تخریب ساختمان، فرآیندی پیچیده و چند مرحله ای است که نیاز به برنامه ریزی دقیق، تخصص و تجهیزات مناسب دارد. عدم رعایت اصول و ضوابط در این فرآیند می تواند خطرات جانی و مالی متعددی را به همراه داشته باشد. در این مقاله، به طور خلاصه به مراحل تخریب ساختمان می پردازیم و همچنین مجوزهایی که برای تخریب نیاز است، را برای شما لیست کرده ایم.
مراحل اصولی تخریب ساختمان چیست
تخریب ساختمان فرآیندی گام به گام است که در آن تمام سازه های به کار رفته در ساختمان خراب و نابود می شوند. این کار ممکن است به دلایل مختلفی انجام شود، از جمله نیاز به بازسازی ساختمان یا تغییر کاربری ساختمان، خطر ایمنی، آسیب ساختاری یا احیای شهری. اما مراحل تخریب به چه صورت است؟ به طور کلی مراحل تخریب ساختمان عبارتند از:
- بررسی و برنامه ریزی:
اول از همه باید وضعیت کلی ساختمان را از لحاظ استحکام سازه های آن بررسی بشود. به عبارتی دیگر، باید مطمئن شویم که ساختمان واقعاً نیاز به تخریب دارد یا خیر. همچنین یک لیست از تمام منابع لازم برای تخریب تهیه می شود تا بتوانیم بهینه سازی مالی و زمانی را انجام بدهیم.
- گرفتن مجوز مخصوص تخریب:
قبل از شروع مراحل تخریب ساختمان، باید مجوزهای لازم از شهرداری یا مراجع محلی مربوطه دریافت شود. چراکه تخریب ساختمان فرآیندی پرخطر است که ممکن است با خطراتی مثل سقوط سازه ساختمان، آتش سوزی، آلودگی هوا و … همراه باشد. مجوزهای لازم از شهرداری به شما کمک می کند تا در انجام مراحل تخریب ساختمان، اصول ایمنی و استانداردهای مربوطه را رعایت کنید.
- قطع تاسیسات:
قبل از شروع تخریب، منابع مانند برق، آب و گاز باید قطع شوند. این کار برای جلوگیری از هرگونه خطر احتمالی مرتبط با این خدمات ضروری است. همچنین، قبل از تخریب ساختمان، تجهیزات ساختمانی مانند درب ها، پنجره ها، کابینت ها، شیرآلات، تجهیزات الکتریکی، لوازم خانگی و سایر اشیاء باید از داخل ساختمان خارج شوند.
- تدابیر امنیتی:
هنگام تخریب ساختمان، باید به ایمنی توجه ویژه ای داشت. به همین منظور همه افراد در محل تخریب بایستی از وسایل محافظت شخصی مانند کلاه، عینک و ماسک استفاده کنند. همچنین، باید تدابیر ایمنی را برای حفاظت از خیابان ها و اطراف ساختمان نیز اندیشید. می توان از بنرهای هشداردهنده استفاده کرد تا دسترسی افراد غیرمجاز به محل تخریب محدود شود.
- مهار کردن ریزش دیوارها ی مجاور:
در صورتی که ساختمان همسایه های مستقیم داشته باشد، قبل از تخریب باید دیوارهای مشترک مهار شوند. این کار به منظور جلوگیری از انتقال لرزش ها و خطر سقوط به ساختمان های همسایه انجام می شود.
- آغاز فرآیند تخریب:
پس از بررسی اقدامات ایمنی، عملیات تخریب آغاز می گردد. در این مرحله، ساختمان به ترتیب از بالا به پایین با کمک وسایلی ازجمله چکش هیدرولیکی تخریب می شود. این فرآیند شامل شکستن دیوارها، برداشتن سقف و طبقات، و حذف سازه های پشتیبان است.
- انتقال فراورده های زائد:
در مرحله آخر باید ضایعات و باقیمانده های ساختمانی را از محل تخریب برداشت کنیم. این به این معناست که باید این ضایعات را جمع آوری کرده و آنها را بر روی وسایل نقلیه مانند کامیون ها بارگیری کنیم و به مکان مناسبی برای دفن یا بازیافت آنها منتقل کنیم. این کار به عنوان یک قدم مهم در فرآیند تخریب ساختمان، به ما کمک می کند تا محیط اطراف را تمیز و ایمن نگه داریم.
نکته ای که لازم است اشاره کنیم این است که حتماً بعد از انجام مراحل تخریب ساختمان، چاه های فاضلاب قدیمی را پر کنید. چراکه این چاه ها می توانند مکانی برای جمع آوری میکروب‌ها، حشرات آزاردهنده و بوی نامطبوع باشند. اما وقتی که چاه ها با خاک و آهک پر شوند، می توان به راحتی جلوی گسترش این آلودگی ها را به محیط زیست گرفت و سلامت ساکنان را حفظ کرد.
اصول تخریب ساختمان قدیمی چیست؟
گاهی اوقات ساختمان های قدیمی را نمی توان بازسازی کرد. این به خاطر وجود آسیب های جدی در ساختار است که تعمیر کردنشان سخت یا گران است. در این حالت، بهترین راهکار این است که ساختمان قدیمی را تخریب کنیم و خاکبرداری ساختمان انجام بدیم و یک ساختمان جدید بسازیم. مراحل تخریب ساختمان قدیمی شامل این موارد هستند.
1.قرارداد با پیمانکار:
در اولین مرحله لازم است با پیمانکار مرتبط با تخریب ساختمان قرارداد نوشته شود. شاید برای شما سوال باشد که در قرارداد چی بنویسیم؟ در قرارداد، روش و مراحل تخریب ساختمان به صورت دقیق توضیح داده می شود. اینکه قراره از چه روشی برای تخریب به کار گرفت شود؛ دستی، انفجاری، ماشینی و غیره. همچنین، زمان بندی انجام کار تخریب، از جمله تاریخ شروع و پایان پروژه، به طور کامل مشخص می شود. هزینه های مربوط به تخریب ساختمان، شامل هزینه های نیروی انسانی، ماشین‌آلات و مصالح مورد نیاز، در قرارداد به طور کامل قید میگردد.
2.آماده سازی مکان تخریب:
قبل از آغاز کار، مکان تخریب باید آماده شود. این به معنای حذف موانع موجود در منطقه ای است که قرار است تخریب شود. این موانع می توانند درختان، باغچه ها یا سازه های دیگری باشند که در محیط وجود دارند و ممکن است مانع انجام کار تخریب شوند.
علاوه بر حذف موانع، تاسیسات آب، برق، گاز و سایر ارتباطات نیز باید قبل از تخریب قطع شوند تا در حین شروع مراحل تخریب ساختمان تخریب هیچ مشکلی بوجود نیاید و ایمنی کامل برای کارکنان و محیط اطراف تضمین شود.
3.حذف عناصر غیرساختاری:
در این مرحله، اجزای غیرساختاری ساختمان مانند درب ها، پنجره ها، کابینت ها، تجهیزات برقی و سیستم های مکانیکی برداشت می شوند. این اجزا ممکن است قابل استفاده مجدد یا فروش باشند.
4.حذف دیوارهای خارجی:
اصولاً تخریب از دیوارهای خارجی مثل بالکن ها ساختمان شروع می شود. برای انجام این کار، از ابزارها و تجهیزات مخصوصی مانند چکش های بزرگ، دستگاه های برش و ماشین‌آلات سنگین کمک میگیرند. وقتی یک ساختمان در حال تخریب است، باید به خاطر داشت که هر قسمت یا قطعه ای که قرار است برداشت شود، ممکن است تأثیری بر ساختار دیگر ساختمان داشته باشد. به همین دلیل، قبل از برداشت هر قطعه در هر مراحل تخریب ساختمان، باید بررسی شود که آیا این برداشت تأثیری بر سازه های اطراف دارد یا خیر. این کار برای حفظ تعادل سازه های ساختمان بسیار ضروری است.
5.حذف دیوارهای داخلی:
پس از تخریب دیوارهای بیرونی، نوبت به خراب کردن دیوارهای داخلی ساختمان میرسد. این کار جزو راحت ترین مراحل تخریب ساختمان است. چون در این فرایند دیوارهایی خراب میشوند که در داخل ساختمان قرار دارند و تنها نقش شان جداکردن اتاق ها، فضاها و بخش های مختلف ساختمان بوده است.
6.حذف سقف ساختمان:
در هنگام تخریب سقف، از ابزارهایی مانند پتک و پیکور استفاده می شود. این ابزارها با ضربه زدن و تراشیدن، کفسازی روی سقف را تخریب می کنند. این فرآیند به سادگی و با دقت انجام می شود.
7.مدیریت مواد بازیافتی:
در طول فرایند تخریب، ممکن است مواد بازیافتی مانند فلزات، سنگ، بتن و چوب ایجاد شود. برای حفظ محیط زیست و بهره برداری مجدد از این مواد، باید آنها را جمع آوری و در پروژه های دیگر استفاده کنیم.
8.تمیزکاری و آماده سازی سایت:
پس از انجام مراحل تخریب ساختمان، باید سایت را تمیز کنید. زباله ها و مواد باقیمانده باید به طور مناسب از بین برده شوند. همچنین، سطح زمین باید صاف بشود. لازم است تمامی سنگ ها، آجرها و قطعات ساختمانی باقیمانده در زمین را بردارید.
برای مطالعه: میکرو پایل
قوانین تخریب ساختمان
همان طور که در بخش های قبلی گفتیم، در هنگام تخریب ساختمان ها، از مواد و ابزارهای خطرناک استفاده می شود. بنابراین به منظور جلوگیری از وقوع حوادث و حفظ ایمنی کارگران و افراد، رعایت قوانین تخریب ضروری است. این قوانین شامل مقررات و الزاماتی هستند که تعیین می کنند چگونه باید تخریب صورت بگیرد تا هیچ خطری به افراد نرسد. در ادامه قوانین مهم که بایستی در انجام مراحل تخریب ساختمان به آنها توجه داشته باشیم، را برای شما بیان کرده ایم.
1) تخریب ساختمان از بالا به سمت پایین
قانون تخریب از بالا به پایین به این معناست که در هنگام انجام مراحل تخریب ساختمان، ابتدا از طبقات بالایی ساختمان شروع می کنیم و به تدریج به طبقات پایینی پیش می رویم. چراکه اگر ساختمان را از پایین به بالا تخریب کنیم، خطر سقوط ناگهانی و ناامنی بسیار زیاد می شود.
2) تخریب ساختمان در طول روز
فرآیند تخریب نیازمند دید صحیح و دقیق است تا بتوانیم مراحل تخریب ساختمان را به درستی انجام دهیم و خطرات را به حداقل برسانیم. بنابراین تخریب باید در زمان هایی انجام شود که نور کافی برای ارزیابی و کنترل فرآیند در دسترس باشد.
3) کنترل گرد و غبار
مهار گرد و غبار نیز بسیار مهم است. هنگام انجام مراحل تخریب ساختمان، ذرات گرد و غبار در هوا به وجود می آید که می تواند برای سلامتی کارگران و افراد محل نگرانی‌هایی ایجاد کند. بنابراین، باید از روش ها و تجهیزاتی مانند سیستم های جذب غبار استفاده کنیم تا گرد و غبار تولید شده در حداقل قرار گیرد. همچنین، کارگران باید از تجهیزات محافظی مانند پوشش صورت، عینک و ماسک استفاده کنند تا از تماس مستقیم با ذرات مضر جلوگیری کنند.
4) تنظیم محدودیت ها و بستن مسیرهای غیرمجاز
همچنین، بستن گذرگاه ها و محدود کردن دسترسی افراد غیرمجاز به محل تخریب بسیار مهم است. این کار به حفظ ایمنی عابران و جلوگیری از وقوع حوادث ناخواسته مرتبط با تخریب کمک می کند. با بستن گذرگاه ها و استفاده از نشانه ها و بنرهای هشداردهنده، می توانیم افراد را از منطقه تخریب دور نگه داشته و خطرات را کاهش دهیم.
مجوز های لازم برای تخریب ساختمان
با گذشت زمان، ساختمان ها ممکن است به دلیل فرسودگی و خرابی های ساختاری و فنی، نقصان هایی را نشان دهند. این مشکلات می توانند شامل ضعف در پایه و سازه ساختمان، مشکلات در سیستم های برقی و لوله کشی و سایر قسمت های ساختمانی باشند. بنابراین، تخریب ساختمان های فرسوده، به ویژه آنهایی که عمرشان از 20 سال گذشته است، ضروری است. اما برای شروع مراحل تخریب ساختمان چه مجوزهایی لازم است؟
- اولین مرحله برای دریافت مجوز، ثبت درخواست شما در دفاتر خدمات الکترونیک شهرداری است. در این درخواست، شما باید اطلاعاتی مانند مالکیت ساختمان، جزئیات ملک و نوع تغییراتی که می خواهید انجام دهید (نوسازی یا تخریب) را ذکر کنید. لازم است که اصل و کپی مدارکی مثل سند، نقشه تفکیکی، شناسنامه مالک، قبوص آب، برق و گاز، فیش نوسازی و جواز قبلی آماده داشته باشید.
- سپس، شهرداری درخواست شما را بررسی می کند و به مواردی مانند امکان تغییرات، تأثیر بر ساختمان های اطراف، وضعیت دیوارها و طرح جایگزین توجه می کند. این بررسی به منظور اطمینان از اینکه تغییرات به ساختمان های اطراف آسیب نمی رساند و طرح با قوانین سازگار است.
- بعد از آن، شهرداری تعیین می کند که ساختمان پس از تغییرات به کاربری مسکونی یا تجاری اختصاص داده شود. این تصمیم بر اساس نیازهای شهری و سبک زندگی در آینده اتخاذ می شود.
- شما باید یک نقشه از مراحل تخریب ساختمان تهیه کنید و آن را به شهرداری ارائه دهید. . این نقشه باید نشان دهنده طرح و روش انجام تغییرات باشد. بعد از آن شهرداری نقشه را بررسی کرده و از مطابقت آن با قوانین و مقررات اطمینان حاصل می کند.
- قبل از شروع مراحل تخریب ساختمان، شما باید عوارض مربوطه را به شهرداری پرداخت کنید. این عوارض معمولاً هزینه های مربوط به مجوز و خدمات شهرداری هستند. با پرداخت عوارض، شما می توانید با حضور یک مهندس ناظر، مراحل تخریب ساختمان را آغاز کنید.
خلاصه مقاله
مراحل تخریب ساختمان شامل بررسی و ارزیابی، برنامه ریزی و اخذ مجوزها، آماده سازی مکان، تجزیه و تفکیک وسایل و تجهیزات، تخریب فیزیکی و مدیریت پسماند است. رعایت این مراحل به شما کمک می کند تا فرآیند تخریب ساختمان را به صورت ایمن، با رعایت اصول و با کمترین آسیب به محیط زیست انجام دهید.
