معرفی شغل مهندسی معماری
اگر از طراحی لذت برده و عاشق ساخت و ساز هم هستید، شغل مهندسی معماری می تواند برای شما ایده آل باشد.
کسی که طراح و سازنده بناها و ساختمان ها می باشد، مهندس معمار است. مهندس معمار، نقشه های ساختمان های جدید و برنامه بازسازی و محافظت از ساختمان های قدیمی را طراحی می کند. همچنین کار مهندس معمار طرح ریزی ترکیب و نحوه قرار گیری مجموعه ای از ساختمان ها و فضاهای اطراف آنها نیز می باشد. او این کارها را با تکیه بر علم مهندسی، ذوق هنری و شناختی که از فرهنگ، آداب و رسوم، جغرافیای انسانی و طبیعی محل مورد نظر خود دارد، انجام می دهد.
مهندس معماری میتواند در زمینههای زیر فعالیت کند:
- طراحی (تک بنا یا مجموعه زیستی کوچک)، از طراحهای اولیه تا مراحل اجرایی کار و طراحی اجزا و عناصر تشکیل دهنده بنا
- رهبری و سرپرستی دفاتر مشاور معماری (مهندسی مشاور)
- نظارت عمومی و عالی بر صحت انجام کار در عملیات اجرایی ساختمانی (مهندسی ناظر)
- مدیریت و هماهنگی اجرایی پروژههای معماری (مدیریت پروژه)
- تاسیس و سرپرستی موسسات پیمانکاری و احداث ساختمان
- همکاری با کلیه متخصصینی که کار آنها به نحوی با ساماندهی محیط زیست مرتبط است. مانند اکولوژیستها، جغرافی دانان، اقلیم شناسان، برنامه ریزان اقتصادی و اجتماعی و…
- طراحی پارکها و میادین شهری و محوطه سازی آنها
- مشارکت در پروژههای برنامه ریزی و طراحی شهری و شهرسازی
- طراحی تک بناها در مقیاس کوچک و انجام دکوراسیون داخلی
- انجام کارهای پژوهشی و آموزشی در زمینه طراحی فضا
مهندس معمار باید روشمند و منطقی باشد. همچنین باید برنامه های طراحی و نقشه کشی کامپیوتری را بداند و بتواند در شرایط کاری پرفشار کار کند. مهندس معمار باید فردی دقیق، منظم و خلاق باشد و با تکیه بر قدرت تجسم، ذوق هنری و علم مهندسی خود به طراحی نقشه ساختمان های مختلف بپردازد.
کار مهندس معمار با مهندس عمران در گرایش سازه شباهت هایی دارد. اما یک تفاوت اساسی بین آنها این است که مهندس عمران در طراحی بنا صرفا به اصول فنی توجه می کند ولی مهندس معمار علاوه بر اصول فنی، به جنبه های زیبایی شناختی، روانشناسی و فرهنگی آن بنا نیز توجه دارد. مهندس معمار معمولا بر اساس ایده های فردی، نیازهای جامعه، قوانین و مقررات موجود و خواست و سلیقه کارفرما، کار طراحی ساختمان ها و بناها را انجام می دهد.
معماری مانند بسیاری از مشاغل نیست که بتوان ساعات کاری مشخصی برای آن تعریف کرد. مهندس معمار به طور مداوم با کار خود درگیر بوده و ساعت کاری برای او خیلی معنایی ندارد. محل کار مهندس معمار در دفاتر کاری و در محل پروژه های ساخت و ساز است و در محل پروژه باید از لباس های ایمن از جمله کلاه و کفش مجهز استفاده کند.
صنعت ساخت و ساز کشور دچار مشکلاتی است. از مهم ترین ها آنها می توان به از دست دادن هویت ملی و تاریخی معماری ایرانی و اسلامی و عدم استفاده از دستاوردهای این معماری اصیل و در کنار آن عدم استفاده صحیح از یافته ها و دستاوردهای استاندارد معماری نوین نام برد. به عنوان مثال هنوز مشکلات اساسی از جمله عدم استفاده از سیستم های تهویه مناسب، عدم توجه به لزوم متناسب بودن موقعیت جغرافیایی ساختمان با ویژگی های آن، استفاده از طرح هایی که فضای پرت و غیرقابل استفاده در ساختمان را زیاد می کند و … در ساختمان سازی ما وجود دارد. برای رفع این مشکلات نیاز به تدبیر و اقدام مسئولان و همکاری متخصصان این حوزه از جمله مهندسان معمار می باشیم.
وظایف مهندس معمار
- یافتن پروژه جدید از طریق بازاریابی و دادن توضیحات لازم برای مشتری
- مشورت با مشتری برای تعیین نیاز مشتری و الزامات لازم برای ساختمان ها
- بررسی و تحلیل شرایط و خصوصیات زمین و محوطه ساخت و ساز
- تعیین خصوصیات فیزیکی و کمی طرح همراه با تخمین مواد و تجهیزات لازم و هزینه یابی و زمان بندی اولیه پروژه
- تهیه طرح ها و نقشه های پروژه با استفاده از نرم افزارهای طراحی و مدلسازی کامپیوتری
- همکاری با سایر مهندسان از جمله مهندسان تاسیسات مکانیک، مهندسان برق و … در انجام محاسبات فنی و تاسیسات مکانیکی و برقی و …
- نظارت بر کار تکنسین ها و کارگران
- بستن قرارداد با پیمانکاران
- مدیریت پروژه های ساخت و ساز
- بازدید از محل پروژه برای اطمینان یافتن از پیشرفت آن مطابق با برنامه
- مهارت و توانمندی های مورد نیاز مهندس معمار
- رویکرد روش مند، تحلیلی و منطقی (همچون سایر مشاغل مهندسی و فنی)
- داشتن ذوق و استعداد هنری
- توانایی عالی در ریاضیات به خصوص هندسه
- مهارت های ارتباطی و مذاکره ای قوی (برای موفقیت بیشتر در گرفتن پروژه و یا مذاکره با کارفرمایان و متقاعد کردن آنها)
- دقت زیاد و توجه به جزئیات (که هم در مهندسی نیاز است هم در فعالیت های هنری و معماری هر دو را در کنار هم دارد)
- توانایی مدیریت و سازماندهی (به منظور سازماندهی تیم های کاری) و انجام کار تیمی
- توانایی تحمل فشار کاری زیاد
- آگاهی از اثرات اجتماعی و زیست محیطی پروژه ها
- قدرت تجسم و خلاقیت
- توانایی حل مساله
- اطلاعات عمومی خوب در زمینه تاریخ بخصوص تاریخ معماری ایران و جهان، جغرافیا، اقلیمشناسی، روانشناسی، مردمشناسی و اقتصاد (چون معماری با همه این عناوین در ارتباط است.)
مهارت های طراحی و نقشه کشی با استفاده از نرم افزارهای کامپیوتری
امروزه نرم افزار های رایانه ای یکی از مهم ترین ابزارهای اصلی مهندس معماری است که یاری گر او در رسیدن به اهدافش می باشد. اگر به بررسی اجمالی آگهی های استخدامی مهندس معماری بپردازید، متوجه خواهید شد اکثر کارفرماها، شرکت ها و سازمان ها یکی از شرایط جذب مهندس معمار را تسلط بر نرم افزار های مربوط به حوزه مهندسی معماری قرار داده اند. بنابراین اگر می خواهید در شغل مهندسی معماری موفق باشید، به راحتی و سریعا بتوانید شغل مناسب و پردرآمدی را پیدا کنید و یا اگر شاغل در این حوزه هستید و می خواهید پله های ترقی را سریعتر طی کنید، مطمئن باشید یادگیری نرم افزارهای تخصصی مهندسی معماری یکی از راه های اصلی و مطمئن برای شماست.
مهم ترین نرم افزارهای تخصصی و کاربردی مهندسی معماری عبارتند از:
Auto Cad : نرم افزار طراحی های دو بعدی و سه بعدی و علوم مهندسی مرتبط با نقشه کشی (دریافت بسته آموزش نرم افزار Auto Cad)
۳D Max : نرم افزار ساخت و متحرک سازی مدل های سه بعدی
Revit : نرم افزار مدل سازی و طراحی نقشه های ساختمانی
V-ray : نرم افزار رندر گرفتن در کل نرم افزارهای سه بعدی
ArchiCAD 17 : نرم افزار طراحی، ترسیم و تحلیل سه بعدی ساختمان
Floor Plan 3D : نرم افزار طراحی مدل های سه بعدی از منازل و ساختمان ها
نرم افزار ساخت اشکال سه بعدی: Sketchup
تحصیلات لازم برای ورود به شغل مهندسی معماری
فارغ التحصیلان رشته مهندسی معماری و مهندسی عمران در مقطع کارشناسی بهترین گزینه برای ورود به مشاغل مرتبط با معماری می باشند.همچنین فارغ التحصیلان رشته ها و گرایش های مختلف کارشناسی ارشد معماری نیز می توانند به صورت تخصصی تر وارد این شغل شوند. برخی از این رشته و گرایش ها به شرح زیر است
- انرژی و معماری
- مهندسی معماری
- تکنولوژی معماری
- معماری منظر
- مدیریت پروژه و ساخت
- معماری داخلی
- سایر رشته و گرایش های کارشناسی ارشد مهندسی معماری
آینده شغلی، بازار کار و فرصت های استخدامی مهندس معماری:
مهندسی معماری – معمولا بیشتر مهندسان معمار دارای مدرک کارشناسی، می توانند طراح فنی ساختمان ها، ناظر اجرای طرح و سرپرست دفاتر مشاوره شوند. مهندسان معماری که مدارک عالی در مقطع تحصیلات تکمیلی دارند، به دلیل گذراندن دروس هنری معماری بیشتر، علاوه بر طراحی بناها میتوانند به طراحی و ساخت ماکت و طراحی معماری داخلی بپردازند یا به عنوان ناظر ساخت فعالیت کنند. مهندس معمار می تواند حتی کار و کسب درآمد خود را از زمان تحصیل شروع کرده و به عنوان نقشه کش و کمک طراح وارد بازارکار شود.
مهندس معمار برای اینکه بتواند کار نظارت بر ساختمان را انجام دهد، باید از سوی نظام مهندسی ساختمان پروانه اشتغال به کار دریافت کند. در واقع باید صلاحیت نظارت و طراحی او از سوی مراجع ذیصلاح تایید شود. بسیاری از مراجع مانند شهرداری ها و مراکز صدور پروانه ساختمان، برای صدور پروانه ساخت و یا مجوزهای دیگر، نقشه هایی را می پذیرند که توسط مهندسان معمار دارای پروانه اشتغال تهیه شده باشد و برای کنترل و نظارت نیز باید از این افراد استفاده شود.
مهندس معمار فرصت های شغلی زیادی را به صورت کارهای پروژه ای پیش رو دارد. پیشرفت کاری مهندس معمار به میزان زیادی به مهارت ها، شایستگی ها و تجارب او ارتباط دارد.
با داشتن تجربه کاری و سرمایه لازم مهندس معمار می تواند شرکت مستقلی تاسیس کرده و به شکل قراردادی با سازمان ها، شرکت ها و افراد مختلف کار کند. همچنین می تواند در شرکت های دولتی و خصوصی حوزه معماری و ساخت و ساز مشغول به کار شود .مهندس معمار همچنین آمادگی کار در رشتههای مرتبط با معماری مثل معماری داخلی، طراحی صحنه یا طراحی صنعتی را نیز دارد.
کار مهندس معمار و مهندس عمران در برخی از پروژه های موجود در کشور با یکدیگر تداخل کرده است. یعنی گاهی به جای مهندس معمار از مهندس عمران و برعکس استفاده می شود. البته به طور کلی حوزه کاری مهندس معمار از یک مهندس عمران محدودتر است.
با توجه به وضعیت رو به رشد انواع ساخت و سازهای مسکونی، تجاری، فرهنگی و … و سود آور بودن این عرصه، به نظر می رسد بازارکار نسبتا مناسبی پیش روی مهندسان معماری باشد. لازم به ذکر است که در این شغل معمولا آقایان راحت تر می توانند شغل خود را بیایند و یا برای پروژه های ساخت و ساز قرارداد ببندند. البته موفقیت مهندس معماری در یافتن موقعیت شغلی مناسب، بیشتر به میزان علاقه، مهارت، دانش و تجربه و کارنامه فعالیت او بستگی دارد.
وضعیت استخدام شغل مهندسی معماری در برخی کشورهای جهان به شرح زیر است:
آمریکا – پیش بینی می شود بین سال های۲۰۱۰ تا۲۰۲۰ میزان استخدام مهندس معمار ۲۴ درصد رشد داشته باشد. در حالی که متوسط این رشد برای همه مشاغل۱۴ درصد خواهد بود.
استرالیا – میزان رشد استخدام مهندس معمار در سال ۲۰۱۱،۱۸.۴ درصد بوده و در۵ سال اخیر در مقایسه با متوسط رشد استخدام همه مشاغل (۱۰.۲ درصد)، ۸.۶ درصد رشد کاهشی ( رشد منفی) داشته است.
در آمد و حقوق مهندس معمار:
متوسط درآمد مهندس معمار نسبت به بسیاری از مشاغل در سطح قابل قبولی قرار دارد. به عنوان مثال مهندسان معمار که پروانه اشتغال به کار از سازمان نظام مهندسی دارند، بابت هر تاییدیه نقشه مبلغ مناسبی دریافت می کنند. مهندس معماری که در بخش دولتی استخدام شود، مطابق با قانون مدیریت خدمات کشوری حقوق دریافت می کند.
محاسبه حقوق و مزایا در قانون مدیریت خدمات کشوری:
مهندسان معماری که در شرکت های خصوصی فعالیت می کنند، بسته به میزان مهارت، توانمندی، سابقه کار و نوع توافقی که با کارفرما کرده اند، درآمد های متفاوتی دارند. آنهایی که خود، شرکت شخصی راه اندازی کرده اند، در کنار سختی های زیاد کار، اگر بتوانند به خوبی مشتری جذب کرده و پروژه های زیادی بگیرند، درآمد بسیار خوبی خواهند داشت.
در مجموع مهندس معمار هرچه خلاق تر، توانمندتر و کارنامه کاری بهتری داشته باشد، به درآمدهای بالاتری دست می یابد.
در جدیدترین پژوهش صورت گرفته در اواخر سال ۱۳۹۲ توسط تعدادی از متخصصان شغلی کشور، گروه های مختلف شغلی از نظر درآمدی مورد بررسی قرار گرفته اند. بر این اساس متوسط حقوق و درآمد مهندس معماری در سمت های مختلف شغلی و در رده های مختلف سازمانی (کارشناس، سرپرست و مدیر) استخراج شده است.
برخی از سمت هایی که در این پژوهش در نظر گرفته شده اند شامل مهندس معمار، کارشناس معماری، مهندس طراح، سرپرست کارگاه، مدیر فنی، مدیر پروژه و … می باشند که یک مهندس معماری می تواند در هر یک از آنها استخدام شده و فعالیت نماید.
برای مهندس معماری در هر سمت و در هر رده سازمانی حداقل، حداکثر و متوسط درآمد ماهیانه ذکر شده است. به عنوان مثال مهندسان معماری که در سمت مهندس طراح در سمت کارشناس کار می کنند، در اواخر سال ۱۳۹۲، حداقل درآمد ۷۰۰۰۰۰ تومان، حداکثر درآمد ۲۲۵۰۰۰۰ تومان و متوسط درآمد ماهیانه ۱۲۰۰۰۰۰ تومان را داشته اند.
درآمد مهندس معماری در برخی از کشورهای جهان عبارتند از:
آمریکا – متوسط در آمد سالانه مهندس معمار ۷۲.۵۵۰ دلار (متوسط درآمد سالانه مهندسان۸۳.۳۴۰ دلار و برای همه مشاغل۳۳.۸۴۰ دلار) در سال۲۰۱۰ و مطابق با آخرین آمارها در سال ۲۰۱۳، ۷۳,۲۰۰دلار بوده است.
استرالیا – متوسط در آمد سالیانه مهندس معمار۵۶.۲۵۶ دلار (قبل از کسر مالیات) می باشد.
انگلستان – متوسط درآمد سالیانه برای مهندس معمار استخدام شده۴۵.۰۰۰ دلار در سال و برای افراد با بیش از۵ سال سابقه بین۵۱.۰۰۰ تا۶۳.۰۰۰ دلار می باشد.
شخصیت های مناسب شغل مهندسی معماری:
در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی های شخصیتی، ارزش ها، علایق، مهارت ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و … برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم ترین این عوامل ویژگی های شخصیتی می باشد. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فردی ویژگی های منحصربه فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند.
به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ های شخصیتی مختلف در تمام مشاغل هستند و نمی توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ های شخصیتی خاصی هستند که در این شغل موفق می شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ های شخصیتی ای که برای این شغل معرفی می شوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته اند.
منبع: ای-ساختمان