سیستم شوتینگ زباله چیست؟ معرفی، کاربری، مزایا، معایب و نحوه اجرا

زباله چه از نوع خشک و چه از نوع تر در برج‌ها و آپارتمان‌های مسکونی همیشه یکی از موضوعات مورد بحث  است. زباله‌های هر واحد مسکونی مشکلات عمده‌ای از جمله آلودگی مشاعات و سر و صدای اضافی را در پی دارد. سیستم‌ شوتینگ زباله که به منظور برطرف کردن تمامی این مشکلات طراحی و نصب‌ می‌شود، علاوه بر خلاص کردن برج‌ها و آپارتمان‌ها از دردسرهای مربوط به دفع زباله، گام بلندی در جهت مدیریت کارآمد زباله و بازیابی آن به شمار می‌رود. در این مطلب با معرفی کامل سیستم شوتینگ زباله، بررسی مزایا، معایب و نحوه کارکرد آن با ما همراه باشید.

سیستم شوتینگ زباله امروزی

اگرچه چند سالی بیشتر نیست که استفاده از سیستم‌ شوتینگ زباله در بسیاری از ساختمان‌ها و برج‌ها رواج پیدا کرده است اما استفاده از این سیستم‌ها سابقه دور و درازی دارد. سیستم‌های شوتینگ زباله قدیمی کارکرد بسیار ساده‌ای داشتند و تنها از سه بخش دریچه، مجرای دفع زباله و مخزن گردآوری زباله تشکیل می‌شدند و استفاده از آن‌ها مشکلات و معضلات خود را در پی داشت.

عدم امکان تمیز کردن سیستم و متعاقباً وارد شدن بوی نامطبوع به فضای داخل ساختمان یکی از مشکلات بسیار جدی سیستم‌های شوتینگ زباله قدیمی بود، اما امروزه با ورود سیستم‌های زباله بسیاری از نقاط اضافه مربوط به سیستم‌های قدیمی برطرف شده است. سیستم‌های شوتینگ زباله جدید به سیستم شستشوی خودکار، عایق صدا و سیستم تهویه کارآمد مجهز شده‌اند.

سیستم شوتینگ زباله چگونه کار می‌کند؟

تمامی سیستم‌های شوتینگ زباله کارکرد مشابه با یکدیگر دارند و از سه قسمت اصلی کانال شوت زباله، دریچه شوت زباله و کامپکتور زباله تشکیل شده‌اند. سیستم‌های شوتینگ زباله را‌ می‌توان در بیرون یا در داخل ساختمان طراحی و نصب کرد. کانال اصلی شوتینگ که ارتفاع آن با ارتفاع ساختمان برابری‌ می‌کند در هر یک از واحدهای ساختمان به یک دریچه‌ می‌رسد. زباله از طریق این دریچه‌ها وارد کانال اصلی و در نهایت هم به مخزن گردآوری زباله یا همان کامپکتور‌ می‌رسد که وظیفه فشرده‌سازی زباله و کاهش حجم را بر عهده دارد.

اجزای تشکیل دهنده سیستم شوتینگ زباله

کانال اصلی شوت زباله

ارتفاع این کانال به تعداد طبقات و واحدهای ساختمانی و همچنین کاربری آن بستگی دارد. این مجرا از جنس فولاد ضد زنگ و گالوانیزه ساخته‌ می‌شود و به منظور به حداقل رساندن اصطکاک میان سطح و زباله‌ها، دارای سطح مقطع استوانه‌ای است. اندازه کانال اصلی به تعداد واحدهای ساختمانی بستگی دارد و به طور کلی در بازه ۴۰ سانتی‌متری تا ۸۰ سانتی‌متری قرار می‌گیرد.

کانال تقسیم کننده یا سه‌راهی

این سه راهی در واقع محل تماس میان کانال اصلی و دریچه شوت زباله است که زباله بعد از خارج شدن از محفظه دریچه شوت زباله از طریق این سه‌راهی و کانال تقسیم کننده و وارد کانال اصلی‌ می‌شود.

سیستم شستشو

شستشوی خودکار سیستم‌های شوتینگ زباله یکی از مهم‌ترین قسمت‌های آن‌ها به شمار‌ می‌رود. نحوه کارکرد این سیستم شستشو به این‌گونه است که نازل‌های خروج آب در قسمت‌های مختلف قرارگرفته‌اند که مسئول پاشش پرفشار آب هستند. برخی از سیستم‌های شستشو به منظور کارایی بهتر به یکسری فرچه و ابزار تمیزکنندگی مخصوص مجهز شده‌اند.

سرعت‌گیر

با بالا رفتن تعداد طبقات و ارتفاع ساختمان‌ها به ویژه برج‌های مسکونی و به منظور کاهش سرعت سقوط زباله از ارتفاع بالا اقدام به نصب سرعت‌گیر در بخش‌های مختلف کانال اصلی‌ می‌شود. با استفاده از سرعت‌گیر‌ها‌ می‌توان از پاره شدن کیسه‌های زباله در هنگام رسیدن به مخزن زباله جلوگیری کرد.

دریچه شوت زباله

یک عدد از این دریچه‌ها در تمامی واحدهای ساختمانی قرار‌ می‌گیرند که از جنس فولاد ضد زنگ و گالوانیزه است. این دریچه به گونه‌ای طراحی شده است که کاربر با باز کردن آن با بوی بد کانال تماس نداشته باشد. به طوری که با باز کردن این دریچه مجرای ورودی به کانال اصلی بسته می‌شود و فرد به یک محفظه کوچک در ارتباط است که باید زباله خود را در آن قرار دهد. با بسته شدن دریچه زباله به صورت خودکار از این محفظه وارد کانال اصلی‌ می‌شود.

دریچه انتهایی

این نوع از دریچه همان‌طور که از اسم آن پیداست در قسمت انتهایی کانال اصلی قرار گرفته است و با رسیدن زباله به آن به صورت خودکار باز و بسته‌ می‌شود. به منظور جلوگیری از انتشار بو و همچنین ورود حشرات موذی این دریچه باید به طور مناسبی عایق‌کاری شود.

سیستم تهویه

به منظور تخلیه هوای نامطبوع داخل مخزن گردآوری زباله و همچنین کانال اصلی، یک سیستم تهویه در نظر گرفته شده است که هوای داخل فضاهای مختلف سیستم شوتینگ زباله را به قسمت انتهایی کانال اصلی هدایت‌ می‌کند.

عایق صوتی

به منظور جلوگیری از انتشار صدای مربوط به تخلیه زباله و برخورد آن با بخش‌های مختلف سیستم شوتینگ زباله که واقعاً‌ می‌تواند آزار دهنده باشد، یک پوشش عایق صوتی را در جداره بیرونی قسمت‌های مختلف سیستم نصب‌ می‌کنند.

مخزن زباله

این قسمت سیستم شوتینگ در واقع مخزن مخصوص گردآوری زباله است. این مخزن‌ها‌ می‌توانند مجهز به دستگاه‌های فشرده‌ساز یا کامپکتور باشند که حجم زباله‌ها را به مقدار قابل توجهی کاهش می‌دهند.

انواع سیستم شوتینگ زباله

دسته‌بندی‌های مختلفی در خصوص سیستم‌های شوتینگ زباله صورت گرفته است ولی به طور کلی از نظر موقعیت نصب و قرارگیری آن‌ها‌ می‌توان این سیستم‌ها را در دو دسته کلی زیر قرار داد.

• شوتینگ داخلی
• شوتینگ خارجی

دسته‌بندی دیگری که در خصوص سیستم‌های شوتینگ زباله صورت گرفته است بر پایه کارکرد آن‌ها بوده که به صورت زیر است.

• شوتینگ نخاله ساختمانی
• شوتینگ زباله‌های غیر قابل بازیافت
• شوتینگ زباله‌های بازیافت پذیر
• شوتینگ بیمارستانی
• شوتینگ هتل‌ها

مزایا و معایب سیستم شوتینگ زباله

نصب و اجرای سیستم‌های شوتینگ زباله در آپارتمان‌ها و برج‌های مسکونی و تجاری و به طور کلی در هر ساختمان و سازه‌ای که بتوان از این سیستم‌ها در آنجا استفاده کرد، مسلماً مزایای زیادی را در پی خواهد داشت. صرف‌نظر از این مزایا استفاده از این سیستم‌ها شاید نقاط ضعف و مشکلاتی را نیز در پی داشته باشد.

مزایا

• بهبود رفاه و آسایش ساکنین به ویژه در برج‌ها و ساختمان‌های مسکونی
• ارتقای سطح بهداشت و نظافت کلی ساختمان
• صرفه‌جویی در هزینه‌ها از طریق کاهش استهلاک آسانسور و مصرف برق
• حذف عامل آزار دهنده، حشرات موذی
• بهبود امکان مدیریت زباله
• کاهش نیاز به نیروی انسانی

معایب

• آلودگی صوتی در سیستم‌های شوتینگ زباله قدیمی
• ورود بوی نامطبوع به فضای داخل ساختمان در شوتینگ‌های زباله قدیمی

سخن آخر

بدون شرح استفاده از سیستم‌های شوتینگ زباله امروزی که بسیاری از مشکلات و نقاط ضعف مربوط به سیستم‌های قدیمی‌تر را برطرف کرده‌اند برای هر ساختمان در هر مقیاس و کاربری که باشد می‌تواند مزایای بسیار زیادی را به بار آورد. سیستم‌های شوتینگ جدید به گونه‌ای طراحی شده‌اند که بتوانند سطح ایمنی و بهداشت ساختمان را به حداکثر برسانند.