نقش استارتاپ ها در هوشمندسازی شهر

اسـتارتاپ موضوعـی جهانـی اسـت. دلیـل اصلـی توجـه کنونـی بـه نوپاهـا، موفقیتهـای چشـمگیری بـوده کـه به خصـوص در حـوزۀ فنـاوری اطلاعات کسـب شـده اسـت. خدمـات گـوگل یـا فیسبـوک کـه جزیـی از زندگـی روزمـرۀ بسـیاری از مـردم جهـان شـده اسـت، برآمـده از نوپاهـای کوچـک محلـی یـا دانشـگاهی بـوده کـه ناگهـان بـه بزرگتریـن شـرکتهای دنیـا تبدیـل شـده اسـت.

قصـۀ موفقیـت شـرکت های درۀ سـیلیکون کـه از یـک گاراژ خانگـی آغـاز کـرده، همـه را شـگفت زده کـرده اسـت. موفقیـت چشـمگیر اسـتارتآپ های برآمـده از خوابگاه هـای دانشـجویی یـا گاراژهـای کوچـک باعـث شـده اسـت ایـن رویـا بـرای بسـیاری امکانپذیـر جلـوه کنـد و لـذا بسـیاری از جوانـان خـلاق و بااسـتعداد همـواره درپـی را ه انـدازی اسـتارتاپ های موفـق بـا رویـای تبدیـل شـدن بـه شــرکت های بــزرگ هســتند. 

فنـاوری اطلاعات و رسـانه های دیجیتـال چهـرۀ جهـان و زندگـی مـا را دگرگـون می کنـد. ایـن گـزاره اینـک بـه اثبـات و اسـتدلال چندانـی نیـاز نـدارد و ابعـاد و سمت وسـوی ایـن دگرگونـی اینـک محـل بحـث و همفکـری اسـت. یکـی از ابعـاد تأثیرگـذاری درخـور توجـه ایـن فنـاوری پرشـتاب و تحـول، اقتصـاد و تأثیـر آن بـر شـکل گیری صنعـت و فضاهـای تـازه ای از کسـب وکار اسـت. رشـد پرشـتاب ایـن صنعـت، بـه خلـق گونه هـای تـازهای از بـازار و کسـب وکارها انجامیـده اسـت کـه توانسـته مـوج نوینـی از نـوآوری ِ و خالقیـت را بـه عرصـۀ اشـتغال جهانـی وارد کنـد.

در چنـد دهـۀ گذشـته بـا فـرا رسـیدن موج هـای جدیـد فنـاوری، نوآوری هـای بســیاری بــه دگرگونــی چهــرۀ جهــان، زندگــی و تســهیل فرایندهــا و رشــد کســب وکارهای مبتنــی بــر آن، کمــک کردنــد. بــا ایــن همـه سـطح و میـزان رشـد ایـن مشـاغل، در همـه جـا یکسـان نبـوده اسـت و موانعـی نظیـر چرخه هـای طوالی توسـعه فنـاوری، هزینه هـای برای تولیـد محصـول، دانـش و تخصـص الزم در ایـن حـوزه و سـرانجام کنـدی انطبـاق دولت هـا، سـازمان های بـزرگ و شـرکتها بـا فناوری هـای نویـن سـبب شـد تـا در برخـی مناطـق ایـن رونـد بـا سـرعت و شـتاب بیشـتری شـکل بگیـرد و در برخـی مناطـق ایـن حرکـت بـا کنـدی و دشـواری های بسـیاری همـراه باشـد.

برآمــدن مجموعــه ای از شــرکتهای فنــاوری محــور مانندگــوگل، فیسبــوک و تویتــر طــی دو دهــۀ اخیــر و رشــد طوفانــی آنهــا، نگاه هــا را بــه شــکل گیری پدیــدۀ تــازهای در عرصــۀ کســب وکارهای نوپــا آشــنا کــرد کــه براســاس نــوآوری و ایده هــای خلاقانه شکل می گیرد،

عمومـا متکـی بـر فنـاوری اطلاعات و ارتباطـات هسـتند و به سـرعت رشـد می کننـد. ایـن پدیده هـای جـذاب، کـه به سـرعت در سـطح جهـان در حـال رشـد هسـتند و بـه یکـی از محورهـای اصلـی توجـه برنامه ریـزان و بخش هـای مؤثـر در رشـد اقتصــادی پــاره ای از کشــورها بــدل شــده اند، کســب وکارهای نوپــا نامیــده شــدند.

از میـان آنهـا نـام استارتاپ های مبتنـی بـر فنـاوری اطلاعات بیشـتر آشـنا هسـتند. نام هایـی ماننـد سیسـکو، مایکروسـافت، اینتـل و آمـازون بـرای زیسـت بوم مناسـب بـرای شـکل گیری و بالندگـی نوپاهـا، متشـکل از مجموعـهای از عناصـر و اضـاع اسـت کـه بـدون حضـور آنهـا نمی تـوان بـه رشـد و ارتقـای وضعیـت و موقعیـت کشـور در ایـن حـوزه امیـدی داشـت. چنیـن فضایـی از پـاره ای عناصـر فرهنگـی بسـیاری از مـردم شـناخته شـده هسـتند؛ زیـرا خدمـات فراگیـری ارائـه می دهنـد.
یکــی از اضلــاع بســیار مهــم و مؤثــر زیســت بوم نوپاهــا یا اکوسیســتم اســتارتآپ ها، ســرمایه اســت کــه نقــش روانــی و عملیاتــی مهمـی در شـکل گیری و موفقیـت کسـب وکارهای نوپـا دارد. دربـارۀ سـرمایه در نوپاهـا از چنـد منظـر مختلـف می تـوان سـخن گفـت.

از منظـر جوانـان علاقه مند بـه فعالیـت و نگـران از نبـود سـرمایه، طبـق آموزه هـای محققـان و صاحبنظـران برجسته ایـن حـوزه، بایـد نقـش و اهمیـت عنصـر سـرمایه در پرداختـن بـه ایـدۀ نوآورانـه و پیگیـری فرصتهـا را کمرنـگ کـرد و آمـوزش عمومـی الزم را در ایـن زمینـه فراهـم کرد. بایـد بـه جوانـان صاحـب ایـده و عالقه منـد آموخـت کـه شـروع یـک اسـتارتآپ و توسعه ایـده را نبایـد بـه عنصـر سـرمایه و جـذب سـرمایه گذار منـوط یـا وابسـته بداننـد.

یک دست صدا ندارد

 ایـن مسـئله همیشه از امـور روزمـرۀ زندگـی گرفتـه تـا مباحـث کلان وجـود دارد. مبنـای تجـارت جهانـی نیـز بـر همیـن اسـاس اسـت. در تجـارت جهانـی به صـورت خالص هرکـس هـر کشـور کاری را انجـام می دهـد کـه در آن تخصـص و تبحـر دارد و دیگـر امـور را بـه دیگـران می سـپارد. ایـن باعـث هم افزایـی خواهـد شـد. توجـه بـه سـرمایه خصوصـا در نوپاهـایی کـه سـهل و سـاده و کـم هزینـه به نظـر می آینـد، مهم تـر اسـت و این برای شهرداری ها نیز در پروژه های هوشمندسازی شهرها بسیار با اهمیت است.

موضوع استارت‌آپ‌ها یک پارادایم جدی در شیوه کسب و کار و سبک زندگی جامعه شهری محسوب می شود که این بروز و ظهور هوشمندسازی، فضای مجازی و اینترنتی در زندگی شهری است و حضورشان در شهرهایی مثل تهران به شدت مورد استقبال  واقع شده است.
مسیر ظهور استارتاپ‌ها و حرکت آنها، مسیر پرشتابی است و آنها از الزامات شهر هوشمند هستند. در این میان نقش شهرداری‌ها قطعا باید حمایتی باشد. حضور این استارتاپ‌ها برای شهر هوشمند جدی و حیاتی است. ما  در این برهه زمانی ناچار به حرکت سمت به شهر هوشمند هستیم، این موضوع از اولویت‌های شهرهاست و باید تعامل مناسب در این زمینه داشته باشیم و برآیند تعاملات حل مشکلات شهری خواهد شد. 
 اما در حوزه هوشمندسازی شهر باید گفت که هم اکنون   اگر مدیریت شهری در کشور  به وسیله روش های سنتی و قدیمی هم منابع و مصارف خود را مدیریت کند، مفهوم هوشمندسازی شهری را یک موضوع لوکس تصور می کند.
اگر می‌خواهیم  امروز از دنیا عقب نمانیم باید به تحولات علمی و فناوری توجه کنیم. شهر هوشمند شهری است آنلاین و بدون مراجعه فیزیکی به شهروندان و توریست‌ها خدمات ارایه می‌دهد.این موضوع علاوه بر کاهش هزینه‌های شهری جلوی فساد را می‌گیرد.  

در حوزه حمل و نقل هوشمند هم اکنون در سازمان تاکسیرانی 80 هزار تاکسی فعالیت می‌کنند اما با آمدن استارت آپ های جدید کار آن‌ها قبضه شد، این یعنی اینکه شهرداری باید خدمات خود را هوشمند کند. در حوزه پیک موتوری و باربری نیز همین طور، ضمن اینکه هوشمندسازی باعث شفافیت شده  و جلوی فساد را می‌گیرد.  بنابراین ما هیچ راهی به جز رفتن به این سمت نداریم و باید از آن استقبال کنیم. کشور و شهر ما نسبت به کشورهای توسعه یافته از مزایای استارت‌آپ‌ها بسیارعقب مانده است. 

مدیریت شهری اعم از شورا و شهرداری همیشه در مواضع و نظرات کارشناسی‌شان در صحن شورا،کمیسیون‌های تخصصی و در فرایند تصمیم گیری‌ها و قانون گذاری نشان دادند که از استارت‌آپ‌ها استقبال می کنند و رویکرد کاملا حمایتی از آن‌ها دارند. اساسا با توجه به اینکه فضای زندگی در دنیا و جامعه شهری و کشور به سمت فضای دیجیتالی، هوشمند و اینترنتی رفته قاعدتا قسمت قابل توجهی از کسب و کارها، تصمیم گیری‌ها و اقدامات روزانه جامعه شهری به سمت این موضوع می رود و این موضوع کاملا پذیرفته شده است
استارت آپ‌ها در کشور در ماه ها و سال های آینده به صورت فراگیر همه جامعه شهری و اساسا سبک زندگی شهری را تحت تاثیر جدی قرار خواهد داد.
برخی شرکت‌های نوپا در حوزه حمل و نقل روزانه در تهران بین ۵۰ تا ۱۰۰ هزار سفر را انجام می‌دهند .این پتانسیلی است که نمی‌توان به راحتی از کنار آن گذشت. کشور ما با مشکل بیکاری رو به روست و با حمایت از این استارتاپ‌ها می‌توان هم به کاهش ترافیک، هم نظم شهری، حرکت به سمت شهر هوشمند، شهر سالم و اشتغال کمک کرد چرا که در شهر هوشمند به کاهش آلودگی، کاهش ترافیک، شهر سبز، حفظ محیط زیست و … نیاز داریم و برای رسیدن به این مهم لازم است ظرفیت‌های مناسب را برای حضور استارتاپ‌ها در محیط شهری فراهم کنیم.
استارتاپ هایی که برپایه نوآوری و خلاقیت ایجاد می شوند موتور محرکه ای برای ایجاد شهر هوشمند می باشند.

منبع: دپارتمان شهرسازی کارگشا