کاربرد بتن مگر چیست + چگونگی اجرای بتن مگر

بتن مگر در میان انبوه انواع بتن مانند بتن سبک، بتن سنگین، بتن شفاف، بتن معمولی، بتن آماده و … از اهمیت خاصی برخوردار است. در این مقاله قصد داریم به کاربردهای بتن مگر، خصوصیات، مواد تشکیل دهنده، نکات اجرایی و انواع آن بپردازیم. در ادامه با ویکی ساختمون همراه باشید.

بتن مگر چیست؟

بتن مگر یا بتن لاغر (Lean Concrete) بتنی است که در پروژه‌های ساختمانی و راهسازی در بخش زیرین سازه اجرا می‌شود. این بتن نیز مانند تمام بتن‌ها مخلوطی از سیمان، شن، ماسه و آب است. تنها وجه تمایز آن با سایر بتن‌ها در نسبت مواد تشکیل دهنده آن است. معمولا نسبت مواد تشکیل دهنده بتن مگر ۱:۳:۶، ۱:۴:۸ و ۱:۵:۱۰ است. بتن لاغر نسبت به بتن سنگین از استحکام کمتری برخوردار است که این امر هم به دلیل حجم کم‌تر سیمان و حجم بیشتر آب آن است. اهمیت بتن مگر در سازه‌ها خاص و محدود است ولی نمی‌توان آن را نادیده گرفت و اجرای آن الزامی است.

تماشا در آپارات  | تماشا در IGTV

کاربرد بتن مگر چیست؟

بتن مگر در پی سازی کاربرد دارد. از این بتن علاوه بر سازه ساختمان در جاده سازی نیز بهره گرفته می‌شود. هدف از به کار بردن این بتن هموار و تراز کردن زمین‌های به اصطلاح کثیف است.

کاربرد اصلی این بتن در ایجاد یک سطح صاف و تراز برای اجرای فونداسیون یک سازه و جلوگیری از تماس فونداسیون سازه با خاک است.

مهم‌ترین کاربرد یا به طور بهتر مهم‌ترین وظیفه بتن مگر در جلوگیری از تماس فونداسیون با خاک است. خاک رطوبت فونداسیون را به خود جذب می کند و در ثانی سولفات موجود در خاک می تواند فونداسیون را ضعیف کند یا خسارت به آن وارد کند.

برای مطالعه: متره و برآورد سقف تیرچه بلوک

چگونگی اجرای بتن مگر مرحله به مرحله

اگر بتن مگر برای زیر فونداسیون مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ ابتدا باید عملیات خاکبرداری یا گودبرداری انجام شود.

از آنجایی که در عملیات گودبرداری تا رسیدن به عمق مشخص یا سنگ، عملیات گودبرداری ادامه پیدا می‌کند احتیاج به کوبیدن خاک محل احداث سازه نیست و می‌توان پس از گودبرداری اقدام به بتن ریزی با بتن مگر کرد.

اگر عملیات خاکبرداری انجام شود در صورت سست بودن خاک، لازم است ابتدا خاک کوبیده و محکم شود سپس اقدام به بتن ریزی شود.

خاک زیرکار محل بتن ریزی بهتر است مرطوب باشد تا در حین بتن ریزی آب بتن را به خود جذب نکند. رطوبت باید در حدی باشد که آب در کف پی جمع نشود. اگر خاک خشک و تشنه باشد آب بتن را به خود جذب می‌کند و بتن پوک می‌شود.

پس از اجرا و انجام همه این مراحل، بتن ریزی اجرا می‌شود. در این مرحله بتن به وسیله تراک یا کامیون میکسر به محل بتن ریزی آورده می‌شود؛ سپس روی محل مورد نظر ریخته می‌شود و کارگران با تخت ماله سطح آن را صاف می‌کنند.

معمولا ضخامت بتن ریزی در بتن مگر ۵ تا ۱۵ سانتیمتر است که با توجه به انتظاری که از آن می‌رود این مقدار کفایت می‌کند و ضخامت بیشتر از آن اسراف در مواد اولیه است.

پس از بتن ریزی به مدت ۱۰ ساعت لازم است که بتن آبدهی شود تا پوک نشود و یک روز پس از آبدهی می‌توان مرحله بعدی ساخت‌و‌ساز را اجرا کرد.

نکته

در تهیه بتن مگر برای مصارف ساختمان سازی در حجم کم معمولا از دستگاه‌های بتنر کوچک استفاده می‌شود. برای ساخت این بتن باید دقت کافی به خرج داده شود و پس از اضافه کردن آب، فرایند مخلوط شدن به خوبی انجام شود.

برای تهیه بتن مگر به رفته در پروژه‌های بزرگ برج سازی، ساختمان سازی و همینطور راهسازی بتن به صورت آماده خریداری می‌شود و با تراک میکسر به محل آورده می‌شود و یا با استفاده از بچینگ موجود در محل تهیه می‌شود.

سخن آخر

بتن مگر در ساختمان سازی و جاده سازی کاربرد دارد و به منظور هموار و تراز کردن سطح پی به کار برده می‌شود. این نوع بتن علاوه بر هموارکردن پی از فونداسیون ساختمان و اسکلت بتنی حفاظت می‌کند. سولفات موجود در خاک می‌تواند باعث پوسیدگی بتن شود و به همین منظور مورد استفاده قرار می‌گیرد. علاوه بر این، بتن لاغر اجازه نمی‌دهد رطوبت فونداسیون به خاک منتقل شود، این بتن رطوبت اسکلت بتنی را حفظ می‌کند و مانع از پوک شدن بتن می‌شود.

بتن مگر مخلوطی از ماسه، شن، سیمان و آب است. در این نوع خاص از بتن حجم آب و شن و ماسه از سیمان بیش‌تر است و در ضخامت‌های کم اجرا می‌شود به همین منظور  به آن بتن لاغر هم می‌گویند. میزان سیمان این نوع بتن به طور تقریبی ۱۵۰ کیلوگرم در هر مترمربع بتن است که بسیار کم‌تر از سایر بتن‌ها است.