10 راهکار اساسی برای بهینه سازی مصرف انرژی در سیستم تهویه مطبوع

طبق آمار ارائه شده توسط سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران، سهم سیستم های تهویه مطبوع از مصرف انرژی در ساختمان های کشور، بیش از 45 درصد است. بنابراین، اجرای راهکارهایی که منجر به کاهش مصرف در حوزه تهویه می شوند، می تواند تاثیر کلانی بر کاهش مصرف انرژی و سوخت های فسیلی و در نتیجه کاهش هزینه های این حوزه در سطح کلان کشوری و همچنین بهبود وضعیت محیط زیست بر اثر کاهش احتراق سوخت های فسیلی بگذارد. 

در همین راستا، در نوشتار پیش رو، 10 راهکار جامع جهت کاهش مصرف انرژی در سیستم های تهویه مطبوع معرفی و بررسی خواهند شد. 

بهینه سازی مصرف انرژی با نگهداری و سرویس کاری منظم

مرکز فناوری مدیریت انرژی و ساختمان آمریکا طی پژوهشی، درصد کاهش مصرف انرژی بر اثر سرویس کاری منظم تجهیزات HVAC را 15 تا 20 دصد اعلام کرد. 

تعمیر و نگهداری می تواند شامل، تعویض قطعات، تعمیر و تمیزکاری تجهیزات، و بررسی و برنامه ریزی طول عمر تجهیزات برای زمان بندی سرویس های بعدی باشد. بدیهی است که با فرسودگی هر یک از تجهیزات، راندمان آنها و طبعا نسبت کارکرد مفید به انرژی مصرف شده در آنها کاهش می یابد.

بهینه سازی مصرف انرژی: از تجهیزات کنترلی هوشمند استفاده کنید!

سیستم مدیریت ساختمان (BMS ) یا سیستم اتوماسیون ساختمان (BAS ) به سیستمی اطلاق می شود که در یک ساختمان نصب شده و از طریق اجزای خود کنترل قسمت های مختلف ساختمان و نمایش خروجی های مناسب را برای کاربر امکان پذیر می نماید. قسمت های مختلف تحت کنترل معمولا شامل تاسیسات مکانیکی و سیستم تهویه مطبوع (HVAC) و تجهیزات روشنایی بوده که می تواند به سیستم های ایمنی، آتش نشانی، تنظیم دسترسی، تامین برق اضطراری و … نیز تسری یابد. به طور کلی هدف از استفاده از سیستم های BMS در یک ساختمان تطبیق شرایط کارکرد اجزای مختلف با توجه به شرایط محیطی و نیاز ساختمان در آن زمان است. 
در سیستم مدیریت ساختمان بسیاری از اعمالی که ساکنان از روی عادت و بصورت غیر ارادی انجام می دهند توسط سیستم های هوشمند انجام می گردد که باعث صرفه جویی در زمان و هزینه نیروی انسانی شده و بعلاوه کاشه مصارف انرژی، کاهش هزینه های انرژی، کاهش خطاپذیری و افزایش اثربخشی سیستم را به دنبال دارد .با بکارگیری انواع حسگرها در داخل و خارج ساختمان و با بکارگیری یک سیستم واحد می توان بصورت لحظه ای، کنترل تمامی شرایط آسایشی و امنیتی را در اختیار داشت و از آنها در جهت رسیدن به شرایط ایده آل استفاده کرد. برای این منظور، نیاز به تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری خاص می باشد که با گرد آوری اطلاعات محیطی و انتقال داده ها به سیستم مرکزی، روند کنترل و مدیریت ساختمان اجرا می گردد. 
در ساختمان های هوشمند با استفاده از سیستم خودکار کنترل روشنایی ساختمان، کنترل سیستم سرمایش و گرمایش، کنترل دوربین های مدار بسته، کنترل در ها، کنترل وضعیت های اضطراری همچون آتش سوزی، زلزله و بسیاری کنترل-های هوشمند دیگر، مصرف انرژی به نحو چشمگیری کاهش می یابد .ساختمان هوشمند، ساختمانی است که مجهز به یک زیرساختار ارتباطاتی قوی بود که می تواند به صورت مستمر نسبت به وضعیت های متغیر محیط عکس العمل نشان داده و خود را با آنها وفق دهد و همچنین به ساکنین ساختمان این اجازه را می دهد که از منابع موجود به صورت موثرتری استفاده کرده و امنیت و آسایش آنها را افزایش دهد . 

بنابراین، این سیستم ها می توانند تاثیر قابل توجهی بر کاهش مصرف انرژی در ساختمان داشته باشند.

بهینه سازی مصرف انرژی: از ابر و باد و مه و خورشید و فلک کمک بگیرید!

در بسیاری از فصول سال، هوای بیرون می تواند بخشی از نیازهای گرمایشی و سرمایشی ما را تامین کند. گاهی باز کردن پنجره ها و ایجاد فرصت برای تهویه طبیعی ساختمان، ممکن است نیاز به روشن بودن کولر را برطرف کند: کاری که سال ها قبل از اختراع سیستم های سرمایشی توسط اجداد ما از طریق بادگیر ها انجام می شد. 

همچنین طراحی معماری ساختمان به گونه ای که بیشترین بهره را از نور خورشید بگیرد و بخشی از نیاز ساختمان به گرما، از طریق حرارت خورشید تامین شود، از دیگر راهکارهای passive در طراحی ساختمان ها به شمار می رود.

بهینه سازی مصرف انرژی: مسیر جریان هوا را مسدود نکنید

مسدود کردن مسیر توزیع هوا با قرار دادن مبلمان و سایر اشیا در مقابل دریچه های هوا، می تواند توزیع هوا در اتاق را مختل کرده و کارایی سیستم تهویه را کاهش دهد. همچنین سطح دریچه ها و کانال ها بایدعاری از هرگونه گرفتگی باشد. 

عایق کاری را جهت بهینه سازی مصرف انرژی فراموش نکنید!

عایق کاری نقش بسیار مهمی در گرم نگه داشتن ساختمان در فصل زمستان و خنک نگه داشتن آن در فصل تابستان دارد . به کمک عایق کاری می توان یک خانه را در زمستان ۵ درجه گرمتر و در تابستان ۱۰ درجه خنک تر نگه داشت.

عایق کاری جداره های خارجی ساختمان، می تواند ۳۵ تا ۵۵ درصد از اتلاف حرارت ناشی از سقف،کف و دیوارهای مجاور فضای آزاد را کاهش دهد. انتخاب روش مناسب عایق کاری ساختمان نیازمند توجیه فنی اقتصادی می باشد و به عوامل مختلفی نظیر وضعیت جدار، هزینه عایق کاری، نمای خارجی ساختمان و … بستگی دارد. همچنین روش های عایق کاری ساختمان های احداث شده با ساختمانهای درحال ساخت متفاوت می باشد.

تجهیزات تهویه مطبوع کارآمد بخرید تا مصرف انرژی بهینه گردد

صنعت تهویه مطبوع دنیا، روز به روز در حال توسعه و پیشرفت است و سیستم های نوین و کارآمد در صف ورود به بازارهای دنیا هستند. در این میان یکی از مشکلات عمده در بخش انرژی، عدم رغبت مردم و کارفرمایان به استفاده از سیستم های کم مصرف و مدرن است. سیستم هایی که می توانند بعضا تا بیش از 30 درصد راندمان تهویه مطبوع را بالا ببرند. 

بهینه سازی مصرف انرژی: فیلتر های هوا را مرتب عوض کنید!

در آن دسته از تجهیزات تهویه مطبوع که از فیلترهای هوا استفاده می کنند، تجمع گرد و غبار و گرفتگی فیلتر ها می تواند منجر به تحت فشار کار کردن موتور فن ها فشار آمدن به سیستم  می شود. از این رو، تعویض به موقع فیلترها، می تواند از اتلاف انرژی در این بخش پیشگیری کند. 

هر درجه تغییر دمای اتاق می تواند بر مصرف انرژی موثر باشد!

آسایش حرارتی، اصلی ترین علت استفاده از سیستم های تهویه مطبوع است. اما این مفهوم، تعریف دقیق و مشخصی ندارد و کاملا یک مساله نسبی است که برای هر فرد بسته به شرایط متابولیکی و روانشناسی می تواند متفاوت باشد. از این جهت، عادت به کاهش حتی یک درجه ای دمای تنظیم شده اتاق در زمستان (یا کاهش آن در تابستان)، اگر توسط تعداد زیادی از هم وطنان رعایت شود، می تواند تاثیر بزرگی بر مصرف انرژی در کشور بگذارد. 

وسایل الکترونیکی خانه را در زمان عدم استفاده خاموش کنید!

هریک از وسایل الکترونیکی خانه، از تلوزیون و کامپیوتر گرفته تا لامپ ها و سایر لوازم، مقداری گرما تولید می کنند که این حرارت باید توسط تجهیزات تهویه مطبوع برطرف شود. بنابراین خاموش کردن لوازم برقی در زمان عدم استفاده، علاوه بر تاثیری که بر کاهش مصرف برق خود آنها دارد، می تواند بار وارد شده به سیستم تهویه را نیز کاهش دهد. 

بهینه سازی مصرف انرژی: به مطالعه در خصوص انرژی اهمیت دهید!

اعمال هرگونه تغییر مثبت در هر صنعتی، ابتدا نیازمند فرهنگ سازی و ارتقای درک جامعه از نیاز به آن تغییر است. از این رو لازم است دستگاه ها و نهادهای مختلفی که متولی فرهنگ در سطح جامعه هستند، از جمله صدا و سیما، آموزش و پرورش و … ، به طور جدی در زمینه فرهنگ سازی صرفه جویی انرژی اهتمام ورزند.