روش و تکنیک برای طراحی داخلی یک ساختمان بی شمار است که به کارگیری هر یک از آنها به عوامل مختلفی از جمله سلیقه و بودجه فرد بستگی دارد. کناف و کناف کاری از مهمترین این روشها است و در بسیاری از کشورهای جهان و از جمله ایران به کار گرفته میشود. کناف کاری مزایای زیادی در پی دارد که همه آنها موجب شدهاند این روش از محبوبیت بالایی در کشور برخوردار باشد. اینکه کناف و کناف کاری چیست و اجرای آن در راهرو باریک و آشپزخانه تا سرویس بهداشتی و پذیرایی چگونه است، از موضوعاتی هستند که در این مقاله به آن ها پرداخته شده است. در ادامه این مقاله به بررسی جامع روش اجرا و انواع کناف کاری خواهیم پرداخت.
کناف و کناف کاری چیست؟
اول از همه لازم به ذکر است که کناف به مانند بسیاری از محصولات ساختمانی که وارد بازار ایران شدهاند در واقع نام برند و شرکت و خانواده آلمانی تولید کننده این محصولات است. کناف در واقع صفحاتی گچی روکش دار هستند که به منظور اجرای طرحهای متنوعی از سقف و دیوارهای کاذب به کار برده میشوند. صفحات کناف اگر چه از گچ ساخته شدهاند اما در مقایسه با گچ از مزایای به مراتب شاخصتری برخوردار هستند.
کنافها در طراحی داخلی فضاهای مسکونی و غیر مسکونی کاربردهای مختلفی دارند و بر اساس مراحل خاصی اجرا میشوند که در آن به تجهیزات خاصی نیز نیاز است. در ادامه بیشتر در خصوص این موضوعات بحث خواهد شد.
صفحات کناف چگونه ساخته میشوند؟
شاید برای بسیاری از شما این سؤال پیش آمده باشد که چرا صفحات کناف با این که از گچ ساخته شدهاند در مقایسه با گچ از وزن بسیار کمتری برخوردار هستند؟ خوب در پاسخ باید بگوییم که درست است که ماده اصلی گچ است و در ظاهر ما فقط گچ ر ا میبینیم اما در ساخت این صفحات گچی از مصالح دیگری نیز استفاده میشود که اصلیترین آن چوب است. برای درک بهتر فرآیند ساخت صفحات کناف توصیه میکنیم حتماً ویدیوی زیر را تماشا کنید.
انواع کناف مورد استفاده در سقف کدامها هستند؟
صفحات گچی که در کناف کاری مورد استفاده قرار میگیرند انواع و اقسام مختلفی دارند که براساس ویژگیهای آنها تقسیم بندی میشوند. در ادامه دسته بندیهای رایج موجود از این صفحات ارائه شده است. به طور کلی کناف را بر اساس ویژگیهای منحصر به فردی مانند مقاومت در برابر رطوبت و حرارت به انواع زیر دسته بندی میکنند.
- کناف معمولی که صرفاً صفحات گچی با روکشهای کاغذی و مقوایی هستند و به دلیل قیمت نسبتاً پایین استفاده از آنها بسیار گسترده است. این صفحات در کناف کاری سقف آشپزخانه، راهرو، پذیرایی و اتاق خواب بسیار مناسب هستند.
- کناف مقاوم در برابر رطوبت که با روکشهای مقاوم در برابر مقادیر مختلفی از رطوبت پوشش داده شدهاند. استفاده از این صفحات در کناف کاری فضاهای مرطوب مانند سرویسهای بهداشتی و استخر بسیار دیده میشود.
- کناف مقاوم در برابر آتش که در ساختار خود دارای فیبرهای فایبر گلاس و دیگر مواد ضد حریق هستند و مقاومت بالایی در برابر آتش و حرارتهای بالا دارند. استفاده از این صفحات در کناف کاری آشپزخانه و مکانهای صنعتی و تجاری بیشتر دیده میشود.
انواع روشهای اجرای کناف کاری
روشهای مختلفی برای اجرای کناف کاری در طراحی داخلی فضاهای با کاربری مختلف به کار برده میشود که انتخاب اجرای هر یک از این روشها تا درجه زیادی به کاربری فضا بستگی دارد. بر همین اساس دو نوع کناف ثابت و متحرک در دسترس هستند که در ادامه بیشتر توضیح داده شدهاند.
کناف کاری متحرک
در این روش از کناف کاری که بیشتر در فضاهای اداری و تجاری اجرا میشود، میتوان صفحات کناف را جابهجا کرد. اجرای این نوع از کناف کاری به این گونه است که یک ساختار نگهدارنده و مشبک در سقف نصب میشود که صفحات کناف در شبکههای این ساختار جای میگیرند. اندازه و شکل این صفحات بستگی به طرح دارد. در ویدیوی زیر میتوانید نحوه نصب این سیستمها را مشاهده کنید.
کناف کاری ثابت
کناف کاری ثابت بیشتر جنبه تزئینی دارد و عمدتاً در فضاهای مسکونی استفاده میشود البته کاربرد آنها در محیطهای اداری و تجاری نیز کاملاً مناسب خواهد بود. در این روش از کناف کاری المانهایی همچون نورپردازی بسیار به کار برده میشود.
گاهی نیز برای دادن جلوهای برجسته به کناف کاری آن را با مصالحی همچون چوب ترکیب میکنند. اجرای این شیوه از کناف کاری نیز به یک ساختار نگهدارنده نیاز دارد.
صفحات کناف که بر اساس طرح مورد نظر در شکل و اندازههای مختلفی ساخته شدهاند با استفاده از اتصالات محکمی به چارچوب نگهدارنده محکم میشوند. برای درک بهتر از مراحل نصب ویدیو زیر را ببینید.
مزایای کناف کاری سقف
کناف کاری به دلیل ویژگیهای ساختاری و روشهای اجرایی آن نسبت به بسیاری از روشهای اجرای سقف کاذب از مزیتهای بالقوهای برخوردار است که در ادامه به صورت فهرستوار به مواردی از آنها اشاره شده است.
- وزن بسیار پایین در مقایسه با دیگر انواع سقف کاذب
- دارای ویژگیهای منحصر به فردی همچون مقاومت در برابر رطوبت و حرارت
- دارای اتصالات محکم که به راحتی وزن پایین صفحات کناف کاری را در مواقع اضطراری تحمل میکند.
- اجرا با سرعت و راحتی بیشتر و بدون نیاز به هر گونه عملیات اجرایی مانند گچ کاری و جوشکاری
- تنوع بالا در طرح و مدل
- امکان اجرا در فضاهایی با کاربریهای مختلف
- جنبه زیباشناختی برتر در مقایسه به سایر روشهای اجرای سقف کاذب
- فراهم کردن امکان دسترسی به تأسیسات ساختمان در مراکز تجاری و اداری
- نگهداری و ترمیم بسیار آسان
- امکان رنگ آمیزی در اسرع وقت
انواع مدل کناف کاری سقف
کناف کاری در بخشهای مختلف خانه شما از سرویسهای بهداشتی تا راهرو تنگ و باریک قابل اجرا است و با توجه به تنوع طرحهایی که دارد قادر خواهد بود جنبه زیباشناختی فضاهای مختلف را ارتقا دهد. در ادامه به کناف کاری و انواع مدلهای آن در فضاهای مختلف میپردازیم.
کناف کاری در سقف پذیرایی
کناف کاری مانند بسیاری از روشهای طراحی از اصول خاص خود پیروی میکند که یکی از مهمترین آنها نوع و شرایط فضایی است که قصد اجرای کناف کاری را در آن داریم. پذیرایی در خانهها بیشتری فضای یکپارچه را به خود اختصاص دادهاند و از این لحاظ دست ما در پیاده سازی طرح دلخواه کناف کاری باز است.
در انتخاب طرح کناف کاری به سبک کلاسیک خانه یا کلاسیک و مدرن بودن آن توجه کنید. اگر خواهان سبک مدرن هستید بهتر است از المان خط به صورت خطهایی مستقیم و صاف استفاده کنید. خطوط و اشکال منحنی و دایرهای شکل همخوانی بهتری با سبک کلاسیک دارند.
در انتخاب نوع چراغ و نورپردازی تعبیه شده در کناف کاریها دقت کنید. ترکیبی از انواع چراغ که در نقاط مختلفی قرار گرفتهاند فضایی دلنشین را در پذیرایی ایجاد میکنند. تصویر که در زیر آوردهایم شاید برای ایده پردازی به شما کمک کنند.
«ثبت سفارش کناف کاری سقف پذیرایی»
کناف کاری در سقف اتاق خواب
در اجرای کناف کاری سقف اتاق خواب باید ملاحظاتی را مد نظر داشت. در درجه اول باید دقت کرد که اتاق خواب باید فضایی آرام داشته باشد پس بهتر است که از طرحهای شلوغ با نورپردازیهای زیاد پرهیز کرد.
کناف کاری با خطوط مستقیم که با نورپردازی محیطی و نورهای نواری مخفی همراه شدهاند در به دست دادن این فضا عملکرد خوبی خواهند داشت. کلاسیک یا مدرن بودن چیدمان فضای اتاق خواب را در نظر داشته باشید. مدلهایی که در زیر آورده شدهاند به گرفتن ایده و انتخاب طرح دلخواه کناف کاری در اتاق خواب میتوانند مفید واقع شوند.
«ثبت سفارش کناف کاری سقف اتاق خواب»
کناف کاری در سقف آشپزخانه
آشپزخانه محیط کار افراد خانواده به ویژه مادران است و کناف کاری همراه با نورپردازی صحیح و مناسب در آن از اهمیت ویژهای برخوردار است. در سقف آشپزخانه ترجیح بر این است که از کناف کاریهای مقاوم در برابر رطوبت و آتش استفاده شود.
از نظر فضا نیز آشپزخانه خود به دلیل وجود المانهای متعددی همچون کابینت و یخچال و لباس و ظرفشویی محیطی شلوغ است و نباید با اجرای طرحهای سنگین و پیچیده به شلوغتر شدن آن دامن است. مدرن یا کلاسیک بودن فضای آشپزخانه خود را مشخص کنید و بر اساس آن طرحی ساده که امکان نورپردازی مناسب را فراهم میکند انتخاب کنید.
استفاده از کناف کاری در ترکیب با سایر روشهای مانند سقف کشسان به دلیل سادگی و نورپردازی خوبی که به دست خواهد داد میتواند گزینه ایده آلی باشد. تصاویر زیر به شما در گرفتن ایده کمک خواهند کرد.
«ثبت سفارش کناف کاری سقف آشپزخانه»
کناف کاری در سقف سرویسهای بهداشتی
حمام و دستشویی از فضای کمتری برای کناف کاری برخوردار هستند و همین موضوع دست طراح با در اجرای مدلهایی خاص از کناف کاری میبندد البته این به این معنی نیست که به ناچار باید به طرحهایی بیش از اندازه ساده و بی روح روی آوریم.
سادگی را نباید با پیچیدگی اشتباه گرفت. طرحهایی از کناف کاری را میتوان در اندازههای کوچک به کار برد که نورپردازی مناسب را ممکن میسازند. در سرویسهای بهداشتی بهتر است که از صفحات کناف مقاوم در برابر رطوبت استفاده شود.
«ثبت سفارش کناف کاری سرویس بهداشتی»
کناف کاری در سقف راهرو باریک
راهروها در بسیاری از خانهها فضایی تنک و باریک هستند که کناف کاری در فضای آنها را با مشکلاتی مواجه میکند. کناف کاری در این فضاهای کوچک از این جهت اهمیت دارد که اجرای صحیح آن میتوان در سر و سامان دادن و دل باز نشان دادن آن بسیار مفید واقع شود. در این رابطه نورپردازی نقش بسیار مهمی خواهد داشت.
«ثبت سفارش کناف کاری سقف راهرو»
پانل کناف چیست؟
کناف در واقع به صفحات یا پنلهای بزرگ گچی گفته میشود که در کارخانه تولید و به صورت خشک (بدون استفاده از ملات) در محل (ساختمان) نصب میشود. از کناف برای پوشش دیوارها، سقف و ساخت سقف کاذب استفاده میشود. به طور کلی از آنجایی که شرکت کناف برای اولین بار به تولید و عرضه صفحات گچی کرده است، بنابراین این صفحات با نام کناف در ایران شناخته شده هستند که لزوماً هم توسط شرکت کناف تولید نمیشوند. لذا در این مقاله از صفحات گچی با نام کناف یاد میشود.
مواد تشکیل دهنده کناف چیست؟
به طور کلی کناف از صفحات فیبری نازک و ملاتی از گچ و سایر مصالح ساختمانی تولید شده است که انعطاف و فرم پذیری به گچ میدهد. برای اجرای کناف نیاز به زیر کاری است. در زیر کار کناف ورقها گالوانیزه به سقف متصل میشوند تا بتوان با اتصال صفحات گچی کناف با استفاده از پیچ به این ورقهای گالوانیزه، آنها را فرم داد و به شکل مورد نظر درآورد.
بیشتر بخوانید: کناف بهتر است یا رابیتس : تزیین سقف و دیوار با کدام پوشش؟
پیچ کناف و بتونه کناف چیست؟
همانطور که گفته شد، صفحات کناف با استفاده از پیچ به ورقهای گالوانیزه زیر کار متصل میشوند، به پیچهای مخصوصی که از آن برای این کار استفاده میشوند، پیچ کناف گفته میشود. برای داشتن منظره بی نقص سقف یا دیوار کناف کاری شده، در انتها جای پیچها و همینطور محل اتصال صفحات کناف به هم را با استفاده از بتونه کناف میپوشانند و یک سطح یکدست و صاف ایجاد میکنند که در ادامه کار رنگ آمیزی میشود.
دیوار کناف چیست؟
اساساً از صفحات کناف گچی برای پوشش سقف و دیوارهای داخلی استفاده میشود. البته صفحات کناف سیمانی به نام درای وال (drywall) یا دیوار خشک هستند که برای مصارف خارجی ساختمان مورد استفاده قرار میگیرند و مقاومت خوبی در برابر رطوبت، برودت، حرارت و پرتوهای خورشید دارند.
چگونگی اجرای کناف سقف و دیوار
همانطور که در بالا به صورت مختصر به آن اشاره شد. برای اجرای کناف در سقف و دیوار نیاز است که ابتدا یک شبکه از پروفیلهای گالوانیزه به سقف سازه وصل شود که معمولاً با این اتصال با استفاده از پیچ و رولپلاک یا پرچ انجام میشود.
پس از اجرای پروفیلهای گالوانیزه به سقف، نوبت به اجرا کردن نقشه تزیینات است. برای اجرای سقف کناف معمولاً یک سطح یک دست از کناف برای کل سقف، یک دور باکس برای کل سقف و سپس تزیینات بخشی از سقف که قبلاً مدل آن انتخاب شده است، استفاده میشود.
برای اجرای دورباکس و تزیینات جدا از سقف باید با توجه به نقشه از میله یا پروفیل گالوانیزه برای اتصال صفحات گچی استفاده میشود. به طور مثال اگر در مدل سقف مورد نظر یک باکس گرد برای دور لوستر در نظر گرفته شده باشد، پیش از اجرای سقف کلی در اطراف محل قرار گیری لوستر، تعدادی پروفیل گالوانیزه به پروفیلهای اصلی که به سقف متصل شدهاند، وصل میشوند و پس از پایان اجرای سقف اصلی و اجرای سیم کشیهای مربوط به نور پردازی، ورقهای گچی دور سقف را به پروفیلهای گالوانیزه با پیچش متصل میکنند و شکل نهایی مورد نظر را میسازند.
بیشتر بخوانید: انواع سقف کاذب، کاربرد و روش اجرا در معماری داخلی ساختمان
در انتهای کار نیز برای زیبایی و یکدستی کار قسمتهایی که صفحات کناف به هم وصل شدهاند و یا محل پیچ کردن صفحات گچی به پروفیلهای گالوانیزه را با استفاده از ملات کناف تهیه شده از پودر کناف و یا بتونه کناف میپوشانند.
پس از خشک شدن بتونه، میتوان اقدام به رنگ آمیزی سقف یا دیوار کناف کرد. پس از خشک شدن رنگ آمیزی نیز میتوان اقدام به نصب المانهای نوری مانند هالوژن، نوار نورانی، نور مخفی و … کرد. لازم به یادآوری است که میتوان تأسیسات الکتریکی را از پشت مناف عبور داد و برای دسترسی به آنها با برش زدن صفحات اقدام کرد و پس از انجام تعمیرات، دوباره صفحات را به زیر کار چسباند.
مزایا و معایب کناف چیست؟
به طور کلی هر متریال ساختمانی دارای مزایا و معایبی است. در هر صورت اگر مزایای یک متریال بیشتر از معایب آن باشد و استفاده از آن صرفه اقتصادی داشته باشد. استفاده از آن برای اجرای عملیات ساختمانی رواج پیدا میکند.
بیشتر بخوانید: کناف کاری سقف ، فضا به فضا با مراحل اجرا + 40 عکس زیبا
معایب کناف
- برای نصب طرح کناف در سقف حتماً باید از افراد ماهر و خبره کمک گرفت. چون نصب غیر اصولی آن موجب سقوط سقف خواهد شد.
- کیفیت مصالحی که در مدل کناف سقف استفاده میشوند، بسیار مهم است. در صورتی که مصالح نامناسب استفاده شود، سقف ترک خورده و کارایی خود را از دست میدهد.
- در صورت انتقال رطوبت از طریق لولههای مخفی شده در آن، امکان رشد قارچ در سقفهای کاذب وجود داشته و حتی منجر به تخریب کامل سقف میگردد. لذا در صورت عبور تأسیسات مکانیکی و الکتریکی نسبت به عایق کاری آنها اقدام کنید.
- کناف سقف نسبت به ضربه مقاوم نیست و ممکن است دچار نقصان مانند شکستگی، سقوط یا خرابی شوند.
مزایای کناف
- یکی از مزایای خوب کناف که در اجرای پروژههای عمرانی بسیار مورد توجه است، سرعت اجرای بالای آن و اجرای راحتتر است که به همین دلیل معمولاً از آن در تزیینات داخلی استفاده میشود.
- از سوی دیگر وزن کمتر کناف با توجه به خشک کار کردن آن و تأثیری که بر بار مرده ساختمان، کاهش هزینه حمل و نقل، ایمنی بیشتر حین کار و حین بهره برداری و مقاومت کناف در برابر زلزله میگذارد به نفع کارفرما و خریدار است.
- با استفاده از پانلهای گچی کناف برای اجرای دیوار، میزان استفاده از گچ و گچ و خاک کاهش مییابد و همین امر بر افزایش سطح مفید زیر بنا تاثیر زیادی دارد.
- از آنجایی که فضای بین کناف و سقف یا دیوار خال است و هوا عایق خوبی محسوب میشود؛ بنابراین اجرای کناف میتواند عایق حرارتی و صوتی مناسبی باشد. در ویدیو زیر چگونگی عملکرد این پنلها به عنوان یک عایق صوتی به خوبی نشان داده شده است.
- از دیگر مزایای کناف نیز میتوان به قابلیت فرمپذیری بالا در دکوراسیون داخلی، قابلیت تغییر فضاهای قدیمی و تبدیل به کاربری جدید با پتانسیل بالا، قابلیت بازیافت بیش از ۷۵ درصد مصالح، کاهش نخالههای ساختمانی، کاهش گروههای کارگری در ساختمان، قابلیت عبور راحت تأسیسات از فضای مابین دیوارها، دسترسی راحت به تأسیسات ساختمان، رنگپذیری آسان و استفاده بهینه از منابع با توجه به جنبههای زیست محیطی اشاره کرد.
سخن آخر
کناف کاری به عنوان یکی از روشهای طراحی داخلی به دلیل ویژگیهایی که دارد بسیار مناسب سقف است. این ویژگیها و مزایا باعث شدهاند که کناف کاری در سقف فضاهایی مانند آشپزخانه، پذیرایی، اتاق خواب، راهرو و سرویسهای بهداشتی روز به روز افزایش یابد. کنافها علاوه بر سبک بودن از مقاومت بالایی در باربر رطوبت، صدا و حرارت برخوردار هستند و همین موضوع آنها را کاربردهای خاص نیز از دیگر همتاهای خود متمایز میکند.
نویسنده: قادر بیری
منابع:wikipedia، bidvine، knaufamf