مقدمه
جامعه و محیط زیست در معرض بسیاری از چالش ها هستند، شیوه زندگی به گونه ایی شده که میزان مصرف بیشتر از میزان عرضه منابع موجود در کره زمین است. این در حالی است که با میزان افزایش درجه حرارت دما مواجه شده ایم و همچنین منابع آبی و سوخت های فسیلی ما وضعیت مناسبی ندارد. در اکثر شهر ها با آلودگی هوا روبرو هستیم. آلوده بودن هوا و آب و خاک منجر به افزایش میزان بیماری های مختلف در میان افراد جامعه خواهد شد.
ارتباط محیط زیست و مدیریت پروژه چیست؟
همانطور که ذکر شد جهان پیرامون ما پیوسته در حال تغییر است، بنابراین نمی توان اظهار داشت که اصول مدیریت پروژه ثابت بوده و هیچ گونه تغییری نخواهد داشت. تحقیقات نشان داده است که تا سال 2014، تقریبا 30 درصد از تولید ناخالص داخلی جهان در پروژه ها مصرف شده است. برخی از پیش بینی ها این گونه بیان می کنند که تا سال 2020 این عدد به 40٪ می رسد.
این اعداد و آمارها نشان می دهد که فرضیات و اصول برنامه ریزی پروژه ها نیازمند بازنگری و تغییر است. دکتر مارتین بارنس برای اولین بار مثلث محدودیت ها به مثلث آهنین معرفی کرد. مثلثی که معیار موفقیت یک پروژه را براساس زمان و هزینه و محدوده پروژه می سنجد، اما آیا این سه حوزه تنها معیارهای نگرانی یک مدیر پروژه است؟…
از زمان پیدایش روش‌هایی مانند پروژه‌ها در یک محیط کنترل‌شده (PRINCE۲)، برنامه‌های موفق (پارلمان اسکاتلند)، تمرکز بر الویت های دیگری به غیر از زمان و هزینه پروژه بوجود آمد.
ریسک و ارزش در حال حاضر بحث‌های اصلی در دنیای مدیریت پروژه هستند، اما آیا کافی است؟ آیا ما هنوز چیزی را از دست نداده‌ایم؟
محدودیت های سه گانه دیگر
در چند سال اخیر واژه متخصص حرفه ایی تنها در مورد مدیران پروژه به کار می رفت، و تمایل افراد برای فعالیت در این حوزه رو به افزایش است. حال سوال اینجاست که آیا عنوان متخصص شامل همه مسائل جامعه نیست؟
موقعیت GPM این است که برای مدیران پروژه باید حرفه‌ای در نظر گرفته شود، ما باید پایداری را بپذیریم. استاندارد P۵، همانطور که در شکل بالا نشان‌داده‌شده، دارای ملاحظات اقتصادی، محیطی، و اجتماعی است که خارج از پروژه و نیز نزدیک شدن (فرآیند)و چرخه عمر دارایی (محصولات)به عنوان لینک از دست رفته هستند.
انتشار اولیه استاندارد P۵ در سازمان ملل متحد دارای ۱۰ اصل و همچنین چارچوب گزارش GRI G۴ مشترک است. که انتشار آن تا سال ۲۰۳۰ در دستور کار توسعه پایدار قرار گرفته است. در سراسر این استاندارد، دستورالعمل‌های مربوط به نحوه ارتباط عناصر P5 به SDGs خاص را نشان داده شده است.
با ۱۷ هدف اصلی و ۱۶۹ زیر هدف، ارتباطات و ترکیبی زیادی، که در هر پروژه مشخص امکان استفاده از آن وجود دارد. در این استاندارد چندین مورد را مشخص شده است.
مدیریت پروژه را می توان به فرایندهای آغازین، برنامه ریزی، اجرا، کنترل، خاتمه تقسیم بندی کرد. فعالیت‌های درون این گروه‌های فرآیندی را می توان به طرق مختلف انجام داد. متدولوژی PriSM فعالیت ها را به چهار مرحله تقسیم می‌کند، که یک روش ترکیبی برای حصول اطمینان از بهترین نتیجه از هر دو معیار موفقیت پروژه و تاثیر تحویل حاصل از یک چشم‌انداز اجتماعی، محیطی و اقتصادی برای رسیدن به سطح مشترک موفقیت برای یک پروژه و رسیدن به نتیجه از دیدگاه هزینه، زمان و محدوده است.
چیستی P5
استاندارد P5، برای افراد، کره زمین، موفقیت، فرایندها و محصولات
استاندارد P۵ ابزاری است که از برنامه‌ها، و پروژه‌ها پشتیبانی می‌کند. استراتژی این سازمان بر تأثیرات فرآیندها و پروژه ها بر محیط زیست و جامعه و اقتصاد تمرکز می کند. در این استاندارد ساختاری را برای تغییر ضروری می داند. تغییر در طراحی، عملیات یک مجموعه می تواند منجر به تآثیرات مهمی در محیط زیست شود. این استاندارد راهنمایی را برای اندازه گیری و چگونگی یکپارچه نمودن P5 با فعالیت های پروژه است.
اجتماع و استاندارد P5
در این استاندارد بحث توجه یک پروژه و فرآیند های تعریف شده آن به جامعه و افراد جامعه و حقوق آن ها پرداخته شده است. مباحثی مانند حقوق مشتریان، موارد اخلاقی، نوع کار افراد، کار شایسته و .. طبقه بندی می شود.
روند کار و کار مناسب
این بخش شامل سیاست های حاکم بر پروژه در رابطه با استخدام سازمانی، به کارگیری پرسنل و رفتار کارکنان، حقوق و رفاه کارکنان می باشد.
از جمله مواردی که توصیه شده است شامل:
- تعامل با کارکنان
- پرداخت دست‌مزد
- استفاده از شرایط کاری مناسب مانند:
- مراقبت بهداشتی
- تعطیلات و مرخصی
- عزل منصفانه
- اجازه دادن به تیم پروژه برای حفظ در تعادل کار
مباحث ایمنی از جمله موارد ذکر شده در استاندارد می باشد. آموزش کارکنان و همچنین حقوق برابر کارکنان و عدم تبعیض از زیر مجموعه های ذکر شده در این استاندارد است. فرصت های برابر کاری، عدم تعصب بر روی گروه سنی، جنسیت و دیگر شخصیت های و گروه های دیگر ذکر شده است. ترویج تنوع و فرصت های برابر به نتایج پروژه پایدار منجر می شود.
یکی از پیشنهادات این استاندارد توجه به استفاده از نیروهای محلی هر پروژه می باشد. در این استاندارد به مدیر پروژه توصیه می کند که از توانایی‌های مردم محلی و بومی برای برنامه‌ریزی در منابع پروژه خود استفاده کند. از پیامدهای این رویکرد رشد اقتصادی محلی از طریق تأسیس صنایع جدید می باشد.
محیط زیست و استاندارد P5
حفاظت از زمین، آب و هوا باید در برنامه ریزی یک پروژه دیده شود. مکان یک پروژه نیز شامل شهر، خیابان ها و محله های آن نیز می باشد. حوزه های مختلف پایداری شامل؛ حمل و نقل، آب و مصرف سوخت می باشد.
حمل و نقل از زیر شاخه های این بخش می باشد، که تدارکات و ارتباطات دیجیتالی و رفت آمدها و اثرات زیست محیطی را در بر می گیرد. تآثیراتی که حمل و نقل های یک پروژه بر آلودگی هوا خواهد داشت.
استفاده از فن‌آوری ارتباطات دیجیتال با استفاده از تکنولوژی ارتباطات دیجیتال برای کاهش مصرف انرژی توصیه می‌شود که مدیران پروژه بهترین استفاده را از فن‌آوری ارتباطات دیجیتال می کنند از جمله:
- صرفه‌جویی در زمان و هزینه بدون در نظر گرفتن مکان
- کاهش استرس مربوط به سفر یا مسافت های طولانی و کاهش انتشار CO۲ از حمل و نقل
را در نظر می گیرد. ایجاد تیم های مجازی می تواند از مواردی در نظر گرفت که در یک سازمان یا پروژه سبز به کار گرفته می شود. کاهش ضایعات ساختمانی، استفاده از مصالح بازیافتی، تفکیک نخاله های ساختمانی از جمله مواردی است که یک مدیر پروژه باید مدنظر قراردهد.
استاندارد P5 و مدیریت مالی پروژه ها
استاندارد P5 بر هزینه و سود و ریسک های برنامه یک پروژه تمرکز می کند. هزینه های مستقیم، هزینه های غیرمستقیم، ارزش خالص فعلی (NPV)، دوره بازگشت سرمایه (IRR)، از نکاتی است که در این قسمت از استاندارد به آن توجه کرده است.
کسب و کار چابک
دیدگاه استاندارد P5 در زمینه چابکی پروژه ها بر اساس تغییرات سریعی که در یک پروژه و محیط پیرامون آن رخ می دهد شکل گرفته است. و در ادامه به بررسی مزایا و منفعت یک برنامه انعطاف پذیر پرداخته شده است.
تحلیل تأثیر کاربرد P5
منبع:
BOOkT, the GPM P5 standard for sustainability in project managment
BOOK, Sustainable Project Management:The GPM Reference Guide
