برنده مناقصه کیست و چگونه تعیین می گردد؟!!

این واژه ها شما را یاد چه چیزی می اندازد؟!!!
مسابقه، رقابت، کیفیت، برنده، …….
آری واقعاً مناقصه یک مسابقه است، مسابقه ای برای تأمین کیفیت با مناسب ترین قیمت.

تعریف مناقصه:

طبق بند "الف" ماده 2 قانون برگزاری مناقصات، مناقصه فرآیندی است رقابتی، برای تامین کیفیت مورد نظر (طبق اسناد مناقصه) که در آن تعهدات موضوع معامله به مناقصه گری که کمترین قیمت متناسب را پیشنهاد کرده باشد واگذار می شود.

اینکه اقدامات قبل از برگزاری مناقصه چیست؟ چگونه مناقصه برگزار نماییم؟ قوانین و دستورالعمل های برگزاری مناقصه چیست؟ و …. تمامی مواردی است که باید به تک تک آن ها پرداخته شود. اما در اینجا به دنبال آن هستیم که چه کسی برنده مناقصه می شود؟!!

با نگرش سطحی به تعریف واژه مناقصه، تصور می شود که لزوماً مناقصه گری که کمترین قیمت پیشنهادی را ارئه دهد برنده مناقصه خواهد بود اما چنین نیست بلکه برنده مناقصه، فردی است که متناسب ترین قیمت را پیشنهاد دهد.

متناسب ترین قیمت پیشنهادی چیست؟!

اگر در پیشنهادی به صورت همزمان سه عامل قیمت، کیفیت و زمان در حالت بهینه در نظر گرفته شده باشد، به نحوی که آن پیشنهاد حداقل الزامات هر یک از سه مولفه  را به صورت منفرد و سرجمع محقق کند، به عنوان متناسب ترین قیمت پیشنهادی اعلام می گردد.

راهکار رسیدن به متناسب ترین قیمت در مناقصات، استفاده از دستورالعمل تعیین دامنه قیمت های متناسب پیشنهادی می باشد.

تعیین برنده با توجه به نوع مناقصه دستخوش تغییر است، در ادامه نحوه تعیین برنده در مناقصات یک مرحله ای و دو مرحله ای بیان شده است.

مناقصه یک مرحله ای:

مناقصه ای که نیاز به ارزیابی فنی_بازرگانی پپیشنهادها نباشد. در این مناقصه پاکت های پیشنهادی در یک جلسه گشوده و در همان جلسه برنده مناقصه تعیین می گردد. پس می توان اظهار داشت که در مناقصات یک مرحله ای، مناقصه گری برنده است که کمترین پیشنهاد را ارائه نماید.

تذکر: در مناقصه یک مرحله ای تنها در صورتی به کمیته فنی_‌بازرگانی مراجعه می گردد که مطابق تبصره بند الف ماده "10" آیین‌نامه مستندسازی: «در صورتی که به تشخیص کمیسیون مناقصات حداقل قیمت پیشنهادی، غیرمتعارف یا در صورت وجود برآورد اولیه، بیش از ده درصد از برآورد اولیه کمتر یا بیشتر باشد، لازم است که کمیسیون، مهلت بررسی و محل و زمان اعلام نظر کمیته ‌فنی‌_بازرگانی را برای تعیین صحت مبانی قیمت، توجیه‌پذیری آن (موضوع جزء "5" بند "الف" ماده "24" قانون) یا قابل اجرا بودن مبلغ پیشنهادی در صورتجلسه گشایش پاکت‌های مناقصه ثبت کند. نتایج بررسی در جلسه دوم مطابق مقررات بند "الف" این ماده باید مستندسازی شود.»

مناقصه دو مرحله ای:

مناقصه ای که به تشخیص مناقصه گزار، بررسی فنی_بازرگانی پیشنهادها لازم باشد، در این مناقصه، کمیته فنی_بازرگانی تشکیل می شود و نتایج ارزیابی فنی_بازرگانی پیشنهادها را به کمیسیون مناقصه گزارش می کند و براساس مفاد ماده 19 قانون برگزاری مناقصات برنده مناقصه تعیین می شود.
مناقصات دو مرحله ای به دلیل تشکیل کمیته فنی_بازرگانی که در آن مشخصات، استانداردها، کارآیی، دوام و سایر ویژگی‌های فنی_‌بازرگانی پیشنهادهای مناقصه‌گران بررسی، ارزیابی و پیشنهادهای قابل قبول برگزیده می‌شوند، عامل برنده شدن تنها ارائه کمترین قیمت پیشنهادی نیست.
با توجه به توضیح فوق در مناقصات دو مرحله ای، مبنای تعیین برنده مناقصه، پایین ترین قیمت متناسب یا قیمت تراز شده می باشد از این  رو ممکن است پس از تراز نمودن قیمت‌ها، مناقصه گری برنده اعلام گردد که بالاترین قیمت را پیشنهاد داده باشد، زیرا پس از ارزیابی، بیشترین امتیاز فنی را کسب نموده است.

زمان و علت وجود برنده دوم در مناقصات؟

طبق بند الف ماده 20 قانون برگزاری مناقصات، برنده دوم در صورتی اعلام می گردد که تفاوت قیمت پیشنهادی وی با برنده اول، کمتر از مبلغ تضمین باشد و این موضوع به دلیل صلاح دستگاه مناقصه گزار در صورت انصراف برنده اول می باشد .

ماده "20" قانون برگزاری مناقصات در ارتباط با ارزیابی مالی و تعیین برنده مناقصه می باشد که در ادامه به آن پرداخته شده است:

 ماده‌ "20 " ارزیابی‌ مالی‌ و تعیین‌ برنده‌ مناقصه‌

الف‌ ـ هنگام‌ ارزیابی‌ مالی‌، مناقصه‌گری‌ که‌ مناسب‌ترین‌ قیمت‌ را حائز شده‌ باشد، به‌عنوان‌ برنده‌ اول‌ اعلام‌ خواهد شد و برنده‌ دوم‌ درصورتی‌ اعلام‌ می‌شود که‌ تفاوت‌ قیمت‌ پیشنهادی‌ وی‌ با برنده‌ اول‌، کمتر از مبلغ‌ تضمین‌ باشد. روش‌ ارزیابی‌ مالی‌ باید در اسناد مناقصه‌ به‌ صورت‌ مشروح‌ با ذکر نحوه‌ تأثیرگذاری‌ ارزیابی‌ فنی‌_بازرگانی‌ بر قیمت ‌اعلام‌ شود.

ب‌ ـ پس‌ از گشودن‌ پاکت‌های‌ قیمت‌، چنانچه‌ بررسی‌ قیمت‌ها و تجزیه‌ و کنترل‌ مبانی‌ آن‌ لازم‌ باشد، کمیسیون‌ مناقصه‌ می‌تواند بررسی‌ آن‌ را به‌ کمیته‌ فنی‌_بازرگانی‌ ارجاع‌ نماید و کمیته‌ فنی‌_بازرگانی‌ حداکثر ظرف‌ دوهفته‌ نتیجه‌ ارزیابی‌ را به‌کمیسیون‌ مناقصه ‌اعلام‌ می‌کند.

ج‌ ـ پس‌ از گشودن‌ پیشنهادهای‌ قیمت‌، تضمین‌ برنده‌ اول‌ و دوم‌، نزد مناقصه‌گزار نگهداری‌ و تضمین‌ سایر مناقصه‌گران‌ بازگردانده‌ می‌شود.

د ـ در مناقصات‌ بین‌المللی‌، مناقصه‌گران‌ داخلی‌ نسبت‌ به‌ مناقصه‌گران‌ خارجی‌ ترجیح‌ دارند. نحوه‌ ترجیح‌ مناقصه‌گران‌ داخلی‌، در اسناد مناقصه‌ قید خواهد شد. مناقصاتی‌ که‌ در آنها رعایت‌ این‌ قاعده‌ به‌ مصلحت‌ نباشد، باید از سوی‌ شورای‌ اقتصاد تأیید شود.

به منظور آشنایی بیشتر با این مبحث و رسیدن به جواب سوال های خود و یا ارائه هر گونه انتقاد و پیشنهاد به بخش مشاوره آنلاین کارگشا مراجعه فرمایید.