حمل مصالح در فهرست بهای ابنیه
مقدمه
قبل از آغاز این مطلب، نگاهی اجمالی به مقاله بررسی حمل مصالح در فهارس بهای سازمان برنامه و بودجه خواهیم داشت.
در مقاله بررسی حمل مصالح در فهارس بهای سازمان برنامه و بودجه کشور، به بررسی جایگاه حمل مصالح و کاربرد آن در کلیه فهارس بهای منتشر شده توسط سازمان برنامه و بودجه کشور پرداختیم، با آیتم ها و مصالحی که حمل به آنها تعلق می گیرد آشنا شدیم و مقایسه ای مختصر در این خصوص در متون این فهارس بها انجام دادیم.
در این مقاله به بررسی کاربردی حمل مصالح در فهرست بهای ابنیه می پردازیم و با فاکتورهای دخیل در محاسبات حمل مصالح آشنا می شویم و روش محاسبه ضرایب و مقادیر هر یک از مصالح را در صورت وضعیت ها می آموزیم.
یادآوری
یادآوری می کنیم که در مقاله بررسی حمل مصالح در فهارس بهای سازمان برنامه و بودجه کشور و در بخش مصالح مشمول پرداخت هزینه حمل و نقل در فهرست بهای ابنیه با موضوعات زیر آشنا شدیم :
مصالح مشمول پرداخت هزینه حمل مازاد بر 30 کیلومتر در فهرست بها رشته ابنیه به شرح زیر می باشد:
- آهن آلات مربوط فصل هفتم (کارهای فولادی با میلگرد) و فصل نهم (کارهای فولادی سنگین)
- قطعات فولادی سرد گالوانیزه شده
- سیمان
- آجر
- بلوک سفالی
- بلوک بتنی سبک
- آسفالت
- جدول های بتنی پیش ساخته ماشینی پرسی
- کفپوش های بتنی پیش ساخته
- مصالح سنگی (شن، ماسه، مخلوط شن و ماسه، سنگ قلوه، سنگ لاشه و توونان)
- توونان (مصالح رودخانه ای)، اساس و زیر اساس
- آب (حمل آب فقط برای شستشو و ضد عفونی کردن یا آزمون آب بندی واحدهای فرآیندی تصفیه خانه های آب و فاضلاب و مخازن ذخیره آب تعلق می گیرد و نسبت به مازاد بر 2 کیلومتر تا 50 کیلومتر محاسبه و پرداخت می گردد)
علاوه بر موراد فوق الذکر، هزینه حمل مصالح زیر نیز در فصول مربوط به خود به صورت جداگانه محاسبه و پرداخت می گردد:
- حمل خاک ناشی از خاکبرداری دستی و یا ماشینی، نخاله های ساختمانی و مصالح ناشی از تخریب و سوراخکاری بتن با ردیف های فصل عملیات خاکی با ماشین پرداخت می گردد.
حال به بررسی تک تک هر یک از آیتم های فوق الذکر می پردازیم. در این مقاله به بررسی بخش اول و یا همان حمل آهن آلات می پردازیم.
بخش اول : آهن آلات
حمل آهن آلات به چه فصولی تعلق می گیرد؟
همانگونه که می دانیم عملیات اجرایی مربوط به آهن آلات در فهرست بهای ابنیه در فصول زیر بیان شده است:
- فصل هفتم (کارهای فولادی با میلگرد)
- فصل نهم (کارهای فولادی سنگین)
- فصل شانزدهم (کارهای فولادی سبک)
طبق بند “1” مقدمه فصل (28) فهرست بهای ابنیه، حمل آهن آلات فقط به فصول هفتم (کارهای فولادی با میلگرد) و نهم (کارهای فولادی سنگین) تعلق می گیرد و حمل آهن آلات به آیتم های فصل شانزدهم (کارهای فولادی سبک) تعلق نمی گیرد. البته یک مورد استثناء وجود دارد و آن هم قطعات فولادی سرد گالوانیزه شده می باشد که علیرغم قرار گیری در فصل شانزدهم، حمل مصالح به آن تعلق می گیرد.
به نظر می رسد که دلیل عدم پرداخت هزینه های حمل و جابجایی آهن آلات فصل شانزدهم، سبک بودن این تولیدات و تنوع تولید کارخانجات تولید این گونه پروفیل ها در سراسر کشور می باشد که دسترسی را به این موارد آسان تر نموده و نیازی نیست برای تهیه پروفیل خاص، اقدام به ثبت سفارش و حمل از اقصی نقاط کشور نمود و می توان به راحتی پروفیل های مورد نیاز را در هر شهر و یا استانی تهیه نمود. در این میان به دلیل تولید ورقها و قطعات فولادی استاندارد سرد گالوانیزه در برخی کارخانجات خاص، این محصول مشمول پرداخت هزینه حمل گردیده است. البته به نظر نگارنده این مقاله، ورقهای مورد استفاده در کف پله ها که به صورت ساده و یا آجدار از ردیف های فصل شانزدهم پرداخت می گردند نیز باید جزو استثنائات حمل مصالح قرار می گرفت که این مهم به دلایل نامشخصی انجام نشده است.
پیش فرض های محاسبه وزن آهن آلات در فصل حمل و نقل
موارد زیر در محاسبات مربوط به وزن آهن آلات در نظر گرفته می شود:
- وزن کار طبق وزن تئوریک (ابعاد درج شده در نقشه و مشخصات و دستور کارها و صورتمجالس) و به مأخذ جدول های استاندارد مربوط یا جدول های کارخانه سازنده محاسبه و منظور خواهد شد. (خالی از لطف نیست که بدانید در یکی از پروژه های اجرایی، ناظر محترم محاسبات مربوط به وزن میلگرد ها را بر مبنای نتایج آزمایشات میلگرد محاسبه می نمود. این روش طبق نص صریح فهرست بها باطل و غیر قابل قبول است…)
- هزینه حمل میلگرد بستر، کابل های فولادی و میل مهار نیز مشابه حمل میلگرد، طبق ردیف های فصل حمل و نقل محاسبه و پرداخت می شود.
- در فصل نهم (کارهای فولادی سنگین) ، قطعات فولادی که در فرآیند اجرا روی آنها، مطابق نقشه های اجرایی و منضم به پیمان یا دستور کارهای ابلاغی، عملیات پخ زنی بابت رواداری اجرایی یا سوراخ کاری بابت اتصالات مکانیکی انجام شود، وزن قطعات بدون کسر پخ یا سوراخ در نظر گرفته می شود.
- در فصل هفتم (کارهای فولادی با میلگرد) و فصل نهم (کارهای فولادی سنگین)، هزینه های مربوط به تهیه و مصرف الکترود، مفتول یا سیم آرماتوربندی، در قیمت های واحد مربوط منظور شده است و از این بابت، اضافه وزن پرداخت نمی شود.
- در فصل هفتم (کارهای فولادی با میلگرد)، وزن خرک ها و سنجاقک های مورد نیاز که به منظور حفظ فاصله میلگردها از یکدیگر و یا از قالب بندی مورد استفاده قرار گرفته است، محاسبه و پرداخت می گردد.
- در فصل هفتم (کارهای فولادی با میلگرد) وزن میلگرد های استفاده شده برای تقویت واحدهای بنایی نظیر میلگرد گذاری افقی و قائم اطراف بازشو یا تقویت دیوارهای جدا شده از سیستم اصلی سازه ای، محاسبه و پرداخت می شود.
- در صورت استفاده از پیچ و مهره و واشر در فصول هفتم و نهم، وزن پیچ و مهره محاسبه و پرداخت می شود. این وزن در فصل حمل و نقل که اوزان از ردیف های مربوط به فصول مربوطه (فصل هفتم و فصل نهم) نقل می گردد نیز محاسبه و پرداخت می گردد.
- وزن مربوط به زیرسازی فلزی سنگ نما در فصل نهم پرداخت می گردد و حمل مصالح مرتبط با آن پرداخت می گردد.
- هزینه حمل قطعات سازه فضاکار از کارخانه سازنده تا محل اجرای طرح، بر حسب وزن قطعات حمل شده، از ردیف های حمل آهن آلات پرداخت می شود.
- هزینه های اجرای اتصال شاخه های استاندارد، در ردیف های مربوط منظور شده استو بابت جوشکاری یا وزن مصالح مربوط به آن، هیچگونه پرداختی به عمل نمی آید.
- در فصل دهم (سقف بتنی)، آهن های مصرفی در تمام قسمت های اجرای سقف بتنی، جداگانه مطابق ردیف های فصل های مربوط (فصول هفتم و نهم) محاسبه و پرداخت می شود.
- در فصل یازدهم (آجرکاری و شفته ریزی)، آهن های مصرفی در تمام قسمت های اجرای عملیات، جداگانه مطابق ردیف های فصل های مربوط (فصول هفتم و نهم) محاسبه و پرداخت می شود.
- در فصل دوازدهم (بتن پیش ساخته و بلوک چینی)، آهن های مصرفی در تمام قسمت های اجرای قطعات پیش ساخته بتنی و بلوک چینی، جداگانه مطابق ردیف های فصل های مربوط (فصول هفتم و نهم) محاسبه و پرداخت می شود.
ضرایب مربوط به حمل آهن آلات در فهرست بهای ابنیه
در این قسمت با ضرایب قابل اعمال به وزن آهن آلات برای محاسبه مقادیر حمل آشنا می شویم:
- به ازای هر کیلوگرم فولاد مصرفی مربوط به فصل های هفتم و نهم، که بر اساس مشخصات فنی و نقشه های اجرایی مشخص می شود، 1.05 کیلوگرم بابت افت و دور ریز محاسبه و منظور می شود.
- در صورتی که طبق ضوابط و یا دستور کارفرما، مقرر شود قطعات سازه های فلزی در کارخانه ساخته شود و سپس برای نصب به کارگاه حمل شود:
- مطابق بند (1) هزینه حمل آهن آلات از محل تهیه به کارخانه، با اعمال ضریب 1.05 بابت افت و دور ریز محاسبه و پرداخت می شود.
- به دلیل حجیم بودن قطعات فلزی و به تبع آن تحمیل هزینه های مضاعف حمل و نقل، برای جبران هزینه بارگیری و باراندازی و حمل تا فاصله 75 کیلومتر، معادل 4 برابر ردیف حمل آهن آلات از فاصله 30 تا 75 کیلومتر فهرست بها محاسبه و پرداخت می گردد (شایان ذکر است که حداقل فاصله حمل منظور شده برای این قسمت 30 کیلومتر می باشد، به این مفهوم که اگر فاصله حمل از کارخانه ساخت قطعات تا کارگاه محل نصب، کمتر از حتی 30 کیلومتر هم باشد، حداقل 30 کیلومتر حمل به این قطعات تعلق خواهد گرفت و توجه به این مهم برای دست اندر کاران این حوزه ضروری و مهم است.)
- برای فواصل مازاد بر 75 کیلومتر حمل از کارخانه تولید قطعات فولادی تا محل نصب در کارگاه، طبق قیمت ردیف های بعدی، با اعمال ضریب 1.5 به ردیف های مربوط، محاسبه و پرداخت می شود.
مبدأ حمل آهن آلات
مبدأ حمل فولاد برای پرداخت هزینه حمل به شرح زیر تعیین می شود:
- در صورتی که فولاد مستقیماً از تولید کنندگان داخلی یا بورس کالا خریداری شود، مبدأ حمل برای خرید به دو روش زیر محاسبه می شود:
- محل حمل وقتی که خرید از تولید کنندگان داخلی باشد، محل تولید می باشد.
- محل حمل وقتی که خرید از بورس کالا می باشد، محل تحویل آهن آلات می باشد.
- در صورتی که فولاد مستقیماً از تولید کنندگان داخلی یا بورس کالا خریداری نشود، مبدأ حمل، نزدیکترین محل تولید فولاد به کارگاه است که فولاد مورد نظر را تولید می کند. کارخانه های نورد نیز جزو تولید کنندگان فولاد محسوب می شوند.
- حمل مصالح و قطعات فولادی سرد نورد شده گالوانیزه، از محل کارخانه تولید تا محل نصب در کارگاه، تا 30 کیلومتر در واحد ردیف مربوط پیش بینی شده است. بابت حمل بیش از 30 کیلومتر، از ردیف مربوط به حمل آهن آلات و سیمان پاکتی، با اعمال ضریب 1.3 استفاده می شود.
شایان ذکر است که مبدأ حمل آهن آلات یا در اسناد پیمان و قبل از برگزاری مناقصه توسط کارفرما مشخص می شود و یا در حین اجرای عملیات با درخواست پیمانکار، بررسی مهندس مشاور و تصویب کارفرما مشخص می گردد. بنابراین قبل از اقدام به خرید آهن آلات برای پروژه، أخذ تأیید محا تأمین آهن آلات و دیگر محصولات مورد نیاز پروژه بخصوص مصالحی که مشمول پرداخت هزینه های حمل می گردند، بسیار مهم است.
و در انتها :
به منظور آشنایی بیشتر با این مبحث و رسیدن به جواب سوالات خود و یا ارائه هر گونه انتقاد و پیشنهاد به بخش مشاوره آنلاین کارگشا مراجعه فرمایید.
منبع : دپارتمان متره و برآورد سامانه جامع صنعت ساختمان
