سیلوی سیمان سازه‌ای غیر بنایی است که از جمله ضروریات هر پروژه عمرانی بزرگ به حساب می‌آید. سیلوی سیمان به منظور نگهداشت و انبار سیمان مصرفی هر پروژه عمرانی استفاده می‌شود. نگهداری سیمان به دلیل ارزش بالای آن از جمله نکات بهینه سازی هر پروژه عمرانی به حساب می‌آید. سیلوی سیمان و انبار کردن کیسه‌های سیمان در محل مناسب از جمله راه‌های نگهداری از آن هستند. در مقاله حاضر به تعریف سیلوی سیمان، چگونگی ساخت آن، نکات نگهداری سیمان در سیلو و کاربردهای آن اشاره شده است. از شما دعوت می‌کنم در ادامه با ویکی ساختمون همراه باشید.
سیلوی سیمان چیست؟
همانطور که گفته شد سیلوی سیمان محفظه‌ای مخصوص نگهداری سیمان است. از سیلوی سیمان برای ذخیره و نگهداری سیمان در پروژه‌های بزرگ عمرانی مانند جاده سازی، سد سازی و … تا زمان مصرف آن، استفاده می‌شود.
چرا نگهداری از سیمان این قدر اهمیت دارد؟
طبق آیین نامه استاندارد ملی ایران در رابطه با حفاظت و نگهداری در کارگاه‌ها به شماره ۲۷۶۱ سیمان فله باید در یک محفظه عایق که امکان رسیدن رطوبت به آن وجود ندارد و کلوخه نمی‌شود، نگهداری شود. از طرف دیگر یکی از مصالح ساختمانی پرکاربرد، پر هزینه و با تاریخ مصرف کم نسبت به سایر مصالح ساختمانی است. از این رو برای نگهداری آن تا زمان مصرف از سیلوی سیمان استفاده می‌شود.
علاوه بر این سیمان ماده اصلی استفاده شده در بتن است که وظیفه عمده چسبندگی مصالح را بر عهده دارد و از این رو اهمیت نگهداری سیمان در کارگاه‌های عمرانی بسیار بالاست. در صورتی که سیمان در معرض رطوبت قرار گیرد به سرعت کلوخه می‌شود و به دلیل از دست دادن خاصیت چسبندگی آن دیگر قابلیت استفاده ندارد.
مطلب پیشنهادی: تراک میکسر یا کامیون مخلوط کن بتن چیست؟
ویژگی‌های یک سیلوی سیمان استاندارد چیست؟
- سیلوی سیمان معمولاً از ورق گالوانیزه ساخته می‌شود. این ورق‌ها به وسیله جوشکاری به هم متصل می‌شوند و در نهایت یک استوانه با انتهای مخروطی را می‌سازند. معمولاً بخش پایین سیلو را از ورق ۵ میلی‌متری و بخش بالای آن را از ورق ۳ میلی‌متری تهیه می‌کنند.
- در بالای سیلو یک دریچه هوا با کلاهک تعبیه شده است تا اختلالی در حین خالی شدن به وجود نیاید و جریان هوا باعث بهتر خالی شدن سیلو شود و از عرق کردن سیمان و به طبع کاهش کیفیت آن پیشگیری شود.
- یک نردبان نیز برای دسترسی به بالای سیلو نیز در آن ساخته می‌شود.
- بخش قیف مانند پایین سیلو باید دارای شیبی ۵۰ درجه باشد تا خارج شدن سیمان به سهولت انجام گیرد. بخش انتهای قیف باید قطری معادل ۲۰ سانتی‌متر داشته باشد و حداقل یک و نیم متر از زمین فاصله داشته باشد.
- ارتفاع کل سیلو باید حداکثر ۱۵ متر از سطح زمین باشد تا بتوان با ماشین آلات موجود آن را پر کرد.
- سطح داخلی سیلو باید صاف و بدون برآمدگی و فرورفتگی باشد تا سیمان در آن به دام نیفتد و کلوخه نشود و در ادامه باعث کاهش کیفیت کل سیمان شود.
- سیلوی سیمان هیچ‌گاه نباید از مصالح بنایی ساخته شود و استفاده از گالوانیزه بهترین ماده اولیه برای ساخت سیلو است.
- در یک سیلوی استاندارد باید دریچه‌های ورود و خروج به گونه‌ای تعبیه شوند تا همیشه، سیمان قدیمی‌تر اول خارج شود.
مطلب پیشنهادی: بچینگ چیست
نکاتی در رابطه با ذخیره و نگهداری سیمان در سیلو
- هیچ‌گاه سیمان داغ نباید داخل سیلو ریخته شود زیرا از کیفیت آن کاسته می‌شود.
- انواع سیمان‌های مختلف یا حتی یک نوع سیمان از دو کارخانه تولید کننده مجزا نباید در یک سیلو نگهداری شوند. باید برای این کار از دو سیلوی جداگانه استفاده شود.
- مدت زمان نگهداری سیمان در سیلو حداکثر سه ماه است و این زمان برای سیمان کیسه‌ای که در انبار ذخیره می‌شود ۴ تا ۶ هفته است.
- پس از خالی شدن سیلو، بهتر است سیلو با استفاده از فشار باد تمیز شود و سپس بارگیری انجام شود.
- هیچ‌گاه از سیمان کلوخه شده برای ساخت بنا استفاده نشود زیرا کیفیت خود را از دست داده است.
مزایای استفاده از سیلوی سیمان چیست؟
- ارزانی سیمان فله نسبت به سیمان کیسه‌ای؛ سیمان فله ارزان‌تر است و درعین حال پیمانکار زمانی را به تخلیه بار و وقفه در برنامه کارگاه جهت تخلیه، اختصاص نخواهد داد.
- با خرید سیمان به صورت فله و نگهداری آن در سیلو موجب کاهش ضایعات سیمان می‌شود. ضایعات سیمان به دلیل پاره شدن کیسه‌های سیمان در حین حمل آن‌ها وجود نخواهد داشت.
- سیلو از سیمان در برابر عوامل جوی، محافظت می‌کند و نفوذ ناپذیر است و در نتیجه سیمان فاسد نمی‌شود و هزینه‌های اضافی بر دوش پروژه نخواهد گذاشت.
- انطباق تعداد کیسه‌های ۵۰ کیلوگرمی سیمان با حجم مخلوط کن میکسر دشوار است و سیلو به پیمانکار این امکان را می‌دهد تا تهیه بتن راحت‌تر و دقیق‌تری داشته باشد.
سیلوی سیمان به چند دسته تقسیم می‌شوند؟
- در یک دسته بندی، سیلوهای سیمان را با توجه به میزان سیمانی که در خود ذخیره می‌کنند، به سیلوهای ۳۰، ۵۰، ۶۰، ۸۰، ۱۰۰، ۱۲۰، ۱۵۰ و ۲۰۰ تنی دسته بندی می‌کنند.
- معمولاً سیلوهای سیمان در دو نوع ثابت و متحرک ساخته می‌شوند که یکی از معیارهای دسته بندی هم شامل می‌شود.
- از دیگر راه‌های دسته بندی سیلوی سیمان، چگونگی سخت آن‌ها است. برخی سیلوها به روش سنتی جوشکاری ساخته می‌شوند و برخی دیگر را به وسیله دستگاه رل فرمینگ و سیمر می‌سازند.
نحوه ساخت سیلو با دستگاه رل فرمینگ و سیمر
در ابتدا ورق‌هایی با ضخامت مورد نظر به دستگاه رول فرمینگ (role forming) وارد می‌شوند و دستگاه ورق‌ها را شکل می‌دهد و رول می‌کند و به بیرون هدایت می‌کند. سپس ورق‌های رول شده به دستگاه سیمر (seamer) وارد می‌شوند به هم دوخته می‌شوند و در نهایت یک لوله با قطر دلخواه آماده می‌شود و نصب قیف و سر سیلو در مرحله آخر به آن دوخته می‌شوند.
استفاده از این روش برای ساخت سیلو، هزینه و زمان را کاهش می‌دهد و به دلیل عدم استفاده از جوشکاری، استحکام این سیلوها نسبت به سیلوهایی که به روش سنتی ساخته شده‌اند بسیار بالاتر است و در هنگام نصب مسائلی مانند پارگی ورق اتفاق نمی‌افتد. علاوه بر این سیلوهای ساخته شده با این روش به جز سیمان برای نگهداری غلات، قیر، روغن، مایعات، آرد و … نیز مناسب است.
سخن آخر
ذخیره و نگهداری سیمان یکی از امور مهم و تأثیرگذار بر هزینه ساخت یک پروژه عمرانی است. استفاده از بتن در ساخت اسکلت ساختمان و به دلیل اینکه سیمان عنصر اصلی در تهیه سیمان است و این امر بر روی کیفیت ساخت یک سازه بسیار مؤثر است، چگونگی ذخیره و نگهداری سیمان از اهمیت بالایی برخوردار است. لذا خرید سیمان فله دلیل قیمت پایین‌تر و نگهداری راحت‌تر، استفاده از سیلوی سیمان در پروژه‌های عمرانی بزرگ مرسوم است.
