از صورت وضعیت موقت تا تحویل موقت

8 آگوست , 2018

۰ زمان تقریبی مطالعه 7 دقیقه

از آنجا که گردش و تنظیم صحیح صورت وضعیت و پرداخت بموقع آن ازسوی کارفرما نقش بسزایی در پیشرفت پروژه مطابق برنامه زمانبندی از پیش تعیین شده، دارد و تزریق مالی به پیمانکار مطابق صورت وضعیت ارائه شده موجب رونق و بهنگام بودن عملیات اجرایی کارگاهی می باشد، لذا اطلاع از قوانین و نحوه تنظیم صورت وضعیت برای عوامل اجرایی یک پروژه در هر سه حوزه کارفرما، مشاور و پیمانکاران امری ضروری است.

در این مطلب می خوانید:

صورت وضعیت موقت

گردش صورت وضعیت در کارفرما

پرداخت علی الحساب

اسناد ضمیمه صورت وضعیت

تحویل موقت

هیات تحویل موقت

برچیدن کارگاه

صورت وضعیت موقت

صورت وضعیت سندی مالی است که با توجه به کارکرد پیمانکار در محدوده زمانی مشخص مطابق با شرایط مندرج در قرارداد و بر اساس مستندات و مدارک مربوطه اندازه گیری و تهیه می گردد. در تهیه صورت وضعیت های موقت طبق ماده 37 شرایط عمومی پیمان نکات زیر را باید مد نظر داشت:

بند الف) درآخر هر ماه، می بایست پیمانکار، وضعیت کارهای انجام شده از شروع کار تا آن تـاریخ را کـه طبـق نقـشه هـای اجرایی، دستور کارها و صورت مجلسها ست، اندازه گیری نماید و مقدار مـصالح و تجهیـزات پـای کـار را تعیـین، و به همراه ریزمتره های مربوط به حجم عملیات انجام شده و مطابق ردیفهای منضم به قرارداد، که قبلاً به تأیید ناظر رسانده، در غالب صورت وضعیت موقت به مشاور ارسال کند.
مشاور براساس فهرست بهای منظم به پیمان، مبلغ صورت وضـعیت پیمانکـار را از نظـر تطبیـق با اسـناد و مدارک پیمان کنترل می نماید و در صورت لزوم با تعیین دلیل اصـلاح مـی نمایـد و صورت وضعیت دریافت شده را حـداکثر ظرف مدت 10 روز ازتاریخ دریافت از سوی مهندس ناظر، بررسی، اصلاح و برای کارفرما ارسال می نماید و مراتب را نیز بـه اطـلاع پیمانکـار مـی رسـاند.
بند ب) در پیمانهایی که مشمول تعدیل آحادبها بر اساس بخشنامه تعدیل هستند، پس از تأیید هر صورت وضعیت موقت از سوی کارفرمـا، پیمانکار می بایست صورت وضعیت تعدیل آحادبهای آن صورت وضعیت را نیز براسـاس آخـرین شاخـص های اعـلام شـده (موقت یا اصلی) محاسـبه و به منظور بررسی و پرداخت به نحوی که در بند الف تعیین شده است، برای مهندس مشاور ارسـال کند.

گردش صورت وضعیت در کارفرما

پیمانکار موظف است پایان هرماه یا زودتر از یکماه (با توجه به شرایط خصوصی مندرج در قرارداد فی مابین) صورت وضعیت موقت کارکرد و درصورت تعلق گرفتن تعدیل به قرارداد، صورت وضعیت موقت تعدیل را نیز تهیه و با تعداد نسخ مورد نیاز (معمولاً 5 نسخه) به مشاور ارسال نماید.
پس از ارائه صورت وضعیت از طرف پیمانکار به دستگاه نظارت و اخذ تأییدیه های مربوطه از دستگاه نظارت مقیم کارگاه، صورت وضعیت برای مشاور (دستگاه نظارت عالیه) ارسال می شود و مشاور می بایست صورت وضعیت ارسالی را حداکثر ظرف 10 روز کاری رسیدگی کرده و پس از تصحیح و تأیید، مهر و امضا شده جهت رسیدگی نهایی به دفتر کارفرما ارسال نماید.
کارفرما صورت وضعیت کنترل شده از سوی مهندس مشاور را رسیدگی کرده و پس از کسر وجوه صورت وضعیتهای موقت قبلی و یا علی الحساب های، پرداخت شده و همچنین اعمال کسورات قانونی و کسورات متعلقـه به پیمـان مطابق شرایط قرارداد (بیمه، حسن انجام کار، عوارض شهرداری، صندوق کارآموزی و …)، باقیمانـده مبلغ قابل پرداخت به پیمانکار را حداکثر ظرف 10 روز از تاریخ وصـول صـورت وضـعیت، بـا صـدور چـک بـه نـام پیمانکار یا سایر روش های پرداخت مطابق قرارداد فی مابین، پرداخت می کند. در این مرحله مبلغ نهایی پرداخت شده بر اساس مبلغ تأیید شده صورت وضعیت توسط کارفرما محاسبه و پرداخت می شود.
تبصره 1) هرگاه به عللی صورت وضعیت ارسالی از طرف مهندس مشاور مورد تأیید کارفرما قرار نگیرد. کارفرما پس از کسر کسورات تعیین شده، تا 70 درصد مبلغ صورت وضعیتی را که مهندس مشاور ارسـال نمـوده است، به عنوان علی الحساب و در مدت مقرر در وجه پیمانکار پرداخت می کند و صورت وضعیت را همـراه با دلایل رد آن، برای تصحیح به مهندس مشاور برمی گرداند، تا پس از اعمال اصلاحات در مـدت حـداکثر 5 روز، برای کارفرما مجدداً ارسال شود و پس از تأیید نهایی بقیه مبلغ صورت وضعیت به پیمانکار پرداخت گردد.
در این صورت مهلت پرداخت مبلغ صورت وضعیت از تاریخی شروع می شـود کـه صـورت وضـعیت تـصحیح شـده، تـسلیم کارفرما شده است. چنانچه تغییرات مد نظر کارفرما در مدت گفته شده (همان 5 روز) اصلاح نشود، می بایست پیمانکار صورت وضعیت بعدی خود را بر اساس نظرات کارفرما اصلاح و تهیه نماید.
تبصره 2) هر گاه پیمانکار نسبت به صورت وضعیتی معتـرض باشـد، می بایست اعتراض خود را با ذکر دلیل حداکثر ظرف یک ماه، به کارفرما اعلام می کند تا مورد رسیدگی مجدد قرار گیرد.
تبصره 3) اگر پیمانکار در موعد مقرر صورت وضعیت موقت را تهیـه و تـسلیم مهنـدس نـاظر نکنـد، مهنـدس مشاور با تأیید کارفرما و به هزینه پیمانکار اقدام به تهیه آن می کند و اقدامات بعدی برای رسیدگی و پرداخت آن را به عمل می آورد در این حالت، هیچ گونه مسئولیتی از نظر تأخیر در پرداخت صـورت وضـعیت مربوطه متوجه کارفرما نیست.

پرداخت علی الحساب

به طور کلی همه پرداختها به پیمانکار چه در قالب صورت وضعیت موقت و چه در قالب پیش پرداخت و چه در قالب مساعده جنبه علی الحساب دارد و تا تأیید و ثبت نهایی صورت وضعیت قطعی در سیستم مالی کارفرما، حساب های فی مابین قطعی نخواهند بود.
این گونه عمل کردن به دو دلیل می باشد:
1- ممکن است در زمان رسیدگی، صورت وضعیت موقت یا صورتمجلس ردیفهای منضم به صورت وضعیت از حیث مقادیر و یا پیشرفت کار تعیین تکلیف نشده و یا نیاز به اجرای آیتم های بعدی برای مشخص شدن وضعیت آنها باشد.
2- ممکن است اشتباه محاسباتی یا اندازه گیری رخ داده باشد.
با پرداخت صورت وضعیت موقت، تمام کارها و مصالح و تجهیزاتی که در صـورت وضـعیت مزبـور درج گردیـده است متعلق به کارفرماست، لیکن به منظور اجرای بقیه کارهای موضوع پیمان به رسم امانت تا موقع تحویل موقت در اختیار پیمانکار قرار می گیرد.

اسناد ضمیمه صورت وضعیت

پیمانکار موظف است قبل از تنطیم صورت وضعیت موقت ریزمتره مربوط به عملیات انجام شده را جهت انطباق با نقشه های اجرایی به همراه روکش صورتمجلس تأیید شده دستگاه نظارت کارگاهی به دستگاه نطارت عالیه مشاور ارسال نماید. مشاور پس از بررسی و تأیید ریزمتره ضمیمه صورتمجالس، آنرا جهت تأیید نهایی به کارفرما ارسال می کند.
پس از تأیید کارفرما صورتمجلس مذکور ضمیمه و ملاک تأیید ردیفهای صورت وضعیت موقت یا قطعی خواهد بود. در واقع صورتمجالس، دستورکارها، ریزمتره، کروکی ها، نقشه های کارگاهی و … ضمیمه تمام صورت وضعیتهای موقت و قطعی است. تا قبل از تنطیم و تأیید نهایی صورتمجالس، پرداخت ردیفهای وابسته به صورت علی الحساب می باشد.

تحویل موقت

پس از پایان عملیات اجرایی پروژه، و همزمان با امکان بهره برداری از آن پیمانکار از مشاور درخواست تحویل موقت می کند و نماینــــده خــــود را بــــرای عــــضویت در هیــــأت تحویــــل معرفــــی می نماید. مهندس مشاور به درخواست پیمانکار رسیدگی می کند و در صورت تأییـد، ضـمن تعیـین تـاریخ آمادگی کار برای تحویل موقت تقاضای تشکیل هیأت تحویل موقت را از کارفرمـا مـی نمایـد.
کارفرمـا حداکثر ظرف مدت 20 روز از تاریخ آمادگی کار کـه بـه تأییـد مهنـدس مشاور رسیده است اقدام به تشکیل تیم تحویل موقت می کند. اگر به نظر مهندس مـشاور عملیـات موضوع پیمان آماده بهره برداری نباشد ظرف مدت 7 روز از دریافت تقاضای پیمانکار نواقص و کارهـایی را کـه بایـد پیش از تحویل موقت تکمیل شود به اطلاع پیمانکار می رساند.

هیات تحویل موقت

معمولاٌ هیأت تحویل موقت متشکل از نمایندگان کارفرما، مشاور و پیمانکار می باشند.
پیمانکار موطف است که کلیه امکانات و تجهیزات لازم جهت انجام آزمایشهایی که برای تحویل کار لازم است را در محل پروژه و به دستور مشاور آماده نماید. پس از آن کارفرما تاریخ و محل تشکیل تیم تحویل موقت را به مهندس مشاور و پیمانکار ابلاغ خواهد کرد. پیمانکار موظف است تسهیلات و امکانات لازم جهت حضور تیم تحویل موقت را در محل کارگاه، فراهم نماید.
-آزمایشهای لازم به تشخیص و با نظر اعضای هیأت در محل انجام می شود، و نتایج آن در صـورتمجلس تحویـل موقت درج می گردد. بجز آزمایشهایی که طبق اسناد و مدارک پیمان هزینه آنها به عهـده پیمانکـار اسـت، هزینـه آزمایشها را کارفرما پرداخت می کند.
-هرگاه هیأت تحویل، عیب و نقصی در کارها مشاهده نکند، اقدام به تنظیم صورتمجلس تحویل موقت می نماید و پس از تأیید و امضا توسط اعضای هیأت تحویل، نسخه های مربوط به کارفرما و پیمانکار برایشان ارسال می گردد. پس از ابلاغ تحویل موقت، پیمانکار می تواند درخواست آزاد سازی نصف مبلغ ضمانت حسن انجام کار خود را نماید.
-هرگاه هیأت تحویل، عیب و نقصی در کارها مشاهده نماید، اقدام به تنظیم صورتمجلس تحویل موقت بـا تعیـین مهلتی برای رفع نقص می کند و فهرستی از نقایص و معایب کارها و عملیات ناتمـام و آزمایـشهایی کـه نتیجـه آن بعـداً معلوم می شود را تنظیم و ضمیمه صورتمجلس تحویل می نماید و نسخه ای از آنها را به پیمانکار می دهد.
پس از رفع نقص از جانب پیمانکار، مجدداً پیمانکار درخواست تحویل موقت می نماید. در این حالت مهندس مشاور، به اتفاق نماینده کارفرما، دوبـاره عملیـات را بازدیـد می کند و اگر بر اساس فهرست نقایص تعیین شده، هیچ گونه عیب و نقصی باقی نمانده باشـد، مهنـدس مـشاور صورتمجلس تحویل موقت و گواهی رفع نقایص و معایب را که به امضای نماینده کارفرما، مهندس مشاور و پیمانکار رسیده است، همراه نتایج آزمایشهای خواسته شده، برای کارفرما ارسال می کنـد تـا پـس از تاییـد کارفرمـا، بـه پیمانکار ابلاغ شود.

تحویل موقت پروژه

برچیدن کارگاه

برچیدن کارگاه عبارت از جمع آوری مصالح، تأسیسات و ساختمانهای موقت، خارج کردن مصالح، تجهیزات، ماشین آلات و دیگر تدارکات پیمانکار از کارگاه، تسطیح، تمیز کردن و در صورت لزوم به شکل اول برگرداندن زمین ها و محلهای تحویلی کارفرما، طبق نظر کارفرماست.
پیمانکار موظف است که پس از تحویل موقت، تمام وسایل، ماشین آلات و ابزار و مصالح اضافی متعلق به خود در محلهای تحویلی کارفرما را ظرف مدت مناسبی که مورد قبول مهندس مشاور باشد، از محلهای یاد شـده خـارج کند. در غیر اینصورت، کارفرما می تواند برای خارج نمودن آنها به هر نحو که مقتضی بداند عمل نماید و هزینه های آن را به حساب بدهکاری پیمانکار منظور دارد. در این صورت، پیمانکار حق اعتراض نسبت به اقدام کارفرما و ادعای ضرر و زیان به اموال و داراییهای خود را ندارد.
هزینه هریک از ردیف های تجهیز و برچیدن کارگاه به تناسب پیشرفت عملیات مربوط به آنها، و بر اساس فهرست منضم به پیمان، محاسبه شده و در صورت وضعیتها درج می شود. در واقع هزینه برچیدن کارگاه، پس از اتمام عملیات برچیدن کارگاه در صورت وضعیت قطعی منظور و پرداخت می شود.
هزینه تجهیز و برچیدن کارگاه، پس از احتساب تخفیف یا اضافه پیشنهادی پیمانکار، در صورت وضعیتها منظور می شود. چنانچه هرگاه تمام یا قسمتی از این ساختمانها و تأسیسات موقت پیمانکار مورد احتیاج کارفرما باشـد، وجهی بابت برچیدن ساختمانها و تأسیسات یاد شده به پیمانکار پرداخـت نمی شـود، و قیمت آن با توافق طرفین تعیین و به کارفرما فروخته و تحویل می شود.