نقش مدل سازی اطلاعات ساختمان در دوران بهره بردای پروژه ها (BIM 7D)
BIM & FM
مدیریت تسهیلات در واقع حفظ و نگهداری داده های دقیق از پروژه می باشد. دانستن اینکه پروژه شما از کجا دچار نقص شده اند، و شما بتوانید پاسخ سریع به مشکل بوجود آمده و یا حتی پیش بینی نواقص و مشکلات تجهیزات پروژه را داشت. ساختمان ها و یا پروژه هایی که با تکنولوژی BIM ایجاد شده اند، اطلاعات زیادی را در اختیار کاربران خود قرار می دهد. از این رو قادر به پیش بینی هزینه های انرژی ساختمان است و همچنین دانستن زمانی که این تجهیزات جدید نیاز به تعمیر و نگهداری دارند. مستندات (به صورت یک فایل دیجیتال نه اسناد کاغذی) بسیار به واقعیت نزدیک تر خواهند بود و مراجعه به این مستندات در دوره بهره برداری بسیار کارآمد و مفید می باشد.
در حال حاضر روند رو به رشد از مدیریت تسهیلات، تولید کنندگان تجهیزات، اطلاعات مربوط به محصولات خود را در قالب BIM ارائه می دهند تا مهندسان و معماران بتوانند اطلاعات مربوط به محصول خاص را به مالک پروژه ارائه دهند. حتی می توان یک لینک به طور مستقیم به کتابچه راهنمای کاربر جهت حفظ سیستم و مدیریت تسهیلات را فراهم کرد.
فراتر از این داده ها، کاربر می تواند قبل از ساختن پروژه، برآورد هزینه مصرف انرژی را داشته باشد. و از آن مهمتر توانایی ایجاد گزارش واقعیت این برآوردها را داشته باشید. یه طور مثال آیا شما با استفاده از یک فیلتر UV در پنجره های خود 30% صرفه جویی می کنید؟ که با ارائه یک مدل غنی از داده ها مدیریت تسهیلات باید بتواند واقعیت را در مقابل برآوردها ردیابی کند و به هزینه واقعی در طول عمر ساختمان گزارش دهد.
در مطلب زیر می خوانید:
مدیریت حوادث غیر مترقبه در BIM و بررسی آن در حادثه پلاسکو
مدیریت تسهیلات
نقش بخش مدیریت تسهیلات، هماهنگی و نظارت بر امنیت، اطمینان و از لحاظ سازگاری با محیط زیست، تعمیر و نگهداری و راه اندازی صحیح دارایی ها با روشی مقرون به صرفه و با هدف حفظ بلند مدت ارزش دارایی ها می باشد. مدل BIM برای اتوماتیک کردن جمع آوری و نگهداری از اطلاعات مدیریت تسهیلات استفاده می شود و حیات و استفاده بلند مدت از پایگاه داده BIM را ممکن می سازد. هدف این است که مدل های پیشنهادی BIM جمع شوند و با چون ساخت ها، راهنماهای O&M و مدارک تعمیر و نگهداری در یک پایگاه داده FM ترکیب گردند. اطلاعات مهم فوراً از طریق تلفن هوشمند و یا تبلت در دسترس کارکنان بخش خواهد بود. با داشتن این اطلاعات سازمان یافته و در دسترس، در زمان صرفه جویی می شود و داده ها از دست نمی روند.
از اهداف مدیریت تسهیلات می توان موارد زیر را بر شمرد:
- بهبود عملکرد و طول عمر سیستم های ساختمان از طریق تعمیر و نگهداری و راه اندازی تسهیلات به شکل سازگار، موثر و مناسب؛
- مدیریت فضا بصورت کارآمد برای بهینه سازی استفاده از فضا؛
- نظارت و کنترل تجهیزات و اثاثیه؛
- ردیابی و مدیریت تعمیر و نگهداری و درخواست های سفارش کار؛
- تسریع احیا و ارتباطات در صورت وقوع یک فاجعه؛
- مدیریت بدهی های معوقه تعمیر و نگهداری.
مدیریت اسناد
در مدیریت اسناد باید به مدارک ساختمان همان طور که در زیر اشاره شده رسیدگی شود:
- چون ساخت؛
- دفترچه راهنمای O&M؛
- نقشه های جزییات اجرایی؛
- عکس ها؛
- برنامه های مقیاس کوچک؛
- اسناد خاتمه کار؛
- مدل های ثبت؛
- استاندارد های منطقه؛
مدیریت تجهیزات
نظارت و کنترل استفاده از دارایی های فیزیکی موجب بهبود پاسخگویی سازمانی می شود. اصلاحات اجرایی اختلالات را حداقل و بهره وری را به حداکثر می رساند.
- دفترچه راهنمای O&M؛
- نقشه های جزییات اجرایی؛
- اطلاعات ضمانت نامه؛
مدیریت حوادث غیر مترقبه
هدف از حوادث غیر مترقبه، اطمینان از تداوم وضعیت منطقه و تسریع احیا در صورت وقوع یک فاجعه است. گزارش شامل موارد زیر خواهد بود.
- دفترچه راهنمای فلکه ها؛
- سیستم های هشدار؛
- طرح های تخلیه اضطراری؛
- طرح های تخلیه اضطراری؛
- طرح های مواد خطرناک؛
- شماره تماس های تیم های اضطراری و احیا؛
مدیریت تعمیر و نگهداری
ردیابی و مدیریت درخواست های سفارش کار از اهداف مدیریت تعمیر و نگهداری است. گزارشات در این مرحله شامل:
- ایجاد و بروزرسانی درخواست های کاری؛
- پیگیری وظایف کاری تعمیرات توسط کارکنان؛
- پیگیری هزینه واقعی در مقابل بودجه تعمیر و نگهداری؛
- خرابی تجهیزات و تجربه و تحلیل جایگزینی؛
مدیریت حوادث غیر مترقبه در BIM و بررسی آن در حادثه پلاسکو
مدیریت حوادث غیر مترقبه در مدل سازی اطلاعات ساختمان (BIM) می تواند در اداره کردن و نگهداری پروژه ها از جمله پروژه های ساختمانی در زمان بهره برداری، به ویژه در زمان وقوع حوادث، از جمله موارد قابل بحث در حوزه تکنولوژی و مدل سازی اطلاعات ساختمان می باشد. دسترسی به اطلاعات ساختمان به خصوص ساختمان های بزرگ مانند هتل ها، پروژه های تجاری، بیمارستان ها و … از ضروریات مهم دوره بهره برداری این گونه ساختمان ها می باشد. از آنجا که بروز خسارت هایی این چنینی که با جان و مال افراد جامعه سرو کار دارد جای بس تآمل داشته که چگونه می توان از بروز این قبیل حوادث کاست و به بهترین نحو ممکن آن را مدیریت کرد؟
به عنوان مثال در ساختمان هایی نظیر ساختمان پلاسکو و حادثه آتش سوزی که رخ داد، داشتن اطلاعات صحیح و کافی می توانست از اندازه حادثه در حد قابل توجهی بکاهد.
آتش‌سوزی در ساعات ابتدایی صبح روز دوشنبه 16 بهمن 1396، در فضای بایگانی اسناد در طبقه منفی چهار ساختمان 13 طبقه شرکت برق حرارتی وزارت نیرو واقع در خیابان ولیعصر تهران آغاز شد. در حالی که تیمهای آتشنشانی پس از اطلاع از حادثه با سرعت مطلوبی به محل رسیدند، اما به دلیل حجم آتش و واقعشدن هسته آتش در طبقات زیرین، دسترسی به آتش بسیار سخت بود و به‌دلیل خروج اضطراری افراد و کارکنان از ساختمان، دسترسی به اطلاعات فضاهای ساختمان و راه‌های دسترسی به محل آتش، بدون اطلاع از پلان ساختمان برای آتشنشانان دشوار بود.
به گفته آقای ملکی سخنگوی سازمان آتشنشانی، درباره مهمترین درس آموخته ایی که از این حادثه می توان گرفت، بیان کرد که: علاج واقعه را قبل از وقوع حادثه باید پیش بینی کرد. حتما باید ساختمان خراب شود، تعداد زیادی از بین بروند، میلیاردها دلار از بین برود بعد به فکر بیافتیم؛ پس باید به فکر باشیم که قبل از اینکه اینگونه حوادث پیش بیاید نسبت به ایمنی اقدام کنیم.
عدم اشراف و تسلط بر ساختمان، ضمن دشوار کردن فرایند برنامه‌ریزی مهار آتش، باعث از دست رفتن زمان و گسترش ناحیه آتش‌سوزی شد. به عنوان مثال، «تنها در یک مورد، یک ورق فلزی بروی دیوار مشاهده میشد که آتشنشانان فکر میکردند پشت آن دیوار است، اما با گذشت زمان متوجه شدند که این در برای دسترسی به راهرویی دیگر است.» این مثال، نمونهای از مشکلاتی است که سازمانهای مسئول در مدیریت بحران به دلیل عدم بهرهگیری از فناوریهای نوین و نداشتن اطلاعات از ساختمان، در شرایط مختلف با آن روبرو می‌شوند. اتفاقاتی که می‌تواند در درجه اول، با مدیریت اداره و نگهداری مبتنی بر فناوری مدل سازی اطلاعات ساختمان (BIM) از وقوع آن جلوگیری کرد، و در نهایت، با استفاده از مدل سه‌بعدی اطلاعات ساختمان ، هرچند ساده و فاقد اطلاعات جامع، برنامه مهار آتش و یا یا هر اتفاق دیگر را بر اساس آن طرحریزی کرد. مدل اطلاعات ساختمان می‌تواند در فرایند پیاده‌سازی فناوری مدل سازی اطلاعات ساختمان (BIM) در مرحله طراحی و ساخت بناهای جدید، و یا بر اساس نقشه‌ها و یا برداشت اطلاعات از ساختمان‌های موجود در فاز بهره‌برداری تولید و همواره به روز نگهداشته شود. می‌توان با تحویل آن به سازمانهای مسئول در مدیریت بحران، و ایجاد ساختارهای لازم، آمادگی اطلاعاتی لازم برای برنامه‌ریزی موفق عملیات نجات و مهار توسط کارشناسان و عوامل فنی و اجرایی این سازمانها مورد استفاده قرار گیرد. اطلاعات گوناگون در زمینه‌های مختلف که به صورت مدل های سه‌بعدی ساختمان مورد نظر قابل مشاهده است. به کمک این فناوری، اطلاعات طبقه‌بندی شده‌ای از قبیل پلان سه‌بعدی ساختمان برای شناسایی راه‌های دسترسی به بخش‌های مختلف و همچنین اطلاعاتی از جنس و ضخامت دیوارها، ستون‌ها، سقف‌ها و اطلاعات تآسیسات مکانیکی و الکتریکی و … در شناسایی خطرات و برنامه‌ریزی عملیات نجات افراد و مهار آتش در دسترس مدیران، کارشناسان و برنامه‌ریزان عملیات قرار می‌گیرد. دسترسی به این گونه اطلاعات نقش تعیین کننده ای در موفقیت عملیات و کاهش آسیب‌ها دارد.
منابع:
مدلسازی اطلاعات ساختمان (BIM)، دکتر محمود گلابچی، دکتر عصمت الله نورزایی
www.redstackbim.com
www.emeraldinsight.com
