دکوراسیون داخلی چیست؟ تفاوت آن با طراحی داخلی ساختمان چیست؟
دکوراسیون داخلی و اقداماتی که به نام آن صورت می گیرد، تاثیر مستقیم و مهمی بر کیفیت زندگی ما در یک فضا و ساختمان دارد. اما واقعا دکوراسین داخلی چیست و تقاوت آ نبا طراحی داخلی چیست؟ در ادامه این مقاله از کارگشا به دنبال پاسخ به این پرسش ها هستیم.
دکواسیون داخلی چیست؟
دکوراسیون داخلی مربوط است به هنر و علم ایجاد یک فضای داخلی که برای کاربرانش به لحاظ زیبایی شناختی خوشایند و به لحاظ کاربری مفید است. دکوراسیون داخلی از سبک ها و گرایش های متنوعی پیروی می کند و آنها را با هم به ارمغان می آورد تا سبک شخصی کاربر را بیان کند.
به تعبیری دکوراسیون داخلی به این می پردازد که چگونه می توان یک پلان آزاد را با مبلمانی که مکمل فضا است و یا با دکوری که جلوه کننده است جفت و جور کرد و یا اینکه جو و حالت یک فضا را با نور پردازی و پوشش دیوار تغییر داد.
هر کسی که خانه یا دفتر کاری را دکور کرده است به نوعی در طراحی داخلی مشارکت کرده است. دکوراسیون داخلی برای بسیاری از مردم یک سرگرمی است چرا که بدون نیاز به هیچ مدرک دانشگاهی می توانند در ایده پردازی برای دکور کردن خانه خود مشارکت کنند.
دکوراسیون داخلی چه مسئولیتی دارد؟
دکوراسیون داخلی به منزله پوششی است برای فضای موجود که با مفهومی گسترده مانند پست مدرن، رترو (Retro) و زیبایی شناسی سنتی (traditional aesthetics) آغاز شده و سپس به کار با جزئیات آن سبک می پردازد.
دکوراتور داخلی به طور معمول در کلیت یک طرح از شروع طراحی تا پایان آن به یک سبک طراحی می پردازد تا در فضا پیوستگی ایجاد کند و این در حالی است که با وجود در نظر گرفتن رنگ، بافت و الگوهایی که مشتری ترجیح می دهد، همچنان طرح بایستی با مفهوم کلی سبک سازگاری داشته باشد.
آیا طراحی داخلی همان دکوراسیون داخلی است؟
مردم اغلب تصور می کنند که طراحی داخلی و دکوراسیون داخلی یکسان هستند، اما به واقع چنین نیست. هنگامی که یک دکوراتور داخلی رنگ دیوار را انتخاب می کند، یک طراح داخلی به جهت تغییر ساختار یک اتاق، رنگ را تغییر می دهد. دکوراتور داخلی با ظاهر و حس اتاق، با اضافه کردن وسایل جانبی از جمله پرده و فرش سر و کار دارد در حالی که یک طراح داخلی در تلاش است تا بهترین استفاده را از فضا ببرد.
جنبه های کلیدی در دکوراسیون داخلی
اخیرا دکور کردن خانه به شیوه DIY کاملا جدی گرفته شده است. مردم به تدریج به این موضوع گرایش پیدا می کنند که خودشان به دکوراسیون فضاهای مد نظر داخلی خود بپردازند.
افراد به شیوه های گوناگونی تفکر می کنند و خواسته های متفاوتی دارند پس هیچ کس به اندازه خود شخص بهتر نمی داند که حقیقتا چه چیزی برای او مطلوب است. از آنجا که افراد تجربه قبلی ندارند لذا در پی مطالعه جنبه های دکوراسیون داخلی هستند. در ادامه چهار جنبه اساسی برای کسانی که قصد دارند خودشان دکور کردن خانه خود را در دست بگیرند آمده است.
نخستین نکته انتخاب تم یا موضوع این است که نقطه کانونی، انجام دکوراسیون داخلی خانه شخص است. افراد دارای حالات روحی و شخصیت های گوناگونی هستند و انتخاب تم و موضوع مورد نظر کمک می کند به بهترین شکل تمایلات خود را انعکاس دهند. به عنوان مثال برخی از افراد محیط کلاسیک را می پسندند در حالی که بعضی محیط معاصر و برخی دیگر رترو (Retro) را در ارجحیت قرار می دهند.
هنگامی که تم خاصی مد نظر باشد، رنگ به کمک آمده تا به طور قابل ملاحظه ای در تکمیل آن فضای داخلی کمک کند. مشکل اصلی این است که بیشتر افراد این عنصر را تنها به رنگ کف، سقف و دیوار منحصر می کنند در حالی که رنگ به راحتی متحول کننده کلیت ظاهر و حس اتاق است.
خانه به وسیله دکوراسیون بایستی شخصی سازی شود. در صورتی که عنصر شخصی سازی حذف شود، تمام خانه ها با یک نوع مبلمان و لوازم جانبی پدیدار می شوند. بنابراین به طور اساسی شخصی سازی است که ویژگی های خاص دکور یک خانه را تعیین می کند. به عنوان مثال یک ساعت دیواری قدیمی که از گذشته مانده است جزو ویژگی های خاص یک اتاق نشیمن است.
کاربری فضا از دیگر جنبه های با اهمیتی است که باید مد نظر قرار گیرد، به خصوص در سال های اخیر که از ابعاد خانه ها کاسته می شود. تحت چنین شرایطی در صورتی که از فضا استفاده مناسب نشود، این امر نه تنها بر روی چیدمان و آرایش خانه تاثیر می گذارد، بلکه کاربری و راحتی را نیز متاثر می کند. با انتخاب هوشمندانه از مبلمان می توان از ایجاد حس محصور بودن توسط مبلمان جلوگیری کرد.
اصول طراحی دکوراسیون داخلی
اینکه بخواهیم دکوراسیون داخلی با آن همه پیچیدگی را داخل یک سری اصول از پیش نوشته شده خلاصه کنیم، اگر محال نباشد، کار بسیار دشواری خواهد بود. در هر صورت چه بخواهیم و چه نخواهیم، دکوراسیون داخلی یک سری اصول مشخص دارد که برداشت و بهره هر طراحی از آن ها می تواند متفاوت باشد. البته جنبه های دیگری هم روی اصول دکوراسیون داخلی تاثیر می گذارند.
طراحان داخلی هنگام تزئین یک فضا از اصول کلی استفاده می‌کنند. این اصول بر اساس ویژگی‌های فضا، سبک و بهترین روش‌ها استوار است.
- رنگ
- بافت
- نورپردازی
- مبلمان
- المان‌های دیگر در طراحی (نجاری، پنجره‌ها و درها)
پیشینه طراحی داخلی
حرفه طراحی داخلی نتیجه پیشرفت جامعه و معماری پیچیده ای است که از پیشرفت فرآیندهای صنعتی حاصل شدهاست. طراحی داخلی دارای پیشینه طولانی است اما به عنوان یک تخصص مجزا با عنوان «طراحی داخلی» اخیراً مطرح شده است. کارشناسان بسیاری آغاز آن را مربوط به اواسط قرن ۲۰ میلادی و مطرح شدن دکوراسیون داخلی به عنوان حرفه ای جدا از معماری می دانند.
در دهه ۱۹۴۰ عناوین «طراحی داخلی» و «طراح داخلی» توسط برخی افراد که یک سری خدمات در این زمینه ارائه می دادند، عنوان شد. بعد از جنگ جهانی دوم، ادارات، هتل ها، فروشگاه ها و مدارس، همزمان با رونق اقتصادی کشورها، از لحاظ ساختار و ترکیبات فضایی، اهمیت زیادی یافتند. در گذشته معماران هندی به عنوان طراحان دکوراسیون داخلی کار می کردند. این مسئله به روشنی در کارهای ویشواکارما یکی از خدایان هندی ها قابل مشاهده است. هم چنین مجسمه های زیادی از قرن هفدهم که به عنوان بخشی از نما کاخ ها استفاده شده اند، خود گواه وجود این حرفه در هندوستان گذشته است. در مصر باستان در مقبره ها انباری وجود داشت که به عنوان مخزن نگه داری غذا استفاده می شد. با نگاهی به جزئیات بناهای مصر باستان از تهویه تا ستون ها، درب ها و پنجره ها می توان به اهمیت طراحی دکوراسیون داخلی در آن زمان پی برد.
به طور کلی می توان دو دسته بندی عملکردی مسکونی و خدماتی را برای طراحی داخلی در نظر گرفت. امروزه همانطور که ساختمان ها و مصالح رفته رفته متنوع تر و آمیخته با تکنولوژی پیشرفته تر و قوانین و استاندارد های مورد نیاز می شوند، طراحی داخلی نیز در حال تخصصی تر شدن است.
در ایران نیز مروری بر خط اصلی معماری ایران در طول تاریخ نشان می دهد ایرانیان بخشی از هستی خود را در بنا و آثاری که می آفریدند، بر جای گذاشته اند. سنگ شیر همدان، دکان داود در سرپل ذهاب، دخمه صحنه در کرمانشاه، دخمه موسوم به طاق فرهاد در لرستان، دخمه ده نو اسحق وند نزدیک کرمانشاه از نمونه های این سبک هستند. نمونه هایی از خدمات معماران و مهندسانی ایرانی در کتاب «فارس نامه» ابن بلخی و «آثار عجم» فرصت شیرازی و «مرآت البلدان» و فارس نامه ناصری «حاج میرزا حسن فسایی» و سایر کتب قدیمی آمده است.
خصوصیات طراح داخلی
از سوی دیگر، طراحی داخلی از نظر معیارهای روانشناسی نیز اهمیت بالایی دارد. امنیت، دلنشینی، هیجان و آرامش موجود در یک محیط را می توان با استفاده از راهکارهای معماری تقویت یا تضعیف کرد. این دو اصل لازمه برخورداری از مهارت یک مهندس و خلاقیت یک هنرمند به طور همزمان است.
از آنجا که هدف معماری و طراحی داخلی صرفاً زیبایی نیست. طراح باید تلاش کند تا حد امکان محصول نهایی کاربردی و جذاب باشد. به بیان بهتر، معمار باید دانش گسترده، هوش و استعداد داشته باشد. اگر استعداد را یک توانایی همگانی در نظر بگیریم که در وجود همه قرار دارد، هوشمند بودن به مطالعه و دانش گسترده نیاز دارد. بهترین طرح ها بدون محاسبه دقیق، شناخت کامل متریال و درک مسائل ایمنی کارساز و اجرایی نخواهند بود. باز هم تأکید می کنیم خلاقیت یکی از مهمترین توانایی های شما است. فرمول موفقیت اینجاست. جایی که برای خلق یک اثر بتوانید از هر دو نیمکره چپ و راست مغز خود استفاده کنید.
در طراحی داخلی روحیه تیمی داشتن یک ضرورت حیاتی است. اگر اهمیت کار تیمی در گروه معماری به درستی درک شود، پیشرفت های مهمی به وجود می آید. متأسفانه فعالیت های گروهی هنوز در کشور ما و حتی برخی کشورهای پیشرفته دنیا، جای خود را پیدا نکرده است. معمار باید مهارت های اجتماعی خود را برای دستیابی به توافق جمعی تقویت کند، اهل مطالعه باشد و از روحیه انتقاد پذیری بالایی نیز بهره ببرد.