در طول فرآیند اجرای ساختمان، برای کارهایی مانند پنهان کردن هرگونه لوله یا سیم برق در داخل دیوار، لازم است به اصطلاح شیارهایی روی سطح دیوار ایجاد شود. اغلب مشاهده می‌شود که برای ایجاد شیارها بر روی دیوار از دریل، فرز و حتی قلم و چکش استفاده می‌شود، اما برای تسهیل در این کار یک ابزار خاص به نام شیار زن (Wall Chaser) وجود دارد. بنابراین، وقتی متوجه شدید که استفاده از این دستگاه چقدر می‌تواند کارها را به شکلی آسان و سریع به انجام برساند، آنگاه یکی از آن را همیشه برای خود خریداری خواهید کرد؛ با ویکی ساختمون همراه باشید.
دستگاه شیار زن چیست؟
شیار زن یک دستگاه برقی است که برای ایجاد شیار بر روی دیوار و کف جهت عبور کابل و لوله مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دستگاه از دارای قسمت‌های مختلف اعم از صفحه گرانیت بُر، گیربکس، بلبرینگ موتور و گارد محافظتی آلومینیومی است. در گذشته اغلب از قلم و چکش برای ایجاد شیار استفاده می‌شد، اما به دلیل زمان بر بودن و عدم دقت کافی در ایجاد شیار، امروزه دستگاه شیار زن حاکم بی‌چون و چرای میدان است. شیار زن‌ها اغلب در دو نوع یک تیغه و دو تیغه موجود هستند که نوع دو تیغه دارای قابلیت تغییر اندازه برش است. برخی از جدیدترین برندهای شیار زن از ویژگی جمع آوری گرد و غبار در طی فرآیند برش و نشانگر لیزری برای دقت بیشتر در برش بهره می‌برند.
ویژگی‌های دستگاه شیار زن
در زیر به معرفی مشخصات مهم شیار زن‌ها می‌پردازیم:
سرعت: این دستگاه علاوه بر کنترل مشکل گرد و غبار، در برش دیوار و کف سرعت بالایی دارند. در سطوح گچی این دستگاه می‌تواند کمتر از 10 ثانیه طول یک دیوار را برش دهد. عرض شیار تفاوتی با سرعت برش ندارد، اگرچه برش‌های عمیق‌تر به زمان بیشتری احتیاج دارند. افزایش میزان سریع باعث سایش بیشتر در دیسک‌ها و خرابی زودهنگام آن‌ها می‌شود. میزان سرعت به قدرت دستگاه بستگی دارد.
اندازه: اندازه دستگاه بیشتر دلالت بر اندازه دیسک دارد. برای بسیاری از کارهای ساختمانی که نیاز به عمق مناسبی از برش دارند، مدل‌های 125 یا 150 میلی‌متری دیسک معمول‌تر هستند. بزرگترین دستگاه‌هایی که دیسک‌های 230 میلی‌متری دارد اغلب برای دفن لوله‌های بزرگ در دیوار استفاده می‌شوند، اما کار با آن‌ها نیاز به دقت و مهارت بیشتری دارد.
طراحی: دستگاه به ویژه در قسمت دسته باید ارگونومیک طراحی شده باشد تا کاربر در زمان کار احساس خستگی نکند. همچنین شیار زن نباید به هیچ عنوان سنگین باشد، زیرا برای کار بر روی عناصر عمودی مانند دیوار، سختی کار را برای اپراتور افزایش می‌دهد. برای دستگاه‌های بزرگ که برای کارهای سنگین‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرد، وجود دو دسته ضروری است.
محفظه جذب گرد و غبار: وجود محفظه جذب گرد و غبار برابر عدم خروج گرد و غبار به فضای بیرون ضروری است. این محفظه در بسیاری از دستگاه‌های مدرن و امروزی مشاهده می‌شود، ولی اگر دستگاه شما قدیمی بوده، باید در زمان کار از ماسک مخصوص استفاده کنید. همچنین تفاوت اصلی بین دستگاه‌های حرفه‌ای و متوسط، میزان مقاومت آن‌ها است. ابزارهای حرفه‌ای طوری طراحی شده‌اند که برای مدت طولانی قابل استفاده هستند و به طور مکرر و بدون سایش ناخواسته روی دیسک‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. اگر قصد دارید مواد بسیار سختی مانند بتن یا آجر را برش دهید، خرید ابزاری با کیفیت بالا و برند معتبر توصیه می‌شود.
ایمنی: محفظه اضافی که بر روی شیار زن قرار می‌گیرد باعث می‌شود که دستگاه در شرایط ایمن‌تری قرار گیرد. استفاده از این محفظه مهم است، زیرا دستگاه از مقدار زیادی انرژی چرخشی استفاده می‌کند که ممکن است در صورت حواس پرتی به کاربر آسیب وارد کند. برای استفاده طولانی مدت یک جفت دستکش ضد لرزش نیز به کاهش خستگی کمک می‌کند. هنگامی که به طور مدام از دستگاه استفاده می‌کنید، زدن ماسک به صورت ضروری است، زیرا حتی با وجود تمام محفظه جذب گرد و غبار، هنوز هم امکان تراوش آن‌ها به فضای بیرون نیز وجود دارد.
فواید استفاده از دستگاه شیارزن
- این ابزار هم شبیه فرز و هم اره گرد دستی است. تفاوت آن با اره این است که به جای تیغ اره، برای برش از دیسک استفاده می‌کند. بر خلاف فرز، این دستگاه معمولاً به صورت جفت (دو تیغه) و در فاصله‌ای از یکدیگر قرار می‌گیرند. بدنه شیار زن دارای یک قاب کوچک است که به کاربر امکان می‌دهد محکم ابزار را به سطح دیوار فشار دهد. نتیجه یک فرورفتگی یا برش ایده آل و صاف است. هیچ ابزار دیگری نمی‌تواند چنین برشی ایجاد کند.
- از دیگر مزایای دستگاه شیار زن، سرعت کار است. سرعت این ماشین حداقل دو برابر بیشتر از دستگاه فرز است. انتخاب ابزاری که سرعت کار را بالا ببرد، باعث صرفه جویی در وقت و زمان می‌شود.
- در حین کار، می‌توان یک جارو برقی خانگی یا صنعتی را به بدنه دستگاه متصل کرد تا گرد و غبار و خرده ریزهای زیر دیسک را جذب کند. برای استفاده صحیح از این عملکرد باید به دستورالعمل های مدل مورد نظر رجوع کرد.
- شیار زن می‌تواند با دیسک‌هایی به قطر 115 تا 230 میلی‌متر نیز کار کند. انتخاب قطر مورد نظر به عمق شیار و متریال بستگی دارد.
نحوه کار با دستگاه شیار زن
نخست باید بدانید که تیغه شیار زن در زمان روشن کردن دستگاه در جهت عقربه‌های ساعت می‌چرخد تا حرکت رو به جلو دستگاه به شکلی روان انجام شود. بعد از این سطح مورد نظر انتخاب شد (دیوار یا کف) دستگاه را به برق وصل کرده و دکمه روشن را بزنید. تیغه شروع به حرکت می‌کند. سپس از بالا به پایین دستگاه را به آرامی و با فشار بسیار کمی حرکت دهید.
کاربر باید بداند که وارد کردن فشار زیاد باعث اعمال بار زیاد به دستگاه و کاهش عمکرد صحیح آن می‌شود. گردش تیغه باید مخالف حرکت کاربر باشد. اگر از پایین به بالا حرکت می‌کنید، تیغه باید در خلاف عقربه‌های ساعت حرکت کند. اگر دستگاه محفظه جذب گرد و غبار ندارد، لازم است حتماً ماسک به صورت بزنید و سطح کار را قبل از برش با پاشیدن آب خیس کنید. ناگفته نماند، دستگاه‌های شیار زن سبک وزن و قدرتمند هستند.
کلام آخر
دستگاه شیار زن وسیله‌ای است که به طور خاص برای برش شیارها جهت عبور مسیر سیم و لوله در ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. از آنجا که سیم کشی و لوله کشی برق پس از نصب دیوارها انجام می‌پذیرد، شیارزن‌ها می‌توانند بهترین دستگاه برای ایجاد شیار بر روی دیوار یا کف باشند. اما از آنجایی که این دستگاه‌ها مقادیر زیادی گرد و غبار ایجاد می‌کنند، در صورت استنشاق می‌توانند برای سلامتی افراد بسیار مضر باشند؛ بنابراین باید دستگاه دارای محفظه جذب گرد و غبار باشد.
