پارک گفتگو را مکانی برای دید و بازدیدهای عیدانه کنیم

فضاهای شهری آنچه بدان کمتر اندیشیده ایم؛ شکل دهی به فضاهای شهری  ناشی از نگاه طراحان و برنامه ریزان به انسان و جهان است. به طور کلی بهبود دادن محیط زندگی یکی از ایده های ثابت برنامه ریزی شهری و مهمترین آن می باشند. اما امروزه فضاهای شهری حلقه گمشده شهرهاست. فضاهایی بی اساس که فقط ذهن مشغولی ها را به صورت موقت دور می کند. اگر بپذیریم که هدف رسالت اصلی برنامه ریزی شهری کمک به ارتقای کیفیت محیط شهری است، می بینیم که برای اجاد هماهنگی و زیبایی در محیط باید اقدامات مهم و ارزنده ای صورت گیرد. 
چراکه  شهر نیز خانه ای است بزرگ و همان گونه که خانه باید از صفات و مزایایی برخوردار باشد تا سکونت و زندگی را مطلوب و آسایش بخش سازد، شهر نیز باید دارای کیفیات و ویژگی هایی برای تامین آسایش، راحتی و امنیت باشد، و همچنین شهر مانند خانه باید محیطی صمیمی و دلپذیر باشد تا امکان زندگی مطلوب را فراهم سازد.

در کل فضای شهری فضایی است که به همه مردم اجازه می دهد که به آن دسترسی داشته باشند و در آن فعالیت کنند. در این فضا فرصت آن وجود دارد که برخی مرزهای اجتماعی شکسته شوند و برخوردهای از پیش تعیین نشده به وقوع پیوندند و افراد در یک محیط اجتماعی جدید دور هم جمع شوند و اختلاط کنند. این فضا می بایستی توسط سازمان عمومی مربوطه اداره شده و منافع عمومی آن بتواند برخی از نیازهای روانی جامعه را برطرف سازد.

یکی از مهمترین برنامه های مدیریت شهری در شهرهای امروزی چگونگی گذران اوقات فراغت شهروندان است ویکی از گزینه های مورد استقبال شهروندان پارک های شهری است. مبلمان شهری یکی از مهمترین عواملی است که می تواند در جذب شهروندان برای گذران اوقات فراغت موثر باشد.

پارک های شهری از این منظر که تاثیر زیادی بر زیبایی بصری شهر، رسیدن به توسعه پایدار و مهمتر از همه بالا رفتن کیفیت زندگی دارند قابل بررسی بیشتری می باشند. 
در بیشتر مباحث بر پارک ها به دلیل بالا بردن کیفیت زندگی و پر کردن اوقات فراغت و خدمات روانی خوبی که می تواند به شهروندان بدهد تاکید شده است. یکی از عواملی که شهروندان را در اوقات فراغت به سمت پارک جذب می کند این است که برگزاری جشن ها، نمایشگاه ها، نمایشنامه ها و … می توانند به عنوان عوامل فرهنگی و فراغتی تاثیر به سزایی در روحیه و نشاط شهروندان داشته باشند به نوعی می توان گفت شهروندان بیشتر دنبال آرامش، تنوع و نشاط هستند.  

بوستان گفتگو 

بوستان گفتگو از شمال به مجموعه پل های تقاطع بزرگراه های شهید چمران و حکیم، از جنوب به خیابان جواد فاضل، از شرق به بزرگراه شهید چمران و از غرب به کوی نصر ختم می شود و نقش بسیار مهمی در کاهش آلودگی هوای منطقه و پر کردن اوقات فراغت مردم ایفا می کند. مساحت این بوستان 144580 متر مربع است که 7 هکتار آن به کاشت 100 گونه گیاه فصلی و دائمی اختصاص یافته است.
در این بوستان سعی شده است با بهره گیری از فرهنگ و معماری ملل مختلف، سبکهای طراحی منظر گوناگون به شهروندان شناسانده شود. طراحی کاشت بوستان نیز تا حد امکان متناسب با شرایط اقلیمی منطقه می باشد.

در محدوده این پارک محورهای ارتباطی به دو بخش پیاده جهت پیاده روی و تردد مراجعین و سواره در محدوده کناری پارک تقسیم می شوند. در ضمن مسیرها و معابر به نحوی طراحی شده اند که امکان تردد صندلی چرخ دار نیز در اغلب مسیر های بوستان وجود داشته باشد. ایجاد فضاهای گوناگون با کاربری های متفاوت این فضا را به یکی از بوستان های فرا منطقه ای زیبای تهران تبدیل کرده است که گردشگران داخلی و خارجی زیادی را جذب می کند.

مبلمان شهری در اولویت اول

مبلمان شهری تمام عناصری را شامل می شود که هم در فضاهای باز شهری مکانیابی شده و کارکرد عمومی دارند و هم وجود آن ها در فضاهای شهری نیازی از نیازهای عمومی شهروندان را تأمین می کند.

امروزه مبلمان شهری اصلی ترین مفصل ارتباطی شهروند با شهر است؛ ابزاری است که علاوه بر رفع نیاز، خاطره می سازد و احساس رضایت ایجاد می کند. نیازسنجی، انتخاب و چیدمان مبلمان شهری، علمی خاص است که استانداردهای مخصوص به خود را دارد و ضرورتی در زندگی امروز است که مسولان شهری نباید از ان غافل شوند. 

کیفیت مبلمان، طراحی، مکانیابی، همراه با کیفیت فضایی و عوامل فرهنگی و روانشناسی حاصل از آن تاثیر مستقیمی در جذب شهروندان برای گذران اوقات فراغت شهروندان دارد و این در حالی است که مبلمان پارک های شهری اغلب از کیفیت مناسبی برخوردار نیستند.

مبلمان شهری، باید از نظر عملکردی و از نظر زیبایی رضایت خاطر شهروندان را برآورده سازد و در طراحی، ساخت، مکان‌یابی و نصب مبلمان شهری باید به ابعاد تأثیرگذار آن بر کیفیت منظر شهری توجه گردد.

نکاتی که در یک طراحی و چیدمان مبلمان شهری باید لحاظ گردند:

• جانمایی مناسب عناصر
• توجه به شاخص‌های هویتی، خوانایی، تنوع، وضوح و رنگ در طراحی عناصر مبلمان شهری
• تناسب با جمعیت و بافت‌های شهری
• تناسب با شرایط اقلیمی و فرهنگ بومی
• توجه به ارتباطات  انسانی در طرح‌های شهری 

با افزایش دادن کیفیت مبلمان شهری از منظر طراحی، ما شاهد حضور بیشتر شهروندان برای گذران اوقات فراغت خواهیم بود و این همان ارتباط مستقیم بین کیفیت مبلمان پارک های شهری و حضور شهروندان جهت گذران اوقات فراغت می باشد که متاسفانه اگر بخواهیم ارزیابی کنیم، در پارک های شهری کشورمان در حد متوسط یا پایین هستند. 

شعار سازمان جهانی بهداشت

سال 2017: «با هم حرف بزنید»
سال 2018: « سلامت برای همه: پوشش همگانی سلامت برای همه، در هر مکان» 

سازمان جهانی بهداشت همه ساله به مناسبت روز جهانی بهداشت (8 آوریل مصادف با 18 فروردین) و با هدف افزایش توجه و آگاهی عموم مردم و تمرکز اقدامات و فعالیت ها یکی از موضوعات مبتلا به جوامع را انتخاب می کند. افسردگی اختلال روانی شایعی است که تمامی جوامع و تمامی گروه های سنی را درگیر می کند. افسردگی با این نشانه ها شناخته می شود: احساس غم پایدار، افکار خود آزاری و اضطراب.

یکی از توصیه های این سازمان این است که افراد باید با حمایت اطرافیان به دنبال کمک کردن به خود باشند و  بدانند که برای پیشگیری یا درمان آن چه اقداماتی می توانند انجام دهند. این در صورتی است که ارتباطات راهکاری قوی برای دوری از افسردگی و ایجاد سلامت روانی افراد شناخته شده است. 

پوشش همگانی سلامت فقط در مورد درمان های پزشکی برای افراد نیست بلکه شامل خدمات برای کل جامعه، مانند کمپین های سلامت عمومی و ایجاد بستر و زمینه ای است که در آن افراد بتوانند باهم گفتگو کنند، حرف بزنند یا درد و دل کنند. در اینجا «مبلمان شهری گفتگو محور» می توانند کمک شایانی در این زمینه نموده و نقش مهمی را برای ایجاد این نوع ارتباطات صمیمی و دوستانه ایفا کنند. 

از طرف دیگر امروزه در مدیریت شهری و روانشناسی شهرها، رکنی تحت عنوان «مدیریت احساسات و عواطف شهروندان» ایجاد شده است که وظیفه آن، ایجاد حس تعلق در شهروندان است.

در شهرهای پاریس، لندن، پکن و کوآلالامپور، ناظر تناسب زیاد بین خواسته های نگرشی، ارزشی و باورهای مردم با مبلمان شهری هستیم، به همین علت مردم احساس نشاط، روحیه و شادابی زیادی دارند چرا که احساس می کنند شهر حقیقتا جایی است که به آنها تعلق دارد. 

برنامه ریزی صحیح طراحی و مکانیابی مبلمان شهری به عنوان یک راهبرد قطعی برای ایجاد محیطی پایدار و سالم ، متناسب با شرایط بومی الزامی است و باید دراین امر به عامل پایداری زیست محیطی توجه خاصی نشان داد. هماهنگی با محیط اطراف، ایمن بودن، ارگونومی، دسترسی، کم بودن قطعات، سهولت ساخت، دوام، مقاومت دربرابر تخریب، قابلیت استفاده برای گروه های مختلف اجتماعی، اقتصادی بودن و استحکام سازه از جمله موارد دیگری است که باید مورد توجه قرار گیرد تا شهروندان احساس راحتی و آرامش داشته باشند و  این نیز هنر طراحان و دست اندرکاران مسائل مبلمان شهری است که با چیدمان صحیح و استفاده ی به جا، ضمن به وجود آوردن محیط و منظر مناسب و عملکردی در خور استفاده ی ساکنان، به مسائل روحی، روانی و آرامش بخش محیط نیز توجه کافی داشته باشند.

نوروز، سنت باستانی ایران برای دورهمی 

نــوروز یکی از بزرگترین جشـنـهـای ایرانیان است که از دیرباز در این کشور برگزار می شده و آیین های خاص خود را داشته است. بـیـشـتـر روایـات اسطوره ای و افسانه ای ایران، دوره پیشدادی را زمـان پیدایش نوروز و جمشید، چهارمین پادشاه پیـشـدادی را بنیانگذار نوروز و آیین نوروزی به شـمـار آورده انـد. نوروز جشنی است باستانی که در آن همه مردم لباس نو می پوشند، دور هم جمع می شوند و یا به دید و بازدید از هم می پردازند.

برخی آیین های برخاسته از سنت های رایج در این دوران معنا و مفهوم و کارکردشان را در زندگی مـردم امـروز از دست داده اند و دیگر کارآمد و سـودمند نیـستند و بـه صورت بقایای فرهنگی غیر فعال باز مانده اند. تعداد کمی از این آییـن هـا در زندگی اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی و در حیات دینـی و مذهبی و رفتارهای معنوی مردم جامعـه، فعـال باقـی مانده و نقش و معنای خود را حفظ کرده و در انـسجام و تحکیم روابط میان افراد و گروه های اجتماعی کارسـاز و مؤثرند. آیین های نوروزی از آن دسته رفتارهای فرهنگـی هستند که برخی هنوز در جامعه کنونی ایـران بازمانـده و کم و بیش کارکرد و نقش کارآمد و سودمند خود را میـان گروههای مختلف مردم حفظ کرده اند. 

در پایان می توان گفت:

مبلمان شهری می تواند سهم بسزایی در ملاقات در فضاهای شهری داشته باشد. نیمکت های بزرگ نیم دایره که مردم شانه به شانه روی آن ها می نشینند، برای حفظ شکل ارتباط و تآمین فاصله طول بازو با دیگران مناسب است. با وجود اینکه نیمکت های شهری مسطح برای حفظ فضای شخصی و فاصله مناسبند اما برای ارتباطات چندان مناسب نیستند. زیرا افراد برای ارتباط باید سر خود را برگردانند و مکالمه ای انجام دهند. اما اگر گروهی مانند یک خانواده با فرزندانشان و یا چند دوست که می خواهند گپی بزنند، روی نیمکت نشسته باشند برخی از نیمکت های شهری چندان پرکشش نیستند. راه حل بسیار بهتر گرد هم آوردن نیمکت ها در یک منظر گفتگو است.

 از آنجا که مبلمان شهری یا  مبلمان پارک محور اصلی ایجاد ارتباطات و میزان استقبال از پارک ها بوده و در نوع کاربری پارک هایی مانند پارک گفتگو نقش تعیین کننده و موثری دارند، لذا توصیه می گردد در راستای حفظ سنت دیرینه نوروز و ایجاد دورهمی های صمیمانه و به بهانه معرفی هرچه بیشتر آثار فرهنگی و صنایع دستی استان های مختلف به مسافران نوروزی مبلمان و نیمکت هایی با مضمون گفتگو و ایجاد ارتباطات بیشتر و صمیمت شهروندان در پارک ها و دیگر فضاهای شهری تهیه و تدارک دیده شود. چون این موضوع حس تعلق شهروندان به شهر را نیز بیشتر کرده و شهروندان را از پای تلویزیون به فضاهای شهری می کشاند، زیرا نیمکت هایی با سبک و طراحی منفرد، شهروندان را به گفتگو و ارتباطات تشویق نمی کند.  

شهرداری ها نیز می توانند در کنار سایر فعالیتهای آماده سازی سطح شهر در استقبال از سال نو برنامه های ویژه فرهنگی از قبیل آماده سازی  این دسته از مبلمان شهری جدید برای مهمانان نوروزی در نظر بگیرند.این مجموعه مبلمان دورهمی در فضاهای عمومی که به گودال گفتگو معروف هستند  ایده هایی خلاقانه و طرح های جدیدی هستند که می توانند در پارک هایی مانند پارک گفتگو یا پارک های دیگر برای ایجاد ارتباطات صمیمانه و دورهمی های دوستانه استفاده شوند. 

در ادامه چند نوع دیگر از این مبلمان را مشاهده می کنیم:

منبع: دپارتمان مبلمان و دکوراسیون کارگشا