فونداسیون یا پی، شالوده و اساس هر سازه ای محسوب می شود و وظیفه انتقال بارهای وارده از سوله به زمین را بر عهده دارد. انتخاب نوع فونداسیون مناسب برای سوله، از اهمیت بالایی برخوردار است. چراکه فونداسیون نامناسب می تواند منجر به نشست، ترک خوردگی و حتی تخریب سوله شود. بنابراین در این مقاله، ابتدا به معرفی انواع مختلف فونداسیون سوله خواهیم پرداخت. سپس برای هر یک از انواع فونداسیون ها، ویژگی ها، مزایا و محدودیت ها را به طور جامع بررسی خواهیم کرد.
فونداسیون سوله چیست؟
فونداسیون همانند یک پایه قوی و محکم است که سازه سوله را به زمین متصل می کند تا بارهای ساختمانی از سوله به خاک منتقل شوند. هدف اصلی از ساخت فونداسیون سوله، جلوگیری از آسیب دیدگی و تغییر شکل ناخواسته سازه به علت بارهای عملیاتی، بارهای نیروی باد، نیروهای زلزله و شرایط محیطی دیگر است.
بنابراین، فونداسیون ساختمان نقش بسیار مهمی در ایجاد استحکام و پایداری سازه دارد. اگر این بخش به درستی ساخته نشود، سازه ممکن است در معرض لرزش قرار بگیرد و خطر فرو ریختگی و تخریب آن افزایش یابد. اما نحوه اجرای فونداسیون سوله به چه صورت است؟
1) بررسی خاک
در اولین مرحله خاک موجود در محل ساخت سوله آزمایش می شود تا ویژگی های مهم آن شامل نوع خاک، ظرفیت باربری، پایداری و سایر خصوصیات فیزیکی و مکانیکی مورد بررسی قرار گیرد. این آزمایشات شامل تست تحمل بار، تست نفوذپذیری و آزمون های دیگر است.
2) تعیین وزن سوله
وزن کلی سوله و بارهایی که بر آن اعمال می شود، شامل بارهای ثابت (مانند وزن سازه، بارهای مصنوعی و زنده) و بارهای متغیر (مانند بار باد، و غیره) محاسبه می شود. این اطلاعات برای طراحی و محاسبه فونداسیون و پایه سوله بسیار مهم است.
3) طراحی فونداسیون سوله
در این مرحله، با توجه به وزن سوله و ویژگی های خاک، برنامه ریزی دقیقی برای ساخت پایه و فونداسیون صورت می گیرد. در این برنامه ریزی، انواع و ابعاد پایه و نوع فونداسیون (مثل منفرد، ستونی و غیره) و نحوه انتقال بارها به خاک مشخص می شوند. به این ترتیب، یک طرح دقیق برای ساختار زیرین سوله تهیه می شود که تضمین کننده استحکام و پایداری سوله است.
4) تعیین مکان دقیق سوله
قبل از اجرای فونداسیون سوله، عواملی که ممکن است بر فونداسیون تأثیر منفی داشته باشند باید شناسایی و از بین برده شوند. مثل درخت، درختچه، سنگ و سایر اجسام جامد. همچنین، مکان دقیق سوله با کمک متر، و گونیا بر روی زمین تعیین می شود.
5) اصلاح سطح زمین با کمک خاکبرداری
در مرحله پنجم، زمین برای اجرای فونداسیون سوله، بایستی تراز و صاف شود. بنابراین با کمک ابزارهایی مانند بولدوزر، لودر و جرثقیل خاکبرداری انجام می شود تا زمین تراز شود و سطح صافی را برای ساخت فونداسیون فراهم کند.
پیشنهادی: پایدارسازی ساختمان
6) آغاز فونداسیون سوله
در مرحله بتن مگر، یک لایه بتن با ضخامت 10 تا 15 سانتی متر و با حداقل مقدار سیمان روی سطح فونداسیون ریخته می شود. در مرحله میانی فونداسیون، یک لایه بتن با ضخامت 3 سانتی متر روی سطح فونداسیون تثبیت می شود و ورق فلزی به عنوان تقویت کننده روی آن قرار می گیرد. در آخر، سنگ های معدنی شکسته، شن و ماسه برای تهیه لایه نهایی فونداسیون استفاده می شوند.
7) بولت گذاری در ساختار فونداسیون
در فونداسیون محل هایی برای نصب ستون ها مشخص می شود. این محل ها براساس طراحی سازه و بارهایی که سازه باید تحمل کند، تعیین می شوند. پس از آن، پیچ های ضخیم و بلندی به نام بولت در محل های مشخص شده قرار داده می شوند. بولت ها باید به طور عمودی و متمرکز در این محل ها قرار گیرند.
بعد از بولت گذاری، پایه های ستون ها روی بولت ها قرار داده می شوند. سپس خود ستون ها با استفاده از جرثقیل در محل نصب خود جای میگیرند. جرثقیل باید با دقت و هماهنگی مناسب، ستون ها را روی پایه ها قرار دهد. ستون ها با استفاده از پیچ و مهره یا با جوشکاری به بولت ها متصل می شوند.
مراقبت و دقت در هنگام اجرای مراحل فونداسیون سازه سوله و بولت گذاری بسیار حائز اهمیت است. اتصالات بین بولت ها و ستون‌ها باید به درستی و با دقت انجام شوند تا استحکام سازه تضمین شود. هر گونه خطا یا ناقصی در این اتصالات می تواند منجر به ضعف و کاهش استحکام سازه شود.
بناباین برای انجام بولت گذاری و نصب ستون ها بهتر است از تجربه و دانش متخصصین مربوطه و استانداردهای صنعتی پیروی کنید. متخصصین مجرب در این حوزه با تجربه ای گسترده در اجرای این مراحل، نکات و آموزه های مهم را به شما ارائه خواهند کرد و مشکلات احتمالی را پیشگیری می کنند.
برای مطالعه: هوشمند سازی گلخانه
انواع فونداسیون سوله
فونداسیون به عنوان پایه و پشتوانه سوله شناخته میشود. یک فونداسیون سالم و مستحکم سوله را از تاثیرات ناشی از نیروهای خارجی مانند زلزله، بارهای زنده و بارهای مرده محافظت می کند .بنابراین عمر سوله به طور قابل توجهی افزایش می یابد. این بدین معنی است که هزینه های مربوط به نگهداری سازه نیز کاهش پیدا میکند.
فونداسیون ها به سه نوع منفرد، گسترده و نواری تقسیم می شوند که هر کدام ویژگی ها و کاربردهای خاصی دارند. در زیر به توضیح کامل و جامع این سه نوع فونداسیون پرداخته ایم:
- فونداسیون منفرد:
فونداسیون منفرد یا فونداسیون پایه ای به صورت جداگانه برای هر ستون ساختمان استفاده می شود. در این نوع فونداسیون، هر ستون یک پایه جداگانه دارد که بار ساختمان را به زیربنای زمین منتقل می کند. فونداسیون منفرد معمولاً در ساختمان های کوچک و سازه هایی با بار ضعیف کاربرد دارد.
- فونداسیون گسترده:
در این نوع فونداسیون، گروهی از ستون ها روی یک بستر مشترک قرار می گیرند و بار ساختمان به طور مستقیم به این بستر منتقل می شود. فونداسیون گسترده در سازه های بزرگتر و با بار قوی تر استفاده می شود.
- فونداسیون نواری:
در فونداسیون نواری، یک نوار بتنی بلند و باریک در اطراف محدوده پایه ساختمان قرار می گیرد. این نوار بتنی عموماً به عنوان پشتیبان اصلی ساختمان، وزن آن را به طور یکنواخت به خاک منتقل می کند. فونداسیون نواری معمولاً در سازه هایی با ساختارهای بلند مورد استفاده قرار می گیرد.
نکات کلیدی فونداسیون سوله
فونداسیون یکی از بخش های حیاتی سوله است که برای ایجاد استحکام، پایداری و انتقال بارهای ساختمانی به خاک استفاده می شود. در ادامه، به طور جامع و کامل، به نکات تکمیلی درباره فونداسیون سازه سوله و مهمترین اصول اجرای آن می پردازیم:
استفاده از پی های منفرد:
در صورتی که سوله ارتفاع کمی دارد، بهتر است از پی های منفرد استفاده کنید. این نوع پی ها معمولاً مقرون به صرفه تر و رایج تر هستند و اجرای آنها باعث کاهش هزینه های فونداسیون می شود.
با این حال، برای سوله هایی که ارتفاع و حجم زیادی دارند، استفاده از پی های منفرد غیرممکن است و نیاز به روش های دیگری مانند پی نواری یا پی استوانه ای دارد.
-انجام مراحل زیرساختی و ساخت فونداسیون به صورت مجزا و متوالی انجام می شود. بهتر است بین بخش های منقطع از طریق شناژ یا اتصالات دیگر به یکدیگر متصل شوند. این اقدام باعث افزایش استحکام سوله و انتقال بارهای سازه ای بهتر می شود.
-در اجرای فونداسیون سوله، باید تلاش کنید تا فونداسیون به صورت یکپارچه و واحد اجرا شود. این به معنای این است که تمام بخش های فونداسیون، از جمله پی ها و بلاک های بتنی، به صورت متصل و یکپارچه در طول و عرض سازه اجرا شوند. این اقدام باعث افزایش مقاومت و پایداری فونداسیون در مقابل نیروهای زلزله و عوامل محیطی دیگر می شود.
با رعایت این نکات تکمیلی، شما به بهترین شکل ممکن مراحل اجرای فونداسیون برای سازه سوله را انجام داده و به استحکام و پایداری بیشتری دست خواهید یافت. همچنین، طبقه بندی و انتخاب نوع پی ها بر اساس نیازهای سازه و خاک اطراف نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
فرق فونداسیون سوله و فونداسیون ساختمان در چیست؟
هر دو فونداسیون سوله و فونداسیون ساختمان از بتن و میلگرد ساخته می‌شوند و هدف آنها انتقال بار سازه به زمین است. اما تفاوت هایی در نحوه اجرا وجود دارد که باید در طراحی و ساخت هر یک از این نوع فونداسیون ها مدنظر قرار گیرد.
۱. عمق:
یکی از اصلی ترین تفاوت ها بین فونداسیون سازه سوله و فونداسیون ساختمان، عمق آنها است. فونداسیون سوله عمدتاً عمق کمتری دارد و معمولاً در حدود ۵۰ سانتی متر است. بدان معنا که برای ساخت فونداسیون سازه سوله، نیازی به حفر یا گودبرداری عمیق نیست و این باعث سهولت و سرعت بیشتر در ساخت و نصب فونداسیون می شود. از طرف دیگر، فونداسیون ساختمان به دلیل نیاز به پایداری و استحکام بیشتر، عمدتاً عمق بیشتری دارد.
۲. مصالح:
سازه سوله ممکن است با وزن و بارهای سنگینی سروکار داشته باشد. به همین دلیل، از میلگرد و فولاد بیشتری برای ایجاد استحکام در فونداسیون استفاده می شود. از طرفی، در فونداسیون ساختمان از میلگرد و فولاد کمتری استفاده می شود. در این حالت، مصالح دیگری مانند بلوک بتنی و سیمان به جای آنها مورد استفاده قرار میگیرند. البته، ترکیب و نسبت مصالح به یکدیگر بستگی به نیازهای استحکام و ایمنی فونداسیون و سازه دارد و بر اساس آن انتخاب می شوند.
۳. گودبرداری:
وقتی می خواهیم یک ساختمان را بسازیم، برای ایجاد فونداسیون آن نیاز به حفر گودی عمیق و گسترده داریم. این حفره عمدتاً برای ساخت پارکینگ زیرزمینی و طبقات زیرین ساختمان استفاده می شود. اما در ساخت سازه های سوله، نیازی به گود برداری عمیق تر برای این مناطق وجود ندارد. این موضوع باعث می شود که ساخت سازه های سوله ساده تر و زمان کمتری نیاز داشته باشد.
۴. آهن کشی:
یک ویژگی خاص در فونداسیون سازه سوله، استفاده از آهن کشی در سطوح دیوارها است. این آهن کشی به منظور افزایش استحکام و سختی سازه به کار می رود. از طرف دیگر، در فونداسیون ساختمان این نوع آهن کشی در سطوح دیوارها وجود ندارد و از روش های دیگری برای تقویت سازه استفاده میکنند.
جمع بندی
اگر فونداسیون برای سوله به درستی اجرا نشود، می تواند باعث ناپایداری و خطر فرو ریختگی سازه سوله شود. بنابراین برای جلوگیری از این مشکلات، مهم است که شرکت های متخصص و ماهر در زمینه انواع فونداسیون را انتخاب کنید. این شرکت ها با تجربه و دانش فنی خود، می توانند فونداسیون سوله را به درستی طراحی و اجرا کنند.
