تاثیر زلزله بر ساختمان، چه کنیم دیوار و نما در زلزله ریزش نکنند؟!

استحکام ساختمان در برابر زلزله

در هنگام وقوع زلزله، چنان چه سازه و سقف مقاومت خوبی از خود نشان دهند و آسیب نبینند اما اعضایی مانند دیوارها و نما نتوانند تاب بیاورند و از ساختمان جدا شده و فرو بریزند، عملاً علاوه بر ایجاد خطر، ساختمان را غیر قابل سکونت می کنند.
 زیرا بهره برداران دیگر اعتمادی به آن ساختمان نداشته و با توجه به ریزش اعضای فرعی ذکر شده کیفیت سازه پی و سقف را پایین تر از کیفیت اعضای فرعی فرض می کنند.
اگر در هنگام وقوع زلزله، دیوار، نما یا سقف کاذبی از پیکره ساختمان جدا شده و فرو بریزند، این نتیجه حاصل می گردد که در خصوص اجرای این اعضا استانداردها و روش های اصولی را در اجرای آن ها بکار گرفته نشده است.

نکات اجرایی دیوار:

دیوار عضو جداکننده و تقسیم کننده در ساختمان است و با اجرای دیوارها فضاها شکل می گیرند. اما چنان چه به روش اصولی و صحیح اجرا نشوند هنگام وقوع زلزله از قاب خود جدا شده و به نوسان در می آیند و اگر زمان لرزش زمین به طول بیانجامد، از ساختمان جدا شده و سقوط می کنند و باعث بروز حوادث جانی و مالی می گردند.
طبق بند 4-9-1-3 مبحث چهارم مقررات ملی ساختمان، تمام جداره های خارجی واحدهای تصرف و همچنین جداره های مشترک واحدهای با هم تمام جداره های ساختمان (دیوارها) و همچنین دیوارهای مشترک بین واحدها و با فضاهای عمومی ساختمان، جهت مقاومت در برابر حریق باید در انطباق با مبحث سوم مقررات ملی بوده و دارای مقاومت کافی در برابر ضربه باشد.

ایجاد مقاومت در دیوارهای غیرباربر داخلی که معمولاً با آجرهای سفال و بلوک های سیمانی سبک اجرا می شوند با متصل کردن دیوار هر قاب به کف و سقف به وقوع خواهد انجامید.
بدین شکل که در ساختمان های بتنی در زیر دیوار و روی دیوار (زیر سقف) پلیت های انتظار در سقف تعبیه می شود و با استفاده از این پلیت ها که در دو سمت دیوار و در مجاور ستون ها با نبشی کلاف بندی شده و دیوار در حین اجرا میان قاب ایجاد شده با نبشی قرار می گیرد و با یک فاصله حدود 5 سانتی متری از ستون ها قرار می گیرد که این فاصله هم با یونولیت مسدود می شود و در هنگام وقوع زلزله قاب فولادی ایجاد شده مانع از نوسان دیوار در هر جهتی  ( X ها و Y ها) می شوند و دیوار نیز در جای خود تثبیت می گردد.

نکات اجرایی نما:

با توجه به اینکه نمای ساختمان به دیوار متصل شده و چون از یک طرف به دیوار چسبیده، در دیوار ایجاد لنگر می کند و هنگام وقوع زلزله به نوسان دیوار یکپارچه شده و تثبیت گردد و در این چنین مواردی باید اجزا تشکیل دهنده نما را با دیوار یک پارچه کرد زیرا اگر نما از نوع سنگ پلاک که یک مصالح سنگین است باشد. سنگ تمایل زیادی به جدا شدن از ملات (دوغاب سیمان) پشت خود دارد و چون هنگام وقوع زلزله زاویه های قائمه قاب های عمودی تمایل زیادی به کم و زیاد شدن دارند لذا در هنگام حرکت های رفت و برگشت زمین در زلزله، سنگ های نما چنان چه با سیم و با میخ اسکوپ نشده باشند از ملات جدا شده و سقوط می کنند، لذا به همین دلیل باید حتی المقدور از سنگ های با قطعات کوچکتر استفاده نمود و آن ها را با میخ و سیم اسکوپ کرد که در حین زلزله چنان چه دوغاب جدا شود، در جای خود باقی بمانند و سقوط نکنند.

لازم به ذکر است چیدمان سنگ های مربع در قالب لوزی مانع از سقوط سنگ ها می شود و در تثبیت آن ها نقش به سزایی دارد.

سخن آخر:

با اعمال تدابیر فنی مناسب در سازه و سقف در هنگام زلزله می توان خطر جانی و مالی را تا حدودی کاهش داد و به حداقل رساند.