خواب بیدار شده‌اند، سرمای شدید زمستان را پشت سر گذاشته، شکوفه داده‌اند. درختان در حال جوانه زدن هستند تا عملیات سوخت و ساز را یک دوره دیگر از سر بگیرند، اما آنان همچنان به مراقبت نیازمندند.
نگهداری از باغ در بهار: برای نهال‌ها و درختان جوان قیم نصب کنید
نهال‌ها به تکیه‌گاهی برای ایستادن نیاز دارند. استفاده از قیم برای درختان جوان به رشد عمودی آن‌ها کمک می‌کند و آن‌ها را در برابر بادهای شدید که منجر به شکستگی شاخه‌ها می‌شود، محافظت می‌کند.
نگهداری از باغ در بهار: زنبورها و پروانه‌ها را به باغ بیاورید
برای افزایش گرده‌افشانی شکوفه‌ها، زنبورها و پروانه‌ها را به باغتان جذب کنید، به عنوان مثال می‌توانید در باغتان زنبور عسل پرورش دهید، بدین ترتیب سرعت گرده‌افشانی‌ها افزایش می‌یابد.
نگهداری از باغ در بهار: آفات را از بین ببرید
اگر در فصل زمستان آفات را از بین نبردید، در بهار این کار را انجام دهید. شته‌ها، کنه‌ها و … به درختان آسیب می‌زنند، آن‌ها را از باغتان محو کنید.
نگهداری از باغ در بهار: درختان را هرس کنید
بعد از رویش شکوفه‌ها و جوانه‌های بهاری شاخه‌های سرمازده را هرس کنید، این کار علاوه بر زیبایی درخت باعث رشد بیشتر آن می‌شود.
نگهداری از باغ در بهار: علف‌های هرز را ریشه‌کن کنید
علف‌های هرز در بهار رشد بیشتری دارند. همان طور که گفته شد، علف‌های هرز هیچ فایده‌ای ندارند و درختان را هنگام مصرف آب و مواد غذایی موجود در خاک، در تنگنا قرار می‌دهند، بنابراین رشد درختان و گیاهان مفید باغ کاهش پیدا می‌کند.
نگهداری از باغ در بهار: آبیاری را به طور منظم انجام دهید
پس از بیدار شدن درختان و آغاز فرآیند فتوسنتز و با افزایش دمای هوا و کم شدن تدریجی بارش‌ها در فصل بهار، نیاز گیاهان به آب و رطوبت افزایش پیدا می‌کند، بنابراین در این فصل آبیاری باید به طور منظم انجام شود.
نگهداری از باغ در بهار: به خاک کود اضافه کنید
برای رشد درختان و داشتن میوه‌های باکیفیت در تابستان کوددهی را از بهار آغاز کنید. در اواسط بهار، پس از رویش شکوفه‌ها و جوانه‌ها، کود گیاهی (کمپوست) یا کود دامی پوسیده شده را به خاک اضافه کنید، از کودهای ازته نیز استفاده کنید.
کود را به ۲ تا ۳ قسمت تقسیم کنید و در نیمه اول سال، در فواصل زمانی منظم به خاک اضافه کنید. با آغاز رویش جوانه‌ها در فروردین نوبت اول کوددهی را انجام دهید، نوبت دوم در نیمه اردیبهشت و نوبت سوم با کاهش دمای هوا در شهریور می‌باشد.
نگهداری از باغ در فصل تابستان
در فصل تابستان سرعت تبخیر به بیشترین میزان می‌رسد، اگر مراقبت از درختان در گرمای سوزان تابستان به درستی انجام نشود، ممکن است درختان نشاط و شادابی خود را از دست دهند.
نگهداری از باغ در تابستان: در فصل گرم تابستان آبیاری را جدی بگیرید
آب برای انجام فرآیند فتوسنتز ضروری است. آبیاری در فصل گرم تابستان باید به صورت منظم انجام شود و بهتر است روزی دوبار صورت گیرد. آبیاری‌های مکرر مقاومت درخت را در برابر گرمای شدید تابستان بالا می‌برد، درخت را شاداب و پرنشاط می‌سازد و از پلاسیدگی نجات می‌دهد.
نگهداری از باغ در تابستان: آبیاری را هنگام صبح و غروب انجام دهید
گرمای سوزان خورشید در فصل تابستان موجب تبخیر آب از سطح زمین می‌شود. بهترین زمان برای آبیاری گیاهان اول صبح و هنگام غروب به بعد است، در این زمان‌ها تابش خورشید کمتر بوده و تبخیر کمی صورت می‌گیرد، بنابراین آب به راحتی به داخل زمین نفوذ می‌کند. آبیاری در ساعات گرم روز علاوه بر تبخیر آب، شیوع بیماری‌هایی مثل قارچ، زنگ و سفیدک را به دنبال دارد.
نگهداری از باغ در تابستان: به سطح زمین مالچ بپاشید
در روزهای گرم تابستان که میزان تبخیر زیاد است، پاشیدن مالچ تدبیر مناسبی برای حفظ رطوبت خاک می‌باشد. مالچ هوا را در خود نگه می‌دارد و رطوبت موجود در خاک را به دام می‌اندازد و مانع از تبخیر آن می‌شود. با وجود مالچ بر سطح خاک یک نوبت آبیاری در طول روز کفایت می‌کند. مالچ‌ها حتی مانع رویش علف‌های هرز می‌شوند، علف‌های هرزی که در مالچ‌ها رشد کرده‌اند به راحتی کنده می‌شوند.
نگهداری از باغ در تابستان: علف‌های هرز را از بین ببرید
وجود علف‌های هرز به این معناست که درختان و دیگر گیاهان مفید از آب و مواد مغذی خاک به طور کامل استفاده نمی‌کنند، علف‌های هرز موجب حمله آفات و بیماری‌ها نیز می‌شود، بنابراین در فصل تابستان هم باید علف‌های هرز را ریشه‌کن کنید. علاوه بر کندن علف‌های هرز می‌توانید با سمومِ علف‌کش آن‌ها را از بین ببرید، البته در صورت استفاده از این سموم باید مراقب باشید تا به درختان آسیب نرسد.
نگهداری از باغ در تابستان: برگ درختان را بشویید
در فصل تابستان به علت آلودگی هوا و نبود بارش باران، لایه‌ای از دوده، برگ درختان را می‌پوشاند و موجب می‌شود که روزنه‌های برگ مسدود شود و درخت فرآیند فتوسنتز را به خوبی انجام ندهد. با شست‌وشوی برگ‌ها و تمیز شدن آن‌ها، تنفس و تعریق برگ به حال طبیعی برمی‌گردد، بنابراین سوخت‌وساز درخت نیز به سرعت انجام می‌شود. البته فشار آب باید به گونه‌ای باشد که موجب ریزش برگ‌ها و شکستن شاخه‌ها نشود. ناگفته نماند که شست‌وشوی درختان در از بین بردن آفات گیاهی تأثیرگذار است.
نگهداری از باغ در تابستان: شست‌وشوی درختان را هنگام غروب انجام دهید
قطرات آب روی برگ گیاهان مانند ذره‌بین عمل می‌کنند، تابش نور خورشید روی این ذره‌بین‌های طبیعی موجب آسیب دیدن سلول‌های گیاهی می‌شود، با از بین رفتن سلول‌های برگ که وظیفه انجام فتوسنتز را به عهده دارند، رشد درختان نیز کاهش پیدا می‌کند.
نگهداری از باغ در تابستان: برای نهال‌ها و درختان جوان قیم نصب کنید
نهال‌ها در تابستان هم به قیم نیاز دارند، این درختان جوان به سرعت رشد می‌کنند، اما شاخه‌های جدیدشان همچنان برای ایستادن به تکیه‌گاه نیازمند هستند.
نگهداری از باغ در تابستان: درختان را هرس کنید
درختان در فصل بهار و تابستان رشد می‌کنند. ممکن است شاخه‌های جدید دچار بیماری شوند، درختانی که شاخه‌های بیمار دارند، نیازمند هرس می‌باشند.
مطلب پیشنهادی: محوطه سازی: تمام اصول، مصالح و روش اجرای آن + معرفی متخصصین ماهر
نگهداری از باغ در تابستان: در برابر آفات و بیماری‌ها از باغ مراقبت کنید
مراقبت از باغ در برابر آفات و بیماری‌ها همانند علف‌های هرز در تمام فصول سال ضروری است، اما در فصل تابستان شرایط بسیار مناسبی برای رشد ویروس‌ها، باکتری‌ها و آفات مهیا است.
توصیه می‌شود که میوه‌های آلوده را دور بریزید تا محلی برای رشد و تکثیر میکروب‌های مضر ایجاد نشود، هنگام هرس کردن، وسایل را ضدعفونی کنید، قیچی‌های آلوده، ویروس‌ها و باکتری‌های مضر را به گیاهان منتقل می‌کنند.
نگهداری از باغ در تابستان: به خاک کود اضافه کنید
درختان در فصل بهار فرآیند فتوسنتز را از سر می‌گیرند و تا انتهای تابستان ادامه می‌دهند، اما برای سوخت‌وساز درخت علاوه بر آب و نور کافی، خاک نیز باید از مواد مغذی غنی باشد.
میزان کوددهی بستگی به سن درخت دارد، درختان بزرگتر کود بیشتری مصرف می‌کنند. اگر برگ‌ها پژمرده باشند یا لکه‌های سفید نمکی روی برگ‌ها ظاهر شده باشد یا در مرکز و اطراف برگ‌ها نقاط سوخته وجود داشته باشد، بدون شک کود زیادی به درخت داده شده است. درختان همیشه به غذا نیاز ندارند، افراط در کوددهی، درخت را دچار مشکل می‌کند.
باید بدانید که در روزهای اوج گرما نباید به گیاه کود داد. کوددهی را هنگامی که هوا خنک است، انجام دهید. در ماه‌های تیر و مرداد که دما بالاترین درجه را دارد، کود جذب گیاه نمی‌شود، بنابراین دلیل اصلی زرد شدن رنگ برگ‌ها در این دو ماه، ناتوانی خاک در جذب مواد غذایی می‌باشد.
سخن آخر
نگهداری از باغ نه تنها در فصل‌های بهار و تابستان بلکه در پاییز و زمستان نیز ضرورت دارد. در هر فصلی اقدامات خاصی برای مراقبت از باغ انجام می‌شود، البته در همه فصول باید باغ را از علف‌های هرز، آفات و بیماری‌ها ایمن ساخت.
