بسیار پیش آمده است که با باز کردن شیر آب، احساس شوک ناشی از الکتریسیته را احساس کنیم. در واقع، علت برق دار شدن آب منزل به عوامل مختلفی بستگی دارد که هر کدام در ایجاد چنین احساسی نقش مؤثری ایفا میکنند. تحلیل چنین موضوعی میتواند تا حدودی دشوار باشد اما ما در مقاله دیگری از ویکی ساختمون میخواهیم به طور علمی این موضوع را مورد کنکاش قرار دهیم.
تعریف برق دار شدن آب منزل
آب لوله کشی منازل به خودی خود دارای جریان الکتریسیته نیست زیرا چنین جریانی زمانی ایجاد میشود برق به صورت مستقیم با آب در تماس باشد. مثلاً فرض کنید در استخر شنا میکنید و یکباره احساس شوک ناشی از برق را احساس میکنید. این مشکل احتمالاً ناشی از سیم کشی معیوب چراغهای داخل استخر است که باعث شده است برق در جریان آب آزاد شود.
در این حالت، شدت جریان برق میتواند باعث مرگ شناگر شود اما آیا برق دار شدن آب منزل نیز به این صورت است؟ پس اگر چنین است چرا ما دچار عارضه نمیشویم؟ پاسخ ساده است: «مشکل از شیر آب است.» شیر آب از فلز ساخته شده است و میتواند الکتریسیته را هدایت کرده و شوک الکتریکی ایجاد کند.
چنانچه قصد عایق کاری ساختمان خود را دارید، درخواست خود را در کارگشا ثبت نمایید.
مانند بدن انسان، لوله های فلزی رساناهای الکتریکی بسیار خوبی هستند. آنها همچنین مجاری آب لوله کشی هستند که با ناخالصیهای الکتریسیته هدایت میشوند. شوک الکتریکی که هنگام عبور جریانهای الکتریکی از بدن رخ میدهد، میتواند به پوست و اندامهای داخلی آسیب برساند و منجر به آسیب جدی یا مرگ شود؛ شوک الکتریکی از شیرهای آب قابل پیشگیری است و اغلب تنها یک شوک ساده هستند و باعث آسیب خاصی نمیشوند.
خطای اتصال به زمین هنگامی رُخ میدهد که سیم کشی یا لوازم خانگی معیوب باعث ایجاد مسیری ناخواسته بین منبع جریان و سطح زمین شده باشد. خطای اتصال به زمین از نشت جریان الکتریکی حاصل میشود. اگر با نشت تماس پیدا کنید، بدن میتواند به مسیر جریان تبدیل شود.
علت برق دار شدن آب منزل
برق دار شدن آب خانه اغلب تحت علل زیر رخ میدهد:
رعد و برق
رعد و برق میتواند از طریق لوله کشی و سیم کشی داخل منزل عبور کند و باعث برق گرفتگی شود. برخورد صاعقه به یک ساختمان میتواند به داخل زمین پخش شده و در آنجا پراکنده شود. این خطر هنگامی اتفاق میفتد که هنگام لمس کردن موردی که به یک مسیر رسانا متصل است، مانند سیستم لوله کشی یا سیم کشی برق، شوک ایجاد میشود.
مطلب پیشنهادی: علت برق زدگی چشم ، پیشگیری و راهکارهایی برای برطرف کردن آن
قطع کننده مدار خطای اتصال به زمین
قطع کننده مدار خطای اتصال به زمین یا GFCI از برق گرفتگی در خانه جلوگیری میکند. در صورت بروز خطای اتصال به زمین ممکن است شوک الکتریسیته ایجاد شود اما قبل از آسیب بیشتر، GFCI جریان برق را در چند ثانیه قطع میکند.
خطای اتصال به زمین همچنین نشت جریان الکتریکی را کنترل میکند و معمولاً در اتاقهایی که ممکن است آب و برق در تماس باشد مانند آشپزخانه، اتاق خشکشویی، حمام و برخی از مکانهای دیگر نصب میشود. قطع کننده خطای اتصال به زمین، اغلب در دیوار نصب میشود.
الکتریسیته ساکن
مخصوصاً در ماههای زمستان که هوا خشک است، الکترونهای ساکن در همه جا وجود دارند. الکترونها ذرات دارای بار منفی هستند که در هنگام تماس، فرد بار الکتریکی منفی در بدن خود دریافت میکند. در این زمان با لمس کردن شیر آب فلزی، احساس برق دار شدن آب منزل را احساس خواهید کرد.
شیر آب، رسانای الکتریکی است. الکترونها از دست فرد به سمت شیر آب حرکت میکنند. وقتی این اتفاق میافتد، شما شوک استاتیک را احساس میکنید. حتی ممکن است جرقهای مشاهده کنید، خصوصاً اگر در اتاق تاریکی قرار داشته باشید.
چنانچه قصد تغییر یا اجرای تاسیسات الکتریکی ساختمان خود را دارید، درخواست خود را در کارگشا ثبت نمایید.
لوازم برقی معیوب
روش متداول دیگر که ممکن است با لمس شیر آب باعث شوک الکتریسیته شود، استفاده از دستگاههای معیوب است. اگر سشوار یا یک جارو برقی معیوب دارید، اگر آن را در دست و دست دیگر را به شیر آب بگیرید، برق دار بودن را احساس خواهید کرد.
برق از سشوار به شیرآلات فلزی منتقل میشود. در اینگونه موارد بهتر است دستگاه معیوب را بیرون بیندازید زیرا ممکن است با خرابی سیم دستگاه، مستقیماً دچار برق گرفتگی شوید و جان خود را به خطر بیندازید.
سیستم لوله کشی ساختمان
لولههای فلزی ساختمان با شیر آب در تماس هستند و ممکن است باعث انتقال جریان برق شوند. اتصال کوتاه در سیستم برق کشی میتواند یک سیم الکتریکی شُل باشد که یک لوله آب را لمس میکند. از این طرق، آب برق دار میشود.
بدترین حالت ممکن در جایی است که خطوط برق و لولههای آب در مجاورت یکدیگر باشند. اگر به هر دلیلی روکش پلاستیکی سیم پاره شود (مثلاً در زمان زلزله یا طوفان)، سیم لخت با لوله تماس پیدا میکند و از طریق باعث برق دار شدن آب منزل میشود.
ایمنی و پیشگیری در هنگام برق دار شدن آب منزل
وسایل و تجهیزات الکتریکی باید همیشه دارای محافظ برق باشند تا از برق گرفتگی جلوگیری شود. با دور نگه داشتن وسایل از وان و سینک ظرفشویی از برق گرفتگی جلوگیری کنید تا از برق دار شدن آب خانه جلوگیری کنید.
دست زدن به وسایل در هنگام خیس بودن دستان یا وجود آب روی پیشخوان آشپزخانه میتواند باعث برق گرفتگی شود. در زمان طوفان الکتریکی (مانند صاعقه) از شستن ظرفها، استحمام، دوش گرفتن، شستن لباس یا استفاده از تلفن ثابت خودداری کنید.
چنانچه قصد بازسازی و نوسازی ساختمان خود را دارید، درخواست خود را در بازسازی ساختمان کارگشا ثبت نمایید.
سخن آخر
علت برق دار شدن آب منزل را بالا شرح دادیم، حالا به خوبی میدانید که در این جور مواقع چه کاری باید انجام دهید. در حالت عادی آب و شیر آب هیچگونه برقی ندارد و تنها در صورت مواجه شدن با مشکلات محیطی، امکان احساس شوک الکتریسیته وجود دارد. برای برطرف کردن برق دارد شدن آب خانه باید سیستم لوله کشی و برق کشی با فاصله از یکدیگر اجرا شوند تا حدالامکان این مشکل در زمان بلایاهای طبیعی باعث ضرر و زیان نشود.