مالکان هنگام تصمیم‌گیری در مورد استفاده از بهترین عایق حرارتی برای ساختمان با هر نوع کاربری اعم از مسکونی، اداری و تجاری، گزینه‌های مختلفی را در اختیار دارند. عایق حرارتی باعث کاهش هزینه‌های انرژی و گرم نگه داشتن خانه در زمستان و خنک کردن محیط در تابستان می‌شود. اینکه یک ماده به عنوان عایق حرارتی استفاده شود، باید انتقال گرما، هدایت، تابش (انتقال حرارت از جسم داغ) یا ترکیبی از این سه را محدود کند. به هر حال، برای عایق‌بندی حرارتی ساختمان باید مطمئن شوید که کدام متریال می‌تواند بهترین عملکرد را برای نوع نیازهای شما برآورده کند؛ با ویکی ساختمون همراه باشید.
ثبت سفارش آنلاین انواع خدمات عایق کاری حرارتی
انواع عایق حرارتی
ما برای ارزیابی تفاوت‌های 5 نوع از عایق حرارتی، مواردی مانند مقدار R (مقاومت حرارتی)، قیمت، تاثیرات محیطی، اشتعال‌پذیری، عایق صدا و سایر عوامل را در زیر در نظر گرفته‌ایم:
1- فایبرگلاس (Fiberglass)
فایبرگلاس متداول‌ترین عایق مورد استفاده در عصر حاضر است. به دلیل نحوه ساخت، با بافتن رشته‌های ظریف شیشه به یک ماده عایق، فایبرگلاس قادر است انتقال حرارت را به حداقل برساند. نقطه ضعف اصلی فایبرگلاس خطر استشمام و دست زدن به آن است. از آنجا که فایبرگلاس از پودر شیشه و خُرده ریزهای شیشه ساخته شده است، در صورت عدم استفاده از تجهیزات ایمنی مناسب (مانند ماسک و دستکش)، مواد می‌توانند به چشم، ریه و حتی پوست آسیب برسانند.
با این وجود، هنگام استفاده از تجهیزات ایمنی، نصب فایبرگلاس می‌تواند بدون هیچ گونه حادثه‌ای انجام شود. فایبرگلاس یک ماده عایق ضداشتعال فوق‌العاده است که مقادیر R آن از R-2.9 تا R-3.8 در هر اینچ متغیر است. اگر به دنبال یک عایق ارزان قیمت هستید، قطعاً فایبرگلاس انتخابی عالی است. فقط هنگام دست زدن به این عایق حتماً از محافظ چشم، ماسک و دستکش استفاده کنید. همچنین، عایق فایبرگلاس در لوله‌های آب، سقف‌ها و دیوارها کاربرد دارد.
2- پشم معدنی (Mineral Wool)
پشم معدنی یکی دیگر از انواع عایق حرارتی است. این متریال ممکن است اول به پشم شیشه اشاره داشته باشد که از فایبرگلاس ساخته شده است (شیشه بازیافت). دوم، ممکن است به پشم سنگ اشاره داشته باشد که نوعی عایق ساخته شده از بازالت است. سرانجام، ممکن است به پشم سرباره اشاره داشته باشد که از سرباره کارخانه‌های تولید فولاد ساخته می‌شود. اکثر پشم‌های معدنی در ایران در واقع پشم سنگ هستند.
پشم سنگ دارای ویژگی‌هایی نظیر چگالی حجمی کم، هدایت حرارتی کم، عدم احتراق، مقاومت در برابر حرارت، ضد یخ ، ضد خوردگی، ثبات شیمیایی خوب است. همچنین آتش نمی‌گیرد و شعله‌ور نمی‌شود! پشم سنگ در صورت استفاده با سایر عایق‌های مقاوم در برابر آتش، قطعاً می‌تواند یک روش مؤثر برای عایق‌بندی مناطق وسیعی از ساختمان باشد. مقاومت حرارتی یا R پشم سنگ از R-2.8 تا R-3.5 متغیر است. همچنین، پشم سنگ در عایق‌کاری دیوارهای ساختمان از داخل و خارج، عایق‌کاری بام ساختمان از داخل و خارج و عایق‌کاری کف ساختمان کاربرد دارد.
مطلب پیشنهادی: نحوه عایق کاری حرارتی دیوار و بهترین گزینه های موجود در بازار
به دلیل استفاده گسترده از پشم سنگ و فایبرگلاس در ایران، برخی از تفاوت‌های این عایق حرارتی را در زیر آورده‌ایم:
- پشم سنگ تولید از مواد بازیافتی ساخته شده است.
- پشم معدنی قابل احتراق نیست.
- پشم معدنی نسبت به عایق فایبرگلاس چگال‌تر است و می‌توان آن را به اندازه دلخواه برش داد.
- نصب پشم معدنی نسبت به فایبرگلاس راحت‌تر است.
- فایبرگلاس نسبت به پشم سنگ ارزان‌تر است.
- پشم معدنی در صورت آتش‌سوزی شکل خود را حفظ کرده و به محافظت در برابر گسترش آتش کمک می‌کند.
- هر دو به یک اندازه می‌تواند سلامت فردی را به خطر بیاندازند، پس ضروری است در زمان استفاده از ماسک و دستکش استفاده شود.
3- سلولز (Cellulose)
سلولز شاید یک عایق حرارتی سازگار با محیط زیست است. سلولز از مقوا بازیافت شده، کاغذ و سایر مواد مشابه ساخته می‌شود و به صورت سُست در می‌آید. مقدار R سلولز بین R-3.1 تا R-3.7 است. برخی از مطالعات اخیر در مورد سلولز نشان داده است که این ماده می‌تواند یک محصول عالی برای استفاده، در به حداقل رساندن آسیب نسبت به آتش باشد. به دلیل فشردگی مواد، سلولز حاوی هیچگونه اکسیژنی نیست!
عدم وجود اکسیژن باعث کاهش آسیب ناشی از آتش می‌شود. با این حال، این متریال نکات منفی نیز دارد، از جمله آلرژی‌هایی که ممکن است برخی از افراد در هنگام کار با آن تجربه کنند. همچنین، یافتن افراد ماهر در استفاده از این نوع عایق در مقایسه با فایبرگلاس نسبتاً سخت است. به هر روی، سلولز عایقی ارزان و مؤثر برای عایق‌بندی دیوار و سقف است.
4- فوم پلی یورتان (Polyurethane Foam)
استفاده از فوم پلی یورتان گرچه خیلی رایج نیست! اما یک نوع عالی از عایق حرارتی ساختمانی است. امروزه، فوم پلی یورتان دارای گاز کلروفلوئوروکربن (CFC) برای استفاده به عنوان یک ماده دمنده است. این گاز میزان آسیب به لایه ازن را کاهش می‌دهد. وزن پلی یورتان نسبتاً سبک است و مقدار مقاومت حرارتی آن چیزی بین R-3.4 تا R-6.7 در هر اینچ ضخامت است که حالت‌های رسانایی، تابشی و همرفت در انتقال گرما را مسدود می‌کند.
از دیگر مزایای این نوع عایق می‌توان به مقاومت بالا در برابر آتش اشاره کرد. دو نوع مختلف فوم پلی یورتان وجود دارد، یکی فوم اسپری سلول بسته با تراکم متوسط (ccSPF) و یک فوم اسپری سلول باز با تراکم کم (ocSPF). فوم سلول باز رطوبت را وارد و اما هوا را خارج می‌کند، در حالی که فوم سلول بسته هم رطوبت و هم هوا را متوقف می‌کند. از فوم پلی یورتان برای عایق‌بندی سقف و دیوار ساختمان استفاده می‌شود.
مطلب پیشنهادی: نانو عایق ها: عایق رطوبتی و عایق حرارتی ساختمان با مواد نانو
5- پلی استایرن (Polystyrene)
پلی استایرن یک فوم ترموپلاستیک ضدآب است که در برابر دما و صدا از خود مقاومت بالایی نشان می‌دهد. در دو نوع گسترش یافته (EPS) و اکسترود شده (XEPS) وجود دارد که به آن استایروفوم نیز می‌گویند. این دو نوع فوم پلی استارین در رتبه‌بندی عملکرد و هزینه متفاوت هستند. XEPS قیمت بیشتری دارد و مقاومت حرارتی آن برابر با R-5.5 است، در حالی‌که مقاومت حرارتی ESP برابر با R-4 است. پلی استایرن دارای سطحی صاف است که هیچ نوع عایق دیگری چنین ویژگی را ندارد.
همچنین، دارای هدایت حرارتی مناسب، جذب آب کم، مقاومت فشاری بالا و مقاومت در برابر نفوذپذیری در برابر بخار است. این عایق حرارتی در زمان استفاده به صورت بلوک بریده می‌شود و در دیوارهای خارجی و داخلی و سقف ساختمان کاربرد دارد. همچنین، قابل اشتعال است و باید در یک ماده شیمیایی ضدآتش به نام HBCD پوشانده شود. HBCD اخیراً به دلیل خطرات بهداشتی و زیست محیطی مورد انتقاد قرار گرفته است.
| نوع عایق | قیمت | مقاومت حرارتی (R) | دوستدار محیط زیست | قابلیت اشتعال | توضیحات |
| فایبرگلاس | کم | R-2.9 تا R-3.8 | خیر | خیر | آب را جذب نمی‌کند. |
| پشم سنگ | متوسط | R-2.8 تا R-3.5 | خیر | خیر | آتش نمی‌گیرد و شعله‌ور نمی‌شود. |
| سلولز | متوسط | R-3.1 تا R-3.7 | بله | بله | حاوی بالاترین میزان محتوای بازیافتی است. |
| پلی یورتان | بالا | R-3.4 تا R-6.7 | بله | بله | یک عایق صدا عالی است. |
| پی استایرن | کم | R-4 تا R-5.5 | بله | بله | دارای دو نوع متفاوت است. |
کلام آخر
عایق حرارتی باعث صرفه‌جویی 50 درصدی در مصرف انرژی می‌شود و روشی کارآمد برای کاهش هزینه و استفاده از بهینه از منابع طبیعی است. اما مهم است که سازندگان در پروژه‌های ساختمانی خود از بهترین عایق حرارتی استفاده کنند. این موضوع وابسته به کیفیت متریال بوده و مواردی مانند قیمت، دوام و محبوبیت در بازار .ساخت‌وساز را نیز شامل می‌شود
به هر حال، اکثر عایق‌های حرارتی برای قسمت‌های مختلف ساختمان اعم از دیوار، سقف و بام استفاده می‌شوند. اما اگر به دنبال بهترین عایق حرارتی هستید که نیازهای عملکردی و مالی پروژه را برآورده کند، عایق پشم سنگ مناسب‌ترین انتخاب است.
