دیوار چینی با بلوک یا به طور کلی دیوارچینی از جمله مراحل سفت کاری ساختمان محسوب میشود. در دیوارچینی با بلوک از انواع بلوکهای سیمانی، سفالی و … در اندازهها و ابعاد مختلف میتوان، استفاده کرد. پیش از هر چیز لازم به یادآوری است که دیوارچینی با بلوک یا بلوک چینی امری تخصصی است و اصول خود را دارد و اگر فردی به بنایی آشنایی ندارد از انجام آن عاجز است. لذا اطلاعاتی که در این مقاله ارائه میشود تنها به منظور بالا بردن دانش و اطلاعات ساختمانی و نظارت بهتر بر پیمانکار است.
بهترین بلوک برای دیوار چینی کدامند؟
انتخاب بهترین بلوک برای دیوار چینی به هدف و بودجه بستگی دارد، که در اختیار دارید. برای اجرای دیوارچینی با بلوک از بلوکهای مختلفی استفاده میشود. از بین بلوکها معمولاً از بلوکهای سیمانی بیشترین استفاده میشود ولی بلوکهایی دیگری مانند بلوک سفالی، بلوکهای سبک مانند بلوک لیکا، بلوک اِی سیسی یا اتوکلاو، بلوک پرلیت، بلوک هبلکس و … وجود دارند که برای اجرای انواع دیوارهای باربر و جداکننده مناسب هستند.
پیشنهادی: بلوک سیمانی
بلوک سیمانی
بلوکهای سیمانی معمولی، بلوک سنگین نیز خوانده میشوند که از مخلوط شن و ماسه، آب و سیمان تهیه میشوند. این بلوکها در انواع ته بسته و ته باز، سه جداره و دو جداره تولید میشوند.
از آنجایی که سیمان یا بتن عایق خوبی برای برودت نیستند، گاهی از بلوکهای پلی استایرن در فضاهای بین بلوکها استفاده میشود. نام این بلوکها، بلوک مرکب یا یونولیتی است. البته این بلوک تنها با بلوکهای سیمانی تهیه نمیشود و میتوان آن را با بلوکهای سبک دیگری نیز ساخت.
بلوک سفالی
این بلوکها گستردگی و اشکال مختلفی دارند. استفاده از بلوکهای سفالی علاوه بر دیوارچینی، برای اجرای سقف تیرچه بلوک نیز کاربرد دارد. این بلوکها از مخلوط گل رس و آب در کوره تهیه میشوند. استفاده از بلوکهای سفالی بری تهیه بلوک مرکب یا یونولیتی نیز مرسوم است.
بلوک لیکا
بلوک لیکا از دانههای لیکا که از رس در ابعاد قلوههای ریز و درست هستند، تهیه شده است. بلوک لیکا جز بلوکهای سبک به شمار میآید و از مخلوط دانه لیکا، آب و سیمان تهیه شده است. این بلوک در ابعاد مختلف برای مصارف خارجی و داخلی تولید میشود.
به دلیل استفاده از رس در ساخت آن، عایق خوبی در برابر برودت و صدا است لذا استفاده از بلوک لیکا برای تهیه بلوکهای مرکب عاقلانه نیست.
بلوک هبلکس
بلوک هبلکس بلوکی است، که برای ساخت آن از ماسه ریز، آب و سیمان استفاده شده است. در حین ساخت این بلوک هوای زیادی وارد مخلوط میشود که به منظور سبک شدن (در نهایت کاهش وزن سازه) آن و عایق شدن بلوک در برابر برودت و صوت انجام میشود.
بلوک پرلیتی
بلوک پرلیتی بلوکی است، که از دانههای سفید رنگ خرد شده، سنگ آتشفشانی تهیه میشود. مخلوط سیمان، آب و دانه پرلیت اجزا اصلی بلوک پرلیتی هستند. استفاده از دانههای پرلیت به جای ماسه و شن، به دلیل سبک شدن بلوک و در نهایت سبک شدن وزن کلی سازه است.
بلوک اتوکلاو یا اِی سیسی (ACC)
بتن سبک هوادار اتوکلاو با سیمان، سیلیس، آهک، پودر آلومینیوم و مواد افزودنی تولید میشود. کاهش بار مرده به خاطر بافت متخلخل، عایقبندی صوتی و حرارتی، مقاومت در برابر آتشسوزی، جذب آب بالا، مقاومت بالا و قیمت بالا از ویژگیهای بلوکهای اتوکلاو یا اِی سیسی است.
دیوارچینی با انواع بلوک چه مراحلی دارد؟
پس از اجرای اسکلت، مرحله سفت کاری با اجرای سقف از هر نوعی مانند تیرچه بلوک، تیرچه کامپوزیت، کرومیت و عرشه فولادی آغاز میشود. پس از اجرای سقف نوبت به اجرای دیوارها یا به اصطلاح دیوارچینی میرسد.
از هر بلوکی که برای اجرای دیوار استفاده شود، مراحل اجرا تفاوت چندانی با هم ندارد و همه بلوکها همگی به وسیله ملات به یکدیگر متصل میشوند. در ادامه به مراحل مختلف دیوارچینی به طور مختصر اشاره شده است.
خرید بلوک و مصالح
اولین گام در اجرای دیوارچینی خریداری مصالح و ابزار آلات کار است. البته اگر خود به شخصه قصد دارید اقدام به اجرای دیوار کنید، لازم است ابزار کار را خریداری کنید. در غیر این صورت استادکاران و بناها ابزار کار دیوارچینی را برای اجرای دیوار همراه خود میآورند و لازم به خریداری ابزار نیست ولی مصالح و مواد اجرا مانند، بلوک، شن و ماسه، سیمان و آب مورد نیاز برای اجرای دیوار باید در اختیار بنا قرار گیرد.
آماده سازی ملات
پس از خریداری مواد و متریال مورد نیاز، گام بعدی تهیه ملات است. در یک ظرف مانند استانبولی یا در گوشهای از کارگاه (اگر حجم دیوارچینی زیاد است)، اقدام به تهیه ملات به وسیله مخلوط کردن شن و ماسه، آب و سیمان میشود. شلی و سفتی ملات توسط بنا و با توجه به نوع بلوک و تجربه کاری استادکار تعیین میشود.
علامت گذاری
پیش از اجرای دیوارها، محل دقیق آنها با توجه به نقشه با استفاده از آجر، گچ، خاک، نقشه برداری و … علامتگذاری میشود. گاهی برای علامت گذاری از اجرای ملات و سپس اجرای یک ردیف بلوک روی آنها استفاده میشود و گاهی نیز به منظور این کار تنها بلوکها در محلهای مشخص قرار میگیرند تا یک دید کلی از دیوارها به استادکار بدهد.
اجرای رج اول
چنانچه اگر در مرحله علامت گذاری از اجرای رج اول استفاده نشده باشد. پس از علامت گذاری اولین کار، اجرای رج اول است. در بنایی اصطلاحا به ردیف اول بلوک که اجرا میشود، رج اول یا رگ اول میگویند.
شمشه گذاری
اصولاً برای اجرای دیوارهای خارجی یا داخلی با پهنای زیاد، اجرای وال پست یا مهاربند به منظور جلوگیری از ریزش دیوار در حین حوادث طبیعی مانند زلزله، ضروری است. در این صورت با اجرای بلوکها در بین مهاربندها، دیوار شاقول خواهد بود که پهنای دیوارها کم است و مهاربندی اجرا نمیشود.
استفاده از شمشههای بلند به منظور اطمینان از شاقول بودن دیوار نیاز است. معمولاً شمشهها با استفاده از گچ به کف و سقف محکم میشود و دیوارچینی در امتداد آنها انجام میشود و پس از اتمام اجرای دیوار، شمشهها جدا میشوند.
اجرای دیوارچینی
با اجرای رج اول و شمشه گذاری برای بخشهایی که مهاربندی انجام نشده است، اجرای تمام دیوار تا کمی مانده به سقف اجرا میشود. استفاده از تراز در اجرای هر ردیف به منظور تراز و موازی بودن با افق هر دیوار ضروری است. اگر رج تراز نبود با کم و زیاد کردن ملات زیر آن را میتوان آن را تراز کرد. این کار باید پیش از خشک شدن ملات انجام شود.
هشت گیری
در دیوارچینی با بلوک یا با آجر فشاری و یا هر آجر دیگری، بنا ردیف آخر که به سقف میرسد را با چینش دیگری اجرا میکند. به طور کلی در معماری برای اتصال دو دیوار با زاویه عمود نسبت به هم از روش هشت گیری استفاده میشود.
در دیوارچینی نیز باید این اصل رعایت شود. به همین منظور ردیف آخر دیوار که به سقف منتهی میشود را به صورت اریب هشت گیری میکنند (هشت به معنی برجسته و گیر به معنی فرو رفته است). معمولاً از آجر فشاری برای اجرای هشت گیری استفاده میشود.
نکات و اصول دیوارچینی
1. آجرها و بلوکها پیش از دیوارچینی باید در آب خیسانده شوند تا آب ملات را به خود نگیرند و ملات خشک و پوک نشود.
2. دیوارچینی نباید تا امتداد ستون ادامه پیدا کند و باید تا کمی (10 سانتیمتر) پیش از ستون قطع شود و این فاصله با پلی استایرن پر شود.
3. پس از دیوارچینی با بلوک آبدهی و نگهداری از دیوار بین 3 تا 5 روز ادامه دارد تا گیرش بین ملات و بلوک به خوبی انجام شود.
4. ملات ریزی برای رج اول بین 2 تا 3 سانتیمتر است زیرا این ملات مستقیم روی کف است و برای کم کردن تماس با کف و تراز کردن دیوار به این مقدار ملات نیاز است.
عوامل تأثیرگذار بر قیمت دیوارچینی با بلوک
به طور کلی قیمت دیوارچینی به سه صورت متری، کنترات و روز مزد محاسبه میشود. عوامل مختلفی در تعیین قیمت این عملیات ساختمانی تأثیرگذار است که در زیر به چندی از آنها اشاره شده است.
شهر و محل دیوارچینی
به دلیل بالا بودن قیمت مصالح و دستمزد در شهرهای تهران و کرج، قیمت عملیات دیوارچینی در این شهرها نسبت به دیگر شهرها بالاتر است. علاوه بر این در این شهرها قیمت دیوارچینی در بالا شهر و پایین شهر نیز متغیر است. استفاده از متریال پیچیدهتر و لوکستر در بالا شهر، دلیل این قیمت بالاتر است.
متراژ و پیچیدگی پروژه
قیمت دیوارچینی معمولاً بر اساس متراژ کار محاسبه میشود اما در کارهای متراژ پایین مثل تعمیرات و بازسازی منازل دستمزد استادکاران به صورت توافقی محاسبه میشود ولی در ساخت و سازهای که دارای معماری خاص و پیچیده هستند به علت زمانبر بودن کار و نیازمند بودن به ابزار و مهارتهای تخصصی هزینه دیوارچینی و بنایی هم به تبع افزایش پیدا میکند.
مهارت و تجربه استادکار
تجربه و تخصص استادکاران نیز در قیمت و برآورد هزینه دیوارچینی و بنایی عاملی تعیین کننده است. در کل مواردی چون میزان سابقه کار، رضایت کارفرمایان قبلی، دقت، سرعت، دوری یا نزدیکی به محل پروژه، داشتن شاگرد همراه و… در تعیین نرخ دستمزد استادکاران را مؤثر است.
هزینه ابزار و وسایل جانبی
به طور کلی برای پروژههای کوچک، استادکار باید ابزار تخصصی دیوارچینی و بنایی چون شاقول، کمچه، ماله و… را خود تهیه کند اما برای پروژههای متراژ بالا هزینه ابزار و آوردن مصالح پای کاربر بر عهده کارفرما است. اگر برای انجام عملیات دیوارچینی نیاز به داربست باشد هزینه تأمین آن بر عهده کارفرما است.
سخن آخر
در انتها لازم به یادآوری است که بهتر است پیش از عملیات دیوارچینی سعی کنید نمونه کارهای قبلی استادکاران را مشاهده کرده و میزان تعهد او را از کارفرمایان قبلی تحقیق کنید.