آشنایی با رادیاتور و اجزای آن
در این مطلب می خوانیم:
رادیاتور ها
رادیاتورها وسایلی هستند که حرارت را از طریق جابجایی طبیعی (75 الی 80 درصد) و تابش (20 الی 25 درصد) به هوای اتاق منتقل می کنند. در این نوشتار به شرح اجزای مختلف آن ها خواهیم پرداخت.
اجزای رادیاتور ها
شیر رادیاتور
برای قطع جریان و یا کنترل مقدار جریان آب در رادیاتور، سر راه ورود آب گرم به رادیاتور، شیر مخصوصی به نام شیر رادیاتور نصب می‌گردد. شیر رادیاتور معمولاً دوبل رگلاژ است به این معنی که داخل شیر نیز یک قسمت تنظیم شونده وجود دارد که به وسیله آن می‌توان مقطع عبور آب را تنظیم نمود. شیر رادیاتور در حقیقت یک نوع شیر بشقابی زاویه‌ای است. یک طرف این شیرحالت مهره ماسوره‌ای دارد که به رادیاتور متصل می‌گردد و طرف دیگر آن که از داخل به صورت دنده است به لوله ورود آب گرم وصل می‌شود. نمونه ای از شیر رادیاتور در شکل زیر آمده است.
در صورتی که گرما از منبع خارجی ( مانند تابش خورشید، افزایش تعداد ساکنین و یا تجهیزات و لوازم برقی ) به فضا تحمیل شود دمای هوای اتاق افزایش می‌یابد در نتیجه ساکنین اتاق مجبور به باز‌کردن پنجره‌ها می‌شوند لذا مقدار زیادی انرژی هدر می رود و مصرف انرژی بالا می رود برای جلوگیری از این اتلاف و بهینه سازی مصرف انرژی توصیه می شود که بجای استفاده از شیردستی رادیاتور از شیر خودکار حرارتی رادیاتور (شیر ترموستاتیکی) استفاده شود. بوسیله شیر ترموستاتیکی می توان درجه حرارت محلی که رادیاتور در آن نصب شده است را کنترل کرد به گونه ای که با استفاده از این شیرها می توان دمای حمام و اتاق خواب کودکان را نسبت به دمای اتاق نشیمن و اتاق های دیگر افزایش داد همچنین می توان دماهای متفاوتی برای ساختمان در روز و شب تنظیم نمود که ضمن تأمین شرایط آسایش حرارتی برای ساکنین اتاق موجب کاهش مصرف انرژی (حدود 15 الی 20 درصد) نیز می شود. این شیر دارای یک قطعه آکاردئونی فلزی شکل (فانوسه) است که با یک نوع گاز پر شده است. در اثر بالا رفتن درجه حرارت محل، این گاز منبسط شده و مجرای عبور آب را تنگ می‌کند در نتیجه مقدار دبی آب گرم ورودی به رادیاتور کاهش یافته و توان حرارتی رادیاتور و درجه حرارت هوای محل کم می‌شود و در اثر سرد شدن هوای محل، فشار گاز کمتر شده، قطعه آکاردئونی جمع می‌شود و مجرای عبور آب بازتر می‌گردد، در نتیجه مقدار دبی آب گرم ورودی به رادیاتور بیشتر شده و توان حرارتی رادیاتور و درجه حرارت هوای محل افزایش می‌یابد. در شکل زیر یک شیرترموستاتیکی نشان داده شده است.
شیر رادیاتور
شیر ترموستاتیکی
- توجه شود که شیرهای ترموستاتیکی نسبت به کیفیت آب داخل سیستم و رسوب خیلی حساس هستند.
- نکته: شیرهای ترموستاتیکی قابلیت نصب بر روی انواع رادیاتورهای قدیمی و جدید را دارند.
زانو قفلی رادیاتور
بر روی لوله برگشت رادیاتور، زانوی مخصوصی به نام زانو قفلی نصب می‌گردد که برای بالانس کردن سیستم به صورت مصنوعی و هنگام جدا کردن رادیاتور (موقع تعمیر) مورد استفاده قرار می گیرد. یک طرف این زانو مانند شیر رادیاتور حالت مهره ماسوره دارد که بر روی رادیاتور نصب می‌شود و طرف دیگر آن که از داخل به صورت دنده است بر روی لوله ی خروجی رادیاتور نصب می‌گردد. ساختمان زانو قفلی مانند شیر است و به وسیله آن می‌توان مجرای عبور آب خروجی از رادیاتور را باز و بسته نمود با این تفاوت که قسمت عمل کننده آن که در زیر درش زانو قرار گرفته به طور معمول به وسیله آچار آلن باز و بسته می‌شود. باید توجه داشت که هنگام جداسازی رادیاتور از شبکه لوله‌کشی هم شیر رادیاتور (لوله رفت) و هم زانو قفلی (لوله برگشت) را باید بست و سپس اقدام به باز کردن مهره ماسوره‌ها و رادیاتور نمود. تا چند سال پیش، زانوهای رادیاتور فاقد قسمت شیر داخلی بود به همین علت امکان جداسازی یک رادیاتور از شبکه، در حالی که بقیه رادیاتورها در حال کار بودند، وجود نداشت.
شیر هواگیری رادیاتور
برای تخلیه هوای داخل شبکه لوله‌کشی و رادیاتورها، در زمان آب‌اندازی و نیز خارج نمودن حباب‌های هوایی (هوا در خلل و فرج های سطح دیگ به تله افتاده که در اثر گرم شدن آب در دیگ از دیواره آن جدا شده و همراه جریان آب گرم از طریق شبکه لوله‌کشی به داخل رادیاتور هدایت می‌شوند و در گرم شدن پره های رادیاتور مشکل ایجاد می کنند.) در بالای رادیاتور یک شیر مخصوص به نام شیر هواگیری نصب می‌کنند. شیرهای هواگیری رادیاتور در دو نوع دستی و خودکار به بازار عرضه می‌شوند.
در ساختار شیرهای هواگیری نوع خودکار از شناور متصل به یک سوزن استفاده شده است که در صورت وجود هوا در محفظه شیر شناور و سوزن متصل به آن پایین آمده و مجرای خروج هوا باز می‌شود. با خارج شدن هوا و ورود آب به محفظه، سوزن همراه شناور بالا آمده و مجرا را می‌بندد. استفاده از این شیرها به دلیل گرانی، آب‌بندی نشدن و چکه کردن آب از آنها، رایج نیست.
مطالب مرتبط:
منبع:
