تهویه مطبوع سالن ورزشی و استادیوم ها

تهویه مطبوع استادیوم های ورزشی

کاربری اینگونه ساختمان ها متنوع است و بنابراین بار تهویه مطبوع آنها نیز متغیر خواهد بود. این ساختمان ها نه تنها برای برگزاری مسابقات ورزشی از قبیل بسکتبال، هاکی روی یخ و مشت زنی استفاده می شوند بلکه سیرک ها، انجمن ها، حراج لباس، اجتماعات، نمایشگاه های اختصاصی مبلمان، صنایع و حیوانات نیز در این ساختمان ها برگزار می شوند. به همین دلیل باید انعطاف پذیری سیستم تهویه مطبوع انتخابی زیاد باشد.

در برخی موارد نظیر مسابقات مشت زنی، نسبت حرارت محسوس بسیار کم و در مواردی چون نمایشگاه ها ممکن است مقدار آن بسیار زیاد باشد. بنابراین با استفاده از بادزن های چند سرعته (multispeed fan) می توان عملکرد سیستم را بهبود بخشید و از تولید صدا (به خصوص در هنگام برگزاری جلسات انجمن ها یا کنسرت ها) جلوگیری کرد. اگر از بادزن چندسرعته استفاده می شود، طراح باید عملکرد سیستم های توزیع هوا و کویل های سرمایی وقتی بادزن با سرعت کم کار می کند را نیز در نظر بگیرد.

مشابه سایر ساختمان های تجمعی، بار افراد و روشنایی مهمترین مؤلفه های بار سرمایشی هستند. برای مثال، در هنگام برگزاری مسابقات مشت زنی، رینگ مسابقه بسیار کوچک و محل جایگاه تماشاچیان بسیار وسیع است و چون شدت نور فقط در رینگ مسابقه زیاد است، از نظر بار نهان بدترین شرایط در برگزاری مسابقات مشت زنی وجود خواهد داشت.

در بازی های بسکتبال، هاکی و سیرک ها، محوطه مسابقه بسیار بزرگ و جایگاه تماشاچیان کوچک است و بار محسوس روشنایی محوطه مسابقه باعث افزایش نسبت حرارت محسوس می گردد. در سالن برگزاری مسابقات هاکی روی یخ مقدار بارهای نهان و محسوس کم است و ممکن است بارهای نهان ناشی از وجود افراد و هوای تازه مشکلات حادی از قبیل تقطیر روی سطوح داخلی و ایجاد مه (fog) را در محوطه بخ به وجود آورد.

تهویه مطبوع سالن های ورزشی: جایگاه تماشاگران

اگر در استادیوم جایگاه تماشاگران وجود دارد، تأمین هوای تازه آنها (ventilation) با مشکل مواجه خواهد شد. ناحیه تماشاگران ممکن است چند طبقه و دارای عرض 200ft تا 1300ft باشد. فضاهای داخلی (جانبی) باید کاملا تهویه شوند تا بوی قسمت توالت ها و فضاهای پر ازدحام انتشار نیابد. روش عملی این کار، در نظر گرفتن چهار بار تخلیه هوا در ساعت برای ناحیه تماشاچیان و تخلیه هوا از پشت ناحیه سرویس هاست. در فصل زمستان بر روی پنجره های ناحیه تماشاگران احتمال تقطیر بخار (condensation) وجود دارد. با استفاده از شیشه های دو جداره، کنترل رطوبت، عبور هوای خشک از روی شیشه و سیستم گرمایش تشعشی (radiant heating) برای قسمت های دارای شیشه های مشرف به هوای آزاد می توان وقوع این پدیده را به حداقل رساند.

تهویه مطبوع سالن های ورزشی: استادیوم های سرپوشیده

بام استادیوم های سرپوشیده می تواند از نوع ثابت یا بازشونده (retractable) باشد. وقتی بام باز باشد نیازی به تغذیه هوای تازه وجود ندارد ولی در هنگام بسته شدن بام باید هوای تازه به درون سالن تغذیه گردد. کانال کشی ها باید به صورت روکار و در سر تا سر سالن دارای سطح مقطع ثابت باشد. چون حجم هوا و طول وزش (throw) زیاد است، طراحی اینگونه سیستم ها باید با دقت صورت پذیرد. در استادیوم های روباز واقع در مناطق سردسیر، می توان از کویل های گرمایش تشعشعی در درون کف جایگاه تماشاچیان (radiant heating coil in the floor slab) استفاده کرد. مقدار ضریب انتقال حرارت (U) سقف باید به حد کافی بزرگ انتخاب شود تا در هنگامی که درجه حرارت محیط به حداقل ممکن می رسد نیز احتمال تقطیر بخار آب موجود در هوا وجود نداشته باشد.

سیستم تهویه مطبوع فضاهای جانبی مانند رختکن و …

در این فضاها مقدار قابل ملاحظه ای بو توسط مواد غذایی، نوشیدنی و سیگار تولید می شود. هنگامی که صرفه جویی در مصرف انرژی اهمیت دارد، باید ضمن تأمین هوای تازه مورد نیاز، از هوای برگشت نیز استفاده کرد و در مسیر آن فیلترهای کربن فعال (Carbon filters) نصب کرد.

دفاتر بلیط فروشی، رستوران و فضاهای مشابه، غالباً در ساعاتی که سالن های اصلی بسته هستند نیز کار می کنند و بنابراین باید سیستم تهویه مطبوع مجزایی برای آن ها در نظر گرفت. اتاق های رختکن نیاز به تهویه مطبوع کمتری دارند ولی مقدار تغذیه هوای تازه آنها باید 2 تا 3cfm در هر فوت مربع باشد. برای کاهش بار هوای تازه می توان هوای اضافی سالن اصلی و استادیوم را به اتاق های رختکن هدایت و از آنجا تخلیه کرد. برای تثبیت درجه حرارت اتاق های رختکن از کویل دوباره گرمکن (reheat) و دوباره سردکن (recool) استفاده می شود. به دلیل ضرورت تنظیم مقدار هوا در ناحیه اتاق های رختکن، باید سیستم تغذیه و تخلیه هوای آن ها مستقل از سایر فضاها و قسمت ها باشد.

تهویه مطبوع سالن های ورزشی اسکیت روی یخ

هنگامی که مجموعه ورزشی دارای تأسیسات اسکیت روی یخ است، باید در مورد تخلیه آب های کف، فونداسیون ساختمان، عایق حرارتی و رطوبتی دقت زیادی انجام شود تا در اثر یخ زدن خاک یا آب های زیر کف، این مواد منبسط و تخریب نشوند. برای ذوب کردن یخ معمولا درون کف لوله بخار پیش بینی می گردد. اگر ورزشگاه دارای سیستم تهویه مطبوع است، امکان ترکیب سیستم تهویه مطبوع آن با سیستم تهویه مطبوع محوطه یخ را بررسی کنید. دقت شود که درجه حرارت لازم برای این دو سیستم بسیار متفاوت است. در هنگام بهره برداری از سیستم باید اثرات تشعشعی یخ بر افراد و اثرات حرارتی بام و روشنایی بر یخ را در نظر گرفت. سیستم روشنایی محوطه یخ باید به گونه ای باشد که قبل از شروع و در فاصله بین دو بازی بتوان آن ها را خاموش کرد.

تهویه مطبوع سالن های ورزشی کوچک

سالن های ورزشی کوچک (مشابه آنچه در مدارس یافت می شود) نوع کوچک میادین ورزشی هستند و کاربری چند منظوره دارند. سالن های ورزشی بسیاری از مدارس فاقد سیستم تهویه مطبوع هستند. استفاده از سیستم های تشعشعی در پیرامون و سیستم تهویه مرکزی با ۴ تا ۶ بار تعویض هوا در ساعت، بسیار مؤثر است. برای گرمایش سالن ها می توان در سقف دستگاه یونیت هیتر نصب کرد. به دلیل فعالیت زیاد افراد و تولید بو باید به مقدار لازم هوای تازه (outdoor air) به درون سالن تغذیه شود.

مطالب مرتبط:

سیستم های گاز رسانی (قسمت اول)

چیلر های توربوکر (بدون روغن)

محاسبات بویلر چگالشی ( قسمت اول)

مرگ خاموش را جدی بگیریم !