بچینگ پلانت چیست؟ مروری بر ماشین آلات تولید و اجرای بتن
ماشین آلات و ابزارهای مختلفی به منظور تهیه و تولید و حمل و نقل بتن ها استفاده می شوند. در این مقاله به معرفی مهمترین بخش ه و تجهیزات ساخت و تولید بتن پرداخته شده است.
انواع ماشین آلات صنعت بتن آماده
انواع ماشین آلاتی که در تولید بتن آماده مورد استفاده قرار می گیرند، عبارتند از:
- ماشین آلات تولید کننده بتن (انواع بچینگ پلانت ها)
- ماشین آلات حمل کننده بتن (انواع تراک میکسرها)
- ماشین آلات تخلیه کننده بتن (انواع پمپ های بتن)
بچینگ پلانت
بچینگ پلانت مجموعه ای از ماشین آلات مختلف است که وظیفه توزین مصالح اولیه، متناسب با طرح اختلاط و مخلوط کردن آن ها را به عهده دارند.
اجزای بچینگ پلانت
- بخش تأمین کننده سنگدانه ها شامل نگهداری، توزین و انتقال آن ها
- بخش تأمین سیمان شامل نگهداری توزین و انتقال آن ها (سیلوهای سیمان، اسکروی سیمان، باسکول سیمان)
- بخش تأمین آب
- بخش میکس (اختلاط) مصالح اولیه
- بخش (اتاقک) کنترل
- منابع تأمین افزودنی
- منابع تأمین برق
که به بخش 4 و 5 بدنه اصلی بچینگ گفته می شود.
پیشنهاد ویژه: اسکلت بتنی، همه اطلاعات لازم طراحی تا اجرای سازه بتنی
معرفی بخش های مختلف یک بچینگ پلانت:
دپوی مصالح
برای افزایش راندمان دستگاه باید مصالح مورد استفاده در نزدیکی دستگاه به فرمی مناسب دپو و انبار شوند، که فرم های مرسوم مورد استفاده عبارتند از خطی و ستاره ای که هریک مزایا و معایب خاص خود را دارد.
در ساخت دپو و انبار مصالح باید نکاتی را در نظر گرفت که مواردی از آن ها در ذیل شرح داده شده است:
- در صورت زیاد بودن سرعت و شدت باد در منطقه و یا استفاده از فیلرها و میکروسیلیس برای تولید بتن، باید جهت وزش باد در ساخت جداکننده (دیوایدرهای) دپو در نظر گرفته شود تا باد باعث پراکندگی مصالح و همچنین آلودگی منطقه نشود.
- در ساخت انباری و دپوی پشت بچینگ باید سعی شود مصالح در معرض نور مستقیم آفتاب قرار نگیرند و یا این زمان به حداقل ممکن خود برسد زیرا با توجه به گرمای منطقه ساخت بتن در این حالت با مشکلات زیادی توأم خواهد بود.
- در ساخت انبار و دپو بهتر است حجم هر پارتیشن با توجه به مصالح مورد نیاز تعیین شود اما علیرغم این مسئله باید توجه کرد که این تقسیم بندی نباید باعث بروز مشکلات دیگر مانند گیرکردن جام دراگ لاین در قسمت بالای دیوایدرهای یک پارتیشن شود. بدین معنی که باید عرض دهانه منتهی به دریچه در هر پارتیشن از عرض جام دراگ لاین بزرگتر باشد.
- در ساخت انبار و دپو باید دقت شود که این محل در موقعیت خاصی قرار گیرد که اولا برای حمل و نقل مصالح از بیرون کارگاه به داخل انبار و دپو و همچنین جابجایی مصالح از انبار به پشت دپو کمترین مسافت طی شود. ثانیاً این دو قسمت باید در ابتدای خط تولید باشند. ثالثاً از این جهت که فضای زیادی به این امر اختصاص داده می شود، راه های ارتباطی را مسدود نکنند.
در نهایت با توجه به آیتم های فوق باید در مورد انتخاب الگوی دپو و محل قرارگیری دپو و انبار و همچنین حجم آن ها تصمیم گیری کرد. البته باید این نکته را در نظر گرفت که گاهی اوقات ممکن است به دلیل در نظر گرفتن و اهمیت دادن به یکی از آیتم ها، آیتم دیگری که اهمیت کمتری دارد نادیده گرفته شود.
بطور مثال برای اینکه محل دپو و انبار در بهترین موقعیت قرار گیرد (ابتدای خط تولید) مجبور باشیم آن ها رو به آفتاب بسازیم که در این صورت باید برای جلوگیری از تابش مستقیم نور آفتاب آن ها را مسقف کنیم.
سیلوهای سیمان
یکی دیگر از مصالح مورد استفاده در تهیه و تولید بتن، سیمان است که سیمان پس از خرید و انتقال به کارگاه در سیلوهای مخصوص به ظرفیت های 100، 250، 750 تن ذخیره می شود. در مورد سیلوها نیز نکاتی مانند آنچه که در قسمت قبل توضیح داده شد باید رعایت شود.
منابع تأمین آب
آب مورد استفاده برای ساخت بتن می توان از دو منبع تأمین شود. تأمین آب در نزدیکی کارگاه و تصفیه آن، خرید آب شیرین می باشد.
بدنه اصلی دستگاه بچینگ (بخش میکس (اختلاط) مصالح اولیه و بخش (اتاقک) کنترل)
مهترین قسمت و به تعبیری قلب مجموعه، دستگاه بچینگ است و به کمک این دستگاه مصالح سنگی، سیمان، افزودنی و آب (در صورت لزوم یخ) به نسبت معین با یکدیگر مخلوط شده و بتن تولید می شود.
منابع تأمین برق
برای تهیه بتن به وسیله دستگاه بچینگ، می بایست برق دستگاه را از طریق برق سه فاز شهر و یا ژنراتور تأمین نمود.
تراک میکسرها
ماشین آلاتی هستند که وظیفه حمل بتن از محل کارخانه تولید بتن آماده به محل مصرف آن را به عهده دارند. البته باید توجه داشت که این ماشین آلات قابلیت اختلات بتن را نیز دارند. تراک میکسرها عموماً با ظرفیت های 4،7،9،12 متر مکعب در کشورمان تولید و استفاده می شوند.
در داخل تراک میکسر در حال حرکت به دلیل ناهمواری های راه و تغییرات در سرعت و شتاب آن، به طور دائمی به اجزای بتن ضرباتی وارد می گردد. اگر خمیر سیال فرض کنیم، این ضربات باعث می شوند سنگدانه های بزرگتر(شن ها) بیشتر از سنگدانه های کوچک (ماسه ها) حرکت کنند و این یعنی جداشدگی.
یک تراک میکسر استاندارد قادر است با عمل میکس مداوم در طول حرکت کیفیت بتن را حفظ کند. تعداد پره های موجود در دیگ تراک، فاصله ی این پره ها از هم، زاویه چرخش آن ها و ابعادشان در طول دیگ (ارتفاع این پره ها در تمامی طول دیگ متغیر است) همگی در کیفیت تراک موثر هستند.
پمپ های بتن
ماشین آلاتی جهت منتقل کردن بتن از تراک به نقطه ی دقیق بتن ریزی در کارگاه ها هستند. این دستگاه ها معمولاً در نوع پمپ دکل (پشت کامیونی) و پمپ زمینی طراحی و ساخته می شوند.
فاکتورهای متعددی جهت انتخاب پمپ دکل یا پمپ زمینی وجود دارد. اما مهمترین فاکتور ارتفاع بتن ریزی و میزان اسلامپ بتن مورد نیاز در محل بتن ریزی است. بطور معمول برای بتن ریزی های افقی از پمپ زمینی و برای بتن ریزی در ارتفاع از پمپ دکل استفاده می نمایند.
البته برای بتن ریزی در ارتفاع بالا انواع خاصی از پمپ های زمینی طراحی و ساخته شده اند. پمپ بتن ها بطور معمول، در نقطه ای از کارگاه به طور ثابت مستقر می شوند و براساس برد مفیدشان در راستای افق و قائم سرویس دهی می کنند.
