اهمیت مشارکت “غیرسیاسی” شهروندان در مدیریت شهر هوشمند
اصطلاح "شهر هوشمند" چتری برای شهرهای است که از فناوری اطلاعات جهت بهینه سازی خدمات و فراهم نمودن کیفیتی بهتر برای زندگی شهرنشینی استفاده می کنند. مشارکت شهروندان همواره تاثیر اساسی بر کیفیت زندگی مردم داشته است که این مشارکت می تواند سیاسی و یا غیرسیاسی باشد. در بسیاری از مطالعات پیشین بر نقش مشارکت سیاسی شهروندان تاکید شده بود، لیکن در این مقاله به این مقوله پرداخته می شود که اساساً هر دو نوع مشارکت شهروندان لازم و ضروری می باشد. این مقاله بخشی از مقاله کامل تر با عنوان "نقش شهروندان در شهر هوشمند" نوشته "لیس برنتزن" و "ماریوس رود یوهانسن" می باشد.
معرفی:
"شهر هوشمند" اصطلاحی برای توصیف توسعه شهری براساس بهبود کیفیت زندگی، خدمات بهتر، کاهش اثرات زیست محیطی و پایدار، می باشد. فناوری از عناصر مهم مفهوم شهر هوشمند می باشد. اکثر تعاریف به تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات (ICT) متکی هستند. ICT این امکان را برای شهرها فراهم می آورد که عملکردهای ضروری را مدیریت و باعث ایجاد ارزش افزوده در شهر شوند. استفاده از تکنولوژی به جمع آوری داده ها از منابع مختلف کمک می کند و "داده های بزرگ" نقش مهمی در دستیابی به اهداف "شهر هوشمند" ایفا می کنند. چنین اطلاعاتی از منابع متنوعی از سنسورها گردآوری می شوند.
پروژه های شهر هوشمند متمرکز بر حوزه هایی مانند ارتباطات، فرهنگ، انرژی، محیط زیست، آب و هوا، بهداشت، گردشگری و حمل و نقل می باشند. هرچند که "شهر هوشمند" به "ساختمان هوشمند" و "دستگاه هوشمند" نسبتاً نزدیک است، اما هیچکدام از این موارد به خودی خود هوشمند نبوده و به هوشمند بودن دولت، شهر، سیاستمداران و شهروندان مربوط می شود تا از تکنولوژی به شیوه های هوشمند استفاده کنند.
مشارکت شهروندان می تواند به صورت سیاسی و غیرسیاسی در شهر تعبیر گردد و هر کدام از آنها مشخصات ویژگی های خاص خود را دارا می باشند. در این مقاله به ارائه بخشی از تجربیات مشارکت غیرسیاسی شهروندان در مدیریت شهری در یک شهر هوشمند پرداخته شده است.
مشارکت غیر سیاسی شهروندان:
مثال های زیر نشان می دهد که شهروندان می توانند از طریق مشارکت غیرسیاسی در بهینه سازی و پیشرفت شهرشان نقش داشته باشند. مثال ها بر مشارکت دیجیتالی تمرکز می کنند، زیرا مفهوم شهر هوشمند مبتنی بر استفاده از تکنولوژی برای ارائه خدمات بهتر و بهبود کیفیت زندگی شهروندان است.
نرم افزار Fixmystreet:
یک برنامه کاربردی است که به شهروندان اجازه می دهد تا از طریق کامپیوتر یا تلفن هوشمند خود در مورد مسائل و مشکلات شهری گزارش دهند. برنامه بر اساس موقعیت مکانی تنظیم شده است، از آدرس یا مختصات GPS به عنوان برچسبی برای نشان دادن محل دقیق مسئله یا مشکل استفاده می کند. مشکلات معمول حفاری در جاده ها، لامپ های شکسته در اثر رعد و برق خیابان، وسایل نقلیه رها شده، لوله های آب شکسته و غیره از این جمله موارد می باشند که می توانند به کمک این نرم افزار گزارش داده شوند.
این نرم افزار شهروندان را تشویق می کند که به اداره کنندگان شهر در مواردی که نیاز به تعمیرات داشته باشند، اطلاع رسانی نمایند. برنامه همچنین بازخوردی در مورد وضعیت نیز ارائه می دهد. این امکان نیز وجود دارد که ببینید چه میزان سرعت عمل در پاسخ به مشکلات ارائه شده از طریق مدیریت شهری وجود دارد. این نرم افزار بصورت وسیعی در انگلستان مورد استفاده قرار گرفته است. نرم افزار به صورت منبع باز بوده و با همه شهرهای جهان نیز سازگار و یکپارچه می باشد. در نروژ این نرم افزار با نام FiksGataMi فعالیت خود را آغاز نموده است. در این مورد، شهروندان در نقش سنسورهای انسانی عمل می کنند که خطاها و اشتباهات شهر را رصد کرده و گزارش می دهند.
نظارت و مدیریت بر مسیرهای مخصوص دوچرخه سواری:
یک دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه علوم و فناوری نروژی (NTNU) یک برنامه اندرویدی را برای اداره دولتی مسیرهای عمومی نروژ جهت مدیریت و نظارت بر مسیرهای دوچرخه تهیه کرده است. در حال حاضر، برنامه ریزان شهر پیش بینی های مربوط به رفتار دوچرخه سواران را بر اساس اطلاعات ناکافی انجام می دهند. این برنامه اطلاعات دقیق تر را در مورد مسیرهایی که بر اساس بازخورد از دوچرخه سواران، نیاز به بهبود دارند را فراهم می کند. این برنامه همچنین اطلاعاتی در مورد مواردی مانند سرعت و فرکانس نسبی استفاده از خطوط دوچرخه فراهم می کند. در مرحله آزمایشی که در ترودهایم نروژ انجام شد، در پایان دوره آزمایشی بیش از 50 نفر برنامه را دانلود و نصب کرده و بیش از 100 سفر را بارگذاری کردند. داده های جمع آوری شده در یک رابط مبتنی بر وب ترسیم گردیده و در اختیار برنامه ریزان شهر قرار گرفت.
شهر وایزبادن تمیز (Sauberes Wiesbaden):
یک پروژه همکاری مشترک بین اداره خدمات دفع زباله، شورای شهر ویزبدن و دانشگاه علم کاربردی راین مین است. این پروژه با هدف ترویج مشارکت شهروندان در سرعت بخشیدن و اطلاع رسانی آسانتر درخصوص زباله های غیرقانونی تخلیه شده در منطقه وایزبادن، آلمان توسعه پیدا کرده و در قالب یک برنامه گوشی هوشمند اندروید برای ایجاد گزارش آسان ساخته شده است. این برنامه با استفاده از داده های موقعیت مکانی از تلفن همراه برای قرار دادن موقعیت دقیق زباله گزارش می دهد. این نرم افزار تلفن همراه در تاریخ 9 اکتبر 2015 در Google Play عرضه شد. در ماه اول بیش از 1،000 بار دانلود شد در این دوره 469 رویداد گزارش شده است. از این تعداد، 13٪ به دلیل تکراری، تصاویر با کیفیت ضعیف، یا دلیل این گزارش در یک منطقه خصوصی یا محدود شده رد شدند. در حالی که 87٪ با موفقیت مورد پردازش قرار گرفتند. هنگام مقایسه برنامه با روش های دیگر مانند تماس ها یا ایمیل، تعداد کل گزارش های تولید شده توسط برنامه 134٪ افزایش یافته است
پروژه ساعت سبز:
مثال دیگری از چگونگی مشارکت شهروندان در شهر هوشمند میباشد. در این پروژه 200 دستگاه هوشمند بین شهروندان پاریس توزیع گردید که این دستگاه ها، میزان کیفیت هوا و وضعیت ازن را در منطقه سکونت آن شهروند، اندازه گیری و گزارش می نماید. این پروژه نشان داد چگونه یک شبکه حسگر شهری می تواند به طور چشمگیری هزینه های نظارت را کاهش دهد و در عین حال شهروندان را در نظارت محیطی مشارکت نمایند.
The Digital Inn
یک پایگاه داده ای برای تجمیع و گردآوری پرونده های قدیمی مانند پرونده های مفقود شده می باشد. چنین داده هایی برای مورخان و کسانی که به تاریخ شناسی علاقه مند هستند، بسیار مهم می باشد. مشکل اصلی در این خصوص این بود که این سوابق به صورت دست نوشته بوده و باید به صورت دیجیتال نسخه برداری شوند. اداره بایگانی نروژ متوجه شد که ثبت و ضبط چنین پرونده هایی یک کار پر هزینه و وقت گیر است، بنابراین تصمیم گرفت تا زیرساخت های لازم را به کار بسته و شهروندان را برای رونویسی بخشی از این موارد بسیج کند. "The Digital Inn" در این زمینه موفق عمل کرد. در حال حاضر 296 نفر و سازمان "اتاق هایی" را تاسیس کرده اند که در آن رونوشت های خود را به اشتراک می گذارند. از طریق موتور جستجو، امکان جستجو در کلیه این موارد وجود دارد. در حالیکه این پروژه کمک خاصی به فعالیت های روزانه مردم نمی کند، اما تاثیر بسیار مهمی در حفاظت از میراث فرهنگی خواهد داشت. همچنین نشان می دهد که دولت ها (محلی) می توانند شهروندان را با ارائه زیرساخت های مناسب به حرکت و فعالیت ترغیب کنند.
شبکه Safety-net
این پروژه به صورت یک شبکه خود مراقبتی است. ایده اولیه این بود که خودمراقبتی در بیماران مبتلا به سکته مغزی یا زوال عقل ایجاد کند. این پروژه توسط کنسرسیومی از شهرداری ها در وستفولد نروژ اداره می شود و و بعدها برای حمایت از والدین کودکان با مشکلات روحی و خویشاوندان معتاد به مواد مخدر مورد استفاده قرار گرفت. ایده اصلی بدین گونه بود که افراد از دیگر اعضا که تجربه مشابهی در این موارد داشتند، بتوانند استفاده کنند. این پلت فرم شامل ارتباط ویدئویی بین اعضای شبکه و دسترسی به یک پایگاه اطلاعاتی است که توسط متخصصین پزشکی تهیه شده است. این شبکه توسط هماهنگ کننده هایی که در شهرداری ها کار می کنند، اداره میگردد.
بحث و نتیجه گیری:
مقاله حاضر به بررسی نقشه شهروندان در یک شهر هوشمند پرداخته است. "هوشمند بودن" صرفاً مربوط به سایز و حجم شهر نمی باشد، بلکه ارتباط مستقیمی به چگونگی تعامل، همکاری و سهولت در گفتگوی سازنده بین شهروندان و مدیریت شهری دارد. بسیاری از مقالات پیشین صرفاً در خصوص مشارکت سیاسی شهروندان با مشارکت الکترونیکی تهیه و ارائه گردیده بودند و توجهی به مشارکت غیرسیاسی و اجتماعی نکرده بودند. اما تکنولوژی و فناوری اطلاعات می تواند هر دو نوع از مشارکت شهروندان را بهبود بخشد. در مقاله حاضر مثالهایی کاربردی از حوزه های مختلف شهری اشاره گردید که در آنها شهروندان توانسته اند به صورت غیرسیاسی در مدیریت شهری به صورت داوطلبانه و یا متخصصانه مشارکت داشته باشند.
منبع: وبسایت Research Gate