معماری آذربایجان از گذشته تا امروز
معماری آذربایجان از گذشته تا امروز جمهوری آذربایجان کشوری است که مانند بسیاری از کشور ها، میراث دار فرهنگ ایرانی می باشد و در گذشته سبک های معماری ایرانی را به خود دیده است. آذربایجان پیش از آنکه به سرزمین های روسیه ملحق شود، ارتباط تنگاتنگی با آذربایجان ایران داشته است.
معماری آذربایجان یک نوع معماری تلفیقی محسوب شده و متاثر از سبک های معماری مختلفی است. در این کشور، صدها نوع سازه معماری تاریخی و مدرن وجود دارد که نشان دهنده تنوع سبک های زیبایی شناسی و مکاتب معماری در این حوزه است. معماری آذربایجان ترکیبی از معماری غربی و شرقی است. آذربایجان با توجه به آب و هوا و شرایط مناسب برای انسان، یکی از اولین مکان هایی بود که بشر در آن ساکن شد. بسیاری از گنجینه های معماری قدیم آذربایجان مانند برج دوشیزه و قصر شیروان شاه از گذشته، تا امروز هنوز باقی مانده اند. معماری آذربایجان هر روز به سمت پیشرفت حرکت می کند.
رشد معماری از قبل از اسلام و بعد قبول اسلام
طبق تحقیقات تاموس بر روی صخره های دریاچه ارومیه و مجموعه بنای تاریخی موجود در منطقه حسنعلی نشان می دهد که زمین مربوط به هشتی این مجموعه از قرن 18 ام ساخته شده است. محراب آتش (که آتش مقدس در آن نگاه داشته می شود) تنها بخش بنا است که تا کنون بدون آسیب باقی مانده است. سبک های معماری که در آن دوره تاریخی ظهور کرده بودند، بر توسعه معماری آذربایجان تاثیر داشته است. از آن جمله معماری ایران و دیگر کشورهای خاور نزدیک در دوران احمنی است. معابد آتش سوزی که در ارتباط با پرستش آتش شکل گرفته اند، ساختمان های مذهبی اصلی هستند که قبل از اسلام ساخته شده اند.
معماری اسلامی در آذربایجان
بعد از اشغال آذربایجان توسط عرب ها جهت معماری آذربایجان با ورود معماری اسلامی تغییر کرد. ساخت و ساز ساختمان های جدیدی مانند مساجد، مدرسه ها (مدرسه مذهبی، کاروانسراها و غیره) در معماری این کشور به کار گرفته شد. بوردا، اردبیل، ماراغه، ارومیه،گنجه و نخجوان، شهرهای مهم آذربایجان در آن زمان بودند. امروزه بسیاری از این شهر ها به شهرهای بزرگ تبدیل شده اند.
در میان دیگر گنجینه های معماری قرون وسطی در آذربایجان، کاخ های شیروان شاه در باکو، کاخ شکی خان در شهر شکی در شمال آذربایجان مرکزی، معبد ساریخانی در شبه جزیره آب روان، پل های رود ارس را می بینیم.
در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، معماری قابل توجهی در آذربایجان ایجاد شد، گرچه قبل از آن هم بناهای شاخصی در شهر باکو و جاهای دیگر ساخته شده بود. در میان آثار معماری جدید آذربایجان، متروی باکو را می توان اشاره نمود که دارای معماری با شکوهی است. برنامه ریزی شهری و فعالیت های معماری در آذربایجان توسط مجلس و دولت تنظیم و اجرا شد.
باقی مانده ای از گذشته آذربایجان
مسجد
مسجد های آذربایجان جزو عناصر مهم معماری این کشور محسوب می شوند.در مسجد خلیل الله نوشته ها و نقوش پیچیده ای در مناره های مسجد به چشم می خورد که مناره هایی به ارتفاع 22 متر دارد. همچنین مسجد کلیدی گوباد، که فقط چند متر با مسجد خلیل الله فاصله دارد و در قرن 13 ساخته شده است. دروازه سلطان مراد که بعدا به مجموعه اضافه شد. در یک کتیبه ای که در این دروازه وجود دارد نوشته شده است که فردی به نام بابا رجب در زمان حکومت سلطان مراد سوم ترکیه در سال 1586 این درواره را ساخته است.
معماری مدرن آذربایجان
ساختمان های آسمان خراش
در اواخر دهه 1990، ساختمان های آسما خراش به شدت در باکو، پایتخت آذربایجان ساخته شد. برجسته ترین آن ها عبارتند از: برجهای شعله، برج های پورت باکو، لاورو و پروژه توسعه هلال احمر.
معماری قرن بیست و یکم
برجهای شعله
کشور آذربایجان به مدت طولانی "سرزمین آتش" نامیده می شد. به همین دلیل، بسیاری از ساختمان ها و عناصر معماری را با الگوهایی مانند آتش می ساختند و تزئین می کردند. معماری برجهای شعله برجسته ترین نماینده چهره شعله در آذربایجان است.
مرکز فرهنگی حیدر علی اف
یکی از معماری های مهم و جدید در آذربایجان ساختمان حیدر علی اف است. این مرکز یکی از نمادهای مدرن باکو شده است. خط صاف در این پروژه وجود ندارد.
معماری امروز آذربایجان بیشتر از پیش دیدنی تر و حتی جذاب تر شده است. عکس هایی که در پایین مشاهده می کنید تعداد بسیار کمی از ساختمان های برجسته این کشور است. در ادامه از شما دعوت می کنیم تا با معماری کشور های همسایه و کشور هایی که از نطر معماری به ما نزدیک هستند مانند: مصر، مراکش، ازبکستانِ و ترکیه آشنا شوید.
