اگر تا به حال به دنبال رنگ کردن خانه یا اتاق خود به رنگیهایی غیر از سفید و شیری بودهاید، حتماً با رنگ پلاستیک آشنا شدهاید. رنگ پلاستیک از رنگهای پر کاربرد ساختمانی است که در این مقاله بیشتر با آن آشنا میشویم. در ادامه با کارگشا همراه باشید تا انواع رنگ پلاستیکی، مزایای و معایب آن نسبت به رنگهای دیگر، روش اجرای رنگ پلاستیک، زیر سازی رنگ پلاستیک و میزان آب مورد نیاز برای حل کردن رنگ را با شما در میان بگذاریم.
رنگ پلاستیکی چیست؟
همانطور که گفته شد رنگ پلاستیک از جمله رنگهای پر کاربرد ساختمانی است. رنگ پلاستیک بر پایه رزین امولسیونی پلی وینیل استات (Polyvinyl acetate) که نوعی لاتکس (کوپلیمر) است ساخته شده است. ساخت رنگهای پلاستیکی باید طبق استاندارد شماره 289 موسسه استاندارد ایران ساخته شود و در دسته رنگهای پایه آبی قرار میگیرد.
لاتکس یک واژه فرانسوی است که به ذرات بسیار ریز پلیمر که به صورت امولسیون هستند گفته میشود. لاتکس در طبیعت (شیره بسیاری از گیاهان مانند درخت کائوچو) یافت میشود و نوع مصنوعی آن را میتوان در آزمایشگاه با روشهای پلیمریزاسیون یک مونومر مانند استایرن که ماده فعال سطحی امولسیون است، ساخت.
برای مطالعه: روش زدن رنگ پلاستیک با غلطک
انواع رنگ پلاستیکی
بهطورکلی مکمل رنگ کرم و رنگهای پلاستیک در انواع تمام پلاستیک و نیمه پلاستیک تولید میشوند. رنگهای تمام پلاستیک مقاوم خوبی در برابر آب دارند ولی قابل شستشو نیستند و در بازار کمتر یافت میشوند. رنگهای نیمه پلاستیکی نسبت به رنگهای تمام پلاستیکی مقاومت کمتری در برابر آب دارند ولی کاربرد آنها در رنگ آمیزی ساختمان بیشتر است و قیمت مناسبتری نیز دارند.
چه ابزاری برای اجرای رنگ مناسب است؟
در بین ابزارهای مختلف نقاشی غلتک و پیستوله برای رنگ آمیزی دیوار و سقف مناسبتر هستند، زیرا رنگ آمیزی با رنگ پلاستیکی و قلم مو میتواند شیارهای قلم مو را نمایان کند. درصورتیکه استفاده از غلتک یک بافت مخملی و یکدست را ایجاد میکند و کاربری آن نیز راحتتر و سریعتر است.
مزایای رنگ پلاستیک
- بهطورکلی از رنگ پلاستیک میتوان بدون زیرسازی و پرایمر زدن، روی دیوار گچی استفاده کرد و مانند رنگ روغنی نیازی به پرایمر، ماستیک و … ندارد. تنها در صورت وجود سوراخ، ترک و خط و خش بزرگ، پیش از اقدام به رنگ آمیزی، بهتر است دیوار بتونه کاری شود.
- رنگ پلاستیکی پوشانندگی بالایی دارد و میتوان گفت که با یک یا دو بار رنگ آمیزی تمامی سطوح پوشش داده میشود که به همین دلیل سرعت اجرای کار را نیز بالا میبرد.
- رنگ پلاستیک ازآنجاییکه بر پایه رزین ساخته شده است و محلول در آب است، بو زننده و آزار دهنده ندارد.
- رنگ پلاستیکی تنوع رنگهای بسیار بالایی دارد و با استفاده از رنگهای پلاستیک مختلف میتوان رنگ مورد نظر را ساخت.
تفاوت رنگ آکریلیک و پلاستیک چیست؟
رنگ آکریلیک رنگی است بر پایه رزین آکریلیک است درحالیکه همانطور که گفته شد رنگ پلاستیکی رنگی است بر پایه رزین امولسیونی پلی وینیل استات (Polyvinyl acetate) که نوعی لاتکس محسوب میشود. پس هر دو رنگ تقریباً از یک خانواده به حساب میآیند ولی تفاوتهایی دارند.
رنگهای آکریلیک بهطورکلی به دو دسته کلی پایه حلالهای نفتی و آبی تقسیم میشوند. در گذشته از انواع حلالهای نفتی رنگهای آکریلیک در صنعت خودروسازی استفاده میشد ولی امروزه انواع حلال در آب آن به دلیل مقاوم بودن در برابر پرتوهای فرابنفش، تنوع رنگ، توانایی بالای ایجاد بافت، قابل استفاده روی سطوح مختلف مانند فلز، پارچه، آجر، سنگ و …، سازگاری با محیط زیست، عمر طولانی، زیبایی و جلای روغنی و بدون بو بودن برای مصارف ساختمانی بسیار پر کاربرد هستند.
چرا از چسب چوب در رنگ پلاستیک استفاده میکنند؟
درصورتیکه برای آماده سازی دیوار اقداماتی مانند بتونه کاری و زیرسازی نیاز باشد، مقداری رنگ پلاستیک حل نشده و چسب چوب را با هم مخلوط میکنند و برای پوشش مناطقی از دیوار که ترک دارند استفاده میشود. خاصیت ارتجاعی چسب چوب و پوشانندگی رنگ پلاستیک باعث میشود، ترکها بهتر پر شوند و در آینده نزدیک دوباره باز نشده و یا بیشتر نشوند.
بیشتر بخوانید: بهترین مارک رنگ روغن برای نقاشی ساختمان کدام است؟
مقدار آب در رنگ پلاستیک
یکی از پرسشهای رایج در هنگام استفاده از رنگ پلاستیک برای رنگ آمیزی، مقدار آب مورد نیاز در رنگ پلاستیک است. بهطورکلی فرمول خاصی برای آن مطرح نیست ولی معمولاً برای رقیق کردن رنگ پلاستیکی به ازای هر 10 کیلو گرم رنگ پلاستیک حدود 6 کیلو گرم آب نیاز است.
برای هر سطح به اندازه 6 متر مربع نیز 1 کیلو گرم رنگ رقیق شده لازم است. حال اگر سطح مورد نظر دارای خط و خش فراوان باشد و نیاز به رنگ کاری در چند نوبت باشد، به ازای هر 3 تا 4 متر مربع، یک کیلو گرم رنگ رقیق شده نیاز است.
نحوه رقیق کردن رنگ پلاستیک
دقت داشته باشید که رنگ پلاستیک غلظت بالایی دارد و برای حل شدن در آب به حدود 2 ساعت زمان نیاز دارد.
ابتدا در یک ظرف بزرگ رنگ را با آب کمتر از مقدار خواسته شده مخلوط میکنیم تا رنگ کمی شل شود، سپس در هنگام هم زدن باقیمانده آب را نیز اضافه میکنیم.
از میله بلند پره دار که برای بسته شدن روی سر دریل مناسب است میتوان برای هم زدن و حل شدن رنگ در آب استفاده کرد. پس از ترکیب شدن رنگ و آب و خوب هم زدن، رنگ را از صافی از جنس جوراب پارازین زنانه یا پارچه صدفی ریزبافت عبور داده تا رنگ باز شود.
برای ساختن رنگ نیز ابتدا کمی مایه رنگ را درون مقداری از رنگ پایه رقیق شده بریزید و خوب هم بزنید تا کاملاً یکنواخت شود، سپس رنگ ساخته شده نمونه را به رنگ اصلی اضافه کنید. در زیر جدولی از ترکیب رنگهای مختلف برای ساخت رنگ جدید آمده است که میتوانید از آن استفاده کنید.
ترکیب رنگها |
نوع رنگ |
آبی + سفید + زرد (کم) |
فیروزهای |
نارنجی + قهوهای |
حنایی |
آبی + مشکی (کم) |
سرمهای |
سفید + سیاه |
خاکستری |
قرمز + سفید |
صورتی |
سیاه + قرمز + زرد |
قهوهای روشن |
صورتی + زرد |
کرم |
سیاه + زرد |
قهوهای مایل به سبز |
سبز + آبی |
فیروزهای پررنگ |
قرمز+ زرد |
نارنجی |
آبی + زرد |
سبز |
آبی + قرمز |
بنفش |
سبز + مشکی |
سبز لجنی |
آبی + سفید |
آبی آسمانی |
قرمز + مشکی |
زرشکی |
قهوهای + قرمز |
جیگری |
نارنجی + زرد |
خردلی |
قرمز + بنفش |
بنفش مایل به صورتی |
سیاه + نارنجی |
قهوهای |
سفید + آبی تیره |
آبی روشن |
روش اجرای رنگ پلاستیک
حالا با دانستن مزایا و معایب رنگ پلاستیک، آموختن نحوه رقیق کردن آن و ساخت رنگ مورد نظر خود، نوبت به روش اجرای رنگ پلاستیک میرسد. اجرای رنگ پلاستیک مستلزم اجرای زیرسازی، تمیز کاری و به کار گیری تمهیدات خاصی است که در ادامه به آنها اشاره شده است.
زیر سازی رنگ پلاستیک
زیر سازی رنگ پلاستیک میتواند تنها به پر کردن ترکها و سوراخها با استفاده گچ و بتونه و یا استفاده از روغنهای الیف مخصوص زیرسازی باشد که به درخواست و بودجه کارفرما بستگی دارد.
بیشتر بخوانید: نقاشی منزل : معرفی بهترین انواع رنگ + مراحل اجرای آن
بتونه کاری برای زیر سازی رنگ پلاستیک
میتوان به فروشگاههای رنگ و ابزار سر زد و بتونه زیر کار رنگ پلاستیک تهیه کرد و یا خود اقدام به ساخت بتونه کرد. البته رنگ کارهای حرفهای با استفاده از مقداری خاک مل (خاک سفید)، رنگ پلاستیک و آب را با هم مخلوط کرده و خوب هم میزنیم و گاهی نیز برای پر کردن ترکهای بزرگ از چسب چوب نیز استفاده میشود.
البته استفاده از بتونه برای خرابیهای بزرگ مانند ریختن دیوار پشت بخاری یا کنده شدن بخشی از گچ ستون در اثر ضربه پیشنهاد نمیشود. برای این منظور بهتر است از گچ برای پر کردن خرابیهای بزرگ استفاده کرد. استفاده از بتونه کناف کاری نیز برای درست کردن خرابیهای بزرگ و کنده شدگیهای گچ دیوار هم میتوان استفاده کرد. برای این منظور تنها لازم است کمی پودر کناف و آب را درون ظرفی ریخته و هم بزنید تا مخلوط شوند و با استفاده از کاردک و لیسه میتوان به اجرای آن پرداخت.
سنباده زنی
بهطورکلی پس از خشک شدن گچ، بتونه یا بتونه کناف کاری لازم است سطح ترمیم شده با سایر نقاط دیوار همتراز شود. برای این کار از سنباده استفاده میشود. ازآنجاییکه گچ بسیار نرم است بهتر است از سنبادههای شماره پایین و نرم استفاده کنید. پس از پایان سنباده زنی هم بهتر است با یک دستمال مرطوب اقدام به پاک کردن گرد سنباده از روی دیوار شود.
پوشش وسایل و کف
با استفاده از چسب کاغذی اقدام به دور گیری قاب پنجرهها، چارچوب درها و کلید پریزها در صورت عدم جدا کردن آنها شود. پس از چسب کاری نیز بهتر است با کاردک چسب را محکم بچسبانیم تا در هنگام رنگ آمیزی از فضای زیر چسب رنگ به وسایل نفوذ نکند
برای پوشش کف و جلوگیری از کثیف شدن کفپوش، بهتر است از پارچه برزنتی استفاده شود. البته اگر دیوارها را رنگ آمیزی میکنید تنها پوشش پای دیواری که رنگ آمیزی میکنید را برزنت پهن کنید و اگر سقف را رنگ میکنید باید تمامی کف با برزنت پوشیده شود.
آماده کردن ابزار
پس از پوشاندن کف، باید پیش از اقدام به رنگ آمیزی، ابزار رنگ کاری را آماده کرد. چه هنگامی که ابزار تازه خریداری شده است و چه درصورتیکه از ابزارهای استفاده شده، بهره میبرید. پیش از شروع رنگ آمیزی باید آنها را بشویید. استفاده از آب و صابون مایع برای شست و شوی غلتک و قلم موی رنگ آمیزی کافی است.
رنگ آمیزی
رنگ رقیق شده را در طرف مخصوص قرار دهید و با استفاده از غلتک کمی از آن را برداشته و روی دیوار بغلتانید. دقت کنید که همیشه یک مسیر از بالا به پایین و یا از پایین به بالا را امتحان کنید. تا رنگ آمیزی منظم انجام شود و برای رنگ آمیزی بخش کناری لازم است غلتک را دوباره در ظرف رنگ فرو کنید و رنگ اضافی آن را بگیرید. پس از اتمام رنگ آمیزی نیز باید تمام وسایل رنگ کاری را بشویید و خشک کنید.
بهترین رنگ پلاستیک
بهطورکلی رنگهای پلاستیکی در سه درجه یک، دو و سه تولید میشوند. مسلماً رنگهای درجه یک کیفیت بهتری دارند و به تبع قیمت بالاتری نیز دارند. کیفیت این رنگها در زندگی روزمره قابل لمس است به طور مثال در صورت تماس با دیوار رنگ شده با رنگهای درجه سه ممکن است دست شما سفید شود و یا لوازم منزل مانند پشتی، مبل و … را سفید کند و با دستمال کشیدن (دستمال خشک)، رد دستمال روی دیوار بمانید ولی رنگهای پلاستیکی درجه یک اینگونه نیستند و موجب سفید شدن نمیشوند و در هنگام دستمال کشیدن ردی به جای نمیگذارند.
سخن آخر
برای استخدام یک رنگ کاری حرفهای و متعهد میتوانید به کارگشا مراجعه کنید. برای این منظور به صفحه ثبت درخواست کارگشا رفته و با جست و جوی عبارت رنگ کاری ساختمان، در بین فهرستی از نقاشان و رنگ کاران ساختمان، یکی را انتخاب کنید.