راهکارهای اجرایی نورپردازی خیابان های شهری
قبل از مطالعه این مطلب مطالب زیر را بخوانید:
نورپردازی، کیفیت فضاهای شهری و راهکارهای اجرایی
بررسی روش های اجرای نورپردازی شهری
در مطلب زیر می خوانید:
بررسی مفهومی خیابان های شهری و اهمیت نورپردازی آن
اهداف نورپردازی خیابان های شهری
راهکارهای اجرایی نورپردازی خیابان های شهری
شهرها از مسیرها و محورهای ارتباطی مختلفی تشکیل شده اند، که بسته به ویژگی ها و نقشی که دارند اهمیت می یابند. یکی از مهم ترین مسیرهای شهری، خیابان های شهری هستند که در این فضاها تعاملات اجتماعی و فعالیت های شهری مشاهده می شود و شهروندان در ساعات مختلف در آن حضور می یابند.
آنچه که در این میان از اهمیت بالایی برخوردار می باشد این است که چگونه می توان خیابان ها را تبدیل به فضای امن، سرزنده و جذاب نمود که در ساعات شب نیز مورد استفاده عابران پیاده و سواره قرار گیرد؟
در بخش پایانی راهکارهای اجرایی در راستای نورپردازی مطلوب خیابان های شهری و اجرای نورپردازی های مناسب و صحیح به منظور ایجاد فضایی مطلوب به منظور حضور یافتن عابران پیاده و سواره و تلاش در راستای رفع نیازهای آن ها در ساعات تاریکی هوا ارائه می شود.
بررسی مفهومی خیابان های شهری و اهمیت نورپردازی آن
خیابان ها از مهم ترین مسیرها و فضاهای شهری هستند که نقش بسزایی در استخوان بندی و ساختار هر شهر دارند، و از آنجایی که بیشترین حیات جمعی را در خود جای می دهند، عمده ترین سهم را نسبت به دیگر فضاهای شهری به خود اختصاص می دهند. همچین این خیابان ها از عناصر اصلی هستند که در تصویر تصویر ذهنی ساکنان، شهروندان و مردم هر شهری شکل می گیرند. اهمیت مسیرها به آن اندازه است که بیشترین جابه جایی های انسان در شهر از طریق این مسیرها اتفاق می افتد.
خیابان های شهری فضاهای شهری با تراکم بالا هستند، چرا که در این فضاهای شهری طیف گستردهای از کاربری ها، مراکز مهم فعالیتی، مغازه ها و … به منظور قدم زدن، تفریح، گذران اوقات فراغت، دیدن دیگران، دیده شدن متمرکز شده اند. بر این اساس فاکتورهای سرزندگی شهری، خاطره انگیزی و انعطاف از ویژگی های اصلی این فضاهاست که در ساعات شب نیز از طریق نورپردازی باید به تحقق این موارد توجه نمود.
اهداف نورپردازی خیابان های شهری
- اهداف مختلفی برای نورپردازی خیابان های شهری وجود دارد، که در ادامه به مواردی از آن ها اشاره می شود.
- تأمین ایمنی و امنیت در خیابان های شهری برای مردم، عابران پیاده و سواره
- زیباسازی خیابان های شهری به عنوان یکی از مهم ترین فضاهای شهری
- ارتقاء کیفیت های زیبایی شناختی در خیابان های شهری
- تأمین راحتی عابران پیاده و سواره
- ایجاد تنوع در خیابان های شهری در ساعات شب
- ایجاد محیطی سرزنده و فعال در شب از طریق نورپردازی
اجزای خیابان های شهری در نورپردازی
- خیابان های شهری از اجزای مختلفی تشکیل شده اند، این اجزا در ادامه بیان می شود:
- کاربری ها و فعالیت ها (انواع کاربری های تفریحی، گردشگری، فرهنگی و …)
- مسیرهای حرکتی عابران پیاده و سواره (سواره رو، پیاده رو، محورهای عبور دوچرخه)،
- تقاطع ها و نبش ها (بخش های تغییر مسیر) ،
- بدنه ها و جداره ها (نمای ساختمان ها (مسکونی، تجاری، فرهنگی و …)، خط بام، ویترین مغازه ها)،
- کف و اتصالات مبلمان به کف (نورپردازی مناسب کف برای عبور عابران پیاده و سواره )
- مبلمان شهری (میز، صندلی مربوط به رستوران ها و کافه ها، کیوسک، سطل زباله، گلجای و …) ،
- پوشش گیاهی (درختان، گل ها)
مطالعه بیشتر:
کلیه ی این اجزا دارای اهمیت بسیاری در خیابان های شهری هستند که بایستی در ساعات تاریکی نورپردازی شوند. در این خصوص نکته ی اساسی توجه به هماهنگی و انسجام میان اجزا در نورپردازی آن ها است که خیابان های شهری را تبدیل به فضای جذاب، دلپذیر و مطلوب برای حضور مردم نماید. بر این اساس توصیه می شود بخش های مختلف خیابان شهری به گونه ای نورپردازی شوند که با یکدیگر سازگار و مکمل باشند.
نتیجه گیری
خیابان های شهری از مهم ترین مسیرهای هر شهر می باشد که توجه به نورپردازی صحیح آن از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است که باعث ایجاد مناظر شهری و فضاهای شهری مطلوب می شود. و از آنجایی که طیف گسترده ای از فعالیت ها در این خیابان صورت می گیرد و نقش آن در ابعاد مختلف اجتماعی – جا به جایی – دسترسی مطرح است، از اهمیت بسیار زیادی برای مردم برخوردار است. در واقع علاوه بر این که حرکت و جا به جایی در این مسیرها امکان پذیر می شود، بلکه تعاملات اجتماعی و فعالیت های شهری در خیابان های شهری صورت می گیرد. بر این اساس مخاطبان خیابان های شهری بسته به ویژگی ها و نوع خیابان، می توانند طیف گسترده ای از مسافرین، گردشگران، ساکنین شهر باشند، بنابراین این فضاها بایستی واجد کیفیت های محیطی باشند که مردم را ترغیب به استفاده و حضور بیشتر از خیابان های شهری نمایند.
آنچه که باید به آن توجه نمود، برآورده نمودن نیازهای ساکنین، مراجعین به این فضاها و مردم شهر در ساعات تاریکی هوا می باشد. بنابراین نورپردازی مغازه ها، فروشگاه ها، رستوران ها، کافی شاپ ها و سایر کاربری های خیابان شهری که در ساعات شب فعال هستند باید مورد تأکید قرار گیرد.
مطالعه بیشتر در مورد این مطلب:
راهکارهای اجرایی نورپردازی خیابان های شهری
در نهایت پیشنهادات به صورت راهکار های اجرایی و کاربردی به منظور ارتقاء کیفیت نورپردازی خیابان های شهری ارائه می شود:
- تأمین روشنایی مطلوب در بخش های مختلف خیابان های شهری (به خصوص در کنج ها)
- جلوگیری از ایجاد خیرگی، چشم زدگی و اغتشاش نوری در مسیر خیابان
- توجه و بهره گیری از استانداردها و قوانین فنی روشنایی و نورپردازی
- تأکید بر تقاطع ها، تأکید بر ورودی خیابان، تأکید بر ورودی مسیرهای فرعی از خیابان از طریق نورپردازی
- تأکید بر نورپردازی بخش های تغییر جهت در مسیر خیابان
- تأکید بر نورپردازی جنبه های خاص، شاخص و منحصر به فرد خیابان
- مدیریت و سازماندهی نورپردازی ها در مراسم، مناسبت های خاص و رویدادها
- ایجاد نفوذپذیری از طریق نورپردازی در بخش های ورودی خیابان شهری و ورودی ها در جداره ها و نماها
- هماهنگی نورپردازی خیابان شهری در کلیت مسیر
- هماهنگی نورپردازی در بخش های پیاده رو با بناهای با ارزش
- تأکید بر نورپردازی بناهای تاریخی در جداره ی خیابان های شهری
- کاهش نورهای سرگردان در خیابان های شهری
- کاهش درخشندگی از طریق افزایش ارتفاع نصب و دور کردن پایه چراغ ها از دید عابران پیاده و سواره در خیابان های شهری
- بهره گیری از روش های نورپردازی تأکیدی در کاربری های جاذب جمعیت برای ترغیب بیشتر مردم به حضور در فضا
- تقویت و تأکید بر هویت خیابان های شهری از طریق نورپردازی
- فراهم نمودن بسترها و شرایط مناسب برای مشارکت اجتماعی اقشار مختلف مردم با توجه به نقش اجتماعی خیابان های شهری
- تأکید بر نورپردازی بخش های ورودی خیابان های شهری
مطالب مرتبط:
طرح جامع نورپردازی شهری را چگونه تهیه کنیم؟
جذب گردشگر در شب به وسیله نورپردازی (راهکارهای اجرایی)
منابع:
1. پاکزاد، جهانشاه، سوری، الهام،1391، "راهنمای نورپردازی مکان های شهری"، انتشارات آرمانشهر، چاپ اول.
2. پاکزاد، جهانشاه، "نورپردازی شهری و ملاحظات طراحی شهری"، نخستین همایش و نمایشگاه بین‌المللی نورپردازی شهری، 1387،سازمان زیباسازی شهر تهران، 28-25 دی ماه.
3. پاکزاد، جهانشاه، 1384، "راهنمای طراحی فضاهای شهری ایران"، شرکت طرح و نشر پیام سیما، وزارت مسکن و شهرسازی، معاونت شهرسازی و معماری، تهران.
4. علوی طبری، هدی، 1390، " نگاهی به برخی ملاحظات در نورپردازی"، تفکر معماری، شماره 24.
5. علوی طبری، هدی، 1389، "نورپردازی در معماری منظر"، انتشارات شهیدی، چاپ اول، تهران.
