نور و روشنایی، نیاز اولیه پیاده راه ها

نور به عنوان یکی از عناصر غیر کالبدی منظر شهری تاثیر زیادی در زیبایی و کیفیت فضاها دارد.نورهایی که در هنگام شب و در عناصر و جاهای مختلفی می تابند بسته به اینکه از چه زاویه ای بتابند یا در چه فاصله ای قرار گرفته باشند، تاثیر متفاوتی در کیفیت فضا دارند. بنابراین ارتقاء کیفیت فضا به وسیله نورپردازی صحیح فضاهای شهری از سوی طراحان شهری امری بسیار ضروری است. 
در این مطلب می خواهیم به اهمیت کیفیت نورپردازی پیاده راه ها از منظر روشنایی شهری بپردازیم. اینکه چگونه نورپردازی صحیح و اصولی پیاده راه ها با مکان یابی درست می تواند در پیاده مدار کردن شهر موثر واقع شده وبه دنبال آن از حجم و تردد ماشین ها در خیابان ها و آلودگی و ترافیک بکاهد. چرا که نورپردازی صحیح پیاده راه ها امنیت، ایمنی و جذابیت فضاهای پیاده و پیاده راه ها را باعث می شوند.

طبق تحقیقات به عمل آمده نورپردازی خیابانی در کاهش جرم و جنایت نقش داشته و وجود نور در شب ترس از جرم و جنایت را کاهش می دهد. 
یک مسیر پیاده رو باید به صورت مستمر ایمن باشد. باید دارای قدرت دید واضح و شفاف بوده و موانع را تشخیص دهد. نور و روشنایی امنیت شخصی را افزایش داده و می تواند احتمال آسیب دیدن عابر پیاده را کاهش دهد. نورپردازی عابرین را از مسائلی مثل دزدی و تهاجم محافظت کرده و رفتارهای ضد اجتماعی را به حداقل برساند. 

حتی روشنایی می تواند سطح برداشت و احساس عابرین پیاده را از خطر صدمه فیزیکی و یا مواجهه با یک رفتار ضد اجتماعی کاهش دهد. 
بنابراین نورپردازی باید شرایط شناسایی متقابل افراد قبل از چهره به چهره شدن را فراهم آورد و اطلاعات بصری کافی را در مورد افراد قبل از نزدیک شدن آن ها ارائه کند. 
نورپردازی و روشنایی کافی باید در مناطقی مانند ایستگاه های اتوبوس، باجه های تلفن همگانی، دستگاه های خودپرداز و که در کنار آن ها احتمال رفتارهای ضد اجتماعی وجود دارد جاگذاری ورعایت شود.

نورپردازی شهری جذاب، تاثیری بر عابرین پیاده دارد که باعث می شود از پیاده روی لذت ببرند و به همین دلیل برای ایجاد تعامل، ارتباط بیشتر بین شهروندان می توان از نورپردازی استفاده کرد. نورپردازی کمک می کند مناظر شهری جذاب و دیدنی ایجاد شوند که این موضوع موجب افزایش سهم پیاده روی می گردد.
برای ایجاد جذابیت با نورپردازی یکی از روش ها این است که لامپ ها همه در یک ارتفاع یکسان نصب شوند. بنابراین می توان ارتفاع نصب لامپ ها را افزایش داد که برای این کار باید قدرت نور آن ها را افزایش داده  و فاصله بین آن ها را بیشتر کرد.

پیشنهاداتی در این زمنیه برای رعایت اصول نورپردازی در پیاده راه ها مطرح می گردد:

• میدان دید عابرین پیاده براساس ویژگی های پیاده راه ها، باید براساس نورپردازی درست تامین شود. میدان دید مطلوب برای حصول ایمنی در حدود 5 تا 6 متر برآورد شده است.
• رنگ های نورپردازی باید سبب افزایش رنگ های محیط پیاده روی شود. رنگ نور باید حداکثر شباهت به نور و روشنایی روز را داشته باشد. 
• ساختمان هایی که بیان کننده هویت یک منطقه هستند باید با استفاده از تمرکز نورپردازی تقویت شوند تا عابرین پیاده از پیاده روی لذت ببرند.
• علاوه بر امنیت شهروندان و قابل رویت شدن فضا باید به بحث زیبایی شناسی و تزیین آن نیز توجه کرد، تا اغتشاشات بصری و آلودگی نوری به حداقل برسد.

منبع: برگرفته از مقاله نقش نورپردازی در افزایش کیفیت پیاده روی شهروندان، نوشته سید هادی حسینی