با بهره مندی از خانه هوشمند، انرژی را درست مصرف کنیم.

امروزه مدیریت انرژی در کلیه حوزه های تولید، توزیع و مصرف به یکی از چالش های اساسی دولت های مختلف در سطح جهان تبدیل شده است و این مهم روزبه روز و با علم به محدود بودن منابع سوخت های فسیلی، از اهمیت بیشتری برخوردار میگردد. در این راستا، راهکارهای مختلفی برای مدیریت انرژی در هریک از سه حوزه یادشده وجود دارد که مقاله حاضر به بررسی راهکار استفاده از سیستم مدیریت ساختمان و یا خانه هوشمند در کاهش مصرف انرژی در ساختمان می پردازد. 

مصرف انرژی در ساختمان:

در شرایط کلی از دو طریق میتوان میزان انرژی مصرف در ساختمان را کنترل نمود. راهکار اول استفاده از تجهیزات و دستگاه هایی است که مصرف انرژی پائین تری دارند به عنوان مثال استفاده از لامپ های روشنایی کم مصرف، استفاده از پنجره های دوجداره، استفاده از سیستم های سرمایشی و گرمایشی با سطح انرژی بالاتر و …
راهکار دوم در ساختمان مربوط به مدیریت مصرف انرژی در ساختمان می باشد با این هدف که نحوه مصرف انرژی در ساختمان تحت کنترل و نظارت گرفته و از الگوهای هوشمند و استاندارد برای چگونگی مصرف انرژی بهره خواهیم گرفت. 
در واقع چهار قدم اساسی در مدیریت انرژی در ساختمان وجود دارد که عبارتند از:

• ممیزی انرژی در ساختمان و اندازه گیری میزان انرژی مصرفی
• انتخاب تجهیزات کم مصرف و پیشگیری از اتلاف انرژی در ساختمان
• بهینه سازی مصرف انرژی از طریق هوشمندسازی
• نظارت، نگهداری و حفظ شرایط و بهبود وضعیت مصرف انرژی در ساختمان

امروزه با پیشرفت های اساسی صورت گرفته در استفاده از تکنولوژی در ساختمان، سیستم مدیریت ساختمان و یا خانه هوشمند روز به روز در حال توسعه و گسترش است و استفاده از آن در ساختمان در حال تبدیل شدن به یک ضرورت اساسی میگردد. 

خانه هوشمند و مدیریت مصرف انرژی

تصور اینکه سیستم خانه هوشمند چگونه منجر به مدیریت مصرف انرژی و در نهایت کاهش مصرف آن در ساختمان میگردد، پیچیدگی خاصی نداشته و از ساده ترین روش ها برای دستیابی به این مهم استفاده می کند. در این بخش به بررسی راهکارهای ساده این سیستم برای مدیریت مصرف انرژی خواهیم پرداخت.

سیستم روشنایی هوشمند

بخش مهمی از انرژی مصرفی در ساختمان، ناشی از سیستم روشنایی ساختمان می باشد. هرچند که با استفاده از لامپ های کم مصرف و یا LED امروزه میزان مصرف این تجهیزات به صورت چشمگیری کاهش پیدا کرده است، اما هنوز مدیریت مصرف این تجهیزات در زمان هایی که شخصی در ساختمان حضور ندارد و یا تغییر شدت روشنایی در فضاهایی که از نور تقریباً کافی برخوردار هستند، میتواند به کمک سیستم هوشمند، تاثیرگذاری بسیار محسوسی در خصوص مدیریت مصرف انرژی به همراه داشته باشد. 

آب گرم کن هوشمند

میدانیم که امروزه بسیاری از پکیج های حرارتی که در بازار به فروش می رسند، مجهز به ترموستات و سیستم کنترل پیشرفته می باشند. اما نکته بسیار ساده ای که سیستم هوشمند به این تجهیز اضافه میکند، امکان یکپارچه سازی عملکرد این تجهیز با وضعیت حضور و یا عدم حضور افراد در ساختمان می باشد به نحویکه این سیستم با تشخیص اینکه آیا شخصی در ساختمان وجود دارد یا خیر، میتواند عملکرد خود را کنترل نماید. همچنین اتصال عملکرد این تجهیز به وضعیت دمای داخل و خارج از ساختمان در ساعت های مختلف شبانه روز نیز، میتواند بسیار موثر واقع گردد. 

پریز برق هوشمند

بسیار اتفاق افتاده است که تجهیزات برقی ساختمان مانند تلویزیون، کامپیوتر، آباژور و … که از طریق پریز برق انرژی دریافت می کنند را بدون هیچگونه دلیل خاصی روشن نگه میداریم و یا در بسیاری موارد فراموش می کنیم که آنها را خاموش نمائیم. سیستم خانه هوشمند، پاسخ بسیار مناسبی برای مدیریت عملکرد این پریزها می باشد و می توان سناریوهای متعددی را برای مدیریت عملکرد این پریزها، در شرایط و موقعیت های مختلف تعریف نمود. 

 ترموستات هوشمند

امروزه ترموستات های بسیار متنوعی در بازار برای کنترل تجهیزات سرمایش و گرمایش در ساختمان وجود دارند و این ترموستات ها میتوانند با عملکرد خود سطح آسایش بیشتری را برای ساکنین ساختمان به همراه داشته باشند. اما ترموستات هوشمندی که بتواند با سیستم هوشمند ارتباط برقرار نموده و یکپارچه گردد، میتواند علاوه بر عملکردهای معمول خود، نقشی اساسی در مدیریت مصرف انرژی و نیز بالابردن سطح آسایش ساکنین به همراه داشته باشد. به عنوان مثال، امکان تعریف ست پوینت عملکردی بر اساس دمای هوای داخل و خارج ساختمان، امکان تجمیع عملکرد سیستم تهویه مطبوع و روشنایی و حتی پرده، امکان یکپارچه سازی عملکرد ترموستات با سنسورهای تشخیص حضور و یا حتی باز و بسته بودن درب و پنجره.
  

پرده هوشمند

برخلاف نظر بسیاری از مردم که کنترل پرده را صرفاً یک مقوله لوکس و تجملی می دانند، اما کنترل پرده در ساختمان میتواند با هدف مدیریت انرژی مورداستفاده قرار گیرد. به نحویکه در فصول سرد سال با بازنمودن پرده و استفاده از نور خورشید و در فصول گرم سال با بستن پرده جهت پیشگیری از ورود حرارت خورشید به داخل ساختمان، میتوان تاثیر بسیار محسوسی در مدیریت مصرف انرژی در تجهیزات سرمایشی و گرمایشی ساختمان داشته باشیم به ویژه زمانی که کنترل پرده در یک پروژه پرمصرف انرژی مانند هتل و مراکز اقامتی صورت پذیرد. 
 
کنترل پرده حتی برای مدیریت مصرف انرژی در سیستم روشنایی نیز می تواند بکارگرفته شود به نحویکه در فضاهایی که امکان بهره مندی از نور خورشید برای روشنایی وجود دارد، میتوان سیستم کنترل پرده را به صورت موثر مورداستفاده قرار داد.

کنتور هوشمند

سیستم های اندازه گیری میزان مصرف انرژی در ساختمان یکی از ارکان اصلی سیستم خانه هوشمند به شمار می آیند. با داشتن همچون کنتور هوشمندی امکان مدیریت مصرف انرژی به شکل بسیار موثری امکانپذیر خواهد بود. به ویژه زمانی که بتوان از کنتور هوشمند برای عملکرد موثر در زمان های اوج بار مصرفی در شبکه برق شهری و یا نظام تعرفه ای خاص استفاده کرد. هرچند که امروزه کنتورهای هوشمند برای اندازه گیری میزان انرژی مصرفی در ساختمان بیشتر مورداستفاده قرار میگیرند، لیکن استفاده از کنتورهای هوشمند برای نظارت بر نحوه مصرف انرژی حرارتی و برودتی نیز می تواند کمک ویژه ای به این مهم داشته باشد. 
 

آبیاری هوشمند

هرچند که با واسطه افزایش زندگی آپارتمان نشینی، بسیاری از شهروندان از داشتن باغ و یا باغچه محروم شده اند، اما داشتن یک سیستم هوشمند برای مدیریت سیستم آبیاری در شهر و یا ساختمان میتواند به صورت بسیار محسوسی از هدررفتن منابع آب و انرژی پیش گیری نمایند. سیستم هوشمند می تواند با داشتن یک برنامه زمانی مشخص و یا حتی با سنجش میزان رطوبت موجود در خاک، اقدام به فعال و یا غیرفعال نمودن این سیستم نمایند. 

کلام کارگشا

محدودبودن منابع سوخت های فسیلی و منابع آب یک اصل انکارناپذیر در جوامع مختلف می باشد و این موضوع در کشور ما که مصرفی مبتنی بر این منابع محدود دارد، بسیار پراهمیت تر است. همچنین می دانیم که نرخ آب و انرژی مصرفی هم در خصوص انرژی برق و هم در خصوص سایر حامل های انرژی مانند گاز طبیعی و … در کشور ما نسبت به سایر کشورها بسیار پائین تر است که این نرخ پائین، دلیل اصلی برای پرمصرف شدن شهروندان ایرانی در بین سایر کشورها شده است. استفاده از سیستم مدیریت ساختمان و یا خانه هوشمند، میتواند یکی از راه های اصلی و موثر برای تغییر الگوی مصرف، مدیریت و نظارت بر آب و انرژی مصرفی در ساختمان با حفظ شرایط آسایش ساکنین باشد. امید است که با استفاده از این سیستم ها، بتوان بهتر و موثرتر منابع آب و انرژی را مصرف نمائیم. 

منبع: دپارتمان هوشمندسازی کارگشا