با توجه به سبکهای ساختمان سازی که در کشور ما ایران به کار گرفته میشود بدون شک گچ از جمله پرکاربردترین مصالح ساختمانی است که در بخشهای مختلفی از نازک کاری مورد استفاده قرار میگیرد. گیپتون یک نوع از گچ ساختمانی است که با توجه به ویژگیهای ساختاری و شیمیایی خاصی که از آن برخوردار است اخیراً به گزینه بسیار جذابی برای صنعت ساخت و ساز تبدیل شده است و به عنوان پوشش بسیار مناسبی برای انواع مختلف سطوح بتنی و غیر بتنی در نظر گرفته شده میشود. در این مطلب قصد داریم که گچ گیپتون را از نظر نحوه ساخت، مزایا، معایب و نحوه اجرا مورد بررسی قرار دهیم.
گچ گیپتون چیست؟
گچ گیپتون در مقایسه با گچ معمولی از زمان گیرش اولیه و ثانویه بالاتری برخوردار است. این گچ را میتوان در انواع دیوارهای آجری، سیمانی و بتنی استفاده کرد. گچ گیپتون را برخلاف گچ معمولی که به سختی بر روی سطوح بتنی و سیمانی اجرا میشوند را میتوان به راحتی بر روی این نوع از سطوح به اجرا درآورد. نحوه ساخت این نوع از گچ به گونهای است که در مرحله حرارت دیدن مواد افزودنی خاصی به آن افزوده میشود که در نهایت موجب بهبود قابلیت چسبندگی این نوع از گچ میشود.
بیشتر بخوانید: مراحل گچ کاری ساختمان ؛ از ابزار تا اجرا
چرا باید از گچ گیپتون استفاده کرد؟
از مهمترین دلایلی که افراد به استفاده از این نوع کاغذ در ساختمانها روی میآورند میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
استفاده آسان
گچ گیپتون را میتوان با سادگی هر چه تمام تر به کار بست. این نوع از گچ عمدتاً از طریق نازلهای مخصوصی بر روی سطوح مورد نظر اسپری میشود بعد از آن نسبت به مسطح سازی آن اقدام میکنند. این فرآیند هم ساده است و هم سرعت زیادی دارد.
چسبندگی بالا
این نوع از گچ دارای مواد افزودنی ویژهای است که در طی فرآیند میکرویونیزاسیون در مراحل ساخت به آن اضافه میشود؛ که در نتیجه آن پیوند بسیار قویتری با سطوح مختلف برقرار میکند. به دلیل این خاصیت چسبندگی بالا اجرای آن بر سطوح مختلف از آجر گرفته تا بتن همیشه به یک نتیجه کاملاً یکسان منجر خواهد شد و احتمال ریزش گچ پس از خشک شدن کامل آن بسیار پایین خواهد بود.
مقاومت بالا در برابر رطوبت
مواد افزودنی که به این نوع از جنس اضافه میشوند مقاومت بالایی را به آن در برابر رطوبت میبخشد. استفاده از گچ گیپتون در مناطق مرطوب بسیار مناسب است. ناگفته نماند که استفاده از این نوع در دیوارهای خارجی مناسب نیست.
عایق حرارتی بالا
گچ گیپتون عایق بسیار خوبی در برابر حرارت است. به دلیل وجود کریستالهای بسیار ریز آب در داخل این نوع از گچ امکان تاثیرگذاری حرارت بر فضای داخلی بسیار کم خواهد شد. استفاده از این نوع کاغذ در مناطق گرم و مرطوب به حفظ دمای بهینه فضای داخلی و در نتیجه کاهش مصرف انرژی بسیار کمک میکند.
قابلیت شستشو
قابلیت شستشو این گچ یکی دیگر از مزایای بالقوه این نوع از گچ است که دلیل آن هم استفاده از ماده افزودنی پلیمری خاصی در فرآیند تولید و ساخت آن است. وجود این قابلیت در گچ گیپتون استفاده از آن در محیطهایی همچون آشپزخانه و اتاقهای کودکان را بسیار مناسب کرده است.
مقاومت در برابر آتش
مواد پلیمری که در ساخت گچ گیپتون مورد استفاده قرار گرفته آن را در برابر آتش و حرارت مقاوم ساخته است. دلیل آن هم به وجود مولکولهای بسیار ریز آب بر میگردد که در ماده با حرارت بالا بخار میشود و متعاقباً اثرات مخرب آتش را خنثی میکنند.
مقاومت در برابر ضربه
این نوع از گچ به واسطه پلیمرهایی که در فرآیند ساخت آن به کار برده شده است از مقاومت خوبی در برابر فشارهای طبیعی یا فشارهای ناشی از فعالیتهای انسانی برخوردار است.
مقرون به صرفه بودن
استفاده از گچ گیپتون در نازک کاری ساختمان نیاز به استفاده از گچ تر و زمان گیرش و پخت گچ های معمولی را از بین می برد از این رو با کاهش نیاز به نیروی انسانی میتواند تا حد زیادی هزینههای کلی ساخت و ساز را پایین آورد. سفیدی و درخشندگی سطوح گچ کاری شده با این نوع گچ بسیار مطلوب است و شاید نیاز به اجرای هیچ گونه پوشش ثانویه دیگری نیز نباشد ولی در صورت نیاز این نوع از سطوح کاملاً صاف و یکنواخت بوده و به پرداختهای اضافی نیاز پیدا نخواهند کرد.
نحوه تولید گچ گیپتون
در فرآیند تولید گچ گیپتون در مرحله اول سنگ گچ و خاک را در کورههایی به صورت مجزا و به صورت غیرمستقیم کاملاً میپزند. بعد از این مرحله محصول هر دو کوره را به طور کامل آسیاب و با یکدیگر مخلوط میکنند. در مرحله مخلوط کردن هم مواد افزودنی و مواد پلیمری به آن اضافه میشود.
نحوه اجرای گچ گیپتون
اجرای این نوع از گچ زنی شباهت بالایی به گچ های معمولی دارد. برای این کار باید پودر گچ گیپتون را با آب با نسبت ۶۰ به ۴۰ با یکدیگر در دستگاه میکسر با یکدیگر ترکیب کنید. مدت زمان لازم، برای ترکیب شدن کامل این دو با یکدیگر تقریباً ۱۵ دقیقه است.
در استفاده از گچ گیپتون به نکات زیر توجه داشته باشید:
- پس از اجرای گچ گیپتون یک سطح کاملاً صاف و یکنواخت ایجاد خواهد شد که بدون هیچ گونه اضافه کاری کاملاً آماده اجرای پوششهای ثانویه مانند رنگ و کاغذ دیواری است.
- توجه داشته باشید که بعد از آماده کردن کامل مخلوط تنها تقریباً ۳۰ دقیقه برای اعمال آن در سطح مورد نظر زمان دارید و به هیچ وجه آب یا ماده دیگری به آن اضافه نکنید.
- استفاده از این گچ برای دیوارهای حمام و سرویسهای بهداشتی که در تماس مستقیم با مقدار زیادی از آب هستند مناسب نیست.
- سطح مورد نظر باید قبل از اجرای گچ گیپتون کاملاً از هر گونه گرد و غبار تمیز شده باشد.
- برای اعمال گچ گیپتون میتوانید هم از ماله و هم از پیستولههای مخصوص استفاده کنید.
- بازه دمایی ایدهآل برای اجرای این نوع از ۴۰ تا ۵۵ درجه سانتیگراد است.
- مدت زمان نگهداری مناسب این نوع جز در انبار تقریباً ۶ ماه بعد از تولید است.
- گچ باید در مناطقی به دور از رطوبت و آب نگهداری شود.
- این نوع از گچ را میتوان در ضخامتهایی برابر با 3/4 سانتیمتر به کار برد. اگر ضخامتهای بیشتر از این مقدار مورد نیاز شما باید از یک شبکه مش بندی استفاده کنید. راه دیگر برای افزایش ضخامت لایه گچ اجرای یک لایه دیگر روی لایه قبلی و پس از خشک شدن کامل آن است.
- زمان لازم برای خشک شدن تقریباً چیزی حدود یک ساعت است که به ضخامت لایه گچ، دمای محیط و تخلخل سطح مورد نظر بستگی دارد.
- در هنگام خشک شدن کامل لایه گچ گیپتون از آن در برابر آب و هوای نامساعد محافظت کنید.
کاربردهای گچ گیپتون
گچ گیپتون را برخلاف گچ معمولی میتوان بر روی هر نوع سطحی استفاده کرد، یکی از مهمترین آنها میتوان به انواع سطوح بتنی و سیمانی، سطوح ساخته شده از بلوکهای سبک بتنی و سایر انواع بلوکها اشاره کرد.
معایب گچ گیپتون
استفاده از این گچ به عنوان جایگزینی برای گچهای معمولی نقاط ضعف چندانی را در پی نخواهد داشت ولی به طور کلی محدودیت در اجرای ضخامت چه کم و زیاد و کنترل کمتر بر سرعت و مقدار پوشش گچ از مهمترین معایب گچ گیپتون به شمار میروند.
سخن آخر
گل و گچ کاری یکی از عملیاتهای مهم در تمامی پروژههای ساختمانی به شمار میرود. استفاده از گچ معمولی در صنعت ساختوساز همیشه با محدودیتهای کوچک و بزرگی مواجه بوده است. گچ گیپتون با توجه به مواد افزودنی و پلیمری خاصی که در تولید آن به کار برده شده، سعی در برطرف کردن تمامی نقاط ضعف مربوط به گچهای معمولی دارد. گچ گیپتون را میتوان با خیال راحت بر روی تمامی سطوح به کار برد و از چسبندگی و مقاومت بالای آن مطمئن بود.